Mỹ tự giẫm lên chân mình tại Trung Đông

Việc Washington thiên vị Tel Aviv có thể khiến tình hình tại khu vực càng thêm rối ren, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích của Nhà Trắng.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
tin nhap 20180517162422 ​Jordan kêu gọi EU công nhận Đông Jerusalem là thủ đô của Palestine
tin nhap 20180517162422 Palestine kiện Israel lên Tòa Hình sự Quốc tế

Ngày 14/5, chính quyền Tổng thống Donald Trump chính thức đưa Đại sứ quán Mỹ tại Jerusalem đi vào hoạt động đúng Quốc khánh của Israel. Trong khi con gái, con rể ông Trump, Bộ trưởng Tài chính Steve Mnuchin cùng nhiều quan chức cấp cao của Israel dự khai trương công trình mang tính biểu tượng cao này, các cuộc biểu tình, đụng độ giữa hàng vạn người biểu tình Palestine với lực lượng cảnh sát Israel đã nổ ra. 58 người biểu tình thiệt mạng, gần 3.000 người khác bị thương, trong đó có cả trẻ em.

Ngay trước sự kiện này, Người Phát ngôn của Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas khẳng định động thái của Washington chỉ gây bất ổn trong khu vực, đồng thời loại trừ vai trò trung gian hòa giải của Mỹ tại Trung Đông. Paris, đồng minh thân cận của Washington tại châu Âu, cũng chỉ trích quyết định dời Đại sứ quán về Jerusalem của Tổng thống Donald Trump là “coi thường luật pháp quốc tế”, đồng thời kêu gọi Israel kiềm chế hành động gây thương vong với người Palestine. Thổ Nhĩ Kỳ thậm chí còn yêu cầu Đại sứ Israel tại Ankara về nước để phản đối chiến dịch trấn áp người biểu tình.

tin nhap 20180517162422
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu phát biểu tại lễ khai trương Đại sứ quán Israel tại Jerusalem ngày 14/5. (Nguồn: TPS)

Khi Mỹ không còn có vị thế trung gian, “tiến trình hòa bình tại Trung Đông” mà Tổng thống Donald Trump từng hứa hẹn sẽ khó có thể bắt đầu, đặc biệt là khi lòng tin của các quốc gia Ả rập vào Mỹ đang dần suy giảm một cách nghiêm trọng.

Kẻ lên người xuống

Nhiều cuộc chiến liên miên, “Mùa xuân Ả rập” và sự lớn mạnh của chủ nghĩa khủng bố đã làm các nước Ả rập suy yếu, tạo nên những khoảng trống quyền lực. Trong khi đó, một Israel ổn định về nội bộ và nhận được sự ủng hộ từ Mỹ đã tiếp tục duy trì và nâng cao vị thế chi phối các diễn biến ở Trung Đông. Những vụ tấn công đầy táo bạo của không quân Israel ở Syria cho thấy Tel Aviv tiếp tục là thế lực quân sự đáng nể ở khu vực. Việc thỏa thuận chuyển giao hệ thống tên lửa S-300 cho Syria bị dừng lại sau chuyến thăm Nga của Thủ tướng Benjamin Netanyahu càng khiến Israel như “hổ mọc thêm cánh”.

Bên cạnh đó, thông qua việc xây dựng liên minh chống Iran, Israel đã từng bước đưa Saudi Arabia vào thế có lợi cho mình, thậm chí khiến Riyadh âm thầm cộng tác với Nhà nước Do Thái để kiềm chế Iran. Ràng buộc lợi ích giữa Israel và các nước Ả rập khác như UAE ngày càng khăng khít, bất chấp những tranh giành ảnh hưởng trong khu vực. Ngoài ra, quyết định chuyển Đại sứ quán Mỹ tới Jerusalem của ông Trump một lần nữa khẳng định sức mạnh khổng lồ của cộng đồng gốc Do Thái trong nền chính trị Mỹ.

Đối với các nước Ả rập trong khu vực, “Mùa xuân Ả rập” khiến sự phụ thuộc về quân sự vào Mỹ của họ ngày càng lớn. Tâm lý thù địch với Iran khiến Saudi Arabia không thể đổi phe hay phản ứng gay gắt với Washington. Những khoản viện trợ từ Mỹ và Saudi Arabia giúp Ai Cập phục hồi kinh tế sau “Mùa xuân Ả rập” khiến nước này chỉ có phản ứng về mặt ngoại giao. Ngoài ra, căng thẳng ngoại giao với Qatar cho thấy, nội bộ khối Sunni cũng tồn tại mâu thuẫn nhất định khiến họ không thể đưa ra phản ứng có tính tập thể nhằm phản đối hành động của Mỹ và Israel.

Đối với Mỹ, quyết định tăng cường khai thác dầu trong nội địa và những tiến bộ trong công nghệ xử lý đá phiến đã giúp Mỹ chủ động hơn ở Trung Đông, nhờ giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung dầu lửa. Tuy nhiên, trước khi chuyển Đại sứ quán đến Jerusalem, chính quyền Trump đã “thử” các nước Ả rập bằng việc tuyên bố công nhận Jerusalem là thủ đô của Nhà nước Do Thái. Phản ứng hời hợt từ các nước Ả rập đã khiến Mỹ và Israel càng tự tin trong việc chuyển Đại sứ quán Mỹ tới Jerusalem. Tuy nhiên, hành động của Washington đã tạo nên tiền lệ xấu, đưa tình hình khu vực ngày một bế tắc.

Khi lòng tin phai nhạt

Người dân Ả rập vốn dĩ đã không ủng hộ việc Mỹ hỗ trợ cho Israel trong khu vực, hay những hành động quân sự của phương Tây tại Trung Đông, giờ đây lại càng thêm phẫn uất trước việc Washington chuyển Đại sứ quán Israel tới Jerusalem, bất chấp những ý nghĩa tâm linh của thành phố này đối với người Hồi giáo. Hành động của Mỹ không những vi phạm các nghị quyết của Liên hợp quốc, làm xói mòn luật pháp quốc tế mà còn là hành động chống lại người Ả rập.

Hình ảnh những người biểu tình Palestine yếu thế trước lực lượng cảnh sát Israel được trang bị đầy đủ càng khiến cho người Ả rập thêm nghi ngờ lời lẽ mỹ miều của Mỹ về hòa bình tại Trung Đông. Nguy hiểm hơn, đây có thể là cái cớ để tàn dư khủng bố của IS hay Al-Qaeda cổ súy lập luận chống Mỹ, kích động các hành động bạo lực mới.

Trong khi đó, chính quyền các nước Ả rập đang mất dần lòng tin vào những cam kết của Mỹ tại khu vực, cho rằng Washington đang kiến tạo một nền hòa bình có lợi cho người Do Thái, chứ không phải là một nền hòa bình cân bằng cho tất cả các bên. Một số còn cho rằng Mỹ và Israel đang lợi dụng các nước Ả rập, tạo ra mâu thuẫn giữa họ để phục vụ lợi ích bản thân, chứ không hề đóng góp cho hòa bình khu vực. Tâm lý chống Mỹ đã và đang hình thành ngay trong nội bộ chính quyền các nước Ả rập. Washington và Tel Aviv có thể tiếp tục duy trì ưu thế bằng sức mạnh “cứng”, chứ khó có thể chinh phục được người Ả rập bằng sức mạnh “mềm”, yếu tố then chốt để xây dựng hòa bình khu vực và thế giới.

tin nhap 20180517162422
​Israel dựng biển báo "Đại sứ quán Mỹ" tại Jerusalem

Theo hãng tin Reuters, ngày 7/5, ít nhất 3 biển báo "Đại sứ quán Mỹ" đã được dựng lên tại Jerusalem trước thềm lễ khai ...

tin nhap 20180517162422
Đối tác khó nhằn của Mỹ tại Syria

Dù muốn hay không, Washington vẫn cần sự hợp tác của Cairo để mở rộng kiểm soát tại Syria.

tin nhap 20180517162422
Liên đoàn Ả rập nỗ lực gỡ rối Trung Đông

Hội nghị Thượng đỉnh Liên đoàn Ả rập (AL) tới đây sẽ là nỗ lực ngoại giao nhằm phá thế bế tắc và hạ nhiệt ...

Ân Đặng

Xem nhiều

Đọc thêm

Giá xăng dầu hôm nay 9/11: Cả tuần, giá dầu vẫn tăng hơn 1%

Giá xăng dầu hôm nay 9/11: Cả tuần, giá dầu vẫn tăng hơn 1%

Giá xăng dầu hôm nay 9/11, giá dầu giảm hơn 2% khi các nhà giao dịch bớt lo ngại về tình trạng gián đoạn nguồn cung.
Nâng cao năng lực thích ứng, sử dụng thông thái thành tựu của công nghệ số

Nâng cao năng lực thích ứng, sử dụng thông thái thành tựu của công nghệ số

Mỗi người dân, doanh nghiệp cần nâng cao năng lực thích ứng, tự bảo vệ và là người tiếp cận, sử dụng và ứng dụng thông thái những thành tựu ...
Niềm tin của người Nga dành cho Tổng thống Vladimir Putin và đảng Nước Nga thống nhất tăng

Niềm tin của người Nga dành cho Tổng thống Vladimir Putin và đảng Nước Nga thống nhất tăng

Niềm tin của người Nga dành cho Tổng thống Vladimir Putin và đảng Nước Nga thống nhất tăng.
Ca sĩ Bảo Anh đăng ảnh gợi cảm, Phương Mỹ Chi nổi bật với sơ mi trắng tinh khôi

Ca sĩ Bảo Anh đăng ảnh gợi cảm, Phương Mỹ Chi nổi bật với sơ mi trắng tinh khôi

Ca sĩ Bảo Anh đăng ảnh gợi cảm, ba người đẹp tên Huyền đọ sắc, Phương Mỹ Chi thanh lịch với áo sơ mi trắng.
Phớt lờ Mỹ, EU bàn cách tài trợ Ukraine, kết quả thế nào?

Phớt lờ Mỹ, EU bàn cách tài trợ Ukraine, kết quả thế nào?

Phớt lờ Mỹ, EU bàn cách tài trợ Ukraine, kết quả thế nào?
Bất động sản mới nhất: Mặc kệ tồn kho ngày càng lớn, giá vẫn tăng vù vù, thị trường vào mùa cuối năm, bảng giá 14 chung cư vừa mở bán

Bất động sản mới nhất: Mặc kệ tồn kho ngày càng lớn, giá vẫn tăng vù vù, thị trường vào mùa cuối năm, bảng giá 14 chung cư vừa mở bán

Tồn kho ngày càng lớn, giá chung cư tại TPHCM chạm 80 triệu đồng/m2, Hà Nội thu hồi hơn 7.100 m2 đất… là những tin bất động sản (BĐS) mới ...
Niềm tin của người Nga dành cho Tổng thống Vladimir Putin và đảng Nước Nga thống nhất tăng

Niềm tin của người Nga dành cho Tổng thống Vladimir Putin và đảng Nước Nga thống nhất tăng

Niềm tin của người Nga dành cho Tổng thống Vladimir Putin và đảng Nước Nga thống nhất tăng.
Phớt lờ Mỹ, EU bàn cách tài trợ Ukraine, kết quả thế nào?

Phớt lờ Mỹ, EU bàn cách tài trợ Ukraine, kết quả thế nào?

Phớt lờ Mỹ, EU bàn cách tài trợ Ukraine, kết quả thế nào?
Chuyên gia: Ông Trump lên nắm quyền, không có người hùng châu Âu nào có thể thay thế Mỹ, Ukraine là bên thua thiệt nhất

Chuyên gia: Ông Trump lên nắm quyền, không có người hùng châu Âu nào có thể thay thế Mỹ, Ukraine là bên thua thiệt nhất

Chuyên gia: ông Trump lên nắm quyền, không có người hùng châu Âu nào có thể thay thế Mỹ, Ukraine là bên thua thiệt nhất
Tin thế giới 8/11: Hàn Quốc bắn tên lửa đạn đạo ra Biển Hoàng Hải, Venezuela, Nga thúc đẩy hợp tác chiến lược, Iran ‘thờ ơ’ với kết quả bầu cử ở Mỹ

Tin thế giới 8/11: Hàn Quốc bắn tên lửa đạn đạo ra Biển Hoàng Hải, Venezuela, Nga thúc đẩy hợp tác chiến lược, Iran ‘thờ ơ’ với kết quả bầu cử ở Mỹ

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong 24 giờ qua.
Tàu Charles de Gaulle của Pháp sắp tái xuất sau 4 tháng bảo trì kỹ thuật

Tàu Charles de Gaulle của Pháp sắp tái xuất sau 4 tháng bảo trì kỹ thuật

Ngày 7/11, Hải quân Pháp thông báo chuẩn bị triển khai tàu sân bay Charles de Gaulle trong 4 tuần tới.
Sau 9 tháng đình trệ, đàm phán hòa bình Colombia tái khởi động

Sau 9 tháng đình trệ, đàm phán hòa bình Colombia tái khởi động

Ngày 7/11, Bộ Ngoại giao Brazil bày tỏ tin tưởng vào tiến trình hòa đàm giữa Chính phủ Colombia và Lực lượng quân đội giải phóng quốc gia (ELN).
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Tổng thống Putin làm điều chưa từng có tại Valdai và loạt tuyên bố: Trật tự mới, thế giới cần Nga, lòng tham địa chính trị...

Tổng thống Putin làm điều chưa từng có tại Valdai và loạt tuyên bố: Trật tự mới, thế giới cần Nga, lòng tham địa chính trị...

Tổng thống Nga cho rằng, thế giới đã bước vào giai đoạn dài biến động và thay đổi mà cuối cùng sẽ dẫn đến một trật tự thế giới đa cực.
Hiệp định Paris liệu có lâm nguy vì kết quả bầu cử Mỹ?

Hiệp định Paris liệu có lâm nguy vì kết quả bầu cử Mỹ?

Bầu cử Mỹ khép lại với những lo ngại từ giới chuyên gia rằng Washington có thể suy giảm cam kết trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu.
Chủ tịch Tập Cận Bình nhắn nhủ gì tới ông Trump trong thông điệp chúc mừng?

Chủ tịch Tập Cận Bình nhắn nhủ gì tới ông Trump trong thông điệp chúc mừng?

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã gửi thông điệp chúc mừng tới Tổng thống Mỹ mới đắc cử Donald Trump, khẳng định hai bên nên hợp tác, thay vì đối đầu.
Bầu cử Mỹ trước 'giờ G': 'Kỳ phùng địch thủ' Trung Quốc vẫn gia tăng sức ảnh hưởng, chiến lược châu Á sẽ được định hình ra sao?

Bầu cử Mỹ trước 'giờ G': 'Kỳ phùng địch thủ' Trung Quốc vẫn gia tăng sức ảnh hưởng, chiến lược châu Á sẽ được định hình ra sao?

Cả ông Trump và bà Harris đều đang tìm cách mô tả bên kia là 'yếu thế trước Trung Quốc' trong nỗ lực vượt qua phe đối lập.
Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ truyền thống Mỹ-Anh có thể sẽ đổi khác, khi cuộc bầu cử sắp tới mở ra hai viễn cảnh khác nhau cho mối thâm tình này.
Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Phó Tổng thống Kamala Harris đã có bài phát biểu khép lại chiến dịch tranh cử tại công viên Ellipse ở Washington, D.C.
Phiên bản di động