GS. Nguyễn Lân Dũng: “Phản biện phải có văn hóa”

Sau những ồn ào về Công nghệ giáo dục của GS. Hồ Ngọc Đại thời gian qua, GS.NGND. Nguyễn Lân Dũng (Ủy viên Hội đồng Quốc gia Giáo dục và Phát triển nhân lực) chia sẻ, phản biện là rất cần thiết nhưng phải có văn hóa và mang tính xây dựng…
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
gs nguyen lan dung phan bien phai co van hoa GS. Nguyễn Lân Dũng: Cần có những “đặc cách” ngoài Luật để thu hút người tài
gs nguyen lan dung phan bien phai co van hoa GS Nguyễn Lân Dũng: Đến lúc ngành giáo dục cần nghe phản biện

Thưa GS, được biết trước đây con trai ông - PGS. ĐBQH Nguyễn Lân Hiếu đã từng học tại trường thực nghiệm khóa I. Ông suy nghĩ thế nào về những quan điểm trái chiều thời gian qua về Công nghệ giáo dục của GS. Hồ Ngọc Đại?

Tôi học cùng GS. Hồ Ngọc Đại từ lớp 7. Tôi biết rất rõ anh Đại là người giỏi toán, có tài và suốt đời tâm huyết với sự nghiệp trồng người. Sau này, thầy Đại còn nghiên cứu về Tâm lý học cùng với bố tôi – GS. Nguyễn Lân. Hồi ở Liên Xô, anh Đại đã được giao trách nhiệm lãnh đạo một trường Tiểu học và thu được những kết quả tốt. Nhờ đó, anh Đại được nhận bằng Tiến sĩ khoa học.

Tôi được biết khi về nước, lãnh đạo có ý định bổ nhiệm anh Đại làm Thứ trưởng Bộ Giáo dục & Đào tạo. Tuy nhiên, anh từ chối và hăng hái đứng ra tổ chức việc mở trường Thực nghiệm Giảng Võ.

Sau này, thầy Phạm Vũ Luận trong một lần thị sát tại Lào Cai nhận thấy các cháu người dân tộc ở miền núi tiếp thu tốt cách dạy của thầy Đại. Bởi vậy, trên cương vị Bộ trưởng, thầy Luận quyết định cho dạy thí điểm, vì lúc đó Quốc hội quy định chỉ có một bộ sách giáo khoa.

gs nguyen lan dung phan bien phai co van hoa
GS. Nguyễn Lân Dũng.

GS. TSKH. Hồ Ngọc Đại chia sẻ: “Tôi quan niệm cái gì tốt nhất mới đem cho trẻ con. Tôi không lấy trẻ con làm thí điểm mà đã phải nghiên cứu cẩn thận, thấy thật sự tốt mới đem dùng cho trẻ. Sau 40 năm, giờ tôi có thể nói bộ sách Tiếng Việt 1 là công trình mà tôi yên tâm nhất”.

Trong chuyện đổi mới cách tập đọc, tập viết, tôi biết rõ bởi vì con trai tôi - PGS. Nguyễn Lân Hiếu và các bạn của cháu như GS. Ngô Bảo Châu, PGS. Phan Hương là học sinh khoá I của trường Thực nghiệm. Hồi đó, tôi là Trưởng ban phụ huynh của lớp này. Các bạn khoá này rất thân thiết với nhau cho đến tận hôm nay. Tôi có điều kiện theo dõi các bạn ấy trong suốt nhiều năm qua, tất cả đều thành đạt, dù mỗi cháu ở một cương vị khác nhau. Các cháu quý mến nhau và thường xuyên họp mặt với nhau, nhất là mỗi khi Ngô Bảo Châu về nước. Chúng yêu quý thầy Đại và các thầy cô đã dạy từ hồi tiểu học.

Về chuyện học chữ bằng hình vuông, hình tròn, nhiều người không hiểu nên phê phán nặng nề. Đầu tiên, các cháu học tiếng, mỗi cháu có một hộp các miếng nhựa với các hình khác nhau và các cháu học các bài thuộc lòng như: “Trong đầm gì đẹp bằng sen/ Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng”… Ứng với mỗi từ, các cháu đặt một hình, từ nào trùng nhau sẽ đặt hình giống nhau. Sau đó, các cháu học từng nguyên âm, phụ âm. Thầy Đại dạy bằng cách cho nối các chấm để tạo thành chữ. Vì vậy, trẻ học chữ rất vui và nhớ lâu.

Tôi không đi sâu thêm vào nội dung của công nghệ giáo dục bởi thầy Đại cũng đã chia sẻ kỹ và những anh chị, chuyên gia đều đã phân tích. Ở đây, tôi chỉ muốn khẳng định, ngày Hiếu học trường Thực nghiệm của thầy Đại, tôi chưa bao giờ phải dạy thêm ở nhà. Bây giờ nhiều người không hiểu cứ “ném đá” tùy tiện. Điều đáng nói, công nghệ giáo dục chẳng liên quan gì đến đề xuất cải tiến chữ viết của PGS. Bùi Hiền. Thầy Hiền chỉ viết trong một báo cáo khoa học tại một hội nghị về ngôn ngữ học. Ai đó lại đưa lên công luận làm xúc phạm quá đáng đến Thầy.

Hiện nay, đã có 800.000 cháu học sách công nghệ giáo dục. Muốn biết chất lượng của công nghệ giáo dục sao không khảo sát các cháu mà người lớn cứ phê phán tùy tiện thế? Ở khía cạnh khác, việc thí điểm trong thời gian quá lâu lại là chuyện khác, thuộc trách nhiệm của người khác, có liên quan gì đến thầy Đại?

Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Hữu Độ cho biết: “Trong năm 2017 và 2018, Bộ đã tổ chức Hội đồng thẩm định quốc gia tài liệu Tiếng Việt 1. Sau 2 vòng thẩm định, Hội đồng thẩm định đã đánh giá: tài liệu này về cơ bản đảm bảo các yêu cầu về mục tiêu, chuẩn kiến thức kỹ năng của môn tiếng Việt lớp 1. Tài liệu Tiếng Việt 1 công nghệ giáo dục là một trong những phương án để các địa phương lựa chọn nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn tiếng Việt lớp 1 trong chương trình giáo dục phổ thông hiện hành, nhất là với học sinh vùng dân tộc thiểu số”.

Theo ông, nguyên nhân do đâu khiến các bậc phụ huynh lo lắng, hoang mang dù chưa hiểu cụ thể nội dung của công nghệ giáo dục?

Những phụ huynh mà tôi quen biết khi làm Trưởng ban phụ huynh thời khoá I có thấy ai phàn nàn gì đâu? Ai lo lắng, hoang mang chắc vì không hiểu thôi. Các cháu học sinh có lo lắng, hoang mang không thì cần điều tra kỹ hơn. Thật lòng, tôi tin là không có. Còn bộ sách “Cánh buồm” của thầy Phạm Toàn mà trường Phổ thông liên cấp Olympia (tôi là Chủ tịch Hội đồng khoa học) đã sử dụng lâu nay và thấy rất tốt.

Với chủ trương nhiều bộ sách giáo khoa, nếu Hội đồng nào đó gạt bỏ hai bộ sách của Thầy Đại, Thầy Toàn là một chuyện vô cùng phi lý và không trong sáng. Còn trường nào thích chọn bộ sách giáo khoa nào là quyền của họ, các Sở giáo dục không nên can thiệp. Tóm lại, tất cả vì con em chúng ta như khẩu hiệu thường dùng.

Nhìn lại, vấn đề không còn nằm ở chỗ sách Tiếng Việt 1 - công nghệ giáo dục của GS. Hồ Ngọc Đại chất lượng thế nào. Lớn hơn, việc tấn công của dư luận rất có thể triệt tiêu động lực cho mọi sáng kiến, mọi ý tưởng, phải không thưa GS?

Đúng vậy, chúng ta đang sống trong thời đại Cách mạng công nghiệp 4.0, mọi việc đang cần đổi mới tư duy, tôn trọng mọi sáng kiến, phát minh. Chúng ta cần tôn trọng cái mới nếu nó hợp lý hơn, tiến bộ hơn cái cũ. Mạng xã hội là thành tựu của Cách mạng công nghiệp 4.0 nhưng cần tôn trọng nhau, không nên thoải mái “ném đá”, nhất là những chuyện mình không nắm vững. Phản biện là rất cần thiết nhưng phản biện phải có văn hóa và mang tính xây dựng. Văn hóa phản biện là nói đúng sự thật, nói có lý, không phải “a dua” một cách tùy tiện...

Xin cảm ơn Giáo sư!

gs nguyen lan dung phan bien phai co van hoa Nâng cao kỹ năng giảng dạy sáng tạo trong trường học

Diễn ra từ 8-10/2 tại TP.Hồ Chí Minh, Hội thảo “Kỹ năng cơ bản thế kỷ 21 cho học sinh” hướng đến trang bị những ...

gs nguyen lan dung phan bien phai co van hoa Tập huấn “học qua hành” theo dự án Giáo dục STEM

22 lãnh đạo và 54 giáo viên cấp Trung học cở sở và Phổ thông Trung học tại 14 trường đã tham gia thí điểm ...

gs nguyen lan dung phan bien phai co van hoa Nhiều phản biện của báo chí được Đảng, Nhà nước tiếp thu

Tại buổi gặp gỡ báo chí nhân kỷ niệm 84 năm Ngày báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2009), ông Tô Huy Rứa - Uỷ ...

Yến Nguyệt (thực hiện)

Xem nhiều

Đọc thêm

Toàn văn Tuyên bố chung Việt Nam-Dominica

Toàn văn Tuyên bố chung Việt Nam-Dominica

Nhân chuyến thăm chính thức Cộng hoà Dominica của Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân, hai bên đã ra tuyên bố chung.
Thủ tướng Phạm Minh Chính: Nhiều tiềm năng, cơ hội hợp tác với tính khả thi rất cao giữa Việt Nam và Dominica

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Nhiều tiềm năng, cơ hội hợp tác với tính khả thi rất cao giữa Việt Nam và Dominica

Sáng 21/11 (theo giờ địa phương), Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam-Dominica.
Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Sáu ngày 22/11/2024: Kim Ngưu mâu thuẫn tình cảm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Sáu ngày 22/11/2024: Kim Ngưu mâu thuẫn tình cảm

Tử vi hôm nay 22/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Malaysia

Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Malaysia

Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm, hai bên đã nâng cấp quan hệ Việt Nam-Malaysia lên Đối tác chiến lược toàn diện.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn hội đàm với Chủ tịch Quốc hội Campuchia

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn hội đàm với Chủ tịch Quốc hội Campuchia

Hai Chủ tịch Quốc hội đã trao đổi thực chất, hiệu quả về các biện pháp thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai nước, hai Quốc hội trong thời ...
Lần thứ hai liên tiếp trúng cử thành viên UNCITRAL: Vị thế, uy tín của Việt Nam không ngừng được củng cố, nâng cao

Lần thứ hai liên tiếp trúng cử thành viên UNCITRAL: Vị thế, uy tín của Việt Nam không ngừng được củng cố, nâng cao

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn trả lời phỏng vấn nhân dịp Việt Nam trúng cử thành viên UNCITRAL nhiệm kỳ 2025-2031.
Trường Tiểu học Dịch Vọng A đón nhận Cờ thi đua của Chính phủ

Trường Tiểu học Dịch Vọng A đón nhận Cờ thi đua của Chính phủ

50 năm qua là hành trình tự hào và cũng là nền tảng vững chắc để Trường Tiểu học Dịch Vọng A tiếp tục vươn xa.
Bộ trưởng GD&ĐT: Không cấm dạy thêm nhưng cấm những hành vi vi phạm đạo đức nhà giáo

Bộ trưởng GD&ĐT: Không cấm dạy thêm nhưng cấm những hành vi vi phạm đạo đức nhà giáo

Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, chủ trương là không cấm dạy thêm nhưng cấm những hành vi vi phạm đạo đức của nhà giáo.
Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11): Tình yêu thương, sự trung thực, lòng thiện lương làm nên vẻ đẹp của người thầy

Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11): Tình yêu thương, sự trung thực, lòng thiện lương làm nên vẻ đẹp của người thầy

Người thầy phải chú trọng giáo dục học sinh về đạo đức, lối sống, sự bao dung và trách nhiệm xã hội.
Hơn 50 sinh viên Việt Nam đón nhận cơ hội học tập tại xứ sở chuột túi Australia

Hơn 50 sinh viên Việt Nam đón nhận cơ hội học tập tại xứ sở chuột túi Australia

52 sinh viên Việt Nam chuẩn bị lên đường sang học tập tại các trường đại học của Australia theo chương trình Học bổng chính phủ nước này.
Niềm tin – Giá trị cốt lõi làm nên kỳ tích trong giáo dục

Niềm tin – Giá trị cốt lõi làm nên kỳ tích trong giáo dục

Niềm tin vào thầy cô sẽ được chuyển hóa thành sức mạnh, mang lại hy vọng và quả ngọt cho sự nghiệp 'trồng người'.
Kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình mở ra nhiều cơ hội cho nhà giáo

Kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình mở ra nhiều cơ hội cho nhà giáo

Nhà giáo là nhân tố cốt lõi xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao, tạo nên một thế hệ bản lĩnh, dám đối mặt với thách thức và sáng tạo.
Tăng thuế thuốc lá: Chìa khóa bảo vệ sức khỏe người dân Việt Nam

Tăng thuế thuốc lá: Chìa khóa bảo vệ sức khỏe người dân Việt Nam

Ngày 21/11, Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực truyền thông về phòng chống tác hại thuốc lá.
Ngày thế giới Vì trẻ sinh non 17/11: Nâng cao nhận thức về các vấn đề liên quan đến trẻ sinh non

Ngày thế giới Vì trẻ sinh non 17/11: Nâng cao nhận thức về các vấn đề liên quan đến trẻ sinh non

Ngày thế giới Vì trẻ sinh non năm nay có chủ đề là ‘Hãy cùng nhau lan tỏa thông điệp và hành động vì tương lai của các em'.
Nhật Bản: Nghiên cứu mới mở đường cho mục tiêu giảm nguy cơ mắc bệnh cho trẻ sơ sinh nhẹ cân

Nhật Bản: Nghiên cứu mới mở đường cho mục tiêu giảm nguy cơ mắc bệnh cho trẻ sơ sinh nhẹ cân

Theo các chuyên gia y tế Nhật Bản, tác động của việc trẻ sơ sinh bị thiếu cân cũng có thể ảnh hưởng đến tương lai của thế hệ sau này.
Hà Nội: Chi 1.000 tỷ đồng điều trị đái tháo đường cho người dân

Hà Nội: Chi 1.000 tỷ đồng điều trị đái tháo đường cho người dân

Ước tính, khoảng 500.000 người ở Hà Nội bị đái tháo đường và 1,5 triệu người mắc tiền đái tháo đường.
'Điểm mặt' những loại đồ uống mà người bị tiểu đường nên tránh xa

'Điểm mặt' những loại đồ uống mà người bị tiểu đường nên tránh xa

Có những loại đồ uống mà người bị tiểu đường nên hạn chế sử dụng như nước ngọt có ga, cà phê có đường.
Hình thành Trung tâm chăm sóc sức khỏe khu vực ASEAN ở TP. Hồ Chí Minh

Hình thành Trung tâm chăm sóc sức khỏe khu vực ASEAN ở TP. Hồ Chí Minh

UBND TP. Hồ Chí Minh vừa phê duyệt Đề án 'Phát triển hệ thống y tế TP. Hồ Chí Minh trở thành Trung tâm chăm sóc sức khỏe khu vực ASEAN'.
Phiên bản di động