| Từ ngày 1-5/8, Trung Quốc và Nga tiến hành cuộc tập trận hải quân chung mang tên "Maritime Interaction 2025” tại vùng biển ngoài khơi thành phố Vladivostok, thuộc bờ Thái Bình Dương của Nga. (Nguồn: Eurasia Naval Insight) |
Châu Á-Thái Bình Dương
* Campuchia đề cử Nobel hòa bình cho Tổng thống Mỹ: Ngày 1/8, Phó Thủ tướng, Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng phát triển Campuchia (CDC) Sun Chanthol cho biết Phnom Penh sẽ đề nghị trao giải Nobel Hòa bình cho Tổng thống Mỹ Donald Trump nhằm ghi nhận vai trò của ông trong chấm dứt giao tranh giữa Campuchia và Thái Lan.
Phát biểu họp báo, ông Sun Chanthol nhấn mạnh Tổng thống Trump không chỉ góp phần đạt được thỏa thuận ngừng bắn, mà còn tiếp tục thúc đẩy các nỗ lực vì hòa bình trong khu vực, đồng thời quyết định giảm thuế quan với hàng hóa Campuchia xuống 19%.
“Thay mặt nhân dân Campuchia, xin ca ngợi và bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Tổng thống, vị Tổng thống của hòa bình. Chúng tôi hiểu rằng chúng tôi cần phải đề nghị Tổng thống Donald Trump nhận giải Nobel Hòa bình”, theo ông Sun Chanthol. (AFP)
* Hàn Quốc diễn tập chống cướp biển: Ngày 1/8, Hải quân Hàn Quốc thông báo đã tổ chức cuộc diễn tập chống cướp biển ngoài khơi đảo Geoje, cách thủ đô Seoul khoảng 330 km về phía Đông Nam.
Đây là hoạt động chuẩn bị trước thềm đợt luân chuyển định kỳ đơn vị chống cướp biển Cheonghae, dự kiến triển khai tới vùng biển ngoài khơi Somalia vào cuối tháng 8. Cuộc diễn tập nhằm kiểm tra khả năng phối hợp liên ngành, chia sẻ thông tin và nâng cao năng lực ứng phó khẩn cấp trong trường hợp xảy ra các vụ cướp biển, đồng thời tăng cường năng lực bảo hộ công dân Hàn Quốc ở nước ngoài.
Số vụ cướp biển ở khu vực ngoài khơi Somalia và Vịnh Aden tăng mạnh từ 1 vụ trong năm 2023 lên 8 vụ trong năm 2024. Số vụ bắt cóc trên biển cũng tăng từ 1 lên 3 vụ trong cùng thời gian. (Yonhap)
* Ấn Độ phát 5 thông điệp mạnh mẽ tới Mỹ: Phát biểu trước Quốc hội ngày 1/8, Bộ trưởng Công Thương Ấn Độ Piyush Goyal đưa ra thông điệp mạnh mẽ về lập trường của New Delhi trong quan hệ với Mỹ. Ông Goyal khẳng định chính phủ đang theo dõi sát sao diễn biến quan hệ thương mại với Mỹ, đồng thời làm việc chặt chẽ với các doanh nghiệp xuất khẩu và ngành công nghiệp để đánh giá tác động.
Bộ trưởng Công Thương Ấn Độ nêu rõ 5 thông điệp then chốt. Thứ nhất, Ấn Độ sẽ không nhân nhượng về lợi ích quốc gia, cam kết bảo vệ quyền lợi của nông dân, người lao động và doanh nghiệp nội địa. Thứ hai, ông bác bỏ nhận định của Tổng thống Trump về "nền kinh tế chết", nhấn mạnh vị thế của Ấn Độ như nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất thế giới với đóng góp gần 16% vào tăng trưởng toàn cầu.
Thông điệp thứ ba khẳng định tham vọng của New Delhi trong vươn lên thành nền kinh tế lớn thứ ba thế giới. Thứ tư, New Delhi nhấn mạnh chiến lược tự lực thông qua sáng kiến "Sản xuất tại Ấn Độ" và mục tiêu trở thành quốc gia phát triển vào năm 2047. Thông điệp cuối cùng nêu quan điểm về thương mại công bằng, khi Ấn Độ đã ký kết các FTA với UAE, Anh, Australia và khối EFTA, đồng thời sẵn sàng đàm phán với các đối tác khác. (India Today)
Châu Âu
* Ba Lan tậu 25 xe bọc thép M1150 của Mỹ: Bộ Quốc phòng Ba Lan đánh dấu bước tiến quan trọng trong chiến lược hiện đại hóa quân đội khi ký kết hợp đồng trị giá 115 triệu USD với Mỹ để mua 25 xe bọc thép M1150 chuyên dụng.
Thỏa thuận chính thức hóa vào ngày 31/7, tiếp nối cam kết hợp tác quốc phòng khi hai nước đạt được thỏa thuận chuyển giao 116 xe tăng M1A1 Abrams đầu năm 2023. Quá trình bàn giao các xe bọc thép M1150 sẽ hoàn tất vào năm 2029. Hợp đồng không chỉ bao gồm việc cung cấp phương tiện mà còn đi kèm các gói hỗ trợ toàn diện về hậu cần, đào tạo nhân lực và bảo đảm phụ tùng thay thế, nhằm tối ưu hóa hiệu quả vận hành.
Thứ trưởng Quốc phòng Ba Lan Paweł Bejda đánh giá cao giá trị chiến lược của thương vụ này. Ông nhấn mạnh vai trò then chốt của các phương tiện M1150 trong nâng cao năng lực phòng thủ quốc gia, đặc biệt trong lĩnh vực rà phá bom mìn và phá hủy công sự. (Euronews)
* Nga-Trung Quốc tập trận ở Thái Bình Dương: Từ ngày 1-5/8, Trung Quốc và Nga tiến hành cuộc tập trận hải quân chung mang tên "Maritime Interaction 2025” tại vùng biển ngoài khơi thành phố Vladivostok, thuộc bờ Thái Bình Dương của Nga.
Theo Hạm đội Thái Bình Dương của Nga, cuộc tập trận định kỳ này nhằm tạo điều kiện để lực lượng hải quân hai nước chia sẻ kinh nghiệm, mang tính chất phòng thủ và không nhằm vào bất kỳ nước thứ 3 nào.
Hạm đội Thái Bình Dương là một trong 4 hạm đội chính của hải quân Nga, hiện đóng tại Thái Bình Dương và có trụ sở chính ở Vladivostok. Các hoạt động huấn luyện sẽ triển khai cả trên đất liền và trên biển. Bộ chỉ huy chung nằm tại thành phố Vladivostok, nơi hai bên cùng lên kế hoạch tác chiến trên biển và thực hành phương án trên bản đồ.
Các tàu chiến của hai nước sẽ phối hợp diễn tập cứu hộ - cứu nạn, thực hành tác chiến chống tàu ngầm và phòng thủ phòng không. Cuộc tập trận còn có sự tham gia của tàu ngầm diesel–điện và máy bay hải quân. (THX)
* Nga siết chặt an ninh thông qua vấn đề quốc tịch: Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 31/7 ký ban hành luật quy định các tội danh có thể dẫn đến việc bị tước quốc tịch Nga đối với người nhập tịch.
Theo luật mới, danh sách tội danh có thể dẫn đến việc mất quốc tịch Nga mở rộng thêm 72 mục. Người nhập tịch có thể bị tước quốc tịch nếu phạm các tội như giết người, hành vi bạo lực tình dục với trẻ vị thành niên, gây thương tích nghiêm trọng hoặc ngộ sát.
Luật cũng áp dụng với các hành vi kêu gọi công khai hoạt động khủng bố, tuyên truyền hoặc biện minh cho khủng bố, thực hiện hành vi trái pháp luật đối với hạ tầng thông tin trọng yếu của Nga, hoặc hợp tác với nước ngoài nhằm vào an ninh của Moscow.
Ngoài ra, người nhập tịch sẽ bị tước quốc tịch nếu cố ý giúp đỡ đối phương trong hoạt động chống an ninh Nga, tuyên truyền hoặc trưng bày biểu tượng phát xít, hợp tác với các tổ chức quốc tế hoặc cơ quan nhà nước nước ngoài có thái độ thù địch với Nga. (Sputnik)
* Ukraine chi thêm gần 10 tỷ USD cho quốc phòng: Ngày 31/7, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ký ban hành Dự luật số 13573 sửa đổi ngân sách nhà nước nhằm bổ sung 412,3 tỷ Hryvnia (tương đương 9,9 tỷ USD) cho chi tiêu quốc phòng trong năm nay. Nguồn kinh phí này sẽ sử dụng để mua sắm vũ khí và các trang thiết bị như thiết bị bay không người lái, trả lương cho binh sĩ và hỗ trợ các gia đình quân nhân.
Tổng thống Zelensky nhấn mạnh, “Đây là bước đi vô cùng quan trọng. Tôi vừa ký quyết định với mong muốn đảm bảo các chiến sĩ ở tiền tuyến sẽ được nhận đầy đủ lương thưởng cũng như chăm lo tốt hơn cho gia đình những người đã hy sinh.”
Quốc hội Ukraine thông qua dự luật tăng thêm chi tiêu quốc phòng với 332 phiếu thuận. Nghị sĩ Yaroslav Zheleznyak cho biết khoản ngân sách bổ sung này sẽ góp phần củng cố năng lực phòng thủ quốc gia trong bối cảnh an ninh hiện nay. (Ukrinform)
Trung Đông-châu Phi
* Châu Phi quyết dẹp tình trạng "nghèo đói trong học tập": Ngày 31/7, Liên minh châu Phi (AU) khởi động chiến dịch “Chấm dứt nghèo đói trong học tập cho tất cả mọi người tại châu Phi”, nhằm cải thiện kỹ năng đọc hiểu và tính toán cơ bản cho toàn bộ trẻ em.
Sáng kiến nhằm giải quyết tình trạng “nghèo đói trong học tập”, mà theo định nghĩa của Ngân hàng Thế giới là khi một đứa trẻ 10 tuổi không thể đọc và hiểu một đoạn văn bản đơn giản, phù hợp với độ tuổi.
Phát biểu tại lễ phát động chiến dịch tại Namibia, Tổng thống Netumbo Nandi-Ndaitwah nhấn mạnh, “Việc hàng triệu trẻ em châu Phi không thể đọc hoặc hiểu một văn bản đơn giản ở tuổi lên 10 là một vấn đề vô cùng đáng lo ngại”, đồng thời tuyên bố đây là một tình trạng khẩn cấp về giáo dục của toàn châu lục.
Chiến dịch thúc đẩy các nước thành viên AU thực hiện cải cách giáo dục, tăng đầu tư cho phát triển trẻ em, đào tạo giáo viên và cải thiện cơ sở hạ tầng học tập. Các nước cũng cam kết gắn nỗ lực này với Mục tiêu phát triển bền vững số 4, Chiến lược giáo dục lục địa và Chương trình nghị sự 2063 của AU. (Africa News)
* EAC bảo vệ thị trường chung khu vực: Ngày 31/7, Cộng đồng Đông Phi (EAC) tái khẳng định cam kết thúc đẩy quá trình hội nhập khu vực, sau khi Tanzania ban hành lệnh cấm người nước ngoài điều hành doanh nghiệp nhỏ tại nước này.
Tổng thư ký EAC Veronica Nduva cho hay, các quốc gia thành viên của khối phải tuân theo các quy định trong Nghị định thư thị trường chung EAC, một văn kiện thúc đẩy lưu chuyển tự do của hàng hóa, dịch vụ và con người trên toàn khu vực. “Các quốc gia thành viên không đảo ngược hoặc hạn chế các lĩnh vực và ngành nghề đã được tự do hóa trước đây. EAC kêu gọi tất cả nước thành viên duy trì nghĩa vụ theo hiệp ước để bảo vệ tính toàn vẹn của thị trường chung trong khu vực”, theo bà Veronica Nduva.
EAC bao gồm các nước Burundi, CHDC Congo, Kenya, Rwanda, Somalia, Nam Sudan, Tanzania và Uganda, với mục tiêu thúc đẩy hội nhập chính trị, kinh tế và xã hội trên toàn Đông Phi. (THX)
* LHQ cảnh báo bùng dịch tả tại châu Phi: Theo Liên hợp quốc (LHQ), khoảng 80.000 trẻ em ở khu vực Tây và Trung Phi có nguy cơ cao mắc bệnh tả khi mùa mưa bắt đầu ở hai khu vực này.
Tại cuộc họp báo ngày 30/7, Phó phát ngôn viên của Tổng thư ký LHQ Farhan Haq cho biết các đợt bùng phát dịch tả đang diễn ra tại CHDC Congo và Nigeria, làm gia tăng nguy cơ lây truyền bệnh qua biên giới sang các nước láng giềng. Ngoài những nước này, CH Chad, CH Congo, Ghana, Côte d'Ivoire và Togo cũng đang ứng phó dịch bệnh trên.
Kể từ khi bắt đầu các đợt bùng phát dịch bệnh, Quỹ nhi đồng LHQ (UNICEF) đã cung cấp thiết bị y tế, nước sạch, thiết bị và hệ thống vệ sinh cho cơ sở điều trị bệnh cũng như các cộng đồng dân cư. (UN News)
Châu Mỹ
* Mỹ muốn cải tạo Nhà Trắng: Tổng thống Mỹ Donald Trump lên kế hoạch cải tạo Nhà Trắng với dấu ấn phong cách cá nhân, trong đó gồm dự án xây dựng một đại sảnh lớn phục vụ sự kiện cấp nhà nước. Đây là một trong những thay đổi kiến trúc quy mô nhất tại Dinh Tổng thống Mỹ trong hơn một thế kỷ qua.
Trong cuộc họp báo thường kỳ ngày 31/7, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết, “Trong hơn 150 năm qua, các đời Tổng thống, các chính quyền và đội ngũ cán bộ Nhà Trắng đều mong muốn có một không gian tổ chức sự kiện xứng tầm trong khuôn viên Nhà Trắng”.
Dự án có tổng đầu tư lên đến 200 triệu USD, có diện tích hơn 8.000 m², sức chứa 650 chỗ ngồi, dự kiến khởi công vào tháng 9/2025 và hoàn tất trước tháng 1/2029 – thời điểm kết thúc nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump. Đại sảnh sẽ xây dựng tại vị trí Cánh Đông (East Wing), nơi hiện đặt văn phòng của Đệ nhất phu nhân. Thiết kế lấy cảm hứng từ sảnh chính trong khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông Trump tại bang Florida. (CNN)
* Tổng thống Trump ra sắc lệnh áp thuế hàng loạt: Ngày 31/7, Tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh hành pháp áp đặt thuế quan mới với hàng hóa nhập khẩu từ nhiều quốc gia, với mức thuế dao động từ 10% đến 41%.
Các biện pháp thuế quan có hiệu lực từ 0h01 ngày 1/8 sau 7 ngày kể từ ngày ký. Riêng với Canada, mức thuế sẽ tăng từ 25% lên 35% và bắt đầu áp dụng từ ngày 1/8. Trong khi đó, Đài Loan (Trung Quốc) sẽ phải chịu mức thuế 20%.
Sắc lệnh này được ban hành sau khi chính quyền Mỹ nhận được khuyến nghị từ các quan chức cấp cao về tình trạng thiếu đối ứng trong quan hệ thương mại song phương, tác động của rào cản thuế quan, phi thuế quan, năng lực sản xuất trong nước, chuỗi cung ứng trọng yếu và nền công nghiệp quốc phòng.
Sắc lệnh cũng quy định biện pháp nghiêm ngặt với hành vi lẩn tránh thuế, trong đó hàng hóa bị phát hiện trốn thuế sẽ phải chịu mức thuế bổ sung 40%, cùng các khoản phạt và chi phí khác theo luật định. (AFP)
* Mỹ ráo riết kiểm soát người di cư: Ngày 31/7, Mỹ và Ecuador ký kết thỏa thuận song phương về hợp tác chống tội phạm xuyên quốc gia, trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức của Bộ trưởng An ninh nội địa Mỹ Kristi Noem tới Ecuador.
Theo nội dung thỏa thuận, hai bên sẽ tăng cường trao đổi thông tin về các đối tượng tình nghi phạm tội và tiến hành đánh giá rủi ro với cả hàng hóa lẫn hành khách.
Một ngày trước đó, trong khuôn khổ chuyến công du tới khu vực Mỹ Latinh, Bộ trưởng Noem cũng ký kết thỏa thuận tương tự với Chile. Thỏa thuận cho phép các cơ quan chức năng Chile xác định và theo dõi những đối tượng di cư tiềm ẩn nguy cơ, đồng thời chia sẻ dữ liệu sinh trắc học như dấu vân tay, thông tin quét mống mắt với Bộ An ninh nội địa Mỹ, nhằm ngăn chặn những cá nhân này nhập cảnh vào Mỹ. (Fox News)