Mở lối xây nhân cách cho học sinh

Nguyệt Anh
Giáo dục nhà trường là sự tiếp nối chứ không thể thay thế giáo dục gia đình trong việc xây dựng nhân cách, đạo đức cho học sinh.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Mở lối xây nhân cách cho học sinh
Vấn đề giáo dục đạo đức, nhân cách cho học sinh ngày càng được chú trọng trong các trường học. (Ảnh: Ngọc Lan)

Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã chỉ rõ: "Tăng cường giáo dục thế hệ trẻ về lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa, nâng cao lòng yêu nước, tự hào dân tộc, nuôi dưỡng hoài bão, khát vọng vươn lên; nêu cao tinh thần trách nhiệm đối với đất nước, với xã hội; xây dựng môi trường, điều kiện học tập, lao động, giải trí, rèn luyện để phát triển lành mạnh, toàn diện, hài hòa cả về trí tuệ, thể chất và giá trị thẩm mỹ. Tạo động lực cho thanh niên xung kích trong học tập, lao động sáng tạo, khởi nghiệp, lập nghiệp; làm chủ các kiến thức khoa học, công nghệ hiện đại, phát huy vai trò quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc".

Có thể nói, vấn đề giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh trong giai đoạn hiện nay có tính thời sự và cấp thiết nhằm tìm ra các biện pháp giáo dục phòng ngừa những hành vi lệch chuẩn.

Dưới đây là ý kiến của các chuyên gia để cùng “mở lối” giáo dục đạo đức cho học sinh trong thời đại ngày nay.

PGS. TS. Phạm Viết Vượng (Trường Đại học Sư phạm Hà Nội): Xây dựng ba “chân kiềng” giáo dục

“Mở lối” giáo dục đạo đức cho học sinh
PGS. TS. Phạm Viết Vượng.

Giáo dục đạo đức là một nội dung quan trọng trong nhà trường, góp phần giáo dục nhân cách toàn diện cho học sinh. Việc nghiên cứu lý luận và thực tiễn giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh trong giai đoạn hiện nay có tính thời sự và cấp thiết. Từ đó, tìm ra các biện pháp giáo dục phòng ngừa những hành vi lệch chuẩn ở học sinh và nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến những hành vi lệch chuẩn trong đạo đức, lối sống của học sinh (do đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi; do nguyên nhân từ phía gia đình; sự phát triển của Internet, mạng xã hội; do cơ chế thị trường, toàn cầu hóa...).

Để ngăn ngừa những hành vi lệch chuẩn của học sinh cần nâng cao năng lực giáo dục gia đình. Ngành giáo dục nên biên soạn các tài liệu về giáo dục gia đình, đạo đức, lối sống truyền thống và hiện đại cho học sinh và phụ huynh tham khảo.

Đồng thời, nâng cao chất lượng giáo dục nhà trường. Khoa học và thực tiễn đều khẳng định, giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh tốt nhất là thông qua giảng dạy các môn khoa học nhằm nâng cao năng lực nhận thức và tư duy độc lập cho các em. Nâng cao chất lượng giảng dạy cac môn khoa học xã hội, đạo đức, giáo dục công dân, lịch sử… Phối hợp giữa các lực lượng giáo dục, xây dựng mối quan hệ khăng khít giữa ba “chân kiềng”: gia đình - nhà trường - xã hội để giải quyết các tình huống có thể xảy ra với học sinh.

Có thể nói, giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh cần tác động đến cả ba mặt: nhận thức, thái độ và hành vi, giúp các em có đủ kiến thức, kỹ năng và bản lĩnh tự tin để xử lý mọi tình huống trong quan hệ xã hội. Vì vậy, cần sử dụng các phương pháp và hình thức tổ chức đa dạng, hấp dẫn phù hợp với đặc điểm tâm lý lứa tuổi học sinh. Đặc biệt, nhà trường cần phối hợp với gia đình, chính quyền và các cơ quan, đoàn thể địa phương sớm phát hiện những hành vi lệch chuẩn trong và ngoài nhà trường, để cùng tìm ra các biện pháp ngăn chặn, uốn nắn kịp thời.

PGS. TS. Nguyễn Gia Cầu (Tổng biên tập Tạp chí Giáo chức Việt Nam): Tạo “miễn dịch” cho học sinh trước cái xấu

Mở lối xây nhân cách cho học sinh
PGS. TS. Nguyễn Gia Cầu.

Giáo dục đạo đức, lối sống có quan hệ trực tiếp đến việc xây dựng môi trường văn hóa và ứng xử học đường. Đạo đức, lối sống là cốt lõi của văn hóa. Giáo dục đạo đức, lối sống đúng đắn theo chuẩn mực giá trị cao đẹp xã hội, tạo ra động lực bên trong mỗi học sinh, sinh viên; thôi thúc các em hăng say học tập, tự giác, tích cực tham gia phong trào, tự “đề kháng”, “miễn dịch” đối với cái xấu, cái tiêu cực.

Qua đó, góp phần xây dựng các mối quan hệ xã hội lành mạnh, giàu tính nhân văn, là nhân tố quyết định, kiến tạo nền tảng của môi trường văn hóa lành mạnh, ứng xử văn hóa trong trường học.

Do vậy, cần thiết thực hơn trong việc xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường và gia đình. Đồng thời, gia đình phải quan tâm toàn diện, sâu sắc hơn nữa đến việc giáo dục đạo đức, lối sống cho các thành viên trẻ. Làm sâu sắc, bài bản hơn nữa việc phối hợp giáo dục giữa ba môi trường: gia đình – nhà trường – xã hội, hạn chế đến mức thấp nhất các vụ bạo lực học đường; mối quan hệ giữa thầy và trò, giữa nhà trường và cha mẹ cần được biến đổi theo hướng tích cực.

Mahatma Gandhi - Anh hùng dân tộc vĩ đại của Ấn Độ từng nói: “Không có một ngôi trường nào tốt bằng gia đình và không có người thầy nào tốt như cha mẹ”. Theo tôi, giáo dục của cha mẹ mới thực sự là quan trọng. Giáo dục của nhà trường chỉ là sự tiếp nối chứ không thể thay thế giáo dục gia đình trong việc xây dựng nhân cách cho thế hệ trẻ.

PGS.TS. Trần Đình Tuấn (Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu hợp tác phát triển giáo dục): Lấy đức làm gốc!

Mở lối xây nhân cách cho học sinh
PGS.TS. Trần Đình Tuấn.

Những năm gần đây, thực trạng vi phạm đạo đức, vi phạm pháp luật của học sinh đã và đang làm cho dư luận xã hội lo lắng. Số lượng các vụ vi phạm gia tăng, đối tượng vi phạm trên tất cả các độ tuổi, các cấp học; mức độ của các vụ vi phạm có tính chất nghiêm trọng cao hơn... Đặc biệt, tình trạng suy thoái tư tưởng, giảm sút niềm tin, thái độ thờ ơ, vô cảm, lối sống buông thả, lệch chuẩn của một bộ phận học sinh là một nguy cơ đáng lo ngại.

Trước thực trạng đó, cần đưa ra những giải pháp căn bản để ngăn chặn nguy cơ suy thoái đạo đức của học sinh.

Một là, xây dựng nhà trường thực sự trở thành trung tâm giáo dục đạo đức cho học sinh. Hai là, xác định rõ mục đích, chức năng của quá trình giáo dục đạo đức, nhân cách cho học sinh trong nhà trường.

Ba là, đổi mới chương trình giáo dục, tăng tỷ lệ thời gian và các môn giáo dục đạo đức trong nhà trường. Bốn là, xây dựng nội dung giáo dục đạo đức cho từng lớp và từng cấp học phù hợp độ tuổi. Cuối cùng, đa dạng hóa các phương pháp, hình thức tổ chức giáo dục đạo đức trong nhà trường.

Vấn đề nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức, ngăn chặn nguy cơ suy thoái đạo đức của học sinh phổ thông trong bối cảnh hiện nay là một nhiệm vụ cấp bách của các trường phổ thông, của toàn ngành giáo dục. Giải pháp gốc để ngăn chặn nguy cơ suy thoái đạo đức trong học sinh là phải quán triệt triết lý giáo dục “Tiên học lễ, hậu học văn”, thực sự lấy đức làm gốc trong xây dựng chương trình, nội dung giáo dục phổ thông hiện nay.

Báo chí 'gặp khó' trong cuộc cạnh tranh khốc liệt từ các nền tảng truyền thông số

Báo chí 'gặp khó' trong cuộc cạnh tranh khốc liệt từ các nền tảng truyền thông số

Một số cơ quan báo chí gặp khó khăn trong việc thích nghi với mô hình hoạt động mới, nhất là trong bối cảnh cạnh ...

Xây dựng ‘hộ chiếu’ văn hóa

Xây dựng ‘hộ chiếu’ văn hóa

Khi tham gia giao lưu quốc tế, bản sắc văn hóa chính là "tấm hộ chiếu" đặc biệt của người Việt, giúp nhận diện và ...

Cần xác lập mục tiêu, chiến lược để thúc đẩy phát triển kinh tế số, xã hội số

Cần xác lập mục tiêu, chiến lược để thúc đẩy phát triển kinh tế số, xã hội số

Điều quan trọng là phải xác lập được rõ những trọng điểm, cơ sở, điều kiện, mục tiêu, trọng tâm, chiến lược để thúc đẩy ...

Đột phá để hiện thực hóa cuộc cách mạng số, đưa đất nước vươn mình trong kỷ nguyên mới

Đột phá để hiện thực hóa cuộc cách mạng số, đưa đất nước vươn mình trong kỷ nguyên mới

Dưới sự lãnh đạo của Đảng, với sự đồng lòng của toàn dân và cả hệ thống chính trị, chúng ta nhất định sẽ thực ...

Giáo dục Hà Nội không ngừng bứt phá, vươn tầm trong công cuộc đổi mới

Giáo dục Hà Nội không ngừng bứt phá, vươn tầm trong công cuộc đổi mới

Với sự phát triển không ngừng, giáo dục Hà Nội đã đóng góp quan trọng vào sự nghiệp phát triển đất nước, trở thành một ...

Bài viết cùng chủ đề

Giáo dục Việt Nam

Đọc thêm

Kinh tế Eurozone phủ sắc xám

Kinh tế Eurozone phủ sắc xám

Nền kinh tế Eurozone được dự báo sẽ tăng trưởng thấp hơn so với dự đoán trước đây trong năm 2025, chỉ tăng nhẹ so với năm 2024.
UNCLOS 1982 tạo môi trường để Việt Nam bảo vệ chủ quyền tại Biển Đông

UNCLOS 1982 tạo môi trường để Việt Nam bảo vệ chủ quyền tại Biển Đông

UNCLOS tạo dựng một môi trường hòa bình để Việt Nam bảo vệ vững chắc chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam ở Biển Đông.
Những con số ấn tượng của Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam năm 2024

Những con số ấn tượng của Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam năm 2024

Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024 đã diễn ra thành công rất tốt đẹp, bảo đảm an ninh, an toàn và để lại những con số ấn ...
Hai đồng nghiệp người Hàn Quốc cùng nhau trúng số hơn 17 tỷ đồng

Hai đồng nghiệp người Hàn Quốc cùng nhau trúng số hơn 17 tỷ đồng

Nhờ được bạn đồng nghiệp 'mách' mua ngay vé số, một người đàn ông ở tỉnh Gyeonggi (Hàn Quốc) may mắn trúng thưởng 1 tỷ Won (17,5 tỷ đồng).
Dự báo thời tiết ngày mai (24/12): Bắc Bộ trời rét, vùng núi cao khả năng có băng giá; Nam Trung Bộ mưa vừa, mưa to, cục bộ mưa rất to

Dự báo thời tiết ngày mai (24/12): Bắc Bộ trời rét, vùng núi cao khả năng có băng giá; Nam Trung Bộ mưa vừa, mưa to, cục bộ mưa rất to

Thông tin dự báo thời tiết các khu vực ngày mai (24/12) từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia.
Đội tuyển Việt Nam đến Singapore, chuẩn bị cho bán kết ASEAN Cup 2024

Đội tuyển Việt Nam đến Singapore, chuẩn bị cho bán kết ASEAN Cup 2024

Đội tuyển Việt Nam Việt Nam có mặt tại Singapore để chuẩn bị cho trận bán kết lượt đi gặp chủ nhà, trong khuôn khổ giải vô địch Đông Nam ...
Giải chạy cùng hành động giảm phát thải, hướng đến một thế giới xanh

Giải chạy cùng hành động giảm phát thải, hướng đến một thế giới xanh

Dấu ấn đậm nét của giải chạy là hình ảnh các vận động viên tham gia chạy với cam kết hành động giảm phát thải, hướng tới một thế giới xanh và sạch hơn.
Tin bão trên Biển Đông: Bão số 10 trên khu vực Tây Bắc quần đảo Trường Sa, gió vùng tâm bão giật cấp 10

Tin bão trên Biển Đông: Bão số 10 trên khu vực Tây Bắc quần đảo Trường Sa, gió vùng tâm bão giật cấp 10

Áp thấp nhiệt đới trên vùng biển phía Tây Bắc quần đảo Trường Sa mạnh lên thành bão, cơn bão số 10 năm 2024, tên quốc tế Pabuk.
Sang tên xe máy phải đổi sang biển số mới từ ngày 1/1/2025

Sang tên xe máy phải đổi sang biển số mới từ ngày 1/1/2025

Theo quy định mới thì từ 1/1/2025 khi thực hiện thủ tục sang tên xe máy phải đổi sang biển số mới. Mời độc giả tham khảo bài viết dưới đây.
Dự báo áp thấp nhiệt đới: Trên khu vực quần đảo Trường Sa, có khả năng sẽ mạnh thành bão

Dự báo áp thấp nhiệt đới: Trên khu vực quần đảo Trường Sa, có khả năng sẽ mạnh thành bão

Hồi 1h ngày 23/12, vị trí tâm áp thấp nhiệt đới ở vào khoảng 10,9 độ vĩ Bắc; 113,6 độ kinh Đông, trên khu vực quần đảo Trường Sa.
Quân đội nhân dân Việt Nam gồm những quân chủng nào?

Quân đội nhân dân Việt Nam gồm những quân chủng nào?

Quân đội nhân dân Việt Nam bao gồm bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương; các quân khu, quân chủng, bộ đội biên phòng, quân đoàn, binh chủng...
Thêm đối tượng được hỗ trợ mức đóng BHYT từ ngày 1/7/2025

Thêm đối tượng được hỗ trợ mức đóng BHYT từ ngày 1/7/2025

Từ ngày 1/7/2025 sẽ bổ sung thêm nhiều đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng BHYT.
Những lý do và cách gội đầu bằng bồ kết giúp mái tóc suôn mượt, chắc khỏe

Những lý do và cách gội đầu bằng bồ kết giúp mái tóc suôn mượt, chắc khỏe

Bồ kết là loại thảo dược được tin dùng từ xa xưa, giúp tóc chắc khỏe, suôn mượt, giảm gãy rụng trong mùa hanh khô.
Sáu việc nên làm khi đi bộ để cải thiện sức khỏe tim mạch

Sáu việc nên làm khi đi bộ để cải thiện sức khỏe tim mạch

Đặt mục tiêu, thêm biến tốc hay chuyển động cánh tay, bài tập thở... là những cách để cải thiện sức khỏe tim mạch khi đi bộ.
Tìm thấy hợp chất ức chế sự phát triển của virus corona

Tìm thấy hợp chất ức chế sự phát triển của virus corona

Một nhóm nghiên cứu tại Nhật Bản đã công bố phát hiện ra một chất trong cây hương nhu có tác dụng ức chế sự phát triển của virus corona.
Tránh xa 3 món ăn này để có làn da đẹp như Song Hye Kyo

Tránh xa 3 món ăn này để có làn da đẹp như Song Hye Kyo

Ở tuổi 43, Song Hye Kyo vẫn được mệnh danh là 'quốc bảo nhan sắc' xứ Hàn.
6 loại đồ uống giải độc làm sạch phổi hiệu quả

6 loại đồ uống giải độc làm sạch phổi hiệu quả

Nước chanh ấm, trà gừng mật ong, trà xanh hay giấm táo... hỗ trợ loại bỏ các độc tố, làm sạch phổi giữa bối cảnh ô nhiễm môi trường.
Hàn Quốc báo động tình trạng thừa cân, béo phì

Hàn Quốc báo động tình trạng thừa cân, béo phì

Thừa cân, béo phì là vấn đề đáng báo động ở Hàn Quốc khi ngày càng trở thành nguyên nhân gây tử vong cũng như mắc các bệnh nguy hiểm.
Phiên bản di động