| Israel đã triển khai nhiều đợt phản kích mạnh mẽ nhắm vào các tòa nhà tại dải Gaza. (Nguồn: AFP) |
Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Nga-Ukraine
* VSU chuyển sang phòng thủ, xây dựng công sự ở Kupyansk: Ngày 8/10, Chỉ huy “Medved”, biệt đội Bars-9 thuộc nhóm quân miền Tây của Các Lực lượng vũ trang Nga (VS RF) cho biết Các Lực lượng vũ trang Ukraine (VSU) dừng phản công ở Kupyansk và đang chuẩn bị kế hoạch phòng thủ cho thành phố.
Ông thông báo: “Các tòa nhà cao tầng kia là Kupyansk-Uzlovaya, được xác định là nhà thờ nằm trong thành phố và khu vực chính. Sức mạnh của họ đã cạn kiệt, cuộc phản công mùa Hè của họ đã kết thúc, họ chỉ đang chuẩn bị phòng thủ”.
Theo quan chức này, VSU không còn tấn công và không còn dân thường trong khu vực. Trinh sát trên không có thể xác định trạm quan sát VSU đặt tại các tòa nhà dân cư và địa điểm cất cánh của máy bay không người lái (UAV) các loại.
VSU đang cố gắng xây dựng các công sự, song hầu hết các công trình này đều bị máy bay, pháo binh tầm xa và hệ thống tên lửa phóng loạt phá hủy. Không quân Nga cũng đã tấn công thành trì VSU và làm nổ tung kho đạn ở ngoại ô Kupyansk.
Cùng ngày, Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố trong 24 giờ, các đơn vị thuộc nhóm quân miền Tây theo hướng Kupyansk đã đẩy lùi 9 đợt phản công của 4 lữ đoàn xe tăng cơ giới số 32, 44, 66 và 4 thuộc VSU tại Novoselivske, Makiivka thuộc Cộng hòa Nhân dân Lugansk (LPR) tự xưng và Orlyanka ở Kharkov. Phía Ukraine mất 170 binh sĩ, 1 xe tăng, 2 xe chiến đấu bọc thép và 3 xe bán tải. (TASS)
* Đan Mạch thúc đẩy chuyển giao F-16 cho Ukraine: Ngày 9/10, phát biểu tại cuộc họp thường niên của Hội đồng Nghị viện các nước Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen cho biết, nước này đang “mở rộng và làm sâu sắc thêm” một liên minh gồm các nước cam kết giao máy bay chiến đấu F-16 cho Ukraine. Nhà lãnh đạo quốc gia Bắc Âu: “Miễn là người Ukraine sẵn sàng chiến đấu vì tự do, hãy quyết định rằng sự mệt mỏi vì xung đột sẽ không diễn ra trong cộng đồng xuyên Đại Tây Dương chúng ta”.
Về phần mình, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nhấn mạnh: “Đây không phải lúc rút khỏi trường quốc tế để lui về với các tranh chấp nội bộ. Đây không phải là thời điểm để cô lập chính mình. Đây không phải lúc giữ im lặng hay giả vờ rằng tình hình lục địa không ảnh hưởng đến vấn đề toàn cầu”. (Reuters)
Israel-Hamas
* Israel gọi tái ngũ binh sĩ, khẳng định sớm “bao vây hoàn toàn” dải Gaza: Ngày 9/10, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant đã ra lệnh “bao vây hoàn toàn” dải Gaza khi Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) tấn công vào khu vực này. Trong tuyên bố qua video, ông nêu rõ: “Chúng tôi đang bao vây hoàn toàn Gaza… Không điện, không lương thực, không nước, không gas. Tất cả đều đóng cửa”.
Thông báo của IDF cho biết đêm 8/10, không quân và pháo binh y đã tấn công hơn 500 mục tiêu của Hamas và Phong trào Hồi giáo Thánh chiến (PJF) tại dải Gaza.
Trong một tin liên quan, Chuẩn tướng Daniel Hagari, người phát ngôn Quân đội Israel (IDF) cho biết, nước này đã gọi tái ngũ 300.000 binh sĩ từ lực lượng dự bị trong vòng 48 giờ qua. Phát biểu họp báo nhanh với phóng viên, ông Hagari nêu rõ: “Chúng tôi đã hoàn toàn kiểm soát các khu dân cư, nhưng có thể vẫn còn nhiều tên khủng bố đang hoạt động tại khu vực này”.
Theo quan chức này, hàng trăm tay súng Hamas đã bị tiêu diệt trong đợt bao vây của IDF. Về tin Israel kêu gọi Mỹ viện trợ quân sự, ông nêu rõ: “Chúng tôi không thiếu vũ khí. Mọi thứ đang được chuyển tới thực địa”.
Hiện 100.000 quân nhân dự bị của Israel đã được triển khai đến miền Nam trong bối cảnh các đơn vị IDF đang giao tranh để đẩy tay súng Hamas ra khỏi lãnh thổ nước này và sơ tán người dân ra khỏi khu vực biên giới.
Đến ngày 9/10, hơn 700 người Israel thiệt mạng, khoảng 1.200 người khác bị thương do các cuộc tấn công của Hamas. Để trả đũa, Israel đã không kích khoảng 800 mục tiêu tại dải Gaza, làm ít nhất 413 người Palestine thiệt mạng. Trung tá Jonathan Conricus, người phát ngôn khác của IDF, cho hay theo thống kê khoảng 1.000 tay súng Palestine đã tham gia vào đợt tấn công của Hamas hôm 7/10. (AFP/TTXVN)
* Israel đề nghị Mỹ cung cấp tên lửa phòng không và tin tức tình báo: Ngày 8/10, tờ Washington Post (Mỹ) dẫn các nguồn tin cho biết, Nhà nước Do Thái đã đề nghị Washington cung cấp đạn đại liên và tên lửa cho hệ thống phòng thủ tên lửa “Vòm Sắt”. Israel đề nghị Mỹ tăng cường hợp tác trao đổi thông tin tình báo về các hành động quân sự có thể xảy ra ở miền Nam Lebanon.
Tờ báo Mỹ giải thích rằng, đề nghị của Israel về cung cấp tên lửa cho hệ thống “Vòm Sắt” là biện pháp nhằm đề phòng các cuộc tấn công tên lửa trong tương lai từ Hamas, chứ không phải là dấu hiệu rằng nước này sắp cạn vũ khí. Đồng thời, các cơ quan tình báo Israel đang theo dõi chặt chẽ tình hình ở miền Nam Liban đề phòng các cuộc tấn công từ nhóm Hezbollah của người Shiite. Nhà nước Do Thái kêu gọi Washington cung cấp thêm thông tin tình báo về khả năng Hezbollah hoặc các nhóm khác có thể tham gia vào cuộc xung đột.
Mỹ có thể kết hợp hỗ trợ quân sự cho Israel và Ukraine trong bản đề xuất lên Quốc hội. (Washington Post)
* Nga cảnh báo nguy cơ bên thứ ba tham gia xung đột Israel-Palestine: Ngày 9/10, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết có khả năng các bên thứ ba đang tham gia vào cuộc xung đột giữa Israel và Hamas. Trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã lệnh cho Nhóm tàu sân bay USS Gerald R. Ford đến phía Đông Địa Trung Hải để thể hiện sự hỗ trợ cho Israel. (Reuters)
* HĐBA LHQ bất đồng về cuộc xung đột Israel-Palestine: Trong phiên họp kín ngày 8/10, một số nước thành viên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) đã chỉ trích cuộc tấn công quy mô lớn của phong trào Hamas nhằm vào Israel, song Mỹ vẫn bày tỏ hối tiếc vì kết quả thiếu sự nhất trí tại cơ quan này.
Theo đó, tại phiên họp khẩn của HĐBA LHQ, Mỹ và Israel đề nghị lên án mạnh mẽ cuộc tấn công của Hamas vào Israel khiến hơn 1.000 người thiệt mạng. Phát biểu với báo giới sau phiên họp, nhà ngoại giao Mỹ Robert Wood chia sẻ: “Có khá nhiều quốc gia chỉ trích hành vi của Hamas, song rõ ràng không phải là tất cả. Các bạn có thể tìm ra một trong số các quốc gia đó mà không cần tôi nêu tên”. Theo giới ngoại giao, HĐBA LHQ không xem xét ra tuyên bố chung, chứ chưa nói đến một nghị quyết mang tính ràng buộc liên quan tới vấn đề này.
Trong khi đó, các nước do Nga dẫn đầu hy vọng HĐBA dành sự tập trung lớn hơn tới các biện pháp giải quyết tình hình hiện nay. Đại sứ Nga tại LHQ Vassily Nebenzia nêu rõ: “Thông điệp của tôi là ngay lập tức chấm dứt giao tranh và tiến tới ngừng bắn, cũng như khởi động những cuộc đàm phán có ý nghĩa”. Nhà ngoại giao này cũng nhấn mạnh: “Tình hình trên là một phần kết quả của những vấn đề chưa được giải quyết”. (AFP)
Mỹ-Trung
* Đoàn Thượng nghị sĩ Mỹ gặp lãnh đạo, quan chức ngoại giao Trung Quốc: Ngày 9/10, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã tiếp phái đoàn thượng nghị sĩ Mỹ do Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Chuck Schumer đang thăm Bắc Kinh.
Trong một phát biểu, nhà lãnh đạo này nhấn mạnh: “Cách Trung Quốc và Mỹ hòa hợp với nhau trong một thế giới đầy thay đổi và hỗn loạn sẽ quyết định tương lai và vận mệnh của nhân loại”. Chủ tịch Tập Cận Bình cũng mô tả mối quan hệ giữa hai cường quốc này là “mối quan hệ song phương quan trọng nhất trên thế giới”.
Trước đó, phái đoàn Thượng nghị sĩ Mỹ đã gặp Ngoại trưởng Trung Quốc. Phát biểu chào mừng, ông Vương Nghị hy vọng chuyến thăm sẽ “giúp Mỹ hiểu chính xác hơn về Trung Quốc, nhìn quan hệ Trung-Mỹ một cách khách quan hơn”. Nhà ngoại giao này cũng mong chuyến đi sẽ giúp hai bên “xử lý những bất đồng hiện có một cách hợp lý hơn, giúp quan hệ hai nước trở lại quỹ đạo phát triển lành mạnh”. Ông Schumer là quan chức cấp cao mới nhất của Mỹ thăm Trung Quốc, trong bối cảnh Washington tìm cách xoa dịu căng thẳng với Bắc Kinh.
Trước đó, ngày 7/10, trong chặng dừng chân đầu tiên tại Thượng Hải, ông gặp Bí thư thành ủy Trần Cát Ninh. Nghị sĩ này cáo buộc phía Trung Quốc khiến khủng hoảng fentanyl ở Mỹ trầm trọng hơn. (AFP/Reuters)
Nam Á
* Ấn Độ và Nepal thảo luận hợp tác an ninh, quốc phòng: Ngày 8/10, Đại sứ quán Ấn Độ tại Kathmandu cho biết cuộc họp lần thứ 15 của Nhóm tư vấn song phương Ấn Độ-Nepal về các vấn đề an ninh (BCGSI) đã diễn ra tại Pokhara (Nepal) ngày 5/10.
Phái đoàn Ấn Độ do Vụ trưởng Vụ phương Bắc Anurag Srivastava thuộc Bộ Ngoại giao nước này dẫn đầu. Phái đoàn Nepal do Vụ trưởng Bhrigu Dhungana thuộc Bộ Ngoại giao nước chủ nhà dẫn đầu đã tham gia cuộc họp. Phái đoàn hai nước cũng bao gồm các quan chức từ các bộ quốc phòng, ngoại giao, nội vụ và các ban ngành của quân đội Ấn Độ và Nepal. Tại cuộc họp, hai bên đã thảo luận về trao đổi các chuyến thăm, hợp tác quản lý thảm họa và chia sẻ thông tin.
Thành lập năm 2003, BCGSI là cơ chế quan trọng giữa Ấn Độ và Nepal nhằm thúc đẩy hợp tác an ninh và quốc phòng song phương. (TTXVN)
Đông Bắc Á
* Lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc tuần tra ở Senkaku/Điếu Ngư: Ngày 9/10, Lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc thông báo tiến hành tuần tra trong vùng lãnh hải của Quần đảo Điếu Ngư/Senkaku. Đây là nhóm đảo nhỏ, nằm cách đảo chính của tỉnh Okinawa, Nhật Bản, khoảng 400km về phía Tây.
Quần đảo hiện do Nhật Bản kiểm soát, song Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền và thường xuyên đưa tàu hoặc máy bay đến vùng biển này. (Reuters)
* Mỹ giảm kiểm soát xuất khẩu linh kiện cho nhà máy Hàn Quốc tại Trung Quốc: Ngày 9/10, Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc cho biết, Mỹ cho phép xuất khẩu linh kiện sản xuất thiết bị bán dẫn cho nhà máy Samsung Electronics và SK hynix (Hàn Quốc) ở Trung Quốc trong 1 năm mà không cần các thủ tục riêng.
Ông Choi Sang Mok, Thư ký cấp cao Tổng thống Hàn Quốc về các vấn đề kinh tế, nhấn mạnh quyết định này, dự kiến có hiệu lực ngay lập tức, đã giải quyết vấn đề thương mại quan trọng nhất của các công ty bán dẫn Hàn Quốc. (Yonhap)
Châu Âu
* Mỹ, Anh “hối thúc” EU kết nạp Ukraine: Ngày 8/10, tờ Telegraph (Anh) dẫn các nguồn tin cho biết, London và Washington đang gây áp lực yêu cầu Liên minh châu Âu (EU) kết nạp Kiev.
Song khả năng Ukraine sớm gia nhập EU gây ra tranh luận sôi nổi bởi khi đó, ngân sách và quy trình kết nạp thành viên mới cần được xem xét lại.
Theo Telegraph, chính quyền Mỹ đang “tham gia sâu” vào tranh luận nêu trên. Động thái này xảy ra ít lâu sau khi Washington cắt giảm viện trợ cho Kiev.
Ngoài ra, Telegraph xác nhận Anh cũng ủng hộ Ukraine sớm gia nhập EU. (Telegraph)
* Thủ tướng Hy Lạp ca ngợi chiến thắng tại bầu cử khu vực: Ngày 8/10, cuộc bầu cử khu vực tại Hy Lạp đã công bố một phần kết quả. Cựu Bộ trưởng Nikos Hardalias của ND được bầu làm Thống đốc khu vực Attica (bao gồm thủ đô Athens) trong vòng đầu với tỷ lệ hơn 45% số phiếu ủng hộ.
Tại Thessalonika, thành phố lớn thứ 2 của Hy Lạp, ông Apostolos Tzitzikostas, ứng cử viên được ND ủng hộ, tái đắc cử chức Thống đốc khu vực Trung Macedonia nhiệm kỳ thứ 3, với hơn 60% số phiếu bầu.
Ngoài ra, các cử tri tại 6 khu vực còn lại trong tổng số 13 khu vực của Hy Lạp sẽ đi bỏ phiếu trong ngày 15/9 tới. Theo luật pháp Hy Lạp, các ứng cử viên cần hội đủ đa số hơn 43% số phiếu bầu để chiến thắng ở bầu cử địa phương và khu vực.
Trước đó, hồi tháng 6, ND trở lại vị trí cầm quyền ở Hy Lạp với 40,5% phiếu bầu, cao hơn 20 điểm so với đối thủ chính là đảng cực tả Syriza.
Nhận định về kết quả này, Thủ tướng Kyriakos Mitsotakis tuyên bố: “Chúng tôi đã nhấn mạnh tầm quan trọng chính trị của cuộc bầu cử khu vực và ít nhất 7 khu vực đã quyết định ủng hộ ND ngay từ vòng đầu tiên”. Theo ông, thông điệp chính trị của cuộc bỏ phiếu khẳng định niềm tin của công chúng dành cho ND. (AFP)
Trung Đông-Châu Phi
* Không quân Nga tấn công nhiều mục tiêu ở Syria: Ngày 9/10, Phó Giám đốc Trung tâm Hòa giải các bên xung đột tại Syria, Chuẩn Đô đốc Vadim Kulit cho biết, Lực lượng Không quân vũ trụ Nga đã tiến hành 5 đợt không kích nhằm vào các kho chứa và trại huấn luyện lực lượng khủng bố ở tỉnh Idlib, Syria.
Cũng theo ông, cuộc tấn công bằng UAV do lực lượng phiến quân triển khai từ khu vực lân cận làng Habulla, tỉnh Latakia và các vị trí của quân đội Syria ở vùng Sheikh Mohammed đã khiến 1 binh sĩ Syria thiệt mạng và 2 người khác bị thương.
Bên cạnh đó, quan chức quân đội Nga cũng cáo buộc liên minh thân Mỹ thực hiên một số vụ vi phạm các giao thức giảm xung đột tại khu vực Al-Tanf. (TASS)