Ứng xử trên mạng

Phạm Trung Tuyến
Văn hoá ứng xử là cốt cách của mỗi người, nên không có sự phân biệt giữa ứng xử trên mạng hay ngoài đời.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Ứng xử trên mạng xã hội.
Có cần thiết đặt ra một khái niệm về ứng xử trên mạng hay không? (Nguồn: baophapluat)

Ở trên mạng xã hội, bạn là ai? Bạn vẫn là bạn thôi, có thể bạn sẽ cố tình tạo ra một phiên bản khác của mình, tử tế hơn, hay xấu xa hơn. Nhưng điều đó không có nghĩa, bạn đã thoát ly với con người thực của mình, chỉ là bản chất của bạn vốn đa nhân cách, hoặc giả dối mà thôi.

Nếu bản chất của bạn vốn thế, dù không có mạng xã hội, bạn cũng sẽ ứng xử ngoài đời với nhiều phiên bản khác nhau. Bạn có thể lễ phép ngoan hiền với sếp, lịch sự với bạn khác giới bên ngoài, đồng thời vẫn thô bỉ với nhân viên và cục súc với người thân trong gia đình.

"Chúng ta hay nói đến khái niệm lệch chuẩn khi nhận xét về các hành vi ứng xử. Vậy thì chuẩn là gì? Chuẩn luật pháp rất rõ ràng nhưng luật pháp không điều chỉnh sâu đến các hành vi ứng xử. Vì thế, hành vi ứng xử chúng ta còn được điều chỉnh bằng văn hoá và đạo đức".

Có nhiều người tự tin rằng, việc sống 2 mặt trong đời thực là một kỹ năng, và họ luôn thế. Những người đó cũng sẽ luôn tin, họ càng dễ dàng hơn với việc thể hiện con người trên mạng, và con người trong đời thực hoàn toàn khác nhau.

Tuy nhiên, cơ bản là họ đã nhầm, vì sự hai mặt của họ chỉ có thể tồn tại trong mắt của những người ngây thơ và thiếu khả năng tư duy độc lập mà thôi.

Vậy thì có cần thiết đặt ra một khái niệm về ứng xử trên mạng hay không? Tôi nghĩ, với đa số là không cần thiết, bởi vì những người biết ứng xử tốt thì dù trên mạng hay ngoài đời họ vẫn tốt. Nhưng vậy thì tại sao chúng ta thấy trên mạng người ta ứng xử tệ thế, tại sao người ta tục tĩu, văng mạng như thế?

Câu trả lời, vì bây giờ chúng ta chỉ thấy nhiều thứ thông qua mạng xã hội, mà ít để tâm tới những ứng xử giao tiếp trong cuộc đời thực của mình. Nếu để tâm, chúng ta thấy ngoài đời người ta cũng đang ứng xử với nhau tục tĩu, văng mạng chẳng kém gì.

Chúng ta hay nói đến khái niệm lệch chuẩn khi nhận xét về các hành vi ứng xử. Vậy thì chuẩn là gì? Chuẩn luật pháp rất rõ ràng, nhưng luật pháp không điều chỉnh sâu đến các hành vi ứng xử. Vì thế, hành vi ứng xử chúng ta còn được điều chỉnh bằng văn hoá và đạo đức.

"Khi bớt giả dối, chúng ta sẽ không a dua với những thứ mà bản thân mình thấy rằng phản cảm. Bớt giả dối, chúng ta sẽ công tâm hơn khi nhìn nhận, đánh giá những người xung quanh mình".

Và đây chính là vấn đề, bởi khả năng điều chỉnh của văn hoá và đạo đức chỉ hiệu quả trong các cộng đồng có đồng nhất cao về lối sống, tập quán, lý tưởng, lợi ích, thậm chí là thu nhập. Khi xã hội được phân mảnh về lợi ích, thu nhập thì sự đồng nhất mất đi và chúng ta có nhiều chuẩn văn hoá, chuẩn đạo đức khác biệt.

Đó là lý do mà một trong những chuẩn văn hoá được cho là quan trọng nhất của thế hệ trẻ ngày nay là “tôn trọng sự khác biệt”. Bởi vì, nếu không tôn trọng sự khác biệt thì ta cần phải áp đặt chuẩn của mình cho người khác.

Thực tế, bạn chỉ có thể áp đặt được đối với những người chịu sự phụ thuộc vào bạn về lợi ích và tình cảm mà thôi. Vậy câu hỏi cần đặt ra trong chuyện ứng xử là gì?

Tôi nghĩ, chúng ta chỉ cần bớt giả dối hơn mà thôi. Khi bớt giả dối, chúng ta sẽ không a dua với những thứ mà bản thân mình thấy rằng phản cảm. Bớt giả dối chúng ta sẽ công tâm hơn khi nhìn nhận, đánh giá những người xung quanh mình. Khi đó, nếu ai cần công chúng, họ sẽ phải điều chỉnh hành vi ứng xử của minh để phù hợp với công chúng của họ.

Chẳng một ai thách thức công chúng của mình mà có công chúng đâu!

TIN LIÊN QUAN
Quỹ vaccine Covid-19: Điều chỉnh chiến lược kịp thời, dũng cảm của Chính phủ
Trung tá Đào Trung Hiếu: Cần có bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội
Chiến lược vaccine Covid-19: Những thách thức đang chờ
Tranh cãi đề thi Văn 'Nếu phải ở trong nước sôi': Đề thi theo hướng mở có thành con dao hai lưỡi?
Đề thi Văn 'nếu phải ở trong nước sôi...': Đã đến lúc cần tiếp cận cách làm mới

Bài viết cùng chủ đề

Giáo dục Việt Nam

Đọc thêm

Kỳ lạ phụ nữ Latvia phải đi 'thuê chồng' theo giờ

Kỳ lạ phụ nữ Latvia phải đi 'thuê chồng' theo giờ

Tình trạng thiếu đàn ông nghiêm trọng tại Latvia khiến ngày càng nhiều phụ nữ phải thuê chồng theo giờ để làm việc nhà.
Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV bước vào tuần làm việc cuối cùng

Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV bước vào tuần làm việc cuối cùng

Tuần làm việc cuối cùng của Kỳ họp thứ 10 (từ ngày 8-11/12/2025), Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua nhiều luật, nghị quyết quan trọng.
Cháo lòng: Món ăn mùa lạnh và những lưu ý quan trọng

Cháo lòng: Món ăn mùa lạnh và những lưu ý quan trọng

Cháo lòng, món ăn quen thuộc trong mùa lạnh, cần được sử dụng cẩn trọng với một số nhóm người.
5 cải tiến nổi bật làm nên sức hút của Galaxy S26 Ultra

5 cải tiến nổi bật làm nên sức hút của Galaxy S26 Ultra

Galaxy S26 Ultra hứa hẹn mang đến nhiều nâng cấp đáng chú ý, từ màn hình quyền riêng tư đến pin lớn hơn.
Matcha Nhật Bản: Sắc xanh chinh phục toàn cầu

Matcha Nhật Bản: Sắc xanh chinh phục toàn cầu

'Cơn sốt' matcha lan rộng khắp thế giới, đẩy nhu cầu lên mức kỷ lục, mang lại lợi nhuận lớn nhưng cũng đặt ngành trà Nhật Bản trước sức ép ...
Tấn công bằng UAV: Nga không công bố mức độ thiệt hại, hàng chục dân thường thiệt mạng ở miền Nam Sudan

Tấn công bằng UAV: Nga không công bố mức độ thiệt hại, hàng chục dân thường thiệt mạng ở miền Nam Sudan

Nga thông báo bắn hạ 77 UAV do Ukraine phóng qua đêm, trong khi tại Sudan, một vụ tấn công bằng UAV vào Sudan khiến hàng chục dân thường thiệt ...
Australia kích hoạt cứu trợ khẩn cấp khi cháy rừng lan rộng ở New South Wales

Australia kích hoạt cứu trợ khẩn cấp khi cháy rừng lan rộng ở New South Wales

Chính phủ Australia ngày 7/12 đã triển khai cơ chế cứu trợ thiên tai tại bang New South Wales sau khi hàng chục đám cháy rừng bùng phát.
Áp thấp nhiệt đới sắp vào Biển Đông với tốc độ tăng nhanh

Áp thấp nhiệt đới sắp vào Biển Đông với tốc độ tăng nhanh

Một áp thấp nhiệt đới đang hoạt động gần miền Trung Philippines và dự kiến sẽ vào Biển Đông vào đêm 7-8/12.
Start-up giới trẻ Việt Nam lọt Top 10 cuộc thi khởi nghiệp quốc tế tại Hong Kong (Trung Quốc)

Start-up giới trẻ Việt Nam lọt Top 10 cuộc thi khởi nghiệp quốc tế tại Hong Kong (Trung Quốc)

BioWraps - start-up từ Việt Nam, đã lọt vào Top 10 tại cuộc thi khởi nghiệp quốc tế ở Hong Kong (Trung Quốc).
Thụy Điển chung tay với Việt Nam thông qua Quỹ ứng phó khẩn cấp trung ương của Liên hợp quốc

Thụy Điển chung tay với Việt Nam thông qua Quỹ ứng phó khẩn cấp trung ương của Liên hợp quốc

Thụy Điển đóng góp 205 triệu SEK (tương đương khoảng 19,5 triệu USD) cho Quỹ ứng phó khẩn cấp trung ương của Liên hợp quốc (CERF) trong năm 2025.
Lâm Đồng: Nhiều điểm ngập mới ở các địa phương ven biển, nước lũ trong đêm dâng nhanh và đột ngột

Lâm Đồng: Nhiều điểm ngập mới ở các địa phương ven biển, nước lũ trong đêm dâng nhanh và đột ngột

Nước lũ dâng cao kết hợp triều cường làm xuất hiện nhiều điểm ngập mới tại các khu dân cư, tuyến phố ở các địa phương ven biển tỉnh Lâm Đồng.
Tỉnh Lâm Đồng: Mưa lớn kéo dài, nước lũ dâng cao, thực hiện di dời nhiều hộ dân

Tỉnh Lâm Đồng: Mưa lớn kéo dài, nước lũ dâng cao, thực hiện di dời nhiều hộ dân

Tối 4/12, lực lượng công an phong tỏa tuyến đường quốc lộ 1A do ngập sâu đoạn qua địa bàn xã Hàm Thắng (tỉnh Lâm Đồng).
Cháo lòng: Món ăn mùa lạnh và những lưu ý quan trọng

Cháo lòng: Món ăn mùa lạnh và những lưu ý quan trọng

Cháo lòng, món ăn quen thuộc trong mùa lạnh, cần được sử dụng cẩn trọng với một số nhóm người.
Bộ Y tế công bố danh mục gần 600 thuốc được cấp mới và gia hạn

Bộ Y tế công bố danh mục gần 600 thuốc được cấp mới và gia hạn

Bộ Y tế vừa công bố danh mục gần 600 loại thuốc, nguyên liệu làm thuốc được cấp mới và gia hạn giấy đăng ký lưu hành tại Việt Nam.
Uống nước cam giúp giảm viêm, hỗ trợ chức năng mạch máu

Uống nước cam giúp giảm viêm, hỗ trợ chức năng mạch máu

Uống khoảng 500ml nước cam nguyên chất mỗi ngày trong hai tháng có thể làm thay đổi hoạt động của hàng nghìn gene trong tế bào miễn dịch.
Ăn sáng như thế nào để bảo vệ tuyến giáp

Ăn sáng như thế nào để bảo vệ tuyến giáp

Ăn sáng bằng bánh ngọt hay các loại sữa có đường tiện lợi nhưng dễ khiến đường huyết tăng đột ngột, kích thích tuyến giáp hoạt động quá mức.
Năm món canh giàu magie, dễ nấu, phù hợp hỗ trợ giấc ngủ sâu và liền mạch

Năm món canh giàu magie, dễ nấu, phù hợp hỗ trợ giấc ngủ sâu và liền mạch

Một bát canh nóng, chọn đúng nguyên liệu giàu magie, không chỉ giúp làm dịu cơ thể mà còn là liệu pháp tự nhiên hỗ trợ giấc ngủ ngon.
Hướng dẫn pha chế 4 loại đồ uống giúp giữ ấm cơ thể khỏe mạnh, tăng sức đề kháng trong mùa Đông

Hướng dẫn pha chế 4 loại đồ uống giúp giữ ấm cơ thể khỏe mạnh, tăng sức đề kháng trong mùa Đông

Trà gừng nghệ, sữa nghệ, nước chanh ấm mật ong hay nước ép táo với chút quế vừa dễ pha vừa giúp tăng cường miễn dịch, bồi bổ sức khỏe ngày Đông.
Phiên bản di động