Điện Biên Phủ - Chiến thắng không thể nào quên

Đối với người Pháp, Điện Biên Phủ, từ chỉ có ba âm tiết, nhưng lại là biểu tượng chỉ sự thất bại không thể nào quên. 64 năm trước, ngày 7/5/1954, sau 56 ngày đêm chiến đấu ác liệt giữa quân đội viễn chinh Pháp và bộ đội Việt Minh, cuối cùng đội quân của Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã giành chiến thắng, báo hiệu sự cáo chung của chủ nghĩa thực dân tại Đông Dương.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
dien bien phu chien thang khong the nao quen Sức mạnh hậu cần của Việt Nam trong Chiến dịch Điện Biên Phủ
dien bien phu chien thang khong the nao quen Thủ tướng gặp mặt các cựu chiến binh Điện Biên Phủ

Như nhà sử học người Pháp Jean-Pierre Rioux từng bình luận, đây là “cuộc chiến duy nhất mà một đạo quân oai hùng châu Âu phải chịu thất bại trong suốt lịch sử phi thực dân hóa” và đó là điềm báo chủ nghĩa thực dân Pháp đang đi đến hồi kết. Chiến thắng của những người lính ông Hồ Chí Minh đã tạo được sức nặng ngàn cân trên bàn hội nghị Geneva, buộc Thủ tướng Pháp lúc bấy giờ là Pierre Mendès phải đặt bút ký vào Hiệp định ngày 21/07/1954 chấm dứt chiến tranh đầu tiên ở Đông Dương. Cuộc chiến đó đã kéo dài 8 năm, khiến phía Pháp thiệt mạng tới 3.420 người và 5.300 người khác bị thương, và con số này còn nhiều hơn nữa ở phía Việt Minh.

Ông Bruno Philip, tác giả bài viết đăng trên tờ Guardian Weekly, vốn là một cựu binh sĩ trong đội quân viễn chinh Pháp 64 năm trước. Trở lại chiến trường xưa, ông nhớ lại: Thời đó cánh lính đơn giản thấy địa hình Điện Biên Phủ trông giống như “lòng chảo” nên gọi là khu “lòng chảo”. Nhưng “khi chúng tôi hạ cánh xuống đường băng, ban đầu do người Pháp xây dựng và bây giờ đã được trải nhựa, ấn tượng hoàn toàn khác”. Thuở trước, ông thấy địa hình này giống một bể bơi hơn, được núi đồi bao bọc tạo thành vùng thung lũng rộng lớn.

dien bien phu chien thang khong the nao quen
Chiến thắng Điện Biên Phủ là thất bại thảm hại của quân viễn chinh Pháp tại Đông Dương. (Ảnh: AFP)

Lần trở lại này, Điện Biên Phủ trước mắt ông là một thị trấn lớn, khá lộn xộn (dân cư khoảng 100.000) với những ngôi nhà dựa vào nhau ngoạn mục, nhìn ra một vài con đường dài. Nó trông giống một thủ phủ của tỉnh và nếu nhìn thoáng qua sẽ chẳng có gì gợi nhớ đến trận chiến cách đây hơn 60 năm, khi mà thung lũng này chỉ có người dân tộc Tày sống thưa thớt. Đi bộ xuống phố, Điện Biên Phủ giờ đây chẳng còn dấu hiệu của những ngọn đồi rải rác vùng đồng bằng, tạo thành một vòng thành trì được cho là để bảo vệ cứ điểm chính ở trung tâm. Người Pháp đã dựng lên các cứ điểm xung quanh và đặt cho chúng những cái tên phụ nữ rất yểu điệu như Eliane, Béatrice, Gabrielle và Huguette. 

Tại Hà Nội, những người lính già Việt Minh từng tham gia trận chiến oanh liệt năm nào dường như cũng bất ngờ với hiện tượng đô thị hóa đã lan tới Điện Biên. Họ muốn Điện Biên Phủ nguyên trạng như nó vốn có và trở thành một nơi đầy ắp kỷ niệm, một bảo tàng sống về một trong những chiến công oai hùng nhất trong lịch sử hiện đại Việt Nam.

Tất nhiên, ngày nay, chính quyền Việt Nam vẫn giữ lại một số địa điểm trọng yếu mang tính biểu tượng cao như đài chỉ huy Eliane 2 của tướng De Castries. Tại đây người tham quan còn thấy tàn tích của một chiếc xe tăng theo kiểu Mỹ M24 Chaffee. Tham quan các chiến hào đó người xem dường như hiểu rõ được chiến thuật của Việt Minh ra sao, thấy được quyết tâm không ngơi nghỉ của bộ đội Việt Nam trong trận chiến, điều đã dẫn đến sự thành công.

Trong bài viết của mình, cựu binh Bruno Philip nhớ lại:  Khi Việt Minh phát động cuộc tấn công vào ngày 13 tháng 3, các lực lượng Pháp dưới quyền Tướng Christian de Castries đều tỏ ra khinh thường đối phương. Họ bị thuyết phục rằng với hỏa lực, không lực, pháo binh và cả các cứ điểm vững chắc của mình, họ dư sức đẩy lui Việt Minh. Cả hai bên dường như đều xác định mình phải làm chủ cuộc chiến. Người Pháp tin rằng nếu họ có thể đánh bại Việt Minh ở đây họ có thể quay trở lại Lào. Tướng Võ Nguyên Giáp, người đã tung phần lớn lực lượng vào chiến dịch, cũng nhìn thấy “lòng chảo” như một cái bẫy, nhưng là cái bẫy dành cho người Pháp.

Bruno cũng nói chuyện với một người lính già bên kia chiến tuyến tên Nguyễn Phương Nam, 84 tuổi, ở Hà Nội. Ông Nam, vốn làm công tác chính trị trong chiến dịch Điện Biên Phủ, nên kể chuyện đầy tự hào: “Chúng tôi đã kéo pháo lên những ngọn đồi cao rọi xuống thung lũng, sau khi đã tháo dỡ súng thành những bộ phận nhỏ và vận chuyển bằng bè vào chiến dịch. Đó là một công việc khó khăn vô cùng, phải xuyên rừng, vượt thác. Nhưng chúng tôi đã làm được điều đó, bởi vì chúng tôi muốn độc lập. Chúng tôi chủ yếu là một lực lượng của những người lính nông dân và chúng tôi biết rằng chiến thắng sẽ làm thay đổi cuộc sống của chúng tôi. Những lực lượng như thế người Pháp làm sao lường được”.

Vì vậy mà 5 giờ chiều ngày 13 tháng 3, những khẩu súng Việt Minh đã khai hỏa nhắm vào Béatrice - vốn là một cứ điểm hợp thành từ ba gò riêng biệt. Các  vị trí quan trọng lần lượt rơi vào tay Việt Minh. Đến nửa đêm, Béatrice hoàn toàn thất thủ. Người Pháp bất ngờ thật sự. Họ không thể ngờ Việt Minh có thể có hỏa lực mạnh như thế, phần lớn do Trung Quốc và Liên Xô tài trợ. Họ có 20 súng 105mm, 24 súng 75mm, súng cối hạng nặng và súng phòng không. Thêm vào đó, Tướng Giáp tung ra chiến dịch 30 tiểu đoàn thường xuyên - khoảng 40.000 quân – chưa kể các lực lượng hậu cần và tình nguyện. Người Pháp có một số đơn vị bộ binh và lính dù, một số thuộc Quân đoàn nước ngoài, tất cả khoảng 15.700 quân, đa số họ đến từ Bắc Phi hoặc Tây Phi.

Tham quan những công sự đã được xây dựng lại của Béatrice ngày nay, người ta có thể dễ dàng mường tượng được nỗi sợ hãi của đám lính lê dương cầm cự, núp sau công sự khi đạn pháo đổ trên đầu. Vào giữa tháng Ba, tình hình đã xấu hơn khi Tướng René Cogny, chỉ huy lực lượng Pháp tại miền Bắc Việt Nam, cảnh báo Tướng Henri Navarre, lãnh đạo lực lượng viễn chinh rằng “Điện Biên Phủ có thể thất thủ vào đêm hôm sau”. Nhưng Tướng Giáp, đội quân của ông đã phải chịu thương vong nặng nề trong các cuộc tấn công vào các cứ điểm của Pháp, đã quyết định dừng lại. Tuy nhiên, vào ngày 30 tháng 3, “trận chiến năm ngọn đồi” lại bắt đầu. Từng cứ điểm một - Huguette, Dominique và Claudine - lần lượt thất thủ, chỉ còn lại Eliane, căn cứ điểm chỉ huy của Tướng De Castries. Vở kịch chỉ hạ màn khi Tướng De Castries phất cờ trắng đầu hàng.

Người Việt Nam ngày nay đã tập trung nhiều nỗ lực kỷ niệm chiến thắng ở nơi này. Ngoài một bảo tàng mới mở cửa vào ngày 7 tháng 5 năm 2014, tất cả mọi người thường chỉ thấy những lá cờ.  Nhưng tại Eliane 2, khách du lịch có thể tham quan cứ điểm và cả xác chiếc xe tăng kiểu M24 Chaffee của Mỹ, giờ đây đã được đặt trong tủ kính. Nói chung, đứng ở đây người ta mới ngỡ ngàng sao những chiến hào của hai phe tham chiến lại gần nhau đến thế.

Bruno cho biết: “Tại Hà Nội, một cựu binh khác, tiểu đoàn trưởng Nguyễn Dũng Chi, đã kể cho chúng tôi nghe câu chuyện của ông bằng một thứ tiếng Pháp hoàn hảo”. Ông Chi kể lại: “Tôi đã ở trong công sự gần lính Pháp nhất. Tôi luôn ở tiền tuyến. Vào ngày 30 tháng 3, chúng tôi đã thất bại trong việc khuất phục cứ điểm Eliane. Chúng tôi đã mắc phải những sai lầm về chiến thuật. Vào ngày 6 và 7 tháng 5, chúng tôi quyết định chiếm giữ các vị trí ở hai cánh và ở phía sau. Cuộc tấn công kết thúc trong trận chiến giáp lá cà... Chúng tôi có thể không trông thấy gì, chúng tôi chỉ cố gắng di chuyển về phía trước, nhảy từ công sự này sang công sự kia, bước qua xác của những người lính khác cho tới khi thấy tướng Pháp phất cờ đầu hàng. Trong hàng ngũ của chúng tôi, mọi người đôi khi cũng bị mất tinh thần, nhưng rất ít”.

Tất cả đã kết thúc. Việt Minh đã chiến thắng. Ông Chi, một người già dí dỏm, nhớ lại những giờ phút đầu tiên của chiến thắng. Mặc dù không phải là người đầu tiên bước vào hầm De Castries, nhưng ông đã nhìn thấy nó ngay sau khi người Pháp đầu hàng. Ông giải thích: “Điện Biên Phủ ngưng tiếng súng. Tôi đã gặp Geneviève de Galard, “thiên thần của Điện Biên Phủ”. Đó là một nữ y tá đã tận tình chăm sóc những người bị thương". Ông Chi kể: “Tôi đi về phía cô ấy. Cô giơ tay lên và nói: “Đừng bắn!” Tôi hỏi cô ấy phòng chỉ huy ở đâu, cô ấy ra dấu hiệu bằng tay: ‘Ở đằng kia.’ Tôi đã đi xem, nhưng nó trống trơn. Trên bàn chung, tôi tìm thấy một tập bản đồ mở tại trang có đất nước Liên Xô, một cây bút Parker và một con dao của lính dù”. Ông cười khi kể lại với Bruno: “Tôi đã lấy con dao và cây bút làm kỷ niệm.”

Mặc dù các câu chuyện về chiến dịch Điện Biên Phủ đã được kể nhiều trên khắp các mặt báo, trong đó có cả những bức ảnh bộ đội Việt Nam phất cờ đỏ sao vàng trên nóc hầm De Castries, nhưng Bruno nói rằng một nhà báo nói tiếng Pháp, người đã phối hợp viết cuốn sách “Dien Bien Phu: Vu d’en Face”, lại nói rằng cảnh quân đội Việt Nam phất cờ trên  nóc hầm chỉ huy không hẳn diễn ra như vậy.  Cảnh tượng này là biểu tượng chiến thắng thuộc địa của Việt Nam.

Tất nhiên đã có những tranh cãi, nhưng ông Chi tự tin khẳng định rằng: “Khi tiếng súng ngưng, tôi đã thấy những người lính Pháp ở đây và ở kia vẫy những chiếc khăn màu trắng”.

dien bien phu chien thang khong the nao quen Cựu chiến binh Nga - Việt vùng Ural kỷ niệm Chiến thắng Điện Biên Phủ

Trên tinh thần “  Uống nước nhớ nguồn ” nhằm nâng cao tinh thần yêu nước của thanh niên và thắt chặt hơn nữa quan ...

dien bien phu chien thang khong the nao quen Có một “thời hoa lửa”...

Chiến thắng Điện Biên Phủ đã trôi qua 63 năm nhưng những hồi tưởng của một người lính Điện Biên năm xưa vẫn đầy cảm ...

dien bien phu chien thang khong the nao quen Miền đất truyền cảm hứng

Điện Biên Phủ là mốc dấu khẳng định ý chí, sức mạnh của dân tộc, xứng đáng là sự kiện lịch sử lớn có thể ...

Hoàng Minh (Theo Guardian Weekly)

Xem nhiều

Đọc thêm

Giá xăng dầu hôm nay 22/11: Xung đột Nga-Ukraine leo thang căng thẳng, giá dầu tăng vọt

Giá xăng dầu hôm nay 22/11: Xung đột Nga-Ukraine leo thang căng thẳng, giá dầu tăng vọt

Giá xăng dầu hôm nay 22/11, tăng gần 2% khi xung đột Nga -Ukraine gia tăng nhanh chóng khiến thị trường lo ngại về nguồn cung dầu thô.
Siêu cảng Chancay hiện thực hóa con đường Inca

Siêu cảng Chancay hiện thực hóa con đường Inca

Sau tám năm thi công, giai đoạn đầu tiên của khu phức hợp siêu cảng Chancay trong khuôn khổ Sáng kiến Vành đai và con đường khánh thành tại Peru.
Tiểu sử Tổng thống Bulgaria Rumen Radev - Nguyên thủ quốc gia đầu tiên được Chủ tịch nước Lương Cường tiếp đón chính thức tại Việt Nam

Tiểu sử Tổng thống Bulgaria Rumen Radev - Nguyên thủ quốc gia đầu tiên được Chủ tịch nước Lương Cường tiếp đón chính thức tại Việt Nam

Từ ngày 24-28/11, Tổng thống Bulgaria Rumen Radev và Phu nhân sẽ thăm chính thức Việt Nam theo lời mời của Chủ tịch nước Lương Cường.
Báo cáo quốc gia lần thứ hai thể hiện trách nhiệm và nỗ lực của Việt Nam trong thực thi Công ước chống tra tấn

Báo cáo quốc gia lần thứ hai thể hiện trách nhiệm và nỗ lực của Việt Nam trong thực thi Công ước chống tra tấn

Ngày 22/11, Hội thảo 'Giới thiệu Báo cáo quốc gia lần thứ hai của Việt Nam về thực thi Công ước chống tra tấn' được tổ chức tại Hà Nội.
Vịnh Hạ Long và những lần được thế giới trao 'vương miện'

Vịnh Hạ Long và những lần được thế giới trao 'vương miện'

Cách đây gần 30 năm, ngày 17/12/1994, tại Thái Lan, lần đầu tiên Vịnh Hạ Long được công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới.
Jaguar thay đổi logo, chuẩn bị 'lột xác' hoàn toàn

Jaguar thay đổi logo, chuẩn bị 'lột xác' hoàn toàn

Jaguar vừa thay đổi bộ nhận diện gồm logo và biểu tượng, chuẩn bị chuyển mình thành một thương hiệu xe điện hạng sang.
Sự cố đứt cáp ngầm ở Biển Baltic: Nga gạt phắt cáo buộc dính líu, Mỹ thận trọng không suy đoán, Đức cảnh báo 'chiến tranh hỗn hợp'

Sự cố đứt cáp ngầm ở Biển Baltic: Nga gạt phắt cáo buộc dính líu, Mỹ thận trọng không suy đoán, Đức cảnh báo 'chiến tranh hỗn hợp'

Hai sự cố đứt cáp viễn thông ngầm ở Biển Baltic hồi cuối tuần trước đã dấy lên những đồn đoán về hành vi phá hoại cũng như chủ mưu phía sau.
Haiti: Bạo lực leo thang nguy hiểm, Tổng thống Pháp dính 'vạ miệng' khiến Port-au-Prince nổi giận

Haiti: Bạo lực leo thang nguy hiểm, Tổng thống Pháp dính 'vạ miệng' khiến Port-au-Prince nổi giận

Tình trạng bạo lực gia tăng tại thủ đô Port-au-Prince của Haiti đã cướp đi sinh mạng của hơn 4.500 người từ đầu năm tới nay.
ICC ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng và cựu Bộ trưởng Quốc phòng, Israel phản ứng mạnh

ICC ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng và cựu Bộ trưởng Quốc phòng, Israel phản ứng mạnh

Tòa án Hình sự quốc tế (ICC) đã ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng và cựu Bộ trưởng Quốc phòng của Israel cũng như thủ lĩnh Hamas.
Đại sứ Ukraine tuyên bố về Thế chiến III, Tổng thống Zelensky cầu viện phản ứng toàn cầu, Mỹ khẳng định không muốn đối đầu Nga

Đại sứ Ukraine tuyên bố về Thế chiến III, Tổng thống Zelensky cầu viện phản ứng toàn cầu, Mỹ khẳng định không muốn đối đầu Nga

Ukraine kêu gọi cộng đồng quốc tế đưa ra những kết luận đúng đắn và chấm dứt xung đột ở giữa nước này và Nga trong gần 3 năm qua.
Nga tuyên bố tấn công Ukraine bằng vũ khí chưa từng có, không nước NATO nào có thể đánh chặn, Mỹ đã phạm sai lầm lớn

Nga tuyên bố tấn công Ukraine bằng vũ khí chưa từng có, không nước NATO nào có thể đánh chặn, Mỹ đã phạm sai lầm lớn

Quân đội Nga sử dụng tên lửa đạn đạo tầm trung Oreshnik để tấn công mục tiêu quân sự ở Dnipro của Ukraine.
Điểm tin thế giới sáng 22/11: Iran hạn chế kho uranium, Anh tái quốc hữu hóa ngành đường sắt, Ford cắt giảm 4.000 việc làm

Điểm tin thế giới sáng 22/11: Iran hạn chế kho uranium, Anh tái quốc hữu hóa ngành đường sắt, Ford cắt giảm 4.000 việc làm

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng nay, 22/11.
Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Trong bối cảnh địa chính trị phân hóa sâu sắc, xung đột leo thang và biến đổi khí hậu, Thượng đỉnh G20 rất được trông đợi.
Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Tân Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto có chuyến công du nước ngoài đầu tiên kéo dài nhiều ngày với quy mô lớn.
Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị đã thể hiện rõ ý chí và cam kết của nhiều quốc gia trong việc ủng hộ người Palestine và tìm kiếm các giải pháp lâu dài.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Không cần phải chờ đợi thêm, ứng cử viên Donald Trump đã giành chiến thắng thuyết phục trong cuộc Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024.
'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

Nhóm các nhà nghiên cứu Mỹ và Trung Quốc đang tiến hành dự án 'hạt hòa bình' nhằm thúc đẩy cân bằng thương mại nông nghiệp giữa hai nước.
Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Mặc dù sắp mãn nhiệm nhưng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có một quyết định quan trọng liên quan đến xung đột Nga-Ukraine.
Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Tổng thống Joe Biden đã quyết định 'xé rào' vũ khí cho Ukraine. Tuy nhiên, những 'đòn giáng' không thể tạo ra bằng lời nói.
Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Truyền thông Mexico đề cao vị thế và sự tham gia, đóng góp hiệu quả của Việt Nam tại các diễn đàn đa phương gần đây như APEC, G20...
Mỹ-Trung chạy đua ngoại giao đường sắt, tìm đường tới mỏ khoáng sản châu Phi

Mỹ-Trung chạy đua ngoại giao đường sắt, tìm đường tới mỏ khoáng sản châu Phi

Nhằm tiếp cận trữ lượng khoáng sản khổng lồ của châu Phi, Mỹ và Trung Quốc đã bỏ vốn đầu tư cơ sở hạ tầng, bao gồm ngoại giao đường sắt tại đây.
Chuyên gia Trung Quốc: Bài viết 'Chống lãng phí' của Tổng Bí thư Tô Lâm nêu bật nhiệm vụ quan trọng của Việt Nam trước cơ hội lịch sử

Chuyên gia Trung Quốc: Bài viết 'Chống lãng phí' của Tổng Bí thư Tô Lâm nêu bật nhiệm vụ quan trọng của Việt Nam trước cơ hội lịch sử

Chuyên gia Trung Quốc: Bài viết 'Chống lãng phí' của Tổng Bí thư Tô Lâm nêu bật nhiệm vụ quan trọng của Việt Nam trước cơ hội lịch sử của “kỷ nguyên vươn mình".
Phiên bản di động