Một thoáng văn học Đan Mạch [Kỳ 6]

HỮU NGỌC
Những phong trào phản kháng xã hội tiêu thụ năm 1968 ở châu Âu đã hướng văn nghệ vào con đường xã hội học và chính trị.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Giai đoạn văn học hiện đại

Nhà văn I. Christensen.
Nhà văn I. Christensen.

Những năm 60, hai nhà văn trẻ điển hình nhất là I. Christensen và Haw-Jorgen Niesen, đòi hỏi phải nhận định con người không theo những giá trị có sẵn, mà trong mối quan hệ của con người với xã hội. Họ đều có thái độ “dấn thân” về mặt chính trị và xã hội. Khuynh hướng của họ vẫn kéo dài trong thế hệ những năm 70.

Nói chung, những phong trào phản kháng xã hội tiêu thụ năm 1968 ở châu Âu (Mỹ sau đó) đã hướng văn nghệ vào con đường xã hội học và chính trị (thảo luận các vấn đề, giải phóng phụ nữ). Đặc biệt, phụ nữ Đan Mạch hoạt động rất mạnh (thể loại phóng sự điều tra, phỏng vấn phát triển, ngay cả trong giới sinh viên và công nhân).

Thơ có khuynh hướng xã hội học của Vita Andersen và P. Poulsen (tìm tòi về ngôn ngữ học và cấu trúc). Thế hệ 70 gồm những nhà văn tượng trưng, chia sẻ giữa thơ chính trị và tiểu thuyết lịch sử. Đầu những năm 80, sự nổi dậy chống xã hội dồi dào và tiêu thụ lại nổi lên.

E.K. Reich (sinh năm 1940) kết hợp tư liệu lịch sử với ý thức chính trị không giáo điều. Cuốn Đời Zênôbia (1999) kể về những chuyến đi giữa Đan Mạch và Xyri vào thế kỷ thứ V. Hjernoe (sinh năm 1938) sử dụng tư liệu nhưng chú trọng đến ngôn ngữ học và triết học. H. Bjelke (sinh năm 1937) chịu ảnh hưởng James Joyce trong tác phẩm chính của mình (Saturu -1974) về huyền thoại tái sinh, cái tôi phân làm nhiều mảng lang thang trong hiện tại và thế giới huyền thoại.

Có một dòng văn học dễ hiểu hơn, khó xếp vào loại nào (như St. Kaalo, sinh năm 1945).

Dòng hiện thực xã hội những năm 50 vẫn tiếp tục với U. Graes (sinh năm 1940) và tiểu thuyết về công nhân, thơ của L. Nielsen (sinh năm 1935). Hoài bão một xã hội mới thể hiện qua mơ ước lãng mạn, cách mạng. Đó là trường hợp của V. Lundbye (sinh năm 1933), R. Gjedsted (sinh năm 1947).

Dấn thân xã hội và chính trị đánh dấu những tác phẩm của bà M. Larsen (sinh năm 1951). Vita Andersen (sinh năm 1944) kết hợp những vấn đề hiện tại với những tình cảm thầm kín, được ưa chuộng vào những năm 70.

Nhà văn Peter Hoeg.
Nhà văn Peter Hoeg.

Giải thưởng Văn học của Hội đồng Bắc Âu năm 2000 được tặng cho tập thơ Những chiếc cầu của mơ mộng của Henrik Nordbrandt (sinh năm 1945). Tập thơ ra từ năm 1998; như vậy giải thưởng có thể coi là tặng cho toàn bộ thi phẩm của ông. Theo ban giám khảo thì “chiếc cầu” trở thành biểu trưng của cuộc sống giữa đến và đi, đồng thời là biểu trưng của thể nghiệm về mất mát và tìm lại được trong thi ca.

Trong hai thập kỷ 80 và 90, độc giả đã ngán những tâm sự tình cảm về đời sống hàng ngày và kiểu viết hình thức không có cả hình thức; đồng thời chủ nghĩa Marx bị lu mờ trước những trào lưu chính trị phi xã hội chủ nghĩa, văn học quay về gốc rễ văn học thực sự.

Thế hệ nhà văn hiện đại mới (Michel Strunge, Bo Green Jensen, Pia Tardrup, Suren Ulrik Thomsen) theo tiếng gọi của nhạc rock nhưng cũng trở về với cả hình thức lãng mạn và tượng trưng, nhất là trong thơ. Henrik Stangerup, hiện thực, lại hướng về lịch sử văn hóa và huyền thoại. Ole Sarvig và Jorgen Bradt phục hồi thánh ca. Thể này cũng được chú ý do một tình cảm tôn giáo mới nảy sinh cùng các vấn đề môi trường (Thorkild Bjornvig, Vagn Lundbye).

Trong nghệ thuật kể chuyện sinh động, đã nổi lên Kirsten Thurup (màu sắc xã hội, hiện thực, tâm lý), Suzanne Brogger (nửa hư cấu, nửa hồi ký). Đặc biệt, Peter Hoeg đã vượt lên thành một nhà văn Đan Mạch lớn và một nhà văn có tầm cỡ quốc tế.

Nữ sĩ Bàng Ái Thơ: Gieo vần cung số cuộc đời

Nữ sĩ Bàng Ái Thơ: Gieo vần cung số cuộc đời

Gặp nữ sĩ Bàng Ái Thơ, thấy câu nói “văn là người”, tức đọc văn biết người, thật đúng. Ngoài đời, chị dịu dàng và ...

Một thoáng văn học Đan Mạch [Kỳ 5]

Một thoáng văn học Đan Mạch [Kỳ 5]

Trước khi Thế chiến II bùng nổ, giới văn học nói chung chống khuynh hướng Quốc xã. Thời hậu chiến đã đem lại nhiều đề ...

Đan Mạch: Đất nước 'bé hạt tiêu'

Đan Mạch: Đất nước 'bé hạt tiêu'

Nước Đan Mạch ở tít phương trời Bắc Âu có thể được gọi là đất nước kỳ diệu hoặc đất nước “nhỏ mà to lớn”. ...

Giải Nobel Văn học 2023 được trao cho tác giả Na Uy nổi tiếng Jon Fosse

Giải Nobel Văn học 2023 được trao cho tác giả Na Uy nổi tiếng Jon Fosse

Ông Jon Fosse, 64 tuổi, nổi tiếng với số lượng đồ sộ các tác phẩm được viết bằng ngôn ngữ Nynorsk của Na Uy thuộc ...

Cuộc thi Đan Mạch trong mắt em 2023: Cùng trẻ em Việt Nam vẽ về một 'Tương lai xanh'

Cuộc thi Đan Mạch trong mắt em 2023: Cùng trẻ em Việt Nam vẽ về một 'Tương lai xanh'

Cuộc thi vẽ tranh hàng năm 'Đan Mạch trong mắt em 2023' đã chính thức được phát động với chủ đề 'Tương lai xanh'.

Xem nhiều

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Ba ngày 5/11/2024: Cự Giải sự nghiệp vượng khí

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Ba ngày 5/11/2024: Cự Giải sự nghiệp vượng khí

Tử vi hôm nay 5/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 5/11/2024, Lịch vạn niên ngày 5 tháng 11 năm 2024

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 5/11/2024, Lịch vạn niên ngày 5 tháng 11 năm 2024

Lịch âm 5/11. Lịch âm hôm nay 5/11/2024? Âm lịch hôm nay 5/11. Lịch vạn niên 5/11/2024. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 5/11/2024: Tuổi Tuất làm việc cần cù

Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 5/11/2024: Tuổi Tuất làm việc cần cù

Xem tử vi 5/11 - tử vi 12 con giáp hôm nay 5/11/2024 - Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất và Hợi về công việc, ...
Đối ngoại trong tuần: Thủ tướng kết thúc tốt đẹp chuyến công tác Trung Đông; công bố Hồ sơ Di cư Việt Nam

Đối ngoại trong tuần: Thủ tướng kết thúc tốt đẹp chuyến công tác Trung Đông; công bố Hồ sơ Di cư Việt Nam

Báo TG&VN điểm lại một số hoạt động nổi bật của đối ngoại Việt Nam trong tuần từ 28/10-4/11.
Núi lửa một nước Đông Nam Á phun trào, 10 người thiệt mạng

Núi lửa một nước Đông Nam Á phun trào, 10 người thiệt mạng

Ít nhất 10 người đã thiệt mạng sau khi núi lửa Lewotobi Laki-laki ở miền Đông Indonesia phun trào.
Philippines tạo đà thúc đẩy ngành công nghiệp Halal với Saudi Arabia

Philippines tạo đà thúc đẩy ngành công nghiệp Halal với Saudi Arabia

Philippines đang tìm kiếm quan hệ đối tác mới với Saudi Arabia trong các lĩnh vực phát triển bền vững và Halal.
Đặc sản Quảng Ngãi - thưởng thức món ăn chế biến từ don

Đặc sản Quảng Ngãi - thưởng thức món ăn chế biến từ don

Con don Quảng Ngãi giống với con dắt của miền Bắc, thuộc loài nhuyễn thể, họ nhà hến, là nguyên liệu biến tấu ra nhiều món ăn ‘siêu cuốn’.
Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam tạm dừng đón khách

Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam tạm dừng đón khách

Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam thông báo tạm dừng đón khách tham quan trong ba ngày 3-5/11.
Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Công dân Hàn Quốc và Slovakia đã được thêm vào danh sách những người không cần thị thực để đến thăm trong tối đa 15 ngày
Cùng hòa mình vào văn hóa các dân tộc Việt Nam tháng 11 này

Cùng hòa mình vào văn hóa các dân tộc Việt Nam tháng 11 này

Tháng 11, Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) sẽ tổ chức các hoạt động với chủ đề “Về miền di sản tinh hoa và ...
Ngày hội văn hóa các dân tộc vùng Đông Bắc 2024: Bản sắc và đoàn kết

Ngày hội văn hóa các dân tộc vùng Đông Bắc 2024: Bản sắc và đoàn kết

Ngày hội văn hóa các dân tộc vùng Đông Bắc có 8 tỉnh: Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Tuyên Quang, Hà Giang, Thái Nguyên, Vĩnh Phúc và Bắc Giang tham gia.
Phiên chợ vùng cao tỉnh Hòa Bình năm 2024: Đắm mình vào những ngày hội rực rỡ sắc màu

Phiên chợ vùng cao tỉnh Hòa Bình năm 2024: Đắm mình vào những ngày hội rực rỡ sắc màu

Tối 1/11, UBND tỉnh Hòa Bình tổ chức Phiên chợ vùng cao tỉnh Hòa Bình năm 2024 tại sân vận động huyện Lạc Sơn.
Bảo tồn, phát huy di sản văn hoá gắn với phát triển du lịch: Bài học kinh nghiệm từ Hàn Quốc

Bảo tồn, phát huy di sản văn hoá gắn với phát triển du lịch: Bài học kinh nghiệm từ Hàn Quốc

Với bề dày lịch sử khoảng 5.000 năm, Hàn Quốc hiện là một trong những quốc gia đi đầu trong lĩnh vực bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa.
Công bố Đề án nghiên cứu Lượng giá giá trị kinh tế Quần thể danh thắng Tràng An

Công bố Đề án nghiên cứu Lượng giá giá trị kinh tế Quần thể danh thắng Tràng An

Sở Du lịch Ninh Bình vừa tổ chức Hội nghị công bố Đề án nghiên cứu Lượng giá giá trị kinh tế Quần thể danh thắng Tràng An.
Phát hiện thành phố cổ bí ẩn thuộc nền văn minh Maya

Phát hiện thành phố cổ bí ẩn thuộc nền văn minh Maya

Các cuộc khảo sát bằng tia laser đã phát hiện một thành phố cổ rộng lớn thuộc nền văn minh Maya, có tuổi đời hàng thế kỷ ở Bán đảo Yucatán, Mexico.
Bánh pía Sóc Trăng: Món ăn truyền thống vươn tầm quốc tế

Bánh pía Sóc Trăng: Món ăn truyền thống vươn tầm quốc tế

Sóc Trăng hiện có trên 30 thương hiệu bánh pía được sản xuất từ nhiều cơ sở, doanh nghiệp, trong đó có những thương hiệu được xây dựng gần 100 năm.
Bước đi cần thiết để phát triển du lịch bền vững

Bước đi cần thiết để phát triển du lịch bền vững

Nhân rộng mô hình du lịch xanh là vô cùng cần thiết để phát triển du lịch bền vững cho Việt Nam.
Bật mí lý do người Viking không xâm chiếm Bắc Mỹ

Bật mí lý do người Viking không xâm chiếm Bắc Mỹ

Người Viking (có nguồn gốc Bắc Âu) đã từng đổ bộ lên nơi ngày nay là Newfoundland, Canada vào khoảng năm 1000 sau Công nguyên.
Phiên bản di động