Chính quyền của ông Joe Biden đưa Đông Nam Á 'trở lại tầm ngắm'

Huy Sơn
Giáo sư Brad Glosserman, cố vấn cấp cao của Pacific Forum, đã phân tích về quá trình trở lại Đông Nam Á của nước Mỹ dưới thời Tổng thống Joe Biden.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Cuộc gặp giữa Tổng thống Philippines Rodrigo Dudeter với Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin kéo dài 1 giờ 15 phút tối 29/7. (Nguồn: Reuters)
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin hội đàm với Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte tối 29/7 trong khuôn khổ chuyến công du Đông Nam Á. (Nguồn: Reuters)

Một thời ngờ vực

Về vị trí địa lý, Đông Nam Á đóng vai trò là cầu nối giữa Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương và các chính quyền Mỹ đều thể hiện sự quan tâm với khu vực này.

Tuy vậy, dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump, Đông Nam Á có ít định lượng hơn trong chính sách đối ngoại Mỹ. Việc chính quyền này không cử đại diện cấp cao tới các cuộc họp và hay bổ nhiệm Đại sứ tại Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) trong suốt 4 năm là biểu hiện cho sự thờ ơ đó.

Thêm vào đó, khu vực cũng gặp khó khăn bởi khẩu hiệu “Nước Mỹ trên hết” của ông Trump hay nỗ lực cân bằng kim ngạch thương mại có lợi cho Mỹ.

Các quốc gia cũng bị đặt trong thế lưỡng nan trước yêu cầu chọn phe trong cuộc đối đầu Mỹ-Trung. Việc nước Mỹ dưới thời ông Trump không coi trọng các mối quan hệ liên minh và ưu tiên “chủ nghĩa giao dịch” đã cuốn trôi sự tin tưởng của lãnh đạo khu vực vào cam kết của Washington đối với Đông Nam Á.

Gió có đảo chiều?

Trong bối cảnh đó, chiến thắng của ông Joe Biden đã khiến họ thở phào nhẹ nhõm. Khảo sát của Viện ISEAS-Yusok Ishak (Singapore) cho thấy, 68,6% người dân thuộc thành viên ASEAN được hỏi cho rằng, Mỹ sẽ thúc đẩy sự hiện diện tại khu vực dưới thời ông Biden; 55,4% coi Washington là đối tác chiến lược, với cam kết an ninh đáng tin cậy ở khu vực này.

Song 6 tháng đầu nhiệm kỳ của ông Joe Biden dường như chưa đáp ứng được kỳ vọng này. Cuộc họp trực tuyến giữa Ngoại trưởng Antony Blinken với đối tác ASEAN hồi tháng 5 đã bị hủy bỏ vì các vấn đề kỹ thuật. Kế hoạch tham dự Đối thoại Shangri-la của Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin đã bị hoãn vì đại dịch. Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Joe Biden chưa hội đàm với một nguyên thủ quốc gia Đông Nam Á nào và đang tỏ ra chậm trễ trong việc bổ nhiệm đại sứ tại các quốc gia khu vực và ASEAN.

Tuy nhiên, muộn còn hơn không. Trong vài tuần vừa qua, chính quyền của ông Joe Biden đã bắt đầu triển khai một số bước đi ngoại giao với Đông Nam Á.

Bên cạnh việc đẩy nhanh tiến trình bổ nhiệm đại sứ, Mỹ đang thể hiện lại cam kết thông qua hoạt động của một số quan chức cấp cao. Nổi bật trong số đó là chuyến công du của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin tới Singapore, Việt Nam và Philippines vào tuần trước.

Ngoại giao Covid-19 cũng trở thành một trụ cột trong chiến lược khu vực của Washington. Mỹ đã gửi 23 triệu liều vaccine Covid-19 đến Đông Nam Á và cam kết cung cấp thêm 1 tỷ liều vaccine Covid-19 khác thông qua Bộ tứ.

Với lãnh đạo Đông Nam Á, chuyến thăm đặc biệt có giá trị khi ông Austin gọi khu vực là “ưu tiên chiến lược hàng đầu”, nhắc lại sự ủng hộ của Washington với vai trò trung tâm của ASEAN và tái khẳng định cam kết quốc phòng của Mỹ.

Hai vấn đề then chốt

Giáo sư Brad Glosserman cũng chỉ ra hai vấn đề then chốt nhằm gia tăng sức ảnh hưởng của Mỹ tại Đông Nam Á.

Thứ nhất, các chính phủ trong khu vực muốn cân bằng hợp tác kinh tế giữa Mỹ và Trung Quốc, tránh phụ thuộc quá nhiều vào phía Bắc Kinh. Tuy nhiên, Trung Quốc có Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường để tiếp tục mở rộng ảnh hưởng kinh tế tại khu vực, song Mỹ thì chưa.

Dưới thời của cựu Tổng thống Donald Trump, Washington đã hợp tác với Tokyo và Canberra để khởi động Mạng lưới Chấm xanh (Blue Dot) năm 2019, nhằm thúc đẩy đầu tư cơ sở hạ tầng. Tuy nhiên, cho tới nay, phương hướng triển khai của sáng kiến này vẫn tương đối mơ hồ và khó triển khai vì thiếu vốn, đặc biệt trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Joe Biden được cho là sẽ ưu tiên nguồn lực phục hồi nền kinh tế hậu Covid-19.

Vấn đề thứ hai là dưới thời ông Biden, Mỹ có xu hướng tập trung vào vấn đề dân chủ và các giá trị, sẵn sàng vạch ra ranh giới rõ ràng giữa các chính phủ tự do và phi tự do. Điều này có thể cản trở hợp tác giữa Washington và một số quốc gia trong khu vực.

Giáo sư Brad Glosserman đề xuất, Washington nên hợp tác chặt chẽ hơn với Nhật Bản để thúc đẩy lợi ích ở Đông Nam Á. Tokyo là người chơi quen thuộc tại đây. Do đó, liên kết với Nhật Bản sẽ giúp Mỹ bù đắp cho khởi đầu có phần “chậm chạp” ở khu vực.

ASEAN cam kết duy trì khu vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân

ASEAN cam kết duy trì khu vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân

Chiều ngày 2/8, tiếp tục chương trình làm việc trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 54 và các Hội ...

Việt Nam có đủ nguồn lực để giúp phục hồi quần thể hổ ở Đông Nam Á

Việt Nam có đủ nguồn lực để giúp phục hồi quần thể hổ ở Đông Nam Á

Theo Tiến sỹ Benjamin Rawson, Giám đốc Bảo tồn và Phát triển Chương trình, Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên toàn cầu ...

(theo The Japan Times)

Xem nhiều

Đọc thêm

Tận dụng M&A để thúc đẩy ngành thực phẩm Halal của Việt Nam

Tận dụng M&A để thúc đẩy ngành thực phẩm Halal của Việt Nam

Ngành thực phẩm Halal tại Việt Nam đang có tiềm năng lớn để phát triển và trở thành một phần quan trọng trong chuỗi cung ứng thực phẩm toàn cầu.
Kết quả bóng đá hôm nay 6/11 (mới nhất)

Kết quả bóng đá hôm nay 6/11 (mới nhất)

Xem kết quả bóng đá đêm qua và hôm nay 6/11, Cup C1, Ngoại hạng Anh, La Liga, Serie A, Tây Ban Nha, Anh, Pháp, Đức, Italy... đều được cập ...
Sporting chấm dứt chuỗi trận bất bại kỷ lục của Man City

Sporting chấm dứt chuỗi trận bất bại kỷ lục của Man City

Thắng thuyết phục Man City, đội quân của HLV Ruben Amorim đã chấm dứt chuỗi 26 trận bất bại của The Citizens tại Champions League.
Hồng Diễm năng động xuống phố, Việt Hoa đẹp dịu dàng

Hồng Diễm năng động xuống phố, Việt Hoa đẹp dịu dàng

Diễn viên Hồng Diễm phối đồ năng động; Việt Hoa dịu dàng, khoe vai trần gợi cảm...
Đột phá để hiện thực hóa cuộc cách mạng số, đưa đất nước vươn mình trong kỷ nguyên mới

Đột phá để hiện thực hóa cuộc cách mạng số, đưa đất nước vươn mình trong kỷ nguyên mới

Dưới sự lãnh đạo của Đảng, chúng ta nhất định sẽ thực hiện thành công cuộc cách mạng số, đưa đất nước vươn mình vượt bậc trong kỷ nguyên mới...
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 6/11 và sáng 7/11: Lịch thi đấu Champions League - Inter vs Arsenal; AFC Champions League 2 - Nam Định vs Tampines Rovers

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 6/11 và sáng 7/11: Lịch thi đấu Champions League - Inter vs Arsenal; AFC Champions League 2 - Nam Định vs Tampines Rovers

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 6/11 và sáng 7/11: Lịch thi đấu Champions League - Inter vs Arsenal; Europa League - Besiktas vs Malmo FF...
Cập nhật kết quả bầu cử Mỹ 2024: Chênh lệch không ngờ ở chiến địa, ông Trump mong sẽ có chiến thắng lớn, phe Dân chủ có kế hoạch quyết liệt

Cập nhật kết quả bầu cử Mỹ 2024: Chênh lệch không ngờ ở chiến địa, ông Trump mong sẽ có chiến thắng lớn, phe Dân chủ có kế hoạch quyết liệt

Báo Thế giới và Việt Nam cập nhật liên tục kết quả bầu cử tổng thống, Hạ viện và Thượng viện Mỹ năm 2024.
Điểm tin thế giới sáng 6/11: Qatar cân nhắc bỏ bầu cử Quốc hội, tỷ lệ sinh ở Đức thấp kỷ lục, ông Trump đe dọa áp thuế Mexico

Điểm tin thế giới sáng 6/11: Qatar cân nhắc bỏ bầu cử Quốc hội, tỷ lệ sinh ở Đức thấp kỷ lục, ông Trump đe dọa áp thuế Mexico

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng nay, 6/11.
Tin thế giới 5/11: Ông Trump thừa nhận có thể thua, Hàn Quốc nói 10.000 binh sĩ Triều Tiên đã ở Nga, Ngoại trưởng Đức bất ngờ thăm Ukraine

Tin thế giới 5/11: Ông Trump thừa nhận có thể thua, Hàn Quốc nói 10.000 binh sĩ Triều Tiên đã ở Nga, Ngoại trưởng Đức bất ngờ thăm Ukraine

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong 24 giờ qua.
TRỰC TIẾP bầu cử Mỹ 2024: Ông Donald Trump tạm dẫn trước ở Indiana và Kentucky, bà Kamala Harris chiếm ưu thế ở Wisconsin

TRỰC TIẾP bầu cử Mỹ 2024: Ông Donald Trump tạm dẫn trước ở Indiana và Kentucky, bà Kamala Harris chiếm ưu thế ở Wisconsin

Báo Thế giới và Việt Nam liên tục cập nhật diễn biến và kết quả của cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2024 khi các phòng phiếu đóng cửa vào cuối ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Bầu cử Mỹ 2024: Tuyên bố trước 'giờ G' của một cử tri Mỹ giàu kinh nghiệm

Bầu cử Mỹ 2024: Tuyên bố trước 'giờ G' của một cử tri Mỹ giàu kinh nghiệm

Tôi hỏi là ông sẽ bỏ phiếu cho ai? Kamala Harris, ông trả lời tôi với giọng nhỏ nhẹ nhưng dứt khoát.
'Họa vô đơn chí' có thể đẩy chính phủ 'đèn giao thông' của Đức tới nguy cơ sụp đổ

'Họa vô đơn chí' có thể đẩy chính phủ 'đèn giao thông' của Đức tới nguy cơ sụp đổ

Đây là thời điểm tồi tệ nhất có thể dẫn tới chính phủ sụp đổ, xét theo những gì đang xảy ra ở Ukraine và tình hình kinh tế ở Đức.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 sẽ tác động tới tình hình thế giới thế nào và chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris khác biệt ra sao?
Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Theo Đại sứ Phạm Quang Vinh, cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm nay rất sít sao, nhưng dù là ai thì quan hệ Việt Nam-Mỹ vẫn tiếp đà phát triển tích cực.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ luôn có ý nghĩa quan trọng không chỉ trong nội bộ nước Mỹ mà còn với cộng đồng quốc tế.
Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Có thể khẳng định rằng AI không còn là một công nghệ của tương lai mà đã và đang định hình lại cục diện địa chính trị.
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Dư luận về leo thang căng thẳng ở bán đảo liên Triều chưa kịp lắng lại bùng lên với thông tin quân đội Triều Tiên xuất hiện ở Nga.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Phiên bản di động