Bác Hồ và đức cần, kiệm, liêm, chính

Trong cuộc đời hoạt động cách mạng của mình, Hồ Chí Minh không chỉ bàn một cách sâu sắc, cô đọng, thấm thía về vấn đề đạo đức mà chính bản thân Người đã thực hiện một cách mẫu mực những tư tưởng và khát vọng đạo đức do mình đặt ra.  
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
bac ho va duc can kiem liem chinh Ngôi nhà sàn của Bác Hồ đã ra đời như thế nào?
bac ho va duc can kiem liem chinh Nhạc sĩ Thuận Yến: “Bác Hồ-nguồn cảm hứng không bao giờ vơi cạn”

Trong tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức, những phẩm chất đạo đức được Người nêu ra là phù hợp với từng đối tượng, có khi Người nhấn mạnh phẩm chất này hay phẩm chất khác là nhằm đáp ứng yêu cầu của nhiệm vụ cách mạng Việt Nam ở từng giai đoạn nhất định. Từ đó, Người đã khái quát thành những phẩm chất chung, cơ bản nhất của con người Việt Nam trong thời đại mới là: Trung với nước, hiếu với dân; yêu thương con người; cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; tinh thần quốc tế trong sáng.

Luôn nghĩ đến lợi ích của dân

Trong những phẩm chất đó thì phẩm chất cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư được Người đề cập đến nhiều nhất bởi phẩm chất này gắn liền với hoạt động hàng ngày của mỗi người, gắn liền giữa lời nói và việc làm, giữa suy nghĩ và hành động của mỗi cá nhân trong việc công cũng như trong đời tư, trong sinh hoạt cũng như trong công tác.

bac ho va duc can kiem liem chinh
Bác Hồ với các anh hùng và chiến sỹ thi đua miền Nam tháng 11/1965. (Ảnh: Tư liệu)

Về cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, Bác giải thích ngắn gọn, dễ hiểu. Cần có nghĩa là cần cù siêng năng, là tăng năng suất lao động, là làm việc có hiệu quả, cần với Bác không có nghĩa là phải làm hết sức, làm gắng làm gượng mà cần có nghĩa là kiên trì bền bỉ, dẻo dai. Kiệm là tiết kiệm, không xa hoa lãng phí của tư cũng như của công, kiệm theo Bác không có nghĩa là bủn xỉn mà kiệm phải đi đôi với cần, cần mà không kiệm thì như gió vào nhà trống, kiệm mà không cần thì không làm thêm của cải. Liêm là trong sáng không tham ô, tham lam.

Bác nhấn mạnh chí công vô tư là chống chủ nghĩa cá nhân. Bác ví chủ nghĩa cá nhân như cái bệnh mẹ, nếu chúng ta không chống cái bệnh mẹ thì bệnh mẹ sẽ đẻ ra hàng loạt bệnh con, chí công vô tư là phải làm những việc ích nước lợi dân và luôn luôn nghĩ đến lợi ích Tổ quốc.

Tháng 3/1947, do nhu cầu “kháng chiến, kiến quốc”, Bác kêu gọi thi đua xây dựng “đời sống mới là cần, kiệm, liêm, chính” và giải thích rất rõ, dễ hiểu. Tháng 6 năm 1949, để tiếp tục răn dạy cán bộ về đạo đức, Bác viết tác phẩm: “Cần, kiệm, liêm, chính”. Bác coi bốn đức tính “cần, kiệm, liêm, chính” là những đức tính của người cán bộ cách mạng, như trời có bốn mùa, đất có bốn phương. Bác viết:

“Trời có bốn mùa: Xuân, Hạ, Thu, Đông

Đất có bốn phương: Đông, Tây, Nam, Bắc

Người có bốn đức: Cần, Kiệm, Liêm, Chính

Thiếu một mùa thì không thành trời

Thiếu một phương thì không thành đất

Thiếu một đức thì không thành người”.

Sau đó, Bác còn viết bốn bài báo đăng trên Báo Cứu quốc giải thích rõ nội dung bốn đức tính này. Cần, kiệm, liêm là gốc rễ của chính. Một người cần phải cần, kiệm, liêm nhưng còn phải chính mới là người hoàn hảo.

Tấm gương trong sáng và mẫu mực

Hồ Chí Minh đã viết: “Một dân tộc, một Đảng và mỗi con người, ngày hôm qua là vĩ đại, có sức hấp dẫn hơn, không nhất định hôm nay vẫn được mọi người yêu mến và ca ngợi, nếu lòng dạ không trong sáng nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cá nhân”.

Người còn chỉ ra mối quan hệ: Cần, kiệm, liêm, chính tốt sẽ dẫn tới chí công vô tư, và chí công vô tư, một lòng vì dân, vì nước thì nhất định sẽ thực hiện được cần, kiệm, liêm, chính. Người đặc biệt lưu ý: “Trước nhất là cán bộ cơ quan, các đoàn thể, cấp cao thì quyền to, cấp thấp thì quyền nhỏ. Dù to hay nhỏ có quyền mà thiếu lương tâm thì có dịp đục khoét, có dịp ăn của đút lót, có dịp “dĩ công vi tư”.

bac ho va duc can kiem liem chinh
Bác Hồ với các cháu thiếu nhi vùng cao Việt Bắc, năm 1960. (Ảnh: Tư liệu)

Người cũng còn chỉ ra một luận điểm rất quan trọng, có giá trị vô cùng thiết thực: “Trước mắt quần chúng, không phải ta cứ viết lên trán chữ “cộng sản” mà ta được quần chúng yêu mến. Quần chúng chỉ quý mến những người có tư cách đạo đức. Muốn hướng dẫn nhân dân mình phải làm việc trước cho người ta bắt chước”. Có lẽ từ nhận thức như vậy mà cuộc đời của Bác là một tấm gương đạo đức vô cùng trong sáng, cao thượng và mẫu mực. Điều này có thể nhận thấy qua những hành vi trong cuộc sống đời thường của Bác.

Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng của mình, dù là người phụ bếp đến khi trở thành Chủ tịch nước - Hồ Chí Minh luôn nêu cao lối sống cần kiệm, giản dị, không màng danh vọng, không ham của cải, không ham sự xa hoa, không chuộng những nghi thức sang trọng. Bác luôn dành sự quan tâm đặc biệt tới đời sống của nhân dân.

Bác nói: “Người ta ai cũng muốn ăn ngon, mặc đẹp, nhưng muốn phải cho đúng thời, đúng hoàn cảnh. Trong lúc nhân dân ta còn thiếu thốn mà một người nào đó muốn riêng hưởng ăn ngon, mặc đẹp, như vậy là không có đạo đức”. Bác đã gương mẫu nhịn ăn vào tối Thứ 7, tự tay bỏ gạo vào hũ cứu đói dân nghèo; Chiếc áo lụa đồng bào tặng, Bác cũng đem bán lấy tiền mua áo ấm tặng cho chiến sỹ trong mùa Đông giá rét. Số tiền tiết kiệm ít ỏi là tiền nhuận bút các báo gửi cho Bác, Bác cũng đem mua nước ngọt tặng cho các chiến sỹ trực phòng không trong những ngày Hè nóng bức…

Những cử chỉ cao đẹp đó không chỉ là tình cảm, tình thương bao la của Bác với đồng bào, chiến sỹ mà còn thể hiện sâu sắc những giá trị đạo đức cách mạng ở Hồ Chí Minh. Sự tiết kiệm, giản dị, thanh liêm được thể hiện đậm nét trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của Bác.

Hiện nay, toàn Đảng, toàn dân ta đang ra sức học tập và làm theo tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Bài học về cần, kiệm, liêm, chính của Hồ Chủ tịch có vai trò vô cùng quan trọng và cần thiết đối với mỗi cán bộ, đảng viên và toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng đất nước, xây dựng chủ nghĩa xã hội. Trải qua thời gian và thử thách, trước những biến cố thăng trầm của lịch sử, những phẩm chất đạo đức đó vẫn còn nguyên giá trị. Tiếp tục học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh là một việc làm vô cùng quan trọng và cần thiết đối với mỗi cán bộ, đảng viên và toàn thể nhân dân ta.

bac ho va duc can kiem liem chinh Chuyện đời thường Bác Hồ

“May mắn lớn nhất trong cuộc đời tôi là được ở bên Bác Hồ. Trong khoảng thời gian gần 10 năm ấy, tôi đã học ...

bac ho va duc can kiem liem chinh Nhớ mãi 7 lần được gặp Bác

Dũng sĩ diệt Mỹ Ngô Thị Tuyết, tổ 23 phường Hòa Thuận Đông, quận Hải Châu, TP. Đà Nẵng nhớ mãi những lần được gặp ...

bac ho va duc can kiem liem chinh Bác Hồ trong tim những người con xa xứ

Đối với những kiều bào mà tôi đã từng gặp gỡ, tiếp xúc, khi hỏi chuyện về tình cảm của họ với Hồ Chủ tịch, ...

Minh Thu

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Chủ Nhật 28/12/2025: Kim Ngưu có cơ hội phát triển

Tử vi 12 cung hoàng đạo Chủ Nhật 28/12/2025: Kim Ngưu có cơ hội phát triển

Tử vi hôm nay 28/12/2025 của 12 cung hoàng đạo – Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Lịch âm hôm nay 2025: Xem lịch âm 28/12/2025, Lịch vạn niên ngày 28 tháng 12 năm 2025

Lịch âm hôm nay 2025: Xem lịch âm 28/12/2025, Lịch vạn niên ngày 28 tháng 12 năm 2025

Lịch âm 28/12. Lịch âm hôm nay 28/12/2025? Âm lịch 28/12. Lịch vạn niên 28/12/2025. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 28/12/2025: Tuổi Tý thu nhập ổn định

Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 28/12/2025: Tuổi Tý thu nhập ổn định

Xem tử vi 28/12 - tử vi 12 con giáp hôm nay 28/12/2025 - Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất và Hợi về công việc, ...
Giá vàng hôm nay 28/12/2025 bất thường, không chỉ là chuyện phòng ngừa khủng hoảng; 'Cơn sốt' bạc lan rộng giá tăng 170%, đầu tư gì tốt hơn?

Giá vàng hôm nay 28/12/2025 bất thường, không chỉ là chuyện phòng ngừa khủng hoảng; 'Cơn sốt' bạc lan rộng giá tăng 170%, đầu tư gì tốt hơn?

Giá vàng hôm nay 28/12/2025 bất thường, không còn chỉ là câu chuyện phòng ngừa khủng hoảng; 'Cơn sốt' bạc lan rộng, đầu tư gì tốt hơn?
Tướng Thụy Sỹ đánh giá về khả năng tự vệ của quân đội, kêu gọi đẩy mạnh chi tiêu quốc phòng

Tướng Thụy Sỹ đánh giá về khả năng tự vệ của quân đội, kêu gọi đẩy mạnh chi tiêu quốc phòng

Tư lệnh các lực lượng vũ trang Thụy Sỹ Thomas Suessli cảnh báo rằng quốc gia trung lập lâu đời này không có khả năng tự vệ trước một cuộc ...
Nhìn lại 10 sự kiện văn hóa, thể thao và du lịch tiêu biểu năm 2025

Nhìn lại 10 sự kiện văn hóa, thể thao và du lịch tiêu biểu năm 2025

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa công bố 10 sự kiện văn hóa, thể thao và du lịch tiêu biểu năm 2025 từ hai hình thức bình ...
Chính phủ hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh vùng biên 450.000 đồng và 8kg gạo mỗi tháng

Chính phủ hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh vùng biên 450.000 đồng và 8kg gạo mỗi tháng

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 339/2025 quy định chính sách hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh tiểu học, trung học cơ sở theo học ở các xã biên giới đất ...
Phiên trù bị Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI thành công tốt đẹp

Phiên trù bị Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI thành công tốt đẹp

Chiều 26/12, phiên trù bị Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI đã diễn ra tại Trung tâm Hội nghị quốc gia, Hà Nội.
Hai 'bà ngoại' gần 90 tuổi thu hút hàng triệu lượt xem trên Instagram

Hai 'bà ngoại' gần 90 tuổi thu hút hàng triệu lượt xem trên Instagram

Những video giản dị của hai bà ngoại tại lò bánh cổ Santa Caterina thu hút hàng triệu lượt xem trên Instagram, biến Altamura thành điểm đến du lịch nổi bật.
Trung Quốc: Thông xe đường hầm cao tốc dài nhất thế giới, chính thức mở cửa giao thông tại Tân Cương

Trung Quốc: Thông xe đường hầm cao tốc dài nhất thế giới, chính thức mở cửa giao thông tại Tân Cương

Đường hầm cao tốc dài nhất thế giới ở Trung Quốc mang tên Thiên Sơn Thắng Lợi chính thức thông xe vào ngày 26/12.
Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI: Hà Nội tạm cấm, hạn chế phương tiện một số tuyến đường ngày 26-27/12

Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI: Hà Nội tạm cấm, hạn chế phương tiện một số tuyến đường ngày 26-27/12

Hà Nội tạm cấm, hạn chế phương tiện một số tuyến đường vào hai ngày 26-27/12 để phục vụ Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI.
Ra mắt chương trình giáo dục tiên phong tại Việt Nam, khuyến khích khả năng lựa chọn thực phẩm thông qua khái niệm truy xuất nguồn gốc

Ra mắt chương trình giáo dục tiên phong tại Việt Nam, khuyến khích khả năng lựa chọn thực phẩm thông qua khái niệm truy xuất nguồn gốc

Video truy xuất nguồn gốc do Trung tâm thông tin và chương trình giáo dục trực thuộc Sở Giáo dục và Đào tạo TP. Hồ Chí Minh chủ trì vừa chính thức ra mắt.
Chế độ ăn nhiều chất béo làm tăng nguy cơ ung thư gan

Chế độ ăn nhiều chất béo làm tăng nguy cơ ung thư gan

Nghiên cứu của MIT công bố trên tạp chí Cell cho thấy chế độ ăn nhiều chất béo làm tế bào gan thoái hóa, từ đó âm thầm làm tăng nguy cơ ung thư gan.
Lựa chọn thực phẩm phù hợp cho bữa sáng tăng hiệu quả giảm cân

Lựa chọn thực phẩm phù hợp cho bữa sáng tăng hiệu quả giảm cân

Bữa sáng cân bằng dinh dưỡng, tỷ lệ phù hợp giúp ổn định đường trong máu, tăng khả năng đốt cháy chất béo, hỗ trợ kiểm soát ăn uống hiệu quả.
Đặt con người ở trung tâm phát triển bền vững

Đặt con người ở trung tâm phát triển bền vững

Luật Dân số mới của Việt Nam thể hiện sự chuyển dịch tư duy lập pháp, đặt con người làm trung tâm trong chiến lược phát triển quốc gia.
Luật Dân số: Hướng đi mới cho phát triển bền vững từ góc nhìn con người

Luật Dân số: Hướng đi mới cho phát triển bền vững từ góc nhìn con người

Ngày Dân số Việt Nam năm nay là dịp để khẳng định một chiến lược quan trọng: Lấy chất lượng dân số làm nền tảng cho phát triển bền vững.
Luật Dân số mới: Bước ngoặt trong chính sách phát triển dân số Việt Nam

Luật Dân số mới: Bước ngoặt trong chính sách phát triển dân số Việt Nam

Luật Dân số mới đánh dấu bước chuyển đổi từ kiểm soát số lượng sang nâng cao chất lượng dân số, cam kết đặt con người làm trung tâm phát triển.
5 dấu hiệu sức khỏe buổi sáng khiến cơ thể cần điều chỉnh

5 dấu hiệu sức khỏe buổi sáng khiến cơ thể cần điều chỉnh

Theo Tiến sĩ Matthew Walker, nếu buổi sáng liên tục cho cảm giác mệt mỏi, đó là lời nhắc rằng cơ thể đang cần được điều chỉnh.
Phiên bản di động