Một cuộc biểu tình phản đối việc trục xuất người nhập cư trái phép trước Nhà Trắng (Nguồn: AFP). |
Đây được coi là một hành động sẽ làm tăng sự chia rẽ và mâu thuẫn đảng phái trong chính trường Mỹ.
Theo kế hoạch nói trên, ông Obama sẽ dỡ bỏ lệnh trục xuất đối với 4,4 triệu người sinh sống trên đất Mỹ mà không có giấy phép hợp lệ. Những người này phải có con là công dân Mỹ hoặc có con đã được cấp thẻ xanh (thẻ cư trú thường xuyên và dài hạn).
Tổng thống Mỹ cũng sẽ mở rộng chương trình cho phép trẻ em do cha mẹ đưa đến Mỹ một cách bất hợp pháp được ở lại đất nước này, tương đương với khoảng 270.000 người sẽ không bị trục xuất. Bên cạnh đó, chương trình được triển khai từ năm 2012 quy định về việc cấp phép cư trú tạm thời cho những người nhập cư bất hợp pháp tới Mỹ trước khi tròn 16 tuổi cũng sẽ được gia hạn.
Ngoài ra, Tổng thống Obama sẽ nới lỏng chương trình cấp thị thực tạm thời cho sinh viên nước ngoài tốt nghiệp các chuyên ngành hoặc chương trình đào tạo công nghệ cao ở các trường đại học của Mỹ cũng như những người có khả năng đặc biệt.
Như vậy, chính phủ Mỹ sẽ cấp giấy phép cho gần 5 triệu lao động nhập cư bất hợp pháp, gồm hầu hết những người đã sinh sống ở Mỹ trên 5 năm hoặc sinh con trên đất Mỹ.
Theo tờ Los Angeles Times, chính sách trên sẽ gây ảnh hưởng mạnh nhất đến tiểu bang California, nơi có khoảng 2,6 triệu người sống trong tình trạng nhập cư bất hợp pháp, kế đến là tiểu bang Nevada. Tuy nhiên, báo New York Times cho hay, những người nhập cư sẽ không được hưởng các trợ cấp của chính phủ trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe.
Nới lỏng chính sách nhập cư là lời hứa từ khi ông Obama tranh cử Tổng thống nhiệm kỳ một nhưng đã bị phe Cộng hòa trì hoãn lâu nay. Cuối cùng, ông Obama đã phải sử dụng đặc quyền hành pháp sau khi chứng kiến Quốc hội không hành động gì trong những năm qua để cải tổ hệ thống nhập cư vốn được đánh giá còn nhiều lỗ hổng.
“Mọi người đều đồng ý là hệ thống nhập cư của chúng ta đã bị phá vỡ. Không may là Washington đã để cho vấn đề “mưng mủ” quá lâu. Vậy nên, tôi sẽ đưa ra những điều mà tôi có thể thực hiện với quyền hạn hợp pháp của Tổng thống, để làm cho hệ thống hoạt động tốt hơn”, ông Obama nói.
Tuy nhiên, phát biểu với báo giới trước khi Tổng thống Obama công bố các biện pháp cải tổ chính sách, Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Mitch McConnell, người sẽ nắm quyền lãnh đạo Thượng viện từ tháng 1/2015, tuyên bố “nếu Tổng thống tự hành động, tự áp đặt ý nguyện của mình, qua mặt Quốc hội thì Quốc hội cũng sẽ hành động. Chúng tôi đang cân nhắc một loạt phương án”.
Ông Ted Cruz, một Thượng nghị sĩ khác thuộc đảng Cộng hòa đăng bài trên tờ Politico ngày 19/11 nói rằng nếu Tổng thống Obama cứ hành động đơn phương thì Thượng viện sắp tới do phe Cộng hòa kiểm soát “sẽ trả đũa bằng việc trước mắt không phê chuẩn bất cứ sự đề cử Nội các nào”.
Q.C (tổng hợp)