Chiến tranh lạnh Mỹ-Trung kiểu mới: Thứ gì còn mạnh hơn cả vũ khí?

Vân Hà
Một cuộc chiến tranh lạnh mới đang nổi lên giữa Mỹ và Trung Quốc nhưng không liên quan đến vũ khí. Hai bên đang tìm cách thu thập, tổng hợp, phân tích và tận dụng tối đa dữ liệu để vượt mặt đối phương.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Chiến tranh lạnh Mỹ-Trung kiểu mới: Thứ gì còn mạnh hơn cả vũ khí?
Didi huy động được 4,4 tỷ USD trong một đợt phát hành công khai lần đầu (IPO) lớn nhất của một công ty Trung Quốc ở New York, Mỹ. (Nguồn: Reuters)

Trong bài xã luận đăng tải mới đây trên The Guardian, nhà kinh tế học, nhà bình luận chính trị Robert Reich, cựu Bộ trưởng Bộ Lao động Mỹ, nhận định về một hình thái chiến tranh lạnh mới giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới Mỹ và Trung Quốc.

Tuần trước, cổ phiếu của ứng dụng gọi, đặt xe khổng lồ Didi của Trung Quốc đã giảm hơn 20%. Trước đó, Didi đã huy động được 4,4 tỷ USD trong một đợt phát hành công khai lần đầu (IPO) lớn nhất của một công ty Trung Quốc ở New York, Mỹ kể từ lần ra mắt của Alibaba vào năm 2014.

Nguyên nhân dẫn đến sự cố sụt giảm cổ phiếu của Didi được cho là Cơ quan quản lý không gian mạng của Trung Quốc (CAC) nghi ngờ Didi thu thập và sử dụng trái phép thông tin cá nhân.

Trong khi tiến hành điều tra, Didi được yêu cầu ngừng đăng ký người dùng mới và xóa ứng dụng khỏi các cửa hàng ứng dụng của Trung Quốc.

Lo ngại lọt dữ liệu, thông tin cho đối phương

Vì sao Bắc Kinh lại có hành động mạnh tay như vậy với Didi?

Nhiều khả năng, đợt IPO lớn ở New York đã làm Bắc Kinh dấy lên lo ngại rằng Mỹ có thể tiếp cận với lượng lớn thông tin cá nhân về nơi ở, công việc và lịch trình của người Trung Quốc - dữ liệu có thể đe dọa an ninh quốc gia của Bắc Kinh.

Ngày 7/7, cơ quan quản lý chống độc quyền của Trung Quốc đã phạt một số công ty Internet, bao gồm cả Didi, với cáo buộc vi phạm luật chống độc quyền của đất nước.

Một cuộc chiến tranh lạnh mới dường như đang nổi lên giữa Bắc Kinh và Washington. Cuộc chiến này không liên quan đến vũ khí mà là cuộc chiến về dữ liệu khi cả hai bên đều tìm cách thu thập, tổng hợp, phân tích và tận dụng tối đa nó để vượt mặt đối phương.

Người chiến thắng là người có quyền truy cập vào nhiều thông tin hơn về bên kia và có thể tối ưu hoá nguồn dữ liệu đó.

Vừa qua, Trung Quốc cũng tuyên bố tăng cường quy định đối với các công ty công nghệ niêm yết ở nước ngoài, giám sát thông tin mà họ gửi và nhận xuyên biên giới.

Lý do chính thức được đưa ra là nhằm bảo đảm khách hàng Trung Quốc có thể an toàn trước tội phạm mạng và việc bị rò rỉ thông tin cá nhân.

Còn lý do thật sự có lẽ chính là an ninh quốc gia.

Ở chiều ngược lại, các chính trị gia Washington cũng lo lắng như các chính trị gia Bắc Kinh về luồng thông tin có thể lọt sang phía bên kia.

Thượng nghị sĩ Marco Rubio nói với Financial Times rằng việc sàn giao dịch chứng khoán New York cho phép Didi bán cổ phiếu là "liều lĩnh và vô trách nhiệm".

Vấn đề đáng quan ngại khác được ông Marco Rubio đưa ra là bảo vệ khoản đầu tư của người Mỹ vào một công ty do Trung Quốc kiểm soát.

“Ngay cả khi cổ phiếu Didi tăng trở lại, các nhà đầu tư Mỹ vẫn không có sự thấu hiểu về sức mạnh tài chính của công ty này bởi phía Trung Quốc có thể chặn các cơ quan quản lý của Mỹ xem xét sổ sách”.

Vị thượng nghị sĩ này lo ngại rằng điều đó khiến các khoản đầu tư của những người Mỹ đã về hưu gặp rủi ro khi rót tiền vào những công ty Trung Quốc.

Bất chấp chủ nghĩa dân tộc trong lĩnh vực kỹ thuật số

Tuy nhiên, các công ty Trung Quốc hiện đang đứng đầu về chỉ số thị trường lớn mới nổi và đóng vai trò dẫn dắt sự lưu thông của các khoản tiền tiết kiệm từ Mỹ.

Bất chấp căng thẳng chính trị leo thang, vị trí của các công ty Trung Quốc đã gia tăng đáng kể trong vài năm qua. Các chỉ số trái phiếu toàn cầu thậm chí đã bổ sung trái phiếu chính phủ Trung Quốc vào danh mục đầu tư của họ.

Ước tính, tổng đầu tư của Mỹ vào các công ty Trung Quốc và chứng khoán chính phủ có thể đạt tổng cộng hơn 1 tỷ USD vào cuối năm 2021.

Chiến tranh lạnh Mỹ-Trung kiểu mới: Thứ gì còn mạnh hơn cả vũ khí?
Những lo ngại về bảo mật dữ liệu là điều dễ hiểu trong bối cảnh cạnh tranh Mỹ-Trung ngày càng gay gắt. (Nguồn: afcea)

Mối quan tâm thực sự của các nhà lập pháp Mỹ về việc Didi và các công ty công nghệ lớn khác của Trung Quốc giành được chỗ đứng trong lĩnh vực tài chính ở Mỹ là họ có thể thu thập dữ liệu về Washington, trong khi phía Bắc Kinh cũng có những mối quan tâm tương tự.

Những lo ngại về bảo mật dữ liệu của Bắc Kinh và Washington là điều dễ hiểu trong bối cảnh cạnh tranh Mỹ-Trung ngày càng gay gắt.

Tuy nhiên, trên thực tế, hai nền kinh tế đang có sự giao lưu sâu sắc. Các doanh nhân và các nhà tài chính ở cả Trung Quốc và Mỹ đều hiểu rõ rằng hai quốc gia này đang cùng nhau tạo thành thị trường lớn nhất trên thế giới.

Họ sẽ tiếp tục làm mọi thứ có thể để kiếm tiền trong thị trường khổng lồ này, bất kể chủ nghĩa dân tộc trong lĩnh vực kỹ thuật số ngày càng rõ ràng giữa các chính trị gia của hai nước.

Điều này có nghĩa cuộc xung đột thú vị nhất sắp tới không phải giữa Trung Quốc và Mỹ.

Đó là cuộc xung đột giữa những "ông lớn" trong lĩnh vực kinh doanh ở cả Bắc Kinh và Washington, khi họ tìm kiếm những khoản lợi nhuận khổng lồ trong bối cảnh giới chính trị cả hai bên muốn bảo vệ an ninh cũng như vị thế chính trị của quốc gia mình.

Căng thẳng Trung Quốc với Mỹ, Australia: Đất hiếm, độc quyền và ‘vũ khí’ lợi hại của Bắc Kinh

Căng thẳng Trung Quốc với Mỹ, Australia: Đất hiếm, độc quyền và ‘vũ khí’ lợi hại của Bắc Kinh

Người ta lo ngại rằng Trung Quốc có thể sử dụng thế độc quyền của mình để triển khai 'vũ khí đất hiếm' khi bất ...

Mỹ không muốn thua Trung Quốc trong thương mại kỹ thuật số

Mỹ không muốn thua Trung Quốc trong thương mại kỹ thuật số

Chính quyền Tổng thống Joe Biden đang xem xét khả năng ký kết thỏa thuận về thương mại kỹ thuật số với các nước trong ...

Bài viết cùng chủ đề

Cạnh tranh Mỹ-Trung Quốc

Đọc thêm

Project Syndicate: Kinh tế thế giới năm 2026 sẽ chịu chi phối bởi 5 xu hướng cấu trúc lớn

Project Syndicate: Kinh tế thế giới năm 2026 sẽ chịu chi phối bởi 5 xu hướng cấu trúc lớn

Trang Project Syndicate đã đưa ra dự báo về những xu hướng cấu trúc đang biến đổi nền kinh tế toàn cầu năm 2026.
Trung Quốc 'xắn tay' giải quyết căng thẳng Campuchia-Thái Lan, chuẩn bị có hành động

Trung Quốc 'xắn tay' giải quyết căng thẳng Campuchia-Thái Lan, chuẩn bị có hành động

Đặc phái viên của Trung Quốc về các vấn đề châu Á sẽ tới Campuchia và Thái Lan để làm trung gian hòa giải giữa hai quốc gia Đông Nam ...
Bảng tổng sắp huy chương SEA Games 33 mới nhất: Thể thao Việt Nam vững vàng vị trí thứ 3 toàn đoàn

Bảng tổng sắp huy chương SEA Games 33 mới nhất: Thể thao Việt Nam vững vàng vị trí thứ 3 toàn đoàn

Đoàn thể thao Việt Nam khép lại ngày thi đấu thứ 8 tại SEA Games 33 thăng hoa với 'cơn mưa' Huy chương Vàng.
Thặng dư thương mại EU vẫn 'đỉnh chóp' bất chấp sức ép thuế quan Mỹ và hàng giá rẻ Trung Quốc

Thặng dư thương mại EU vẫn 'đỉnh chóp' bất chấp sức ép thuế quan Mỹ và hàng giá rẻ Trung Quốc

Theo báo chí Pháp, các hiệp định thương mại đang tiếp tục khẳng định vai trò là trụ cột then chốt của sức mạnh kinh tế Liên minh châu Âu ...
Nghệ sĩ viola quốc tế Nguyệt Thu mang tiếng đàn lan tỏa yêu thương

Nghệ sĩ viola quốc tế Nguyệt Thu mang tiếng đàn lan tỏa yêu thương

Nghệ sĩ viola quốc tế Nguyệt Thu ấp ủ dự định thực hiện dự án nghệ thuật cộng đồng hướng tới dùng âm nhạc để chữa lành, hỗ trợ trẻ ...
Tình hình Mỹ Latinh và Caribbean: Washington đổ quân đến Ecuador, Venezuela quyết bảo vệ chủ quyền bằng mọi giá, động thái mới của Tổng thống Maduro

Tình hình Mỹ Latinh và Caribbean: Washington đổ quân đến Ecuador, Venezuela quyết bảo vệ chủ quyền bằng mọi giá, động thái mới của Tổng thống Maduro

Mỹ đưa không quân tại Ecuador, trong bối cảnh Washington siết chặt vây hãm Venezuela bằng các biện pháp hàng hải và phong tỏa vận chuyển dầu thô.
Trung Quốc 'xắn tay' giải quyết căng thẳng Campuchia-Thái Lan, chuẩn bị có hành động

Trung Quốc 'xắn tay' giải quyết căng thẳng Campuchia-Thái Lan, chuẩn bị có hành động

Đặc phái viên của Trung Quốc về các vấn đề châu Á sẽ tới Campuchia và Thái Lan để làm trung gian hòa giải giữa hai quốc gia Đông Nam Á.
Thặng dư thương mại EU vẫn 'đỉnh chóp' bất chấp sức ép thuế quan Mỹ và hàng giá rẻ Trung Quốc

Thặng dư thương mại EU vẫn 'đỉnh chóp' bất chấp sức ép thuế quan Mỹ và hàng giá rẻ Trung Quốc

Theo báo chí Pháp, các hiệp định thương mại đang tiếp tục khẳng định vai trò là trụ cột then chốt của sức mạnh kinh tế Liên minh châu Âu (EU).
Tình hình Mỹ Latinh và Caribbean: Washington đổ quân đến Ecuador, Venezuela quyết bảo vệ chủ quyền bằng mọi giá, động thái mới của Tổng thống Maduro

Tình hình Mỹ Latinh và Caribbean: Washington đổ quân đến Ecuador, Venezuela quyết bảo vệ chủ quyền bằng mọi giá, động thái mới của Tổng thống Maduro

Mỹ đưa không quân tại Ecuador, trong bối cảnh Washington siết chặt vây hãm Venezuela bằng các biện pháp hàng hải và phong tỏa vận chuyển dầu thô.
Đức muốn gia tăng sức ép lên Nga, cam kết hỗ trợ quân sự 1,4 tỷ USD cho Ukraine

Đức muốn gia tăng sức ép lên Nga, cam kết hỗ trợ quân sự 1,4 tỷ USD cho Ukraine

Thủ tướng Đức cho rằng kế hoạch của EU sử dụng tài sản Nga đang bị phong tỏa để tài trợ cho quốc phòng Ukraine là cần thiết nhằm gia tăng sức ép đối với ...
Giữa căng thẳng leo thang, Thủ tướng Nhật Bản khẳng định lập trường với Trung Quốc

Giữa căng thẳng leo thang, Thủ tướng Nhật Bản khẳng định lập trường với Trung Quốc

Thủ tướng Nhật Bản đã làm rõ nhiều thách thức hiện nay đối với nước này như quan hệ với Trung Quốc, củng cố quan hệ đồng minh với Mỹ...
Mỹ có bước đi làm 'nức lòng' Syria, trao cơ hội 'đổi đời' cho người dân quốc gia Trung Đông?

Mỹ có bước đi làm 'nức lòng' Syria, trao cơ hội 'đổi đời' cho người dân quốc gia Trung Đông?

Quốc hội Mỹ bỏ phiếu chấm dứt vĩnh viễn các biện pháp trừng phạt áp đặt đối với Syria, mở đường cho việc khôi phục đầu tư vào quốc gia Trung Đông.
Khi nước Mỹ nhìn lại chính mình

Khi nước Mỹ nhìn lại chính mình

Chiến lược an ninh quốc gia (NSS) được Tổng thống Donald Trump công bố mới đây cho thấy bước chuyển lớn trong tư duy chiến lược của Washington.
Cú hích mới cho quan hệ Nga-Ấn

Cú hích mới cho quan hệ Nga-Ấn

Chuyến thăm của ông chủ Điện Kremlin tới New Delhi ngày 4-5/12 kỳ vọng sẽ 'tiếp lửa' cho mối quan hệ truyền thống Nga-Ấn Độ giữa bộn bề thách thức.
Phép thử cho kế hoạch hòa bình 28 điểm của Mỹ với Ukraine

Phép thử cho kế hoạch hòa bình 28 điểm của Mỹ với Ukraine

Kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất mở ra một hướng tiếp cận mới trong vấn đề Ukraine, nhưng cũng cho thấy những khác biệt lớn về lợi ích và quan điểm.
Kế hoạch hòa bình 28 điểm của Mỹ, phản ứng từ các bên, hy vọng và trở ngại*

Kế hoạch hòa bình 28 điểm của Mỹ, phản ứng từ các bên, hy vọng và trở ngại*

Ngày 21/11, một số trang tin đăng dự thảo “Kế hoạch hòa bình 28 điểm” của Nhà Trắng nhằm chấm dứt xung đột ở Ukraine.
'Ngoại giao thực dụng' của Tổng thống Lee Jae Myung: Hướng về phương Nam

'Ngoại giao thực dụng' của Tổng thống Lee Jae Myung: Hướng về phương Nam

Chuyến công du 10 ngày của Tổng thống Lee Jae Myung phản ánh nỗ lực của Hàn Quốc nhằm đa dạng hóa hợp tác tại khu vực Trung Đông và châu Phi.
Thủ tướng Ấn Độ thăm Bhutan: Thông điệp gắn kết

Thủ tướng Ấn Độ thăm Bhutan: Thông điệp gắn kết

Chuyến công du tới Bhutan của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi cho thấy sự kết nối bền bỉ của một trong những mối quan hệ đối tác thành công nhất trong khu vực của ...
Cuộc đua vũ khí thế hệ mới đang 'nóng' trở lại

Cuộc đua vũ khí thế hệ mới đang 'nóng' trở lại

Việc đẩy nhanh phát triển tên lửa, tàu ngầm và tiêm kích, làm dấy lên lo ngại về cuộc chạy đua vũ trang mới và nguy cơ mất kiểm soát an ninh toàn cầu.
Anh công bố chương trình Atlantic Bastion nhằm ứng phó với Nga

Anh công bố chương trình Atlantic Bastion nhằm ứng phó với Nga

Anh công bố chương trình Atlantic Bastion nhằm tăng cường năng lực tác chiến dưới biển trước mối đe dọa gia tăng từ Nga tại Bắc Đại Tây Dương.
Trí tuệ nhân tạo đang định  hình lại nền kinh tế và khoa học toàn cầu

Trí tuệ nhân tạo đang định hình lại nền kinh tế và khoa học toàn cầu

Tác động của trí tuệ nhân tạo (AI) lên năng suất lao động ngày càng được khẳng định qua nhiều nghiên cứu thực nghiệm...
Từ cuộc đua công nghệ đến chuyển dịch quyền lực toàn cầu

Từ cuộc đua công nghệ đến chuyển dịch quyền lực toàn cầu

Đại học Stanford (HAI) đã công bố ấn phẩm thứ 8 về Chỉ số trí tuệ nhân tạo toàn cầu - một báo cáo toàn diện về trí tuệ nhân tạo (AI) trên thế giới.
Các ông lớn vũ khí 'ăn nên làm ra'

Các ông lớn vũ khí 'ăn nên làm ra'

Các công ty sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới tiếp tục ghi nhận mức tăng trưởng kỷ lục trong năm 2024.
Kinh tế Mỹ: Ai sẽ ngồi vào chiếc ‘ghế nóng’ Chủ tịch Fed?

Kinh tế Mỹ: Ai sẽ ngồi vào chiếc ‘ghế nóng’ Chủ tịch Fed?

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa ra quyết định về nhân sự cho chiếc ghế Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) và sẽ sớm công bố.
Phiên bản di động