Aleppo không phải là Rwanda thứ hai

Đây là bài phân tích được đăng tải mới đây trên tạp chí National Interest (Mỹ) của tác giả Matt Purple, Phó Tổng biên tập tạp chí này, báo TG&VN xin được giới thiệu đến độc giả. 
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
aleppo khong phai la rwanda thu hai Syria: Lực lượng chống đối thừa nhận thất bại ở Aleppo
aleppo khong phai la rwanda thu hai 4 kịch bản cho quan hệ Nga - Thổ thời gian tới

Tuần trước, lực lượng quân đội của Tổng thống Bashar al-Assad đã giành lại quyền kiểm soát thành phố Aleppo của Syria. Tình trạng của thành phố này khá tiêu điều, giống như các nhà quan sát đã lo ngại, ngay cả khi các cuộc di tản đang diễn ra. Nỗi thống khổ mà dân thường ở đây phải chịu đựng đã khiến nhiều người gọi Syria là nạn diệt chủng Rwanda, như nhận xét hồi tháng 10/2016 của một đặc phái viên Liên hợp quốc (LHQ).

Giống mà cũng khác

Có thể thấy, nếu so sánh với nạn diệt chủng Rwanda thì số người thiệt mạng ở Syrua cũng không hề thua kém. Các vụ giết người hàng loạt đã tàn phá Rwanda vào năm 1994 và cướp đi sinh mạng của khoảng 800.000 người trong 3 tháng. Còn cuộc nội chiến Syria trong hơn 5 năm qua ước tính cũng lấy đi sinh mạng của khoảng 500.000 người.

aleppo khong phai la rwanda thu hai
Sự tiêu điều của Aleppo khiến nhiều người gọi Syria là nạn diệt chủng Rwanda. (Nguồn: AFP)

Tuy nhiên, nạn diệt chủng ở Rwanda diễn ra trong bối cảnh một cuộc nội chiến và nó không phải là một cuộc xung đột do các phe phái hay tư tưởng mà ra. Rwanda đã trở thành nạn nhân vô căn cứ của nạn giết người giữa các nhóm sắc tộc, nạn thảm sát có hệ thống của những người Hutu theo chủ nghĩa cực đoan và người Hutu ôn hòa.

Lý do chính khiến hãng truyền hình PBS làm một bộ phim tài liệu mang tên "Những bóng ma ở Rwanda" và nhà hoạt động nhân đạo nổi tiếng của LHQ Roméo Dallaire đặt tên cho tác phẩm của mình “Bắt tay với tử thần” là những vụ thảm sát quá đột ngột, không thể giải thích và báo hiệu một tình trạng hỗn loạn lan rộng... Điều này khiến ở Rwanda xảy ra một cuộc nội chiến đặc biệt, không lối thoát.

So sánh với những “Rwanda khác”

Nếu lấy Rwanda làm tiêu chuẩn so sánh thì trên thế giới đã có nhiều "Rwanda khác". Trên thực tế, ở châu Phi có rất nhiều cuộc chiến tương tự như nạn diệt chủng này nhưng hầu hết đều bị bỏ qua.

Cuộc nội chiến Congo lần thứ nhất, bắt đầu sau cuộc di cư của người Rwanda, đã chứng kiến rất nhiều cuộc diệt chủng ở phía Đông của nước này, làm Congo bất ổn và gợi nhớ đến nạn diệt chủng Rwanda khi hàng trăm nghìn người bị giết hại chỉ trong vòng 7 tháng. Cuộc chiến tranh Congo lần thứ hai bắt đầu một năm sau đó vào năm 1998, số người chết được Ủy ban Cứu hộ Quốc tế ước tính khoảng từ 3-7,6 triệu người, khiến cuộc chiến này trở thành cuộc xung đột đẫm máu nhất kể từ cuộc Chiến tranh thế giới lần thứ hai. Quốc gia Trung Phi này hiện vẫn chìm trong một cuộc nội chiến giữa phiến quân Hồi giáo Seleka và lực lượng dân quân Kitô giáo, hậu quả là gần 1 triệu người phải di cư và một nửa đất nước cần viện trợ.

Nếu tìm kiếm một cuộc chiến tranh hiện nay ngang tầm với Rwanda thì cuộc nội chiến ở Nam Sudan sẽ làm người ta "ớn lạnh đến tận xương". Nam Sudan, quốc gia trẻ nhất thế giới, đã được thành lập nhằm bảo vệ người Kitô chống lại nạn diệt chủng do Chính phủ Sudan ở phía Bắc gây ra. Tuy nhiên, hiện Nam Sudan vẫn đang rơi vào cuộc nội chiến đẫm máu. Do sự xung đột giữa dân tộc Dinka và Nuer, đất nước này hiện đang trên "bờ vực của một cuộc nội chiến dân tộc toàn diện" như LHQ đã cảnh báo và "đỉnh cao của sự diệt chủng quy mô lớn" với ước tính số người thiệt mạng có thể lên tới 300.000 người. Hậu quả của các cuộc xung đột trên không chỉ là vấn đề thương vong về người mà còn rất nhiều làng mạc bị đốt phá, phụ nữ bị hãm hiếp, trẻ em bị giết hại và bị bắt lính. Chiến tranh ở châu Phi thường là các cuộc chiến tổng hợp, nghĩa là ít phân biệt giữa các tay súng và người dân vô tội, đó là lý do tại sao ranh giới giữa chiến đấu và diệt chủng thường bị lu mờ.

Trở lại nội chiến Syria, những người ủng hộ sự can thiệp của phương Tây chống lại chế độ của Tổng thống Assad cho rằng tiêu chuẩn phổ quát về nhân quyền ở đây đã bị vi phạm nghiêm trọng và nghĩa vụ của cộng đồng quốc tế là phải bảo vệ những người vô tội. Tuy nhiên, mặc dù lợi ích của Mỹ ở Trung Đông và Syria rất ít nhưng Washington vẫn hiện diện ở đây, liên minh với các nước vùng Vịnh trong cuộc chiến chống khủng bố, giảm làn sóng người di cư tràn vào châu Âu. Trong khi đó, tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, các nhóm Hồi giáo cực đoan Boko Haram ở Nigeria, Mesopotamia ở Mali... mới là chủ thể reo rắc nỗi sợ hãi cho người dân Syria.

Có thể thấy, chiến thắng ở Aleppo giúp ông Assad trở thành một "siêu anh hùng" phản diện còn Tổng thống Nam Sudan Salva Kiir vẫn là người vô danh. Có lẽ, việc cần làm đầu tiên để triển vọng hòa bình Syria trở thành hiện thực là không gọi Aleppo với cái tên "Rwanda thứ hai" nữa.

aleppo khong phai la rwanda thu hai
Nạn diệt chủng Rwanda xảy ra tại Rwanda, miền trung châu Phi năm 1994. (Nguồn: Canada Free Press)
aleppo khong phai la rwanda thu hai Syria nối lại kế hoạch sơ tán tại Aleppo

Ngày 17/12, chính phủ Syria thông báo sẽ nối lại kế hoạch sơ tán dân thường tại các khu vực cuối cùng ở Aleppo. Kế ...

aleppo khong phai la rwanda thu hai LHQ kêu gọi nối lại chiến dịch sơ tán tại thành phố Aleppo

Ngày 16/12, Tổng Thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Ban Ki-moon cảnh báo rằng, thành phố Aleppo đã trở thành một nơi "giống như địa ...

aleppo khong phai la rwanda thu hai Châu Âu quan ngại về vấn đề nhân đạo ở Aleppo

Chiều 15/12, Ngoại trưởng Anh Boris Johnson triệu Đại sứ Nga Alexander Vladimirovich Yakovenko và Đại sứ Iran Hamid Baeidinejad đến thảo luận về tình ...

Huyền Trâm (theo National Interest)

Bài viết cùng chủ đề

Châu Phi - Trung Đông

Đọc thêm

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái và đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Chương trình Lãnh đạo cao cấp tại Hoa Kỳ

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái và đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Chương trình Lãnh đạo cao cấp tại Hoa Kỳ

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái sẽ dẫn đầu đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Chương trình Lãnh đạo cao cấp Việt Nam (VELP) 2024 và làm ...
Bang Rio de Janeiro, Brazil mong muốn đẩy mạnh hợp tác giáo dục, du lịch, văn hoá với Việt Nam

Bang Rio de Janeiro, Brazil mong muốn đẩy mạnh hợp tác giáo dục, du lịch, văn hoá với Việt Nam

Đại sứ Bùi Văn Nghị và đoàn công tác của Đại sứ quán Việt Nam tại Brazil đã có chuyến thăm làm việc tại thành phố Rio de Janeiro, bang ...
Vietlott 29/3, kết quả xổ số Vietlott Mega thứ 6 ngày 29/3/2024. xổ số Mega 645

Vietlott 29/3, kết quả xổ số Vietlott Mega thứ 6 ngày 29/3/2024. xổ số Mega 645

Vietlott 29/3 - xổ số Vietlott Mega 29/3. Trực tiếp xổ số Vietlott hôm nay 29/3/2024 nhanh nhất và chính xác nhất. Vietlott Mega 645 hôm nay.
XSVL 29/3, Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay 29/3/2024. KQXSVL thứ 6

XSVL 29/3, Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay 29/3/2024. KQXSVL thứ 6

XSVL 29/3 - Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay - XSVL 29/3/2024. xo so vinh long. KQXSVL thứ 6. kết quả xổ số Vĩnh Long ...
XSBD 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Bình Dương hôm nay 29/3/2024. KQXSBD thứ 6

XSBD 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Bình Dương hôm nay 29/3/2024. KQXSBD thứ 6

XSBD 29/3 - Trực tiếp xổ số Bình Dương hôm nay - XSBD 29/3/2024. xo so binh duong. KQXSBD thứ 6. kết quả xổ số Bình Dương ngày 29 tháng ...
XSTV 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Trà Vinh hôm nay 29/3/2024. KQXSTV thứ 6

XSTV 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Trà Vinh hôm nay 29/3/2024. KQXSTV thứ 6

XSTV 29/3 - Trực tiếp kết quả xổ số Trà Vinh hôm nay - XSTV 29/3/2024. ket qua xo so tra vinh. XSTV thứ 6. kết quả xổ số Trà ...
Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Sáu nước dọc sông Lan Thương - Mekong cùng giải quyết thách thức tài nguyên nước, thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực và phúc lợi người dân.
Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Iran bị trừng phạt vì cấp tên lửa cho Nga, Philippines cứng rắn với Trung Quốc, Cố vấn cảnh báo lực lượng Ukraine bị 'đình trệ', Trung Quốc-Nga-Iran tập trận
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Đức cho rằng, Mỹ có thể có manh mối về vụ tấn công khủng bố cướp đi sinh mạng của hơn 140 ở ngoại ô thủ đô Moscow của Nga tối 22/3.
Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp mong muốn chia sẻ kiến thức kỹ thuật với Brazil trong khi vẫn tôn trọng mọi cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Nga cho rằng, nếu phương Tây cung cấp cho Ukraine máy bay tiêm kích F-16, điều đó cũng sẽ không làm thay đổi tình hình trên chiến trường.
Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Triều Tiên dường như đang chuẩn bị cho vụ phóng vệ tinh do thám tiếp theo, mặc dù không có dấu hiệu cho thấy vụ phóng sắp xảy ra.
Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Việc 4 nghi phạm vụ tấn công nhà hát ở Nga hôm 22/3 đều mang quốc tịch Tajikistan khiến sự chú ý đổ dồn về quốc gia Trung Á này.
Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga ngày 22/3 do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện cho thấy sự thay đổi mục tiêu của tổ chức khủng bố này.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao được đánh giá là kênh hiệu quả để trao đổi ý kiến về các vấn đề kinh tế đáng quan tâm nhất trong suốt hai thập kỷ qua.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Việc Mỹ bỏ phiếu trắng với nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Gaza của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc liệu có thể làm chuyển hướng quan hệ với Israel?
Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Kế hoạch theo Chương trình Không quân Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) của Nhật Bản, Anh và Italy báo hiệu sự thay đổi then chốt trong chiến lược an ninh khu vực.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ tìm cách tối đa hóa hoạt động ngoại giao để đưa mối quan hệ của Ấn Độ với các đối tác Đông Nam Á lên một tầm cao mới.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Khi chính lực lượng IS đã nhận là chủ mưu cuộc khủng bố, Nga vẫn chưa thể vội vàng tin bởi nếu vội tin rất có thể Moscow đã dính bẫy.
Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

EU đồng lòng hỗ trợ Ukraine 'bằng mọi giá' vì hòa bình trong bối cảnh Nga đang dành nhiều lợi thế trong cuộc xung đột.
Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Hội nghị thượng đỉnh ba bên giữa Nhật Bản, Mỹ và Philippines sẽ lần đầu tiên được tổ chức tại Mỹ vào giữa tháng 4 này.
Phiên bản di động