'Chiếc đồng hồ hạt nhân' của Iran lại bắt đầu đếm ngược

Trong bối cảnh yêu cầu gỡ bỏ trừng phạt của Tehran không thể được đáp ứng ngay trước mắt, Mỹ phải thừa nhận rằng thời gian đang không còn nhiều để ngăn chặn một Iran sở hữu hạt nhân.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
chiec dong ho hat nhan cua iran lai bat dau dem nguoc Ông Kim Darroch tiết lộ lý do Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân với Iran
chiec dong ho hat nhan cua iran lai bat dau dem nguoc Chuyên gia Iran: Tehran đã thể hiện sự kiên nhẫn khôn ngoan trước chủ ý khiêu khích của Mỹ, Anh
chiec dong ho hat nhan cua iran lai bat dau dem nguoc
Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif. (Nguồn: IRNA)

Trong một động thái có thể rút ngắn tiến trình chế tạo bom hạt nhân, Iran tuyên bố mở rộng các hoạt động hạt nhân từ ngày 7/7, đi ngược lại Kế hoạch Hành động Chung Toàn diện (JCPOA). Như Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif tuyên bố, đây có thể là một phần trong chiến lược “chống lại sức ép” lớn hơn để xóa bỏ các giới hạn trừ phi các nước còn lại trong thỏa thuận đưa ra biện pháp “bù đắp” cho các lệnh trừng phạt của Mỹ.

Iran rút ngắn “thời gian chờ”

Trong báo cáo mới, Dự án Chính sách Iran tại Viện Do Thái vì An ninh Quốc gia Mỹ (JINSA) đã đánh giá về tác động của các động thái này với “thời gian chờ” (breakout time), thuật ngữ chỉ thời gian để sản xuất đủ nhiên liệu phân hạch dùng cho một vũ khí hạt nhân. Báo cáo cũng đánh giá tác động của các biện pháp khác mà Iran có thể tiến hành.

Tổng thống Rouhani tuyên bố Iran sẽ vượt ngưỡng làm giàu uranium ở mức thấp (LEU) và dự trữ nước nặng. Ông đặt ra thời hạn 60 ngày để châu Âu, Nga và Trung Quốc phải gỡ bỏ trừng phạt, nếu không Iran sẽ làm giàu LEU trên mức 3,67% và hủy bỏ bản thiết kế lại lò phản ứng nước nặng của nước này theo JCPOA. Việc đẩy nhanh dự trữ uranium có thể dần rút ngắn “thời gian chờ” của Iran, nhưng không phải ngay lập tức, từ khoảng 11 tháng xuống còn 7-8 tháng từ thời điểm này. Việc gia tăng dự trữ nước nặng sẽ không giúp thúc đẩy khả năng sản xuất plutoni dùng cho vũ khí của Iran, bởi họ chưa có lò phản ứng hoàn tất.

Tuy nhiên, Iran có thể có được bom hạt nhân trong thời gian sớm hơn khi thực hiện cam kết làm giàu uranium lên mức cao hơn. Việc làm giàu LEU từ mức 3,67% lên 90% để dùng cho vũ khí hạt nhân chỉ cần một nửa thời gian so với việc làm giàu lên mức 3,67% ở giai đoạn đầu.

chiec dong ho hat nhan cua iran lai bat dau dem nguoc
Iran đang đẩy nhanh việc làm giàu uranium. (Nguồn: BBC)

Các lựa chọn khả thi nhất của Iran sẽ là cài đặt lại và vận hành các máy ly tâm bị phong tỏa theo JCPOA, bao gồm các máy có năng suất cao hơn các thiết bị đang được vận hành hiện nay, và khởi động lại việc làm giàu uranium tại Fordow. Dù chưa thể rút ngắn “thời gian chờ” một cách nhanh chóng, Iran có thể triển khai các máy lý tâm tối tân IR-6 và IR-8 vốn đang bị hạn chế sử dụng cho nghiên cứu và phát triển. Các động thái nêu trên có thể rút ngắn “thời gian” của Iran ngay lập tức, xuống khoảng 5-6 tháng, thay vì chỉ rút ngắn từ từ như các biện pháp được tuyên bố hôm 7/7. Song song với các biện pháp gia tăng làm giàu uranium, động thái sắp tới của Iran có thể là sản xuất plutoni. Chiến thuật rõ ràng nhất sẽ là đặt bản sao của đường ống dẫn nguyên liệu vào lõi của lò phản ứng nước nặng. Đồng thời, Iran có thể tái xử lý nhiên liệu đã sử dụng trong lò phản ứng, với vẻ bề ngoài là dùng cho mục đích y tế. Hành động như vậy - điều mà họ tiến hành trái phép trước đây - sẽ là dấu hiệu cho thấy ý định sản xuất plutoni một khi lò phản ứng chế tạo đủ nhiên liệu.

Để ngỏ khả năng Iran rút khỏi JCPOA

Càng nhiều hoạt động được tiến hành, thế giới càng có cơ hội phát hiện. Theo đó, Iran có thể ngừng thực thi biện pháp giám sát hạt nhân, hay thậm chí rút khỏi JCPOA hoặc Hiệp ước chống phổ biến hạt nhân (NPT).

Trên thực tế, việc Iran mô tả các hành động mới nhất của họ là nhằm gia tăng lợi thế đàm phán không thể làm lu mờ sự thật rằng các tham vọng hạt nhân của họ chưa bao giờ nhằm mục đích hòa bình. Thực tế này càng được nêu bật bởi những đe dọa rút khỏi NPT gần đây. Đối với Tehran, JCPOA chỉ nhằm đạt được gỡ bỏ trừng phạt và sự công nhận quốc tế cho chương trình hạt nhân của họ trong khi mở đường cho việc chế tạo bom hạt nhân.

Trong bối cảnh thỏa thuận hạt nhân sẽ đổ bể khi Iran tiến hành các động thái tiếp theo, Mỹ nên đưa ra lựa chọn của chính mình. Mỹ nên chuẩn bị cho các lựa chọn nhằm răn đe hoặc ngăn chặn Tehran đạt được khả năng chế tạo nguyên liệu dùng cho vũ khí hạt nhân mà không bị phát hiện. Các lựa chọn này bao gồm các kế hoạch khẩn cấp và các cuộc tập trận quân sự để vô hiệu hóa cơ sở hạt nhân và tên lửa của Iran, tăng cường tính sẵn sàng của quân đội Mỹ và phối hợp với các đồng minh khu vực để chống lại sự trả đũa của Iran.

chiec dong ho hat nhan cua iran lai bat dau dem nguoc

Mỹ - Iran, ai đúng ai sai trong thực hiện thỏa thuận hạt nhân?

Trang mạng Slate.com của Mỹ bình luận, nếu muốn Iran tuân thủ Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA), thì nước Mỹ phải làm ...

chiec dong ho hat nhan cua iran lai bat dau dem nguoc

Mỹ cáo buộc Iran 'tống tiền hạt nhân', Tehran tố Washington hành xử 'ngoài vòng pháp luật'

TGVN. Ngày 10/7, truyền thông Trung Đông cho biết, Iran và Nga đã lên tiếng chỉ trích lời kêu gọi của Mỹ tại phiên họp ...

chiec dong ho hat nhan cua iran lai bat dau dem nguoc

Mỹ vẫn sẵn sàng đối thoại với Iran về thỏa thuận hạt nhân

Mỹ ngày 10/7 cho rằng những vi phạm của Iran trong thỏa thuận hạt nhân năm 2015, còn gọi là Kế hoạch Hành động chung ...

(theo News Week)

Đọc thêm

Mối duyên với công tác về người Việt Nam ở nước ngoài

Mối duyên với công tác về người Việt Nam ở nước ngoài

Tôi được Bộ Ngoại giao bổ nhiệm làm Cục trưởng Cục Lãnh sự, tiếp đó được Lãnh đạo Bộ chỉ định sang làm Phó Chủ nhiệm Uỷ ban về người ...
Nga tung 'át chủ bài' tên lửa đạn đạo siêu vượt âm tầm trung

Nga tung 'át chủ bài' tên lửa đạn đạo siêu vượt âm tầm trung

Ngày 22/12, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố bắt đầu thử nghiệm chiến đấu hệ thống tên lửa Oreshnik mới nhất.
Điểm mặt những mẫu ô tô dưới 500 triệu đồng ra mắt tại Việt Nam năm 2024

Điểm mặt những mẫu ô tô dưới 500 triệu đồng ra mắt tại Việt Nam năm 2024

Năm 2024, thị trường ô tô Việt Nam chào đón nhiều mẫu xe mới đến từ các thương hiệu nổi tiếng. Trong đó, một số cái tên có giá bán ...
Tổng thống đắc cử Donald Trump tuyên bố giành lại quyền kiểm soát kênh đào Panama

Tổng thống đắc cử Donald Trump tuyên bố giành lại quyền kiểm soát kênh đào Panama

Tổng thống đắc cử Donald Trump ngày 22/12 đã tái khẳng định về quyền kiểm soát của Mỹ đối với kênh đào Panama, cáo buộc nơi đây thu phí quá ...
Top 5 ô tô ráp trong nước bán chạy nhất sau 3 tháng giảm lệ phí trước bạ

Top 5 ô tô ráp trong nước bán chạy nhất sau 3 tháng giảm lệ phí trước bạ

Với chính sách ưu đãi giảm 50% lệ phí trước bạ, kết hợp các chương trình khuyến mãi… giúp giá bán của nhiều mẫu ô tô lắp ráp trong nước ...
Gần 700.000 xe điện Tesla bị triệu hồi do lỗi hệ thống giám sát áp suất lốp

Gần 700.000 xe điện Tesla bị triệu hồi do lỗi hệ thống giám sát áp suất lốp

Tesla triệu hồi gần 700.000 xe điện vì không đáp ứng tiêu chuẩn an toàn liên bang do gặp lỗi liên quan đến hệ thống giám sát áp suất lốp.
Nga tung 'át chủ bài' tên lửa đạn đạo siêu vượt âm tầm trung

Nga tung 'át chủ bài' tên lửa đạn đạo siêu vượt âm tầm trung

Ngày 22/12, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố bắt đầu thử nghiệm chiến đấu hệ thống tên lửa Oreshnik mới nhất.
Tổng thống đắc cử Donald Trump tuyên bố giành lại quyền kiểm soát kênh đào Panama

Tổng thống đắc cử Donald Trump tuyên bố giành lại quyền kiểm soát kênh đào Panama

Tổng thống đắc cử Donald Trump ngày 22/12 đã tái khẳng định về quyền kiểm soát của Mỹ đối với kênh đào Panama, cáo buộc nơi đây thu phí quá cao.
Tổng thống Putin gọi sự 'khai sinh' một vũ khí Nga là lịch sử, 'siêu thủy quái' sắp sửa sung quân

Tổng thống Putin gọi sự 'khai sinh' một vũ khí Nga là lịch sử, 'siêu thủy quái' sắp sửa sung quân

Nền công nghiệp quốc phòng Nga đang phát triển mạnh mẽ với việc chế tạo ra các loại vũ khí cực kỳ nguy hiểm, như tên lửa đạn đạo hay tàu ngầm.
Ảnh ấn tượng: Tổng thống Nga nêu điều kiện đàm phán hòa bình với Ukraine, sẵn sàng gặp ông Trump, Kiev muốn phương Tây triển khai quân

Ảnh ấn tượng: Tổng thống Nga nêu điều kiện đàm phán hòa bình với Ukraine, sẵn sàng gặp ông Trump, Kiev muốn phương Tây triển khai quân

Nga khẳng định điều kiện đàm phán hòa bình với Ukraine, ông Zelensky muốn phương Tây triển khai quân… là những ảnh ấn tượng trong tuần.
Houthi tuyên bố bắn hạ máy bay chiến đấu của Mỹ trên Biển Đỏ

Houthi tuyên bố bắn hạ máy bay chiến đấu của Mỹ trên Biển Đỏ

Giữa lúc Mỹ thông báo về một vụ 'bắn nhầm' máy bay chiến đấu trên Biển Đỏ vào rạng sáng 22/12, Houthi lại ra tuyên bố khác về tình hình khi đó.
Điểm tin thế giới sáng 23/12: Tổng thống Nga gặp lãnh đạo một nước EU, Qatar mở lại Đại sứ quán ở Syria, Chile xâm phạm không phận Argentina

Điểm tin thế giới sáng 23/12: Tổng thống Nga gặp lãnh đạo một nước EU, Qatar mở lại Đại sứ quán ở Syria, Chile xâm phạm không phận Argentina

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng nay, 23/12.
Châu Âu: Khi ‘đầu tàu’ trật bánh

Châu Âu: Khi ‘đầu tàu’ trật bánh

Biến động trong bộ máy lãnh đạo tại Pháp và Đức có thể tác động không nhỏ tới quỹ đạo phát triển của châu Âu hiện nay.
Tổng thống Sri Lanka thăm Ấn Độ: Định hình quỹ đạo quan hệ láng giềng, nêu gương về hợp tác vượt biên giới

Tổng thống Sri Lanka thăm Ấn Độ: Định hình quỹ đạo quan hệ láng giềng, nêu gương về hợp tác vượt biên giới

Ấn Độ là điểm đến đầu tiên trong chuyến công du nước ngoài của ông Anura Kumara Dissanayake kể từ khi đắc cử Tổng thống Sri Lanka cách đây 3 tháng.
Đại sứ Nguyễn Quang Khai bình luận về cơn địa chấn bất ngờ ở Syria và tương lai khu vực

Đại sứ Nguyễn Quang Khai bình luận về cơn địa chấn bất ngờ ở Syria và tương lai khu vực

Chỉ 11 ngày dưới sự tấn công của lực lượng đối lập HTS, Tổng thống Bashar al-Assad đã phải rời khỏi Syria...
Thủ tướng Anh tới Trung Đông và Cyprus: Chuyến thăm mở đường

Thủ tướng Anh tới Trung Đông và Cyprus: Chuyến thăm mở đường

Chuyến thăm đầu tiên của Thủ tướng Anh Keir Starmer tới Trung Đông phản ánh ưu tiên và quan điểm của xứ sở sương mù trong hợp tác với khu vực này.
Nepal-Trung Quốc: ‘Phá lệ’ để thành công?

Nepal-Trung Quốc: ‘Phá lệ’ để thành công?

Việc Thủ tướng Nepal KP Sharma Oli chọn Trung Quốc làm điểm dừng chân trong chuyến công du đầu tiên phản ánh thay đổi đáng chú ý từ Kathmandu.
Tổng thống Hàn Quốc ban bố tình trạng khẩn cấp: Giọt nước tràn ly ở Seoul

Tổng thống Hàn Quốc ban bố tình trạng khẩn cấp: Giọt nước tràn ly ở Seoul

Vào nửa đêm 3/12, một cơn 'địa chấn' đã làm rung chuyển Hàn Quốc sau khi Tổng thống Yoon Suk Yeol bất ngờ ban bố tình trạng khẩn cấp.
Từ thiết quân luật đến luận tội

Từ thiết quân luật đến luận tội

Cụm từ 'thiết quân luật' từ lâu đã bị coi là điều cấm kỵ ở Hàn Quốc do vết thương mà lệnh này mang lại trong lịch sử.
Cập nhật kho vũ khí hạt nhân toàn 'hàng khủng' của Nga

Cập nhật kho vũ khí hạt nhân toàn 'hàng khủng' của Nga

Sau khi Nga tiến hành cuộc tấn công vào Ukraine bằng tên lửa đạn đạo Oreshnik, kho vũ khí hạt nhân của nước này được quan tâm hơn bao giờ hết.
'Ván cờ' Syria: Làm rõ 'người chơi’ chính, ai là ai của ai?

'Ván cờ' Syria: Làm rõ 'người chơi’ chính, ai là ai của ai?

Cuộc nội chiến kéo dài ở Syria đã thu hút sự chú ý của thế giới sau khi lực lượng nổi dậy bất ngờ chiếm giữ hầu hết Aleppo.
Những vũ khí ‘chết chóc’ nhất lịch sử (Kỳ 2): Công cụ hạt nhân hủy diệt hàng loạt liệu có đám gờm hơn một nỗi khiếp sợ vô hình?

Những vũ khí ‘chết chóc’ nhất lịch sử (Kỳ 2): Công cụ hạt nhân hủy diệt hàng loạt liệu có đám gờm hơn một nỗi khiếp sợ vô hình?

Vũ khí hạt nhân đặc biệt nổi bật vì sự hủy diệt tuyệt đối và khả năng đe dọa toàn cầu, song vẫn có những công cụ khác có sức phá hủy kinh hoàng.
Giải mã tên lửa Oreshnik mà Nga mới 'trình làng' trong cuộc tấn công vào Ukraine

Giải mã tên lửa Oreshnik mà Nga mới 'trình làng' trong cuộc tấn công vào Ukraine

Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết Mosco sẽ tiếp tục thử nghiệm tên lửa Oreshnik trong chiến đấu sau khi dùng để tấn công Ukraine ngày 21/11.
Kênh đào nhân tạo: Cánh cổng thần kỳ kết nối thế giới

Kênh đào nhân tạo: Cánh cổng thần kỳ kết nối thế giới

Sự xuất hiện của kênh đào nhân tạo giúp phá vỡ giới hạn địa lý, mở ra vô vàn cơ hội cho sự phát triển kinh tế, văn hóa và chính trị toàn cầu.
Phiên bản di động