| Nữ Thủ tướng Nhật Bản Takaichi Sanae muốn thúc đẩy mạnh việc khôi phục các nhà máy điện hạt nhân. (Nguồn: Al Jazeera) |
Châu Âu
* Hội đồng Liên bang Nga hủy bỏ thỏa thuận xử lý plutonium với Mỹ, vốn được cho là không còn cần thiết cho mục đích quốc phòng, xử lý và hợp tác trong lĩnh vực này. Theo bản giải trình, thỏa thuận và các nghị định thư liên quan đã bị đình chỉ theo sắc lệnh của Tổng thống Nga Vladimir Putin năm 2016.
Nguyên nhân là do Mỹ áp đặt các biện pháp trừng phạt chống Moscow, ban hành luật hỗ trợ Ukraine cho phép can thiệp vào công việc nội bộ của Nga, mở rộng Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) về phía Đông cũng như ý định của Washington thay đổi quy trình xử lý plutonium được quy định trong thỏa thuận mà không có sự đồng ý của Nga. (TASS)
* Liên minh châu Âu (EU) và Trung Quốc nhất trí tổ chức các cuộc đàm phán “khẩn cấp” tại Brussels (Bỉ) liên quan biện pháp kiểm soát xuất khẩu đất hiếm của Bắc Kinh, theo lời Ủy viên Thương mại EU Maros Sefcovic.
Phát biểu trước báo giới tại Nghị viện châu Âu sau cuộc điện đàm với Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Văn Đào, ông Sefcovic xác nhận, ông Vương đã chấp nhận lời mời này. (AFP)
* Quốc hội Ukraine đã bỏ phiếu thông qua dự thảo ngân sách nhà nước cho năm tới ở vòng thảo luận đầu tiên. Dự luật đặt mục tiêu giữ thâm hụt ngân sách ở mức 18,4% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP), trong đó chi tiêu của nhà nước sẽ ưu tiên cho các nỗ lực quốc phòng khi cuộc xung đột với Nga đã bước sang năm thứ tư. (Ukrinform)
* Công tác chuẩn bị cho thượng đỉnh Mỹ-Nga giữa Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Vladimir Putin vẫn đang được tiến hành, theo lời Thủ tướng Hungary Viktor Orban.
Trên trang mạng Facebook, ông Orban nhấn mạnh: “Ngoại trưởng Hungary Peter Szijjarto đang có mặt tại Washington. Công tác chuẩn bị cho hội nghị hòa bình vẫn đang tiếp tục. Ngày tổ chức vẫn chưa được xác định. Khi đến thời điểm thích hợp, chúng tôi sẽ tiến hành”. (Pravda)
* Ba Lan-Thụy Điển ký kết thỏa thuận đối tác quân sự chiến lược trong khuôn khổ Diễn đàn Công nghiệp Quốc phòng song phương tổ chức tại Warsaw.
Tại lễ ký kết, Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan Wladyslaw Kosiniak-Kamysz cho biết hai nước “có chung đánh giá về mối đe dọa ở sườn phía Đông của NATO và tại khu vực biển Baltic”. Do đó, hai bên đã tiến hành đàm phán song phương về các biện pháp phòng thủ trên biển. (RIA)
Châu Á-Thái Bình Dương
* Tân Thủ tướng Nhật Bản Takaichi Sanae dự kiến thúc đẩy mạnh mẽ việc khôi phục nhanh các nhà máy điện hạt nhân nhằm đối phó với lạm phát, coi đây là yếu tố then chốt để giảm nhập khẩu nhiên liệu tốn kém.
Bà Takaichi đã bổ nhiệm ông Ryosei Akazawa, người từng phụ trách đàm phán thỏa thuận thuế quan gần đây giữa Nhật Bản và Mỹ, giữ chức Bộ trưởng Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp, cơ quan phụ trách lĩnh vực năng lượng.
Phát biểu ngày 22/10, Bộ trưởng Akazawa cho biết: “Chúng tôi đặt mục tiêu thúc đẩy việc tái khởi động các nhà máy điện hạt nhân, đồng thời triển khai các bước cụ thể nhằm đạt được sự đồng thuận cần thiết của các cộng đồng địa phương và các bên liên quan”. (Kyodo)
* Cựu thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra từ chức Chủ tịch đảng Pheu Thai ngày 22/10, cho biết quyết định này nhằm khởi động một cuộc “cải tổ toàn diện” trong đảng trước kỳ bầu cử sắp tới.
Bà bày tỏ: “Tôi tin tưởng rằng quá trình đổi mới này cần được bắt đầu ngay lập tức. Vì vậy, tôi chọn rời vị trí Chủ tịch để tạo điều kiện cho đảng tái cơ cấu và xây dựng một tổ chức mạnh mẽ, toàn diện hơn”. (The Nation Thailand)
* Trung Quốc thử nghiệm thiết bị bay không người lái (UAV) tàng hình kiểu cánh bay mới, mang hình dáng “diều gấp khúc”, được đặt tên không chính thức là GJ-X.
Theo thông tin ban đầu, sải cánh của mẫu UAV này khoảng 42 m, tương đương với máy bay ném bom tàng hình chiến lược B-21 Raider của Mỹ, hiện đang được phát triển để mang cả vũ khí thông thường và hạt nhân.
Mục đích chính của UAV mới chưa được xác định. Một số chuyên gia nhận định đây là thiết bị bay không người lái chiến đấu tàng hình cỡ lớn phục vụ tác chiến, trong khi ý kiến khác cho rằng có thể là oanh tạc cơ tàng hình không người lái. (The War Zone)
* Triều Tiên phóng nhiều tên lửa đạn đạo từ khu vực Junghwa, tỉnh Bắc Hwanghae vào sáng 22/10. Các tên lửa bay khoảng 350 km và được cho là rơi xuống đất liền của nước này.
Đây là vụ phóng đầu tiên của Triều Tiên kể từ tháng 5 cũng như từ khi Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung nhậm chức hồi tháng 6 vừa qua. (Yonhap)
Trung Đông-châu Phi
* Ấn Độ nối lại hoạt động của Đại sứ quán tại Afghanistan, theo thông báo của New Delhi ngày 22/10.
Bộ Ngoại giao Ấn Độ ra thông báo nêu rõ: “Quyết định này thể hiện quyết tâm của Ấn Độ trong việc tăng cường hợp tác song phương với phía Afghanistan trên mọi lĩnh vực cùng quan tâm".
Đại sứ quán Ấn Độ tại Kabul sẽ tăng cường hơn nữa sự đóng góp của New Delhi tới sự phát triển toàn diện, hỗ trợ nhân đạo và các sáng kiến nâng cao năng lực của Afghanistan, phù hợp với các ưu tiên và nguyện vọng của xã hội quốc gia Trung Á. (Times of India)
* Houthi khẳng định lực lượng này đã phát triển ngành công nghiệp quân sự và hiện đang tự sản xuất toàn bộ các loại vũ khí, từ súng ngắn cho đến tên lửa.
Thủ lĩnh phong trào Houthi Abdul-Malik al-Houthi nêu rõ: “Yemen hiện là quốc gia Arab hàng đầu trong việc sản xuất vũ khí; từ súng ngắn, súng trường cho đến pháo, vũ khí bắn tỉa, thiết bị bay không người lái (UAV) và tên lửa đạn đạo”. (RIA)
* Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu sa thải Chủ tịch Hội đồng An ninh quốc gia (NSC) Tzachi Hanegbi và bổ nhiệm ông Gil Reich, Phó Chủ tịch NSC làm quyền Chủ tịch của cơ quan này.
Trong khi đó, ông Hanegbi cũng đã xác nhận thông tin trên đồng thời kêu gọi điều tra các sai lầm an ninh trong cuộc tấn công ngày 7/10/2023 của Hamas vào miền Nam Israel, sự kiện châm ngòi cho cuộc chiến ở Dải Gaza. (Times of Israel)
* Thổ Nhĩ Kỳ muốn hợp tác với các quốc gia Arab để xây dựng tương lai cho Syria, theo lời Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan ngày 21/10.
Thông cáo của Phủ Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ nhấn mạnh: “Tổng thống Erdogan khẳng định cam kết của Ankara trong việc duy trì sự đoàn kết chính trị và toàn vẹn lãnh thổ của Syria đồng thời bày tỏ mong muốn làm việc với các quốc gia Arab anh em nhằm xây dựng một tương lai tươi sáng hơn cho người dân Syria”. (RIA)
Châu Mỹ
* Tổng thống Mỹ Donald Trump điện đàm với Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi trong ngày 21/10. Trên mạng xã hội X, Thủ tướng Modi bày tỏ mong muốn “hai nền dân chủ vĩ đại tiếp tục thắp sáng thế giới bằng hy vọng và đoàn kết trong cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố dưới mọi hình thức”.
Trong khi đó, Tổng thống Trump cho biết, hai nhà lãnh đạo đã có “cuộc trò chuyện tuyệt vời” về các vấn đề thương mại và ổn định khu vực. Ông chủ Nhà Trắng gọi Thủ tướng Modi là “người bạn tuyệt vời trong nhiều năm qua”, đồng thời khẳng định Washington mong muốn duy trì hòa bình giữa Ấn Độ và Pakistan.
Tổng thống Trump cũng cho biết hai bên đã trao đổi về việc nhập khẩu dầu từ Nga và xung đột Nga-Ukraine. (NDTV)
* Mỹ sẽ không đưa quân vào Dải Gaza, theo lời Phó Tổng thống JD Vance, qua đó tái khẳng định cam kết mà Tổng thống Donald Trump và các quan chức cấp cao Mỹ đã nhiều lần đưa ra trước đó về vấn đề này.
Ngoài ra, Phó Tổng thống Mỹ cũng nhấn mạnh nước này sẽ chỉ giới hạn vai trò ở mức cung cấp “hoạt động điều phối cần thiết”.
Ông Vance tiết lộ thêm, Mỹ chưa đặt ra thời hạn cụ thể cho việc giải giáp Hamas theo thỏa thuận ngừng bắn Gaza. (Times of Israel)
* Chủ tịch Cuba Miguel Díaz-Canel tuyên bố ủng hộ Tổng thống Colombia Gustavo Petro và đất nước của ông trước những chỉ trích từ Mỹ.
Trong một thông điệp trên trang mạng xã hội, Chủ tịch Díaz-Canel đã lên án sự can thiệp và những sai lầm của chính phủ Mỹ khi cố gắng áp đặt lại Học thuyết Monroe trong quan hệ với các quốc gia có chủ quyền ở Mỹ Latinh và Caribbean.
Trước đó, ông Trump cáo buộc Tổng thống Petro khuyến khích sản xuất ma túy ồ ạt và vận chuyển chúng sang Mỹ, gây ra cái chết, sự tàn phá và thảm họa. Nhà lãnh đạo Mỹ đã tuyên bố trên mạng xã hội Truth Social rằng sẽ bãi bỏ các khoản trợ cấp và các hình thức thanh toán khác từ Washington cho Colombia. (Cubasi)