Mỹ - Nga hợp tác Phòng thủ tên lửa đạn đạo?

Một số nhà phân tích cho rằng bước tiếp theo trong tiến trình xây dựng quan hệ đối tác chiến lược Mỹ - Nga sau khi hai bên ký Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược mới (START mới) hồi tháng 4/2010 là phối hợp trong lĩnh vực Phòng thủ tên lửa đạn đạo (BMD). Nếu đạt thỏa thuận BMD, Mỹ sẽ tăng cường được sự tin tưởng từ phía Nga, củng cố khả năng phòng thủ chống lại mối đe dọa từ các nước mà Washington cho là thù địch như Iran và CHDCND Triều Tiên, đồng thời sẽ là tiền đề để cắt giảm nhiều hơn nữa kho hạt nhân của hai nước, tiến tới một thế giới không có vũ khí hạt nhân như tuyên bố của Tổng thống Obama.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Nếu đạt được thỏa thuận BMD, Mỹ sẽ tăng cường được sự tin tưởng từ phía Nga.

Mặc dù ý tưởng hợp tác Mỹ - Nga trên lĩnh vực BMD đã được đưa ra cách đây vài thập kỷ nhưng hai nước hầu như chưa đạt được tiến triển gì kể từ khi Hệ thống Bảo vệ toàn cầu do Tổng thống George H.W. Bush và người đồng nhiệm Nga Boris Yelsin khởi xướng năm 1992. Nguyên nhân một phần là do hợp tác BMD không phải là ưu tiên chiến lược của Bill Clinton và George W. Bush, hơn nữa trong giai đoạn này công nghệ BMD vẫn đang trong quá trình hình thành. Dưới chính quyền Obama, theo báo cáo đánh giá chính sách phòng thủ tên lửa đạn đạo và chính sách hạt nhân gần đây, BMD sẽ đóng vai trò quan trọng trong chiến lược an ninh quốc gia của Mỹ. Trong bối cảnh Mỹ đang mở rộng hoạt động BMD, đặc biệt là ở Châu Âu, và chính sách đối ngoại của Obama mang tính đa phương, mềm dẻo hơn, đây được cho là thời điểm chín muồi để Mỹ và Nga đàm phán về hợp tác BMD.

Đây cũng là thời điểm thuận lợi để Washington tiến hành đàm phán trước khi hệ thống BMD của Mỹ và NATO mở rộng tới mức có thể trở thành rào cản cho quan hệ Mỹ - Nga. Ban đầu, hiệp ước hợp tác BMD có thể chỉ dừng lại ở việc phối hợp triển khai riêng rẽ các lá chắn chống lại Iran, sau đó sẽ mở rộng hợp tác trao đổi dữ liệu và phối hợp kiểm soát các BMD. Quá trình này sẽ giúp tăng cường đáng kể khả năng bảo vệ an ninh của cả Mỹ và Nga, thúc đẩy quan hệ song phương, đồng thời tạo thêm áp lực đối với Iran và Triều Tiên.

Hợp tác BMD không chỉ đem lại lợi ích chính trị chiến lược mà còn tạo tiền đề để Obama thực hiện tham vọng "một thế giới không có vũ khí hạt nhân". Nếu như Washington không có động thái xoá bỏ các quan ngại của Mátxcơva xung quanh các lá chắn tên lửa của Mỹ trên phạm vi toàn cầu, đặc biệt là ở Đông Âu, thì chắc chắn Nga sẽ không cắt giảm thêm kho vũ hạt nhân ngoài mức đã quy định trong Hiệp ước START mới. Thực tế, việc Mỹ mở rộng BMD đã khiến Nga phải phụ thuộc nhiều hơn vào vũ khí hạt nhân để phòng thủ và duy trì vị thế cường quốc thế giới. Hợp tác với Nga là một cách để Mỹ khẳng định rằng các lá chắn BMD không nhằm vào Mátxcơva, qua đó loại bỏ nhân tố quan trọng nhất khiến Nga tăng cường sử dụng vũ khí hạt nhân, đồng thời tăng cường sự tin tưởng giữa hai nước, tiến tới cắt giảm nhiều hơn kho hạt nhân.

Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn nhiều rào cản đối với quá trình hợp tác BMD giữa Mỹ và Nga. Các sáng kiến phòng thủ tên lửa đa phương từ trước đến nay đã vấp phải không ít khó khăn. Chính phủ các nước thành viên NATO vẫn dẫm chân tại chỗ trong nỗ lực xây dựng hệ thống BMD trong phạm vi cả khối mặc dù đã đàm phán về vấn đề này trong hơn một thập kỷ qua. Công nghệ BMD cực kỳ phức tạp, chi phí xây dựng lại tốn rất tốn kém. Hơn nữa, vấn đề phối hợp kiểm soát và ra quyết định đánh chặn cũng đặt ra nhiều thách thức. Quyết định đánh chặn phải được đưa ra trong vòng một vài phút kể từ khi đối phương phóng tên lửa. Điều này đòi hỏi các nước tham gia sáng kiến BMD chung phải luôn đạt được sự đồng thuận cao trong mọi trường hợp.

Hơn nữa, bất đồng trong chính sách chuyển giao công nghệ cũng khiến các dự án BMD đa phương gặp nhiều khó khăn, ngay cả trong nội bộ NATO. Các nghị sĩ Mỹ lo ngại rằng nếu chia sẻ dữ liệu liên quan đến công nghệ BMD với Nga, rất có thể một số thông tin sẽ được Mátxcơva chuyển giao cho Tehran và các quốc gia có tham vọng hạt nhân khác. Bên cạnh đó, Mỹ và Nga vẫn còn nhiều bất đồng trong đánh giá mối đe dọa từ Iran. Mặc dù Nga không tán thành việc Tehran sở hữu tên lửa hạt nhân tầm xa nhưng nước này lại không đồng tình với quan điểm của Mỹ cho rằng Iran đã quyết định theo đuổi mục tiêu sản xuất vũ khí hạt nhân và có khả năng phát triển kho tên lửa hạt nhân trong thập kỷ tới. Các quan chức Nga cho rằng chỉ khi thống nhất quan điểm về các mối đe dọa của tên lửa đối phương thì hai bên mới có thể theo đuổi các biện pháp kinh tế, chính trị và quân sự để đối phó với các mối đe dọa này. Trong khi đó, các quan chức Mỹ và một số đồng minh của Mỹ tại Châu Âu lại cho rằng họ cần chuẩn bị đối phó với mối đe dọa tên lửa từ Iran ngay từ bây giờ.

Chính vì vẫn còn nhiều rào cản đối với tiến trình hợp tác BMD nên một số chuyên gia cho rằng thay vì ưu tiên hợp tác BMD, Washington và Mátxcơva trước mắt nên hợp tác trên những vấn đề ít gai góc hơn như giải quyết tình trạng bất ổn tại Trung Á và Afghanistan.

Khai Tâm

Xem nhiều

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Bảy ngày 23/11/2024: Sư Tử tình cảm chớm nở

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Bảy ngày 23/11/2024: Sư Tử tình cảm chớm nở

Tử vi hôm nay 23/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 23/11/2024, Lịch vạn niên ngày 23 tháng 11 năm 2024

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 23/11/2024, Lịch vạn niên ngày 23 tháng 11 năm 2024

Lịch âm 23/11. Lịch âm 23/11/2024? Âm lịch hôm nay 23/11. Lịch vạn niên 23/11/2024. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Thêm hai quốc gia có thể có thể trở thành thành viên đầy đủ của khu vực Schengen

Thêm hai quốc gia có thể có thể trở thành thành viên đầy đủ của khu vực Schengen

Ủy ban châu Âu khẳng định cả Romania và Bulgaria đều đáp ứng đầy đủ các tiêu chí để gia nhập khối Schengen.
Hỗ trợ Ukraine: Czech cấp nửa triệu quả đạn pháo, Thụy Điển tiếp tục bơm tiền, Berlin không cho phép Kiev dùng vũ khí Đức tấn công lãnh thổ Nga

Hỗ trợ Ukraine: Czech cấp nửa triệu quả đạn pháo, Thụy Điển tiếp tục bơm tiền, Berlin không cho phép Kiev dùng vũ khí Đức tấn công lãnh thổ Nga

Ngoại trưởng Czech Jan Lipavsky cam kết Prague sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine.
Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ với Campuchia

Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ với Campuchia

Chủ tịch Quốc hội khẳng định Đảng, Nhà nước Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ Việt Nam-Campuchia.
Việt Nam-Malaysia: Thúc đẩy, phát huy hiệu quả tiềm năng hợp tác trong bối cảnh bước vào giai đoạn phát triển mới

Việt Nam-Malaysia: Thúc đẩy, phát huy hiệu quả tiềm năng hợp tác trong bối cảnh bước vào giai đoạn phát triển mới

Tổng Bí thư tiếp Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phát triển Nông thôn, Chủ tịch đảng UMNO và các lãnh đạo cấp cao trong Liên minh cầm quyền tại Malaysia.
Thêm hai quốc gia có thể có thể trở thành thành viên đầy đủ của khu vực Schengen

Thêm hai quốc gia có thể có thể trở thành thành viên đầy đủ của khu vực Schengen

Ủy ban châu Âu khẳng định cả Romania và Bulgaria đều đáp ứng đầy đủ các tiêu chí để gia nhập khối Schengen.
Hỗ trợ Ukraine: Czech cấp nửa triệu quả đạn pháo, Thụy Điển tiếp tục bơm tiền, Berlin không cho phép Kiev dùng vũ khí Đức tấn công lãnh thổ Nga

Hỗ trợ Ukraine: Czech cấp nửa triệu quả đạn pháo, Thụy Điển tiếp tục bơm tiền, Berlin không cho phép Kiev dùng vũ khí Đức tấn công lãnh thổ Nga

Ngoại trưởng Czech Jan Lipavsky cam kết Prague sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine.
Tin thế giới 22/11: Ukraine thông tin về siêu tên lửa Nga, Lào-Trung Quốc gia tăng hợp tác quốc phòng, châu Âu chia rẽ về lệnh bắt Thủ tướng Israel

Tin thế giới 22/11: Ukraine thông tin về siêu tên lửa Nga, Lào-Trung Quốc gia tăng hợp tác quốc phòng, châu Âu chia rẽ về lệnh bắt Thủ tướng Israel

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Thủ tướng Hungary tuyên bố 'ngó lơ' lệnh bắt giữ quốc tế với Thủ tướng Israel

Thủ tướng Hungary tuyên bố 'ngó lơ' lệnh bắt giữ quốc tế với Thủ tướng Israel

Thủ tướng Hungary Viktor Orbán ngày 22/11 lên tiếng chỉ trích Tòa án hình sự quốc tế (ICC) về việc phát lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.
Nga đẩy nhanh tốc độ tiến quân ở Ukraine, Hạ viện vung mạnh tiền cho quốc phòng

Nga đẩy nhanh tốc độ tiến quân ở Ukraine, Hạ viện vung mạnh tiền cho quốc phòng

Nga chuẩn bị đối phó với bất kỳ diễn biến nào liên quan tình hình xung đột Ukraine, dù luôn ưu tiên và đã sẵn sàng cho các biện pháp hòa bình.
Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un: Thế giới đang chứng kiến sự hỗn loạn và bạo lực nhất kể từ Thế chiến II

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un: Thế giới đang chứng kiến sự hỗn loạn và bạo lực nhất kể từ Thế chiến II

Chủ tịch Triều Tiên cho rằng, các mối quan hệ quốc tế đã vượt quá điểm bùng nổ nguy hiểm và biến thành những cuộc xung đột vô cùng thảm khốc.
Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Sự trở lại của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang nhiều hàm ý cho nước Mỹ và thế giới. Châu Á – Thái Bình Dương trong đó có tiểu vùng Mekong cũng không nằm ...
‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

Quan hệ giữa Mỹ và Iran, từng là đồng minh thân cận thời đầu Chiến tranh Lạnh, đã biến thành đối đầu kéo dài hàng thập kỷ.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Rất có thể chính sách 'gây áp lực tối đa' của Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ không còn tác dụng với Iran khi ở thời điểm hiện nay.
Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Sự trở lại của ông Donald Trump không chỉ đánh dấu bước ngoặt trong chính trị Mỹ mà còn hứa hẹn ảnh hưởng sâu rộng đến khu vực Nam bán cầu.
'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

Nhóm các nhà nghiên cứu Mỹ và Trung Quốc đang tiến hành dự án 'hạt hòa bình' nhằm thúc đẩy cân bằng thương mại nông nghiệp giữa hai nước.
Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Mặc dù sắp mãn nhiệm nhưng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có một quyết định quan trọng liên quan đến xung đột Nga-Ukraine.
Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Tổng thống Joe Biden đã quyết định 'xé rào' vũ khí cho Ukraine. Tuy nhiên, những 'đòn giáng' không thể tạo ra bằng lời nói.
Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Truyền thông Mexico đề cao vị thế và sự tham gia, đóng góp hiệu quả của Việt Nam tại các diễn đàn đa phương gần đây như APEC, G20...
Phiên bản di động