Các nhà lãnh đạo Mỹ và ASEAN chụp ảnh tại Hội nghị ngày 16/2. (Nguồn: Reuters) |
Tại một buổi họp báo sau Hội nghị, Tổng thống Mỹ Barack Obama nói rằng, các nhà lãnh đạo đã cam kết mạnh mẽ về một trật tự khu vực mà ở đó nguyên tắc, chuẩn mực quốc tế và các quyền của mọi quốc gia lớn nhỏ đều được tôn trọng.
“Chúng tôi đã thảo luận về sự cần thiết phải có những bước đi rõ ràng ở Biển Đông nhằm giảm căng thẳng bao gồm việc ngừng cải tạo, xây dựng mới và quân sự hóa khu vực tranh chấp. Việc ASEAN đưa ra quan điểm rõ ràng và thống nhất có thể củng cố an ninh, những cơ hội trong khu vực”, ông Obama nói.
Sau ngày đầu tiên Hội nghị thảo luận về các vấn đề kinh tế và thương mại, các quan chức Mỹ đã hy vọng có thể thống nhất lập trường về Biển Đông với các nhà lãnh đạo ASEAN. Tuy nhiên, không phải tất cả 10 thành viên ASEAN đều nhất quán đưa ra lập trường chung.
Vì vậy, thay vì đề cập trực tiếp tới Trung Quốc, Tuyên bố chung khẳng định lại nguyên tắc chính trong hợp tác giữa Mỹ và ASEAN bao gồm: “Tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, sự bình đẳng và độc lập chính trị của tất cả các quốc gia… và cùng cam kết giải quyết hòa bình các tranh chấp” hay “cùng cam kết duy trì hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực, đảm bảo an ninh, an toàn hàng hải, bao gồm các quyền tự do hàng hải và hàng không”.