Những nhận thức chung
Cuộc gặp thượng đỉnh đầu tiên giữa hai Tổng thống Obama và Medvedev, nhân chuyến thăm chính thức của ông Obama tới Nga đã đạt thỏa thuận về vấn đề cắt giảm kho vũ khí tiến công chiến lược, theo đó hai nhà lãnh đạo đã thông qua văn kiện “Nhận thức chung về vấn đề tiếp tục cắt giảm và hạn chế vũ khí tiến công chiến lược”, khẳng định Nga và Mỹ thỏa thuận tiếp tục cắt giảm và hạn chế vũ khí tiến công chiến lược và trong thời gian tới sẽ ký Hiệp ước mới thay thế START-I.
Dù chưa phải là văn kiện cuối cùng nhưng những nhận thức chung đạt được trên sẽ là cơ sở quan trọng để hai bên xây dựng một hiệp ước mới thay thế Hiệp ước START-I sẽ hết hạn vào ngày 5/12 năm nay. Hơn nữa, trong bối cảnh các vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên và Iran ngày càng diễn biến phức tạp, nguy cơ phổ biến vũ khí hạt nhân lan rộng thì việc hai cường quốc hàng đầu thế giới về sức mạnh quân sự và hạt nhân cắt giảm kho vũ khí tiến công chiến lược cho thấy quyết tâm của hai bên ngăn chặn phổ biến loại vũ khí giết người hàng loạt này, ngăn chặn một quốc gia mới gia nhập câu lạc bộ hạt nhân nhưng đồng thời vẫn giữ ưu thế của hai cường quốc hàng đầu trên khía cạnh sức mạnh răn đe hạt nhân chiến lược.
Văn kiện nêu rõ hiệp ước mới quy định mỗi bên phải cắt giảm và hạn chế vũ khí tiến công chiến lược để sau 7 năm hiệp ước có hiệu lực, mỗi nước chỉ còn 1.500-1.675 đầu đạn hạt nhân và 500-1.100 phương tiện phóng hạt nhân. Hai bên sẽ tiếp tục đàm phán về khả năng hợp tác thành lập hệ thống phòng thủ tên lửa chung và hợp tác trong việc đáp trả những thách thức về phổ biến tên lửa đạn đạo...
Trên hồ sơ chống khủng bố, Nga và Mỹ đều nhất trí cần phải tăng cường đấu tranh chống những nguy cơ tái diễn hoạt động khủng bố, buôn bán ma túy ở Pakistan và Afghanistan. Bên cạnh đó, một thỏa thuận rất đáng chú ý đạt được giữa hai nước là việc ký Hiệp định liên chính phủ về vận chuyển quá cảnh qua lãnh thổ Nga các khí tài quân sự, binh lính phục vụ các lực lượng Mỹ bảo đảm an ninh và khôi phục Afghanistan. Đây được coi là sự ủng hộ rất có ý nghĩa của Nga đối với cuộc chiến chống khủng bố của Mỹ, do hiện nay con đường vận chuyển của Mỹ tới Afghanistan qua lãnh thổ Pakistan đang bị đe dọa nghiêm trọng. Hai bên cũng thỏa thuận một số chương trình hợp tác đáng chú ý khác, bao gồm thành lập Ủy ban Nga-Mỹ về phát triển hợp tác gồm 13 nhóm công tác, ký Nghị định thư giữa bộ y tế hai nước và trao đổi Công hàm về Ủy ban tù binh chiến tranh (POW) Nga - Mỹ nhằm hỗ trợ tìm kiếm những quân nhân mất tích…
Cuộc mặc cả phía sau
Mặc dù đạt được các thỏa thuận có ý nghĩa, song trên một số hồ sơ nhạy cảm khác, hai nước vẫn chưa tìm được nhiều tiếng nói chung. Ông Obama vẫn nhắc lại quan điểm Mỹ không hài lòng với việc Nga công nhận nền độc lập của hai khu vực ly khai của Gruzia là Nam Ossetia và Abkhazia, nhấn mạnh chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Gruzia “cần phải được tôn trọng”. Tiếp theo là hồ sơ chương trình lá chắn tên lửa của Mỹ ở châu Âu dự định triển khai tại một số nước Đông Âu trước đây thuộc ảnh hưởng của Nga như Ba Lan, CH Czech. Nga đã phản đối mạnh mẽ chương trình này và nêu rõ quan điểm của mình là việc thực hiện kế hoạch triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa (NMD) Mỹ tại châu Âu sẽ cản trở quá trình cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược; START và NMD của Mỹ là hai vấn đề liên quan mật thiết với nhau, cần được thảo luận song song.
Quan điểm trên đây của Nga có thể cản trở việc soạn thảo và ký kết văn kiện mới thay thế START-I nếu như chính quyền Obama không xem xét lại kế hoạch NMD tại châu Âu. Trong khi đó, tháng 3 năm nay, ông Obama đã gửi một bức thư cho ông Medvedev, trong thư đề cập đến nhiều đề tài, trong đó có việc phòng chống tên lửa và liên quan đến mối đe dọa hạt nhân của Iran. Đây là những cơ sở để dấy lên đồn đoán về cuộc mặc cả giữa Mỹ với Nga xung quanh NMD. Với cuộc gặp lần này, hai bên vẫn chỉ dừng ở mức sẽ tiếp tục thảo luận trên hồ sơ này trước khi đi đến một thỏa thuận hay quyết định cuối cùng.
Quan hệ Nga-Mỹ vẫn được coi là mối quan hệ song phương quan trọng bậc nhất trên thế giới, xét trên tiềm lực sức mạnh chính trị - quân sự của hai nước và tầm ảnh hưởng của mối quan hệ này đến các vấn đề quốc tế. Việc Nga – Mỹ đối thoại với nhiều thỏa thuận đạt được là một tín hiệu cho thấy hai nước đang hướng tới một mối quan hệ hợp tác ít nhiều mang tính thực dụng hơn, dưới sự lãnh đạo của nhà lãnh đạo trẻ tuổi. Tuy nhiên, sự canh tranh chiến lược vẫn là đặc điểm cơ bản của mối quan hệ Nga – Mỹ, do đó đây mới chỉ là sự khởi đầu cho những bước đi thích hợp trên cả chặng đường dài phía trước.
Ngọc Hùng
Cuộc gặp Thượng đỉnh Nga – Mỹ : Khởi đầu một hành trình dài
Cái bắt tay tại Mátxcơva giữa hai vị nguyên thủ Nga và Mỹ được kỳ vọng sẽ mang đến sự khởi đầu mới cho quan hệ song phương cũng như giúp thế giới đối phó với những vấn đề toàn cầu…
Tags:
Đọc thêm
Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao
Công dân Hàn Quốc và Slovakia đã được thêm vào danh sách những người không cần thị thực để đến thăm trong tối đa 15 ngày
Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá
Giá tiêu hôm nay 3/11/2024 tại thị trường trong nước tiếp tục giảm ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 140.000 – 141.200 đồng/kg.
Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước
Giá vàng hôm nay 3/11/2024, giá vàng chao đảo trước một cuộc bầu cử Mỹ nhiều biến số. Thị trường trong nước biến động cùng chiều thế giới.
Cùng hòa mình vào văn hóa các dân tộc Việt Nam tháng 11 này
Tháng 11, Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) sẽ tổ chức các hoạt động với chủ đề “Về miền ...
Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández
Chiều 2/11, Tổng Bí thư Tô Lâm đã tiếp đồng chí Esteban Lazo Hernández, Ủy viên Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước, Chủ ...
Ninh Thuận đưa vào hoạt động tiểu dự án 2.253 tỷ đồng vì môi trường bền vững
Ninh Thuận chính thức khánh thành dự án “Môi trường bền vững các thành phố duyên hải - Tiểu dự án tại thành phố Phan Rang - Tháp Chàm".
Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới
Người đứng đầu cơ quan lập pháp Crimea Vladimir Konstantinov ngày 2/11 cáo buộc phương Tây đang bí mật cung cấp vũ khí tầm xa cho Ukraine bằng nhiều chiêu thức.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án
Chương trình của tỷ phú Elon Musk tặng 1 triệu USD ngẫu nhiên cho cử tri khi tham gia bầu cử Tổng thống Mỹ ngày 5/11 tới vướng vào kiện tụng.
Liên hợp quốc cảnh báo về sự lớn mạnh của Houthi
Các chuyên gia Liên hợp quốc cho rằng, kể từ khi xung đột ở Gaza bắt đầu vào năm ngoái, người Houthi đang “lợi dụng tình hình” để “chuyển mình”
Bầu cử tổng thống Mỹ: Bang Washington huy động Lực lượng vệ binh quốc gia trực chiến, bà Harris và ông Trump bám đuổi sát nút, lâm thế giằng co
Bang Washington huy động trực chiến sau khi có thông tin cũng như lo ngại khả năng xảy ra bạo lực liên quan đến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024.
Sau vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Hwasong-19, Triều Tiên nêu mục đích thử nghiệm vũ khí
Triều Tiên khẳng định cần tăng cường kho vũ khí hạt nhân của mình và hoàn thiện khả năng sẵn sàng tấn công hạt nhân trả đũa nếu cần thiết.
Chảo lửa Trung Đông: Israel nói tiêu diệt quan chức cấp cao Hamas, Mỹ điều thêm máy bay B-52 và tàu khu trục phòng thủ tên lửa đạn đạo
Quân đội Israel đã tiêu diệt quan chức cấp cao của Hamas là Izz al-Din Kassab trong một cuộc không kích vào Khan Younis ở phía Nam Dải Gaza.
Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI
Có thể khẳng định rằng AI không còn là một công nghệ của tương lai mà đã và đang định hình lại cục diện địa chính trị.
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán
Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Thảm họa vũ khí hạt nhân: Cảnh báo, suy đoán và kịch bản
Nga nhiều lần cảnh báo ‘lằn ranh đỏ’. Có người lo sợ về một thảm họa hạt nhân, nhưng cũng có ý kiến cho đó là ‘đe dọa bằng lời nói’!
Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng
Dư luận về leo thang căng thẳng ở bán đảo liên Triều chưa kịp lắng lại bùng lên với thông tin quân đội Triều Tiên xuất hiện ở Nga.
Tổng thống Phần Lan thăm Trung Quốc: Tìm khuôn khổ mới
Chuyến thăm Trung Quốc ngày 28 - 31/10 của Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb phản ánh nỗ lực nâng tầm khuôn khổ hợp tác giữa một thế giới đầy biến động.
Tổng tuyển cử tại Nhật Bản: Cần hơn một chiến thắng
Cuộc tổng tuyển cử sắp tới tại Nhật Bản sẽ là bài kiểm tra khó dành cho liên minh cầm quyền của đảng Dân chủ Tự do (LDP) và đảng Công minh (Komeito).
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ
Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới
Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS
Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Giải Nobel – Di sản của một thiên tài
Nobel, giải thưởng danh giá bậc nhất thế giới được trao cho các cá nhân và tổ chức đạt những thành tựu lớn lao cho nhân loại theo ý nguyện của Alfred Nobel.
Cộng đồng Pháp ngữ: Từ chung ngôn ngữ đến cùng sứ mệnh
La Francophonie là tên gọi của cộng đồng các quốc gia và vùng lãnh thổ có sử dụng tiếng Pháp, ngôn ngữ được sử dụng nhiều thứ năm trên thế giới...
Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu
Những biểu hiện của biến đổi khí hậu, sự tác động của El Nino và La Nina khiến 2024 là năm ghi nhận nhiều kỷ lục thiên tai đáng buồn...
Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới
Quan hệ truyền thống Mỹ-Anh có thể sẽ đổi khác, khi cuộc bầu cử sắp tới mở ra hai viễn cảnh khác nhau cho mối thâm tình này.
Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh
Phó Tổng thống Kamala Harris đã có bài phát biểu khép lại chiến dịch tranh cử tại công viên Ellipse ở Washington, D.C.
'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ
Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 sẽ có ảnh hưởng lớn đến cục diện xung đột Nga-Ukraine.
Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?
Bất kể ai giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, chính quyền Washington mới cần tiếp tục xây dựng quan hệ hợp tác tốt đẹp với Ấn Độ.
Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai
Sức ảnh hưởng toàn cầu đang gia tăng của BRICS định vị nhóm này sẽ là một nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai.
Chiến lược số hóa và người cao tuổi - Nhìn từ kinh nghiệm Nhật Bản
Theo Will Fee - nhà nghiên cứu của Tập đoàn Yuri có trụ sở tại Tokyo và là tác giả bài viết trên tờ Nikkei Asia có tiêu đề 'các nhà tuyển dụng Nhật Bản ...