Cái gốc người Hà Nội

Công Thành
Sống được ở Sài Gòn, là người Sài Gòn. Đó là cách định nghĩa ngắn gọn, thẳng thắn và khá “hào sảng” về người dân ở thành phố lớn nhất Việt Nam. Tuy nhiên, khi nói đến “người Hà Nội”, định nghĩa ấy lại vướng nhiều yếu tố: Anh đã ở đây bao nhiêu năm? Bao nhiêu đời? Ở phố cổ hay ngoại thành? Bố hay mẹ anh đều là người Hà Nội chứ?
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Biểu diễn áo dài truyền thống tại phố đi bộ quanh hồ Hoàn Kiếm
Biểu diễn áo dài truyền thống tại phố đi bộ quanh hồ Hoàn Kiếm.

Sau giải phóng Thủ đô ngày 10/10/1954, có khoảng 200.000 người có hộ khẩu tại Hà Nội. Bây giờ, con số đó là bao nhiêu thì tôi cũng chẳng rõ. Chỉ biết là theo số liệu từ một bài báo vào tháng 8/2023, sau nhiều lần mở rộng, Hà Nội đang có tới 8,5 triệu dân.

Có lẽ vì đất đã nới mà người vẫn đông nên một bộ phận dân cư Thủ đô mới khắt khe định nghĩa như vậy. Âu cũng vì muốn bảo vệ cái sự tinh tế, hào hoa mà người ta vẫn thường truyền nhau về người Tràng An “gốc“. Chẳng thế mà, người bán rau làng Láng truyền nhau câu ca dao: “Anh giúp em đôi quang tám rẻ cho bền/Mượn người lịch sự, gánh lên kinh kỳ“.

Bảo tồn những giá trị nhân văn và độc đáo của một vùng đất là điều đúng đắn. Song, chúng ta đôi khi lại quên mất dòng chảy lịch sử của mảnh đất này. Văn hóa tinh hoa của Thăng Long - Hà Nội là sự hợp lưu của nhiều vùng miền. Các cơ quan đầu não đóng ở đây nên nhân tài hào kiệt quy tụ. Nguyễn Trãi người Nhị Khê (Hà Tây cũ), Lê Quý Đôn ở Thái Bình, Hồ Xuân Hương quê gốc Nghệ An. Rồi Nhà Lý từ Bắc Ninh, nhà Trần ở Nam Định, nhà Hậu Lê ở Thanh Hóa… (Kể từ khi nước ta giành lại độc lập sau hơn 1000 năm Bắc thuộc, không có ông vua nào quê ở Thăng Long). Tất cả đều là những tinh hoa kinh kỳ, góp phần làm nên thành tựu văn hóa đa dạng của Thăng Long - Hà Nội.

Mà chẳng cứ gì vua chúa danh nhân, nhiều nghề nổi tiếng ở Thủ đô đều do người gốc gác nơi khác mang đến. Phở Hà Nội (được cho là) do người Nam Định tạo nên. Giò chả lừng danh của làng Ước Lễ, Hà Tây. Bánh cốm của người Hải Dương. Tuy không sản sinh ra ở Thủ đô nhưng những thứ nghề trứ danh, những thứ quà nức tiếng… tạo nên 36 phố phường phải trải qua sự thẩm định, chấp nhận của người Hà Nội mới có thể nổi tiếng, lan truyền khắp cả nước.

Cũng đừng quên tên gọi dân gian của Hà Nội là đất “kẻ chợ“ - cách gọi đến từ những người nơi khác tới đây buôn bán. Nói vậy để thấy sức sống từ mảnh đất này chính là do những người tứ phương tạo nên.

Nói nôm na, dân Hà Nội là dân tứ xứ và cái hay ở nơi đây là tuyệt nhiên không có cục bộ địa phương. Người dân khắp nơi đến kinh kỳ, mang theo cái tinh hoa nghề nghiệp của quê hương mình để kiếm miếng ăn. Họ đối xử với nhau bằng sự khách sáo, phong nhã… để tồn tại hài hòa và phát triển ở nơi đây. Sự hào hoa, tinh tế mà chúng ta vẫn thường nhìn về quá khứ để ngưỡng vọng, chính là đến từ những con người tứ xứ ấy.

Vậy người Hà Nội là gì? Khái niệm ấy hóa ra vẫn bất biến trong dòng chảy lịch sử. Tất cả mọi người dù sinh ra lớn lên ở mảnh đất này hay tìm đến nơi đây lập nghiệp, nếu gắn bó với Hà Nội, đã là người Hà Nội rồi. Trái lại, văn hóa Hà Nội lại luôn thay đổi linh hoạt. Nó lúc nào cũng bao dung, mở rộng để đón lấy và chắt lọc những tinh hoa lao động, giá trị tốt đẹp mà mọi người mang tới đây.

Khám phá hương vị ẩm thực trong một ngày của người Hà Nội

Khám phá hương vị ẩm thực trong một ngày của người Hà Nội

Ngày nay, sự giao thoa văn hóa khiến nhiều món ăn mới xuất hiện, nhưng khi nhắc đến ẩm thực Hà Nội vẫn là nói ...

Ký ức 12 ngày đêm của người Hà Nội

Ký ức 12 ngày đêm của người Hà Nội

Cách đây tròn 50 năm, liên tục trong 12 ngày đêm (từ 18-30/12/1972), cuộc tập kích chiến lược đường không quy mô lớn chưa từng ...

Hà Nội nỗ lực nâng chỉ số PCI, cải thiện PGI

Hà Nội nỗ lực nâng chỉ số PCI, cải thiện PGI

Hà Nội đã ban hành kế hoạch số 167/KH-UBND của UBND thành phố về vấn đề cải thiện rõ nét môi trường đầu tư, kinh ...

Người Hà Nội có biết không?

Người Hà Nội có biết không?

Mỗi lần tôi có việc đến nhà Bưu điện cũ Hà Nội xây dựng thời Pháp (vốn gọi là “nhà dây thép”), nhìn tháp Hòa ...

'Mắt nhắm mắt mở' - góc nhìn của người trẻ về 'văn hoá hối hả'

'Mắt nhắm mắt mở' - góc nhìn của người trẻ về 'văn hoá hối hả'

Từ 8-10/9, không gian trưng bày sáng tạo Triển lãm “Mắt nhắm mắt mở” được tổ chức bởi TeamX Hanoi diễn ra tại Stucolab (Hà ...

Xem nhiều

Đọc thêm

'Họa vô đơn chí' có thể đẩy chính phủ 'đèn giao thông' của Đức tới nguy cơ sụp đổ

'Họa vô đơn chí' có thể đẩy chính phủ 'đèn giao thông' của Đức tới nguy cơ sụp đổ

Đây là thời điểm tồi tệ nhất có thể dẫn tới chính phủ sụp đổ, xét theo những gì đang xảy ra ở Ukraine và tình hình kinh tế ở ...
Syria lên án cuộc không kích của Israel nhằm vào các địa điểm dân sự gần Damascus

Syria lên án cuộc không kích của Israel nhằm vào các địa điểm dân sự gần Damascus

Bộ Ngoại giao Syria kêu gọi Liên hợp quốc (LHQ) hành động khẩn cấp để ngăn chặn các động thái quân sự của Israel nhằm vào dân thường.
Dự báo thời tiết ngày mai (6/11): Bắc Bộ, Thanh Hóa, Nghệ An nhiều mây, có mưa, trời lạnh; khu vực Hà Tĩnh đến Bình Định mưa to đến rất to

Dự báo thời tiết ngày mai (6/11): Bắc Bộ, Thanh Hóa, Nghệ An nhiều mây, có mưa, trời lạnh; khu vực Hà Tĩnh đến Bình Định mưa to đến rất to

Thông tin dự báo thời tiết các khu vực ngày mai (6/11) từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia.
Bầu cử tổng thống Mỹ 2024 bắt đầu, hai ứng viên hòa nhau tại điểm đầu tiên, kịch bản nào để tới con số quyền lực?

Bầu cử tổng thống Mỹ 2024 bắt đầu, hai ứng viên hòa nhau tại điểm đầu tiên, kịch bản nào để tới con số quyền lực?

Nếu các cuộc thăm dò trước bầu cử tổng thống Mỹ 2024 là chính xác, cuộc đua năm nay cần theo dõi sát 7 tiểu bang chiến địa.
Lịch cúp điện Bình Thuận hôm nay ngày 6/11/2024

Lịch cúp điện Bình Thuận hôm nay ngày 6/11/2024

Thông tin lịch cúp điện tại Bình Thuận theo từng khu vực được cập nhật mới nhất từ Điện lực miền Nam ngày 6/11/2024.
Chim cánh cụt châu Phi suy giảm nhanh số lượng, đứng trước nguy cơ tuyệt chủng

Chim cánh cụt châu Phi suy giảm nhanh số lượng, đứng trước nguy cơ tuyệt chủng

Chim cánh cụt châu Phi, loài chim cánh cụt duy nhất sinh trưởng trên lục địa này, đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng trong tự nhiên vào năm ...
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Phần Lan-Trung Quốc: Van giảm áp

Phần Lan-Trung Quốc: Van giảm áp

Không chỉ thúc đẩy quan hệ song phương, chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống Phần Lan còn góp phần ổn định quan hệ Trung Quốc EU...
Bán đảo Triều Tiên nóng ran, căng thẳng leo thang, 'gọi tên' bờ vực chiến tranh

Bán đảo Triều Tiên nóng ran, căng thẳng leo thang, 'gọi tên' bờ vực chiến tranh

Bán đảo Triều Tiên bất ngờ trở nên nóng bỏng nhất trong 70 năm qua, đến mức nhiều chuyên gia nhận định tình thế bên miệng hố chiến tranh...
Hội nghị thượng đỉnh BRICS và công cụ nâng tầm tự chủ

Hội nghị thượng đỉnh BRICS và công cụ nâng tầm tự chủ

Tăng cường quyền tự chủ và chủ quyền tài chính, giảm phụ thuộc vào hệ thống do phương Tây chi phối là một trong những trọng tâm của Hội nghị BRICS...
Tổng thống Mỹ đến Đức: Chuyến chia tay không nhẹ nhàng!

Tổng thống Mỹ đến Đức: Chuyến chia tay không nhẹ nhàng!

Không còn đua tiếp vào Nhà Trắng khiến việc đến Đức lần này của ông Joe Biden trở thành chuyến đi tạm biệt châu Âu trên cương vị Tổng thống Mỹ.
ASEAN tiếp tục khẳng định vai trò trung tâm

ASEAN tiếp tục khẳng định vai trò trung tâm

Không chỉ thảo luận vấn đề nội bộ, Hội nghị cấp cao ASEAN và các hội nghị liên quan còn là cơ hội để Hiệp hội khẳng định vai trò trung tâm của mình.
Bầu cử Mỹ trước 'giờ G': 'Kỳ phùng địch thủ' Trung Quốc vẫn gia tăng sức ảnh hưởng, chiến lược châu Á sẽ được định hình ra sao?

Bầu cử Mỹ trước 'giờ G': 'Kỳ phùng địch thủ' Trung Quốc vẫn gia tăng sức ảnh hưởng, chiến lược châu Á sẽ được định hình ra sao?

Cả ông Trump và bà Harris đều đang tìm cách mô tả bên kia là 'yếu thế trước Trung Quốc' trong nỗ lực vượt qua phe đối lập.
Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ truyền thống Mỹ-Anh có thể sẽ đổi khác, khi cuộc bầu cử sắp tới mở ra hai viễn cảnh khác nhau cho mối thâm tình này.
Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Phó Tổng thống Kamala Harris đã có bài phát biểu khép lại chiến dịch tranh cử tại công viên Ellipse ở Washington, D.C.
'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 sẽ có ảnh hưởng lớn đến cục diện xung đột Nga-Ukraine.
Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Bất kể ai giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, chính quyền Washington mới cần tiếp tục xây dựng quan hệ hợp tác tốt đẹp với Ấn Độ.
Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Sức ảnh hưởng toàn cầu đang gia tăng của BRICS định vị nhóm này sẽ là một nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai.
Phiên bản di động