Cái gốc người Hà Nội

Công Thành
Sống được ở Sài Gòn, là người Sài Gòn. Đó là cách định nghĩa ngắn gọn, thẳng thắn và khá “hào sảng” về người dân ở thành phố lớn nhất Việt Nam. Tuy nhiên, khi nói đến “người Hà Nội”, định nghĩa ấy lại vướng nhiều yếu tố: Anh đã ở đây bao nhiêu năm? Bao nhiêu đời? Ở phố cổ hay ngoại thành? Bố hay mẹ anh đều là người Hà Nội chứ?
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Biểu diễn áo dài truyền thống tại phố đi bộ quanh hồ Hoàn Kiếm
Biểu diễn áo dài truyền thống tại phố đi bộ quanh hồ Hoàn Kiếm.

Sau giải phóng Thủ đô ngày 10/10/1954, có khoảng 200.000 người có hộ khẩu tại Hà Nội. Bây giờ, con số đó là bao nhiêu thì tôi cũng chẳng rõ. Chỉ biết là theo số liệu từ một bài báo vào tháng 8/2023, sau nhiều lần mở rộng, Hà Nội đang có tới 8,5 triệu dân.

Có lẽ vì đất đã nới mà người vẫn đông nên một bộ phận dân cư Thủ đô mới khắt khe định nghĩa như vậy. Âu cũng vì muốn bảo vệ cái sự tinh tế, hào hoa mà người ta vẫn thường truyền nhau về người Tràng An “gốc“. Chẳng thế mà, người bán rau làng Láng truyền nhau câu ca dao: “Anh giúp em đôi quang tám rẻ cho bền/Mượn người lịch sự, gánh lên kinh kỳ“.

Bảo tồn những giá trị nhân văn và độc đáo của một vùng đất là điều đúng đắn. Song, chúng ta đôi khi lại quên mất dòng chảy lịch sử của mảnh đất này. Văn hóa tinh hoa của Thăng Long - Hà Nội là sự hợp lưu của nhiều vùng miền. Các cơ quan đầu não đóng ở đây nên nhân tài hào kiệt quy tụ. Nguyễn Trãi người Nhị Khê (Hà Tây cũ), Lê Quý Đôn ở Thái Bình, Hồ Xuân Hương quê gốc Nghệ An. Rồi Nhà Lý từ Bắc Ninh, nhà Trần ở Nam Định, nhà Hậu Lê ở Thanh Hóa… (Kể từ khi nước ta giành lại độc lập sau hơn 1000 năm Bắc thuộc, không có ông vua nào quê ở Thăng Long). Tất cả đều là những tinh hoa kinh kỳ, góp phần làm nên thành tựu văn hóa đa dạng của Thăng Long - Hà Nội.

Mà chẳng cứ gì vua chúa danh nhân, nhiều nghề nổi tiếng ở Thủ đô đều do người gốc gác nơi khác mang đến. Phở Hà Nội (được cho là) do người Nam Định tạo nên. Giò chả lừng danh của làng Ước Lễ, Hà Tây. Bánh cốm của người Hải Dương. Tuy không sản sinh ra ở Thủ đô nhưng những thứ nghề trứ danh, những thứ quà nức tiếng… tạo nên 36 phố phường phải trải qua sự thẩm định, chấp nhận của người Hà Nội mới có thể nổi tiếng, lan truyền khắp cả nước.

Cũng đừng quên tên gọi dân gian của Hà Nội là đất “kẻ chợ“ - cách gọi đến từ những người nơi khác tới đây buôn bán. Nói vậy để thấy sức sống từ mảnh đất này chính là do những người tứ phương tạo nên.

Nói nôm na, dân Hà Nội là dân tứ xứ và cái hay ở nơi đây là tuyệt nhiên không có cục bộ địa phương. Người dân khắp nơi đến kinh kỳ, mang theo cái tinh hoa nghề nghiệp của quê hương mình để kiếm miếng ăn. Họ đối xử với nhau bằng sự khách sáo, phong nhã… để tồn tại hài hòa và phát triển ở nơi đây. Sự hào hoa, tinh tế mà chúng ta vẫn thường nhìn về quá khứ để ngưỡng vọng, chính là đến từ những con người tứ xứ ấy.

Vậy người Hà Nội là gì? Khái niệm ấy hóa ra vẫn bất biến trong dòng chảy lịch sử. Tất cả mọi người dù sinh ra lớn lên ở mảnh đất này hay tìm đến nơi đây lập nghiệp, nếu gắn bó với Hà Nội, đã là người Hà Nội rồi. Trái lại, văn hóa Hà Nội lại luôn thay đổi linh hoạt. Nó lúc nào cũng bao dung, mở rộng để đón lấy và chắt lọc những tinh hoa lao động, giá trị tốt đẹp mà mọi người mang tới đây.

Khám phá hương vị ẩm thực trong một ngày của người Hà Nội

Khám phá hương vị ẩm thực trong một ngày của người Hà Nội

Ngày nay, sự giao thoa văn hóa khiến nhiều món ăn mới xuất hiện, nhưng khi nhắc đến ẩm thực Hà Nội vẫn là nói ...

Ký ức 12 ngày đêm của người Hà Nội

Ký ức 12 ngày đêm của người Hà Nội

Cách đây tròn 50 năm, liên tục trong 12 ngày đêm (từ 18-30/12/1972), cuộc tập kích chiến lược đường không quy mô lớn chưa từng ...

Hà Nội nỗ lực nâng chỉ số PCI, cải thiện PGI

Hà Nội nỗ lực nâng chỉ số PCI, cải thiện PGI

Hà Nội đã ban hành kế hoạch số 167/KH-UBND của UBND thành phố về vấn đề cải thiện rõ nét môi trường đầu tư, kinh ...

Người Hà Nội có biết không?

Người Hà Nội có biết không?

Mỗi lần tôi có việc đến nhà Bưu điện cũ Hà Nội xây dựng thời Pháp (vốn gọi là “nhà dây thép”), nhìn tháp Hòa ...

'Mắt nhắm mắt mở' - góc nhìn của người trẻ về 'văn hoá hối hả'

'Mắt nhắm mắt mở' - góc nhìn của người trẻ về 'văn hoá hối hả'

Từ 8-10/9, không gian trưng bày sáng tạo Triển lãm “Mắt nhắm mắt mở” được tổ chức bởi TeamX Hanoi diễn ra tại Stucolab (Hà ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Tổng thống Cộng hòa Bulgaria và Phu nhân sắp thăm chính thức Việt Nam

Tổng thống Cộng hòa Bulgaria và Phu nhân sắp thăm chính thức Việt Nam

Tổng thống Cộng hòa Bulgaria Rumen Radev và Phu nhân sẽ thăm chính thức Việt Nam từ ngày 24 - 28/11.
Tổng Bí thư Tô Lâm thăm chính thức Malaysia: Cộng hưởng sức mạnh, vững bước vươn mình

Tổng Bí thư Tô Lâm thăm chính thức Malaysia: Cộng hưởng sức mạnh, vững bước vươn mình

Chuyến thăm chính thức Malaysia của Tổng Bí thư góp phần tiếp thêm động lực thúc đẩy hơn nữa hợp tác giữa hai nước trên tất cả các lĩnh vực...
3 cách chèn công thức toán học trong Word nhanh chóng nhất

3 cách chèn công thức toán học trong Word nhanh chóng nhất

Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn 3 cách đơn giản để chèn công thức toán học trong Word 2010, giúp tạo tài liệu học tập hoặc báo cáo khoa ...
Việt Nam lên tiếng về động thái mới trên Biển Đông

Việt Nam lên tiếng về động thái mới trên Biển Đông

Việt Nam sẵn sàng cùng các bên giải quyết các tranh chấp, bất đồng bằng biện pháp hòa bình phù hợp luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS 1982
Bộ Ngoại giao khuyến cáo công dân Việt Nam không đến Ukraine

Bộ Ngoại giao khuyến cáo công dân Việt Nam không đến Ukraine

Chiều 21/11, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng trả lời câu hỏi của phóng viên về tình hình xung đột leo thang giữa Nga và Ukraine.
Doanh nghiệp Hàn Quốc 'mách' Việt Nam cách tăng năng suất, cải thiện hiệu quả sản xuất

Doanh nghiệp Hàn Quốc 'mách' Việt Nam cách tăng năng suất, cải thiện hiệu quả sản xuất

TS. Nguyễn Văn Thân thông tin, Diễn đàn Hợp tác đầu tư Việt Nam-Hàn Quốc 2024 đã thu hút hơn 500 đại biểu từ hai quốc gia.
Bước đi lịch sử tại Hội nghị thượng đỉnh G20

Bước đi lịch sử tại Hội nghị thượng đỉnh G20

Đánh thuế giới siêu giàu là một trong những chủ đề quan trọng tại Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới.
Thế giới sẽ thế nào khi ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Thế giới sẽ thế nào khi ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Trở lại Nhà Trắng một cách mạnh mẽ, áp đảo, Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ 'đối đãi' với thế giới như thế nào trong nhiệm kỳ 2.0 vẫn là câu hỏi bỏ ngỏ.
Tuần lễ cấp cao APEC 2024: Thúc đẩy nguyên tắc đa phương

Tuần lễ cấp cao APEC 2024: Thúc đẩy nguyên tắc đa phương

Không chỉ thúc đẩy hợp tác khu vực, Tuần lễ cấp cao APEC từ 10 đến 16/11 tại Peru còn là cơ hội để thúc đẩy các nguyên tắc đa phương.
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Phần Lan-Trung Quốc: Van giảm áp

Phần Lan-Trung Quốc: Van giảm áp

Không chỉ thúc đẩy quan hệ song phương, chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống Phần Lan còn góp phần ổn định quan hệ Trung Quốc EU...
Bán đảo Triều Tiên nóng ran, căng thẳng leo thang, 'gọi tên' bờ vực chiến tranh

Bán đảo Triều Tiên nóng ran, căng thẳng leo thang, 'gọi tên' bờ vực chiến tranh

Bán đảo Triều Tiên bất ngờ trở nên nóng bỏng nhất trong 70 năm qua, đến mức nhiều chuyên gia nhận định tình thế bên miệng hố chiến tranh...
'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

Nhóm các nhà nghiên cứu Mỹ và Trung Quốc đang tiến hành dự án 'hạt hòa bình' nhằm thúc đẩy cân bằng thương mại nông nghiệp giữa hai nước.
Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Mặc dù sắp mãn nhiệm nhưng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có một quyết định quan trọng liên quan đến xung đột Nga-Ukraine.
Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Tổng thống Joe Biden đã quyết định 'xé rào' vũ khí cho Ukraine. Tuy nhiên, những 'đòn giáng' không thể tạo ra bằng lời nói.
Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Truyền thông Mexico đề cao vị thế và sự tham gia, đóng góp hiệu quả của Việt Nam tại các diễn đàn đa phương gần đây như APEC, G20...
Mỹ-Trung chạy đua ngoại giao đường sắt, tìm đường tới mỏ khoáng sản châu Phi

Mỹ-Trung chạy đua ngoại giao đường sắt, tìm đường tới mỏ khoáng sản châu Phi

Nhằm tiếp cận trữ lượng khoáng sản khổng lồ của châu Phi, Mỹ và Trung Quốc đã bỏ vốn đầu tư cơ sở hạ tầng, bao gồm ngoại giao đường sắt tại đây.
Chuyên gia Trung Quốc: Bài viết 'Chống lãng phí' của Tổng Bí thư Tô Lâm nêu bật nhiệm vụ quan trọng của Việt Nam trước cơ hội lịch sử

Chuyên gia Trung Quốc: Bài viết 'Chống lãng phí' của Tổng Bí thư Tô Lâm nêu bật nhiệm vụ quan trọng của Việt Nam trước cơ hội lịch sử

Chuyên gia Trung Quốc: Bài viết 'Chống lãng phí' của Tổng Bí thư Tô Lâm nêu bật nhiệm vụ quan trọng của Việt Nam trước cơ hội lịch sử của “kỷ nguyên vươn mình".
Phiên bản di động