Tổng thống Pháp với chuyện răn đe hạt nhân: Dễ cầu, khó toại

Dịch Dung
Phân tích và Bình luận chính trị
TGVN. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron lại vừa có “sáng kiến” liên quan chuyện răn đe hạt nhân tại châu Âu. Động cơ và thực chất của những đề nghị này? Triển vọng ra sao? Phân tích của báo Thế giới & Việt Nam.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
tong thong phap voi chuyen ran de hat nhan de cau kho toai Tổng thống Pháp Macron lại lên tiếng về NATO: Không bỏ nhưng bớt cần
tong thong phap voi chuyen ran de hat nhan de cau kho toai Pháp đánh giá NATO: Ông Macron phạm huý
tong thong phap voi chuyen ran de hat nhan de cau kho toai

Pháp trở thành cường quốc hạt nhân duy nhất trong EU. Răn đe hạt nhân luôn là một trụ cột của chiến lược quân sự và quốc phòng của Pháp. Minh họa của Politico.

Ở nước Pháp, kể từ khi nền Cộng hoà thứ 5 được thiết lập đến nay, phát biểu trước các tướng lĩnh và sỹ quan quân đội về chiến lược quân sự và quốc phòng đã trở thành một truyền thống đối với tất cả các tổng thống Pháp. Răn đe hạt nhân luôn là một trụ cột của chiến lược ấy.

Năm nay, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron không hành xử khác với truyền thống. Trong bài phát biểu năm nay, ông Macron không có gì mới lạ ở khía cạnh kêu gọi thúc đẩy giải trừ quân bị trên thế giới mà chỉ được chú ý khi đề cập học thuyết vũ khí hạt nhân của Pháp.

Cuộc chơi mới

Chuyện vũ khí hạt nhân và răn đe hạt nhân ở châu Âu cũng như trên thế giới hiện đã trở nên thời sự hơn trước rất nhiều sau khi Mỹ và Nga từ bỏ thoả thuận về giải trừ vũ khí hạt nhân đã được ký kết và cùng nhau thực hiện từ thời Chiến tranh Lạnh, sau khi cả hai nước này đều lộ chủ ý hiện đại hoá vũ khí hạt nhân hiện có và phát triển thế hệ vũ khí hạt nhân mới và sau khi nước Anh ra khỏi EU.

Mỹ và Nga chơi cuộc chơi mới riêng về vũ khí hạt nhân, về chạy đua vũ trang hạt nhân cũng như giải trừ vũ khí hạt nhân. Pháp trở thành cường quốc hạt nhân duy nhất trong EU. Tổng thống Mỹ Donald Trump lại còn khuấy động lo ngại sâu sắc và ngày càng tăng trong EU và NATO là các thành viên ở châu Âu không còn có thể dựa cậy hoàn toàn được như trước vào ô hạt nhân của Mỹ và không còn có thể tin tưởng Mỹ vẫn như xưa trên phương diện thực hiện cam kết đảm bảo an ninh cho các thành viên NATO.

Bạn có thế quan tâm:

tong thong phap voi chuyen ran de hat nhan de cau kho toai Tổng thống Pháp Macron lại lên tiếng về NATO: Không bỏ nhưng bớt cần
tong thong phap voi chuyen ran de hat nhan de cau kho toai Đề xuất của Đức, NATO về Syria: Đuổi hình, bắt bóng
tong thong phap voi chuyen ran de hat nhan de cau kho toai Pháp - Iran: Còn nước còn tát

Ông Macron đã công khai đánh giá là NATO bị chết não và thôi thúc cũng như khích lệ các nước ở châu Âu tự chủ hơn về an ninh và bớt lệ thuộc vào Mỹ về đảm bảo an ninh. Chỉ riêng như thế không thôi thì ông Macron đã không thể không điều chỉnh chiến lược quân sự và quốc phòng của Pháp, trong đó đương nhiên không thể không động chạm đến chiến lược vũ khí hạt nhân.

Mưu tính lớn

Ông Macron lại còn không giấu giếm tham vọng khôi phục vai trò chính trị thế giới cho nước Pháp. Người này ý thức được rằng, muốn thực hiện được tham vọng ấy thì trước hết phải gây dựng cho nước Pháp vai trò lãnh đạo EU và NATO ở châu Âu. Sau khi ra khỏi EU, nước Anh không còn có thể là đối thủ của nước Pháp nữa trong cuộc ganh đua giành vai trò này mà đối thủ chính của Pháp bây giờ là nước Đức.

Khác với người tiền nhiệm, ông Macron không có mối quan hệ cá nhân tin cậy với Thủ tướng Đức Angela Merkel. Nước Đức hiện lại trong tình trạng rối bời về nội bộ. Bà Merkel giờ suy giảm thế cả ở nước Đức lẫn châu Âu và dần tới khúc cuối thời kỳ cầm quyền. EU không chỉ thiếu vắng lãnh đạo mà còn cả định hướng. Ông Macron xem ra cho rằng nước Pháp hiện tại có cơ hội và tiền đề thuận lợi để mưu tính lớn.

So với Đức, nước Pháp của ông Macron hiện tại chỉ hơn có mỗi vũ khí hạt nhân và quyền phủ quyết trong HĐBA LHQ. Ganh đua với Đức, ông Macron chỉ có cơ hội giành phần thắng khi tập hợp được các nước châu Âu khác quanh mình chứ không phải trong cạnh tranh chiến lược tay đôi.

Cho nên, cách tiếp cận mới của ông Macron trong chiến lược quân sự, quốc phòng và hạt nhân mới được người này trình bày là sự kết hợp của 3 định hướng: Tăng cường sự tự chủ và độc lập của châu Âu về quốc phòng, thúc đẩy giải trừ quân bị nói chung, giải trừ vũ khí hạt nhân nói riêng cũng như mời chào cái ô hạt nhân của Pháp để dần thay thế hoặc sẵn sàng thay thế cái ô hạt nhân của Mỹ cho các nước châu Âu.

Ba trở ngại

Nếu đúng chỉ như thế thì tham vọng này của ông Macron không đến nỗi khó khả thi. Nhưng lại có 3 nhân tố khiến chuyện này dễ cầu ước mà rất khó được toại nguyện đối với ông Macron và nước Pháp.

Thứ nhất là ông Macron không sẵn sàng chia sẻ với các nước châu Âu quyền quyết định sử dụng vũ khí hạt nhân. Các nước châu Âu sẽ không chấp nhận vì nếu chấp nhận thì đâu có khác gì tránh vỏ dưa lại gặp phải vỏ dừa khi thoát được khỏi sự lệ thuộc vào Mỹ thì lại lún trong sự lệ thuộc vào Pháp.

Thứ hai, hiện Mỹ đã triển khai vũ khí hạt nhân ở một số nước châu Âu và Mỹ sẽ không dễ dàng chịu rút đi.

thứ ba là nội bộ EU hiện bị phân hoá sâu sắc nên ông Macron có thể tập hợp được một số chứ không thể tất cả các thành viên EU và NATO ở châu Âu xung quanh Pháp. Nước Pháp và ông Macron hiện còn cách rất xa sự công nhận vai trò và khả năng dẫn dắt các nước châu Âu đi vào tương lai.

Người châu Âu tin hay không vào lá chắn hạt nhân của Mỹ?

Niềm tin của công dân các nước thành viên NATO vào sự hỗ trợ của quân đội Mỹ trong trường hợp đất nước họ bị Nga tấn công ngày càng sụt giảm. Đây là kết quả một nghiên cứu do Pew Research Center công bố ngày 10/02/2020. Cứ hai năm một lần, viện thăm dò thực hiện một cuộc điều tra công luận về NATO. Cuộc điều tra vừa công bố được tiến hành vào mùa hè 2019 đối với 21.000 người tại 19 quốc gia.

Kết quả cho thấy 60% số người được hỏi tại các nước thành viên khối NATO nghĩ rằng Hoa Kỳ sẽ can thiệp quân sự nếu như Nga tấn công một nước thành viên của khối. Chỉ có khoảng 29% là cho rằng Hoa Kỳ sẽ không đến cứu giúp. Theo quan sát của Viện Pew, câu trả lời cho câu hỏi này đã thay đổi nhiều so với năm 2015 và trong nội bộ các nước thành viên, có sự chia rẽ về vấn đề này. So với cách nay bốn năm, niềm tin của người dân Pháp vào vai trò của Mỹ đã bị sụt giảm đến 8 điểm, tại Đức là 5 điểm, Canada 3 điểm và tại Hungary là đến 16 điểm. Ngược lại, ở Anh Quốc và Ý, mức độ tin tưởng vào Mỹ tăng thêm 7 điểm và ở Thổ Nhĩ Kỳ là 6 điểm.

Điều thú vị là cũng giống như năm 2015, người dân các nước thành viên trong khối NATO có một lập trường không thay đổi : Không mấy hào hứng về ý tưởng đất nước của họ phải đến giải cứu một nước khác trong khối nếu bị Nga tấn công. Chỉ có 5 trong số 16 nước thành viên có liên quan đến nghiên cứu này - Hà Lan, Hoa Kỳ, Canada, Anh Quốc và Litva - ở đó, đại đa số những người được hỏi cho rằng nên tham gia vào một chiến dịch quân sự để tuân thủ các ràng buộc của điều khoản số 5, quy định rằng « một cuộc tấn công nhắm vào một nước thành viên được xem như là một hành động gây hấn chống lại cả khối ».

Pew nhận thấy tỷ lệ này cũng đã bị sụt giảm chỉ còn có 41% ở Pháp và Tây Ban Nha, 36% ở Cộng Hòa Séc, 34% ở Đức, 33% ở Hungary, 32% ở Thổ Nhĩ Kỳ cũng như là Slovakia. Tỷ lệ này còn thấp hơn ở Hy Lạp và Ý là 25% và chỉ vừa ở mức 12% tại Bulgari.

Nghiên cứu này giải thích rõ vì sao tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho rằng « NATO chết não », nguyên thủ Mỹ - Donald Trump chê là « lỗi thời » và tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan có thể ngang nhiên điều quân tấn đánh người Kurdistan tại Syria, đồng minh của liên quân quốc tế chống IS.

(Theo RFI)

tong thong phap voi chuyen ran de hat nhan de cau kho toai Tổng thống Pháp: Châu Âu sẽ sớm đối mặt với cuộc chạy đua vũ trang

TGVN. Tổng thống Macron cho rằng các quốc gia châu Âu cần nhìn nhận một cách toàn diện rằng khi không có một khung pháp ...

tong thong phap voi chuyen ran de hat nhan de cau kho toai Tổng thống Pháp Macron phát biểu về Nga và NATO: Đòn nặng mới

TGVN. Tổng thống Pháp Macron lại vừa tung ra một “đòn” mới nhắm vào NATO sau khi tuyên bố tổ chức trên bị “chết não”. ...

tong thong phap voi chuyen ran de hat nhan de cau kho toai Pháp: Đi trước và chạy đua

TGVN. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron có ước vọng cao xa cho tiềm năng, sức mạnh và tầm vóc mới của nước Pháp trên thế ...

Đọc thêm

XSMB 20/4, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 7 ngày 20/4/2024. dự đoán XSMB 20/4/2024

XSMB 20/4, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 7 ngày 20/4/2024. dự đoán XSMB 20/4/2024

XSMB 20/4 - Trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc 20/4/2024. xổ số hôm nay 20/4. dự đoán xổ số miền Bắc thứ 7. kết quả xổ số ngày ...
XSMT 20/4, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Bảy ngày 20/4/2024. SXMT 20/4/2024

XSMT 20/4, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Bảy ngày 20/4/2024. SXMT 20/4/2024

XSMT 20/4 - Kết quả xổ số ngày 20 tháng 4. SXMT 20/4. trực tiếp kết quả xổ số miền Trung 20/4/2024. xổ số hôm nay 20/4. xổ số miền ...
XSMN 20/4, trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Bảy 20/4/2024. xổ số hôm nay 20/4

XSMN 20/4, trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Bảy 20/4/2024. xổ số hôm nay 20/4

XSMN 20/4 - kết quả xổ số ngày 20 tháng 4. trực tiếp xổ số miền Nam 20/4/2024. xổ số miền Nam thứ 7. SXMN 20/4/2024. xổ số hôm nay ...
VCK Futsal châu Á 2024: Đội tuyển Futsal Việt Nam có trận thắng đầu tiên trước Futsal Trung Quốc

VCK Futsal châu Á 2024: Đội tuyển Futsal Việt Nam có trận thắng đầu tiên trước Futsal Trung Quốc

Đội tuyển Futsal Việt Nam thắng Futsal Trung Quốc với tỷ số 1-0 ở lượt trận thứ 2 bảng A vòng chung kết Futsal châu Á 2024.
Telegram bùng nổ: Cán mốc 1 tỷ người dùng trong năm nay

Telegram bùng nổ: Cán mốc 1 tỷ người dùng trong năm nay

Telegram, một trong những nền tảng truyền thông xã hội phổ biến nhất ở Ukraine và Nga, dự kiến vượt qua mốc 1 tỷ người dùng hàng tháng trong vòng ...
Thăm Indonesia, Ngoại trưởng Trung Quốc tìm cách tăng cường đầu tư sâu hơn vào một số lĩnh vực

Thăm Indonesia, Ngoại trưởng Trung Quốc tìm cách tăng cường đầu tư sâu hơn vào một số lĩnh vực

Indonesia và Trung Quốc tìm cách tăng cường hơn nữa quan hệ kinh tế thông qua đầu tư sâu hơn vào cơ sở hạ tầng, hạ nguồn, an ninh lương ...
Đại diện cấp cao EU: Thừa nhận cái giá phũ phàng từ ‘chảo lửa’ Trung Đông, EU chìm trong ‘ảo tưởng’ quá lâu, đặt an ninh vào tay Mỹ quá lâu

Đại diện cấp cao EU: Thừa nhận cái giá phũ phàng từ ‘chảo lửa’ Trung Đông, EU chìm trong ‘ảo tưởng’ quá lâu, đặt an ninh vào tay Mỹ quá lâu

Liên minh châu Âu (EU) cần thay đổi mô hình về sự hội nhập và mối quan hệ với phần còn lại của thế giới.
Liên minh Mỹ-Nhật: Tăng cường an ninh và mở rộng hợp tác

Liên minh Mỹ-Nhật: Tăng cường an ninh và mở rộng hợp tác

Nhật Bản và Mỹ nhất trí tăng cường liên minh an ninh ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, đồng thời cam kết trở thành đối tác toàn cầu.
Những điểm nhấn trong chuyến thăm Trung Quốc của Ngoại trưởng Nga

Những điểm nhấn trong chuyến thăm Trung Quốc của Ngoại trưởng Nga

Trong chuyến thăm Trung Quốc từ ngày 8-9/4, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã thảo luận nhằm tăng cường hợp tác an ninh trước nhiều thách thức.
Sẽ thế nào nếu NATO vắng bóng Mỹ?

Sẽ thế nào nếu NATO vắng bóng Mỹ?

Liệu NATO có thể củng cố quốc phòng và an ninh tập thể để thích ứng với chiến thắng có thể xảy ra của ông Donald Trump tại bầu cử Mỹ 2024 không?
Tác động của việc Triều Tiên thử thành công vũ khí siêu thanh chiến lược

Tác động của việc Triều Tiên thử thành công vũ khí siêu thanh chiến lược

Việc Triều Tiên thử nghiệm tên lửa siêu thanh mới cho thấy bước tiến về khả năng răn đe hạt nhân, đồng thời gia tăng cẳng thẳng khu vực.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow sẽ thay đổi cục diện xung đột Nga-Ukraine như thế nào?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow sẽ thay đổi cục diện xung đột Nga-Ukraine như thế nào?

Vụ khủng bố đẫm máu ở Moscow hôm 22/3 có thể tác động lớn đến chính sách đối ngoại của Nga, tạo ra bước ngoặt của xung đột Nga-Ukraine.
Phiên bản di động