Nghệ thuật chữa lành ở khu định cư Bidi Bidi

Hoàng Trung Hiếu
Tại vùng đất khô cằn bên ngoài thị trấn Yumbe của Uganda, nơi gần 200.000 người tị nạn sinh sống trong khu định cư Bidi Bidi, các kiến trúc sư đang xây dựng một không gian biểu diễn và nghệ thuật đầu tiên thuộc loại này...
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Bidi Bidi đem tới các chương trình âm nhạc và nghệ thuật, tạo không gian cộng đồng để người tị nạn giao lưu văn hóa. (Nguồn: CNN)
Bidi Bidi đem tới các chương trình âm nhạc và nghệ thuật, tạo không gian cộng đồng để người tị nạn giao lưu văn hóa. (Nguồn: CNN)

Kể từ tháng 12/2013, khi khủng hoảng chính trị và bạo lực xảy ra ở Nam Sudan, không kể hơn 2 triệu người dân nước này phải lánh nạn ở khắp các địa phương thì có 2 triệu người khác phải tị nạn ở các nước láng giềng như Uganda, Ethiopia và Kenya.

Theo Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF), Uganda tiếp nhận số người tị nạn lớn thứ ba thế giới, sau Thổ Nhĩ Kỳ và Pakistan, trong đó, gần 86% là phụ nữ và trẻ em. Những người tị nạn phải đối mặt với tình trạng thiếu viện trợ nên phải dựa vào các hoạt động nông nghiệp, tự cung tự cấp để duy trì cuộc sống.

Công cụ có sức mạnh hòa bình và yêu thương

Theo CNN, trong bảy năm qua, Bidi Bidi trở thành một trong những khu định cư tị nạn lớn nhất thế giới, chủ yếu là những người tị nạn chạy trốn cuộc nội chiến ở Nam Sudan. Điều đáng nói, nơi đây đang chuẩn bị ra đời Trung tâm Âm nhạc & nghệ thuật Bidi Bidi - không gian biểu diễn nghệ thuật đầu tiên dành cho những người tị nạn.

Do công ty kiến trúc Hassell và LocalWorks (trụ sở tại thủ đô Kampala của Uganda) thiết kế, đây là dự án kiến trúc tiên phong, hiếm có dành riêng để phục vụ nghệ thuật cho cộng đồng người tị nạn. Công trình hiện đang được xây dựng và dự kiến hoàn thành vào cuối năm nay.

Theo bản vẽ, nhà hát Bidi Bidi sẽ có hình tròn, tràn ngập ánh sáng, có phòng thu âm acoustic và lớp học nhạc. Mái thép bóng loáng của nhà hát có công năng hứng nước mưa để tái sử dụng. Một vườn ươm cây và vườn rau đang được trồng bên ngoài.

Ông Xavier De Kestelier, giám đốc thiết kế của công ty Hassell, cho biết, một tổ chức có tên là To.org đã khảo sát các cư dân Bidi Bidi về nhu cầu tinh thần mà họ mong muốn. Câu trả lời là “một nơi dành cho khiêu vũ, âm nhạc và biểu diễn”.

Ông Nachson Mimran, đồng sáng lập kiêm giám đốc điều hành của To.org nêu vấn đề: “Tại sao hàng triệu người trên toàn thế giới lại không thể tiếp cận các không gian sáng tạo chỉ vì họ đã phải di tản do xung đột, biến đổi khí hậu hoặc vì bất kỳ lý do nào khác?”.

Cho rằng “câu trả lời là không nên”, ông Nachson Mimran lập luận rằng, trên thực tế, “âm nhạc, nghệ thuật, khiêu vũ và sân khấu chính là những hình thức trị liệu có ý nghĩa đối với những người mắc chứng rối loạn căng thẳng sau chấn thương (PTSD), căn bệnh đặc hữu ở Bidi Bidi cũng như ở các khu tị nạn khác”.

Theo anh Mawa Zacharia Erezenio, người sống ở khu định cư từ những ngày đầu thành lập (năm 2016), phần lớn cư dân ở Bidi Bidi dưới 18 tuổi và đều có nhu cầu lớn về một không gian văn hóa chung. “Cuộc sống tại khu định cư không hề dễ dàng”, anh tâm sự.

Kể từ khi đến đây, Erezenio đã đồng sáng lập Sina Loketa, một tổ chức chuyên dàn dựng các chương trình biểu diễn âm nhạc cho trung tâm. Đây là tổ chức phi lợi nhuận chuyên hỗ trợ nỗ lực sáng tạo và kinh doanh của những người tị nạn trẻ tuổi.

Erezenio chia sẻ, một trong những khó khăn mà anh phải đối mặt khi lần đầu bắt tay vào việc, là sự căng thẳng âm ỉ giữa các thành viên của các bộ tộc khác nhau, cùng sống trong trại tị nạn. Chính vì thế, việc gắn kết cư dân lại với nhau thông qua nghệ thuật “có thể giúp họ nghĩ về tương lai thay vì tranh đấu với nhau”.

“Chúng tôi mời thành viên của các bộ tộc biểu diễn cùng nhau, giao lưu trao đổi các điệu múa mang đậm bản sắc văn hóa… Chúng tôi coi đây là một công cụ có sức mạnh, mang lại hòa bình và tình yêu thương”.

So sánh năm 2023 với năm 2016 và năm 2017, theo Erezenio, “có một sự khác biệt lớn”. Những hoạt động của tổ chức Sina Loketa giúp giảm bớt “chủ nghĩa cá nhân” mà anh tin rằng gây bất lợi cho cộng đồng.

Nghệ thuật chữa lành ở khu định cư Bidi Bidi
Trung tâm Âm nhạc & nghệ thuật ở khu định cư Bidi Bidi dự kiến hoàn thành vào cuối năm nay. (Nguồn: CNN)

Thân thiện môi trường

Theo ông De Kestelier, ngoài vai trò là một nơi tụ tập của những người tị nạn, công trình kiến trúc mới cần phải hoạt động hiệu quả nhất có thể. Cơ sở hạ tầng phục vụ cho dân số đông đúc ở Bidi Bidi hiện còn nghèo nàn, thiếu nước sạch và nguồn cấp điện ổn định.

Để giảm việc sử dụng điện, các kiến trúc sư tính toán để tận dụng ánh sáng mặt trời chiếu xuyên vào tòa nhà thông qua các lỗ hở trên tường và các giếng trời. Việc cung cấp nước cho tòa nhà không cần đến máy bơm mà thay vào đó là nước mưa, nước giếng do các tổ chức nhân đạo tài trợ, chảy qua hệ thống ống nước tự động, cung cấp nguồn nước sạch cho người định cư.

Ông De Kestelier cho biết: “Nước mưa chảy xuống theo mái dốc và được thu, chứa vào một bể lớn, nơi mọi người có thể lấy để sử dụng vì nước sạch thực sự là vấn đề lớn. Chúng tôi muốn đảm bảo rằng khi xây dựng mái của nhà hát thì sẽ hứng được nhiều nước mưa”.

Theo ông, đội ngũ xây dựng tránh sử dụng những vật liệu có thể gây ảnh hưởng đến môi trường. Họ chọn mái nhà bằng thép đúc sẵn, sản xuất tại Kampala, để tránh phụ thuộc vào nguồn gỗ địa phương. Họ chọn gạch ép thủ công làm từ đất của địa phương thay vì gạch nung từ lò đốt bằng củi gỗ.

Ngoài những công năng mang tính tiện ích, tiết kiệm và bền vững, De Kestelier muốn cư dân Bidi Bidi có một nhà hát của riêng họ. Ông hồ hởi nói: “Mọi người ở đây gọi nó là Cây nấm, điều này thật tuyệt vời. Khi người ta đặt cho công trình một cái tên, họ gắn bó, gần gũi với nó nhiều hơn”.

Anh Erezenio hy vọng Bidi Bidi và các khu định cư khác sẽ có thêm nhiều dự án giúp người tị nạn có những “công cụ để thành công” bên cạnh những nhu cầu về nơi ăn ở, sinh hoạt.

“Chiến tranh đã hủy hoại tất cả ước mơ, đam mê của họ”, anh nói, “nếu nhận được nhiều sự giúp đỡ và nhiều nguồn tài trợ hơn, chúng tôi có thể tạo ra nhiều sự thay đổi”.

Bầu cử Slovakia: Kết quả đã an bài, lãnh đạo đảng khẳng định ưu tiên hàng đầu

Bầu cử Slovakia: Kết quả đã an bài, lãnh đạo đảng khẳng định ưu tiên hàng đầu

Với kết quả kiểm phiếu gần như hoàn toàn ngày 1/10, Đảng Dân chủ xã hội (Smer-SD) đối lập của cựu Thủ tướng Robert Fico ...

Nghệ sĩ ưu tú Bùi Công Duy trở thành Giáo sư danh dự của trường Đại học Nghệ thuật quốc gia Kazakhstan

Nghệ sĩ ưu tú Bùi Công Duy trở thành Giáo sư danh dự của trường Đại học Nghệ thuật quốc gia Kazakhstan

Đại học Nghệ thuật Quốc gia Kazakhstan đã tổ chức lễ trao học hàm Giáo sư danh dự cho một số nghệ sĩ ưu tú ...

Tác phẩm của nghệ sĩ gốc Việt tỏa sáng tại triển lãm nghệ thuật tầm cỡ thế giới

Tác phẩm của nghệ sĩ gốc Việt tỏa sáng tại triển lãm nghệ thuật tầm cỡ thế giới

Nhà thiết kế thời trang người Đức gốc Việt mang đến triển lãm BIENALSUR tác phẩm nghệ thuật lấy cảm hứng từ "văn hóa đi ...

Lan toả nghệ thuật ẩm thực cung đình Huế, quảng bá tiếng Việt tại Brunei

Lan toả nghệ thuật ẩm thực cung đình Huế, quảng bá tiếng Việt tại Brunei

Nhằm đẩy mạnh các hoạt động quảng bá Việt Nam và khuyến khích giảng dạy, học tập tiếng Việt, Đại sứ quán Việt Nam tại ...

TS. Cù Văn Trung: Không ít người trẻ chưa thấu hiểu, 'định vị' được bản thân khi chọn nghề

TS. Cù Văn Trung: Không ít người trẻ chưa thấu hiểu, 'định vị' được bản thân khi chọn nghề

Chia sẻ với Báo TG&VN, TS. Cù Văn Trung, Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Công ty Cổ phần Tư vấn và đào tạo giáo ...

Bài viết cùng chủ đề

Khủng hoảng di cư

Xem nhiều

Đọc thêm

C asean Vietnam tổ chức thành công Buổi chia sẻ 'Việt Nam trong ASEAN'

C asean Vietnam tổ chức thành công Buổi chia sẻ 'Việt Nam trong ASEAN'

Sự kiện diễn ra vào ngày 20/12 có sự tham dự và chia sẻ của các diễn giả đã và đang công tác tại Bộ Ngoại giao, Bộ Văn hóa, ...
Thứ trưởng Hoàng Xuân Chiến: Triển lãm Quốc phòng giúp người dân tin tưởng vào sức mạnh Quân đội

Thứ trưởng Hoàng Xuân Chiến: Triển lãm Quốc phòng giúp người dân tin tưởng vào sức mạnh Quân đội

Thông qua Triển lãm Quốc phòng, người dân có thêm hiểu biết về nền công nghiệp quốc phòng quốc gia, tin tưởng vào sức mạnh của Quân đội.
Giá tiêu hôm nay 23/12/2024: Tiếp đà giảm, thị trường bị ảnh hưởng bởi đồng USD và dòng tiền đổ về cà phê

Giá tiêu hôm nay 23/12/2024: Tiếp đà giảm, thị trường bị ảnh hưởng bởi đồng USD và dòng tiền đổ về cà phê

Giá tiêu hôm nay 23/12/2024 tại thị trường trong nước tiếp tục giảm ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 144.000 - 145.500 đồng/kg.
Giá vàng hôm nay 23/12/2024: Giá vàng 'chao đảo', kim loại quý chuẩn bị vào đợt tăng mới, thận trọng với 'điểm rơi' của giá Bitcoin trong năm 2025?

Giá vàng hôm nay 23/12/2024: Giá vàng 'chao đảo', kim loại quý chuẩn bị vào đợt tăng mới, thận trọng với 'điểm rơi' của giá Bitcoin trong năm 2025?

Giá vàng hôm nay 23/12/2024: Giá vàng 'chao đảo', kim loại quý chuẩn bị vào đợt tăng mới, 'điểm rơi' của Bitcoin là năm 2025?
Ấn tượng Trung Nguyên E-Coffee tại Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024

Ấn tượng Trung Nguyên E-Coffee tại Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024

Trong khuôn khổ Triển lãm Quốc phòng Quốc tế Việt Nam 2024 (19 – 23/12/2024), duy nhất mô hình Trung Nguyên E-Coffee – Cộng đồng 3 nền văn minh cà ...
Tổng thống Putin đe dọa sẽ hủy diệt Ukraine, khẳng định Nga sẽ 'luôn đáp trả mọi thách thức' đến từ phương Tây

Tổng thống Putin đe dọa sẽ hủy diệt Ukraine, khẳng định Nga sẽ 'luôn đáp trả mọi thách thức' đến từ phương Tây

Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 22/12 đã tuyên bố sẽ mang tới Ukraine nhiều 'sự hủy diệt' hơn nữa.
UNHCR huy động kinh phí hỗ trợ người tị nạn tại Nam Sudan

UNHCR huy động kinh phí hỗ trợ người tị nạn tại Nam Sudan

Theo Cao ủy Liên hợp quốc về người tị nạn (UNHCR), tình trạng thiếu kinh phí đang ảnh hưởng đến các nỗ lực ứng phó khẩn cấp người tị nạn ở Nam Sudan.
Quảng Ninh đẩy mạnh nâng cao chất lượng công tác nhân quyền trên địa bàn tỉnh

Quảng Ninh đẩy mạnh nâng cao chất lượng công tác nhân quyền trên địa bàn tỉnh

Ngày 20/12, Văn phòng Thường trực nhân quyền Chính phủ và Ban chỉ đạo nhân quyền tỉnh Quảng Ninh tổ chức Hội nghị tập huấn công tác nhân quyền 2024
Ngày quốc tế Người di cư: Lan tỏa những câu chuyện truyền cảm hứng

Ngày quốc tế Người di cư: Lan tỏa những câu chuyện truyền cảm hứng

Ngày 19/12, tại Hà Nội, Tổ chức Di cư quốc tế (IOM) tổ chức tọa đàm 'Hành trình di cư: Những bước chân cảm hứng' nhân Ngày quốc tế Người di cư 2024
Tết hy vọng của các cựu quân nhân và gia đình nạn nhân chất độc da cam

Tết hy vọng của các cựu quân nhân và gia đình nạn nhân chất độc da cam

Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam sẽ gửi trao những món quà như là những niềm hy vọng tới cho gia đình các nạn nhân nhiễm chất độc da cam.
Trao giải cho 24 tác phẩm báo chí xuất sắc về bình đẳng giới

Trao giải cho 24 tác phẩm báo chí xuất sắc về bình đẳng giới

Các tác phẩm báo chí xoay quanh chủ đề: thúc đẩy phòng chống bạo lực trên cơ sở giới, thúc đẩy bình đẳng giới trong chuyển đổi số và phát triển kinh tế.
Rà soát tình hình, nâng cao hiệu quả triển khai Thỏa thuận toàn cầu về di cư hợp pháp, an toàn và trật tự

Rà soát tình hình, nâng cao hiệu quả triển khai Thỏa thuận toàn cầu về di cư hợp pháp, an toàn và trật tự

Ngày 18/12, Bộ Ngoại giao và IOM tổ chức Hội nghị rà soát tình hình triển khai Thỏa thuận toàn cầu về di cư hợp pháp, an toàn và trật tự.
Trưởng Phái đoàn IOM ấn tượng trước nỗ lực triển khai Thỏa thuận toàn cầu về di cư hợp pháp, an toàn và trật tự của Việt Nam

Trưởng Phái đoàn IOM ấn tượng trước nỗ lực triển khai Thỏa thuận toàn cầu về di cư hợp pháp, an toàn và trật tự của Việt Nam

Theo Trưởng Phái đoàn IOM, Việt Nam nằm trong số ít các nước có Kế hoạch triển khai Thỏa thuận toàn cầu về di cư hợp pháp, an toàn và trật tự.
Thông tin đối ngoại về quyền con người: Cần đổi mới thực sự từ tư tưởng, nhận thức đến cách làm

Thông tin đối ngoại về quyền con người: Cần đổi mới thực sự từ tư tưởng, nhận thức đến cách làm

Trong thời kỳ hội nhập quốc tế và kỷ nguyên kỹ thuật số, thông tin đối ngoại về quyền con người cần được đổi mới và sáng tạo như thế nào?
Đại biểu đoàn mục sư Tin lành quốc tế: Thế giới cần thấy được sự cởi mở, tự do ở Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực tôn giáo

Đại biểu đoàn mục sư Tin lành quốc tế: Thế giới cần thấy được sự cởi mở, tự do ở Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực tôn giáo

Theo ông Jossy Chacko, đoàn mục sư Tin lành quốc tế, Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể về chính sách để bảo đảm tự do tôn giáo cho người dân.
Quyền chuyển đổi giới tính trong pháp luật một số quốc gia - Một số gợi mở cho Việt Nam

Quyền chuyển đổi giới tính trong pháp luật một số quốc gia - Một số gợi mở cho Việt Nam

Trong bối cảnh xã hội ngày càng phát triển, hợp pháp hóa quyền chuyển đổi giới tính đã trở thành một vấn đề trọng tâm được đưa ra bàn luận sôi nổi...
Kết quả thúc đẩy và bảo vệ quyền con người ở Việt Nam sau hơn 35 năm đổi mới

Kết quả thúc đẩy và bảo vệ quyền con người ở Việt Nam sau hơn 35 năm đổi mới

Sau hơn 35 năm tiến hành công cuộc đổi mới, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng trong lĩnh vực thúc đẩy, bảo vệ quyền con người.
Lợi dụng vấn đề trái phiếu doanh nghiệp để chống phá, nhận diện để kịp thời đấu tranh

Lợi dụng vấn đề trái phiếu doanh nghiệp để chống phá, nhận diện để kịp thời đấu tranh

Bên cạnh những hiệu quả mang lại, việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp tiềm ẩn nhiều nguy cơ, thách thức trong quản lý.
Vạch trần thủ đoạn tội phạm, Anh đẩy mạnh chiến dịch bảo vệ người di cư

Vạch trần thủ đoạn tội phạm, Anh đẩy mạnh chiến dịch bảo vệ người di cư

Bộ Nội vụ Anh đẩy mạnh truyền thông toàn cầu trên mạng xã hội với chủ đề 'Vạch trần thủ đoạn của những đối tượng đưa người di cư trái phép'.
Nga: Trẻ em nhập cư không biết tiếng Nga thì đừng đến trường!

Nga: Trẻ em nhập cư không biết tiếng Nga thì đừng đến trường!

Theo luật mới có hiệu lực từ ngày 1/4/2025, trẻ em nhập cư muốn nhập học các chương trình giáo dục phổ thông các cấp phải vượt qua kỳ thi năng lực tiếng Nga.
Quốc gia Đông Nam Á đầu tiên hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới

Quốc gia Đông Nam Á đầu tiên hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới

Ngày 4/12, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Thái Lan cho biết các văn phòng đăng ký kết hôn trên cả nước sẽ chính thức làm thủ tục đăng ký kết hôn đồng giới.
Cứ 10 phút lại có một phụ nữ bị giết hại - Thực trạng toàn cầu đau lòng

Cứ 10 phút lại có một phụ nữ bị giết hại - Thực trạng toàn cầu đau lòng

Mỗi ngày có 140 phụ nữ và trẻ em gái tử vong do bạn trai hoặc người thân trong gia đình gây ra, tức là cứ 10 phút có một phụ nữ hoặc trẻ em ...
Nữ Đại sứ Mỹ đầu tiên: Mở cánh cửa ngoại giao nhân dân

Nữ Đại sứ Mỹ đầu tiên: Mở cánh cửa ngoại giao nhân dân

75 năm trước, lịch sử ngoại giao Mỹ đã ghi danh nữ Đại sứ đầu tiên…
Thêm một 'lần đầu tiên' với Tổng thống quần đảo Marshall - biểu tượng của bình đẳng giới

Thêm một 'lần đầu tiên' với Tổng thống quần đảo Marshall - biểu tượng của bình đẳng giới

Trung tâm Đông-Tây (Mỹ) vinh danh Tổng thống quần đảo Marshall Hilda Heine với Giải thưởng Phụ nữ có tầm ảnh hưởng (Women of Impact Award) năm 2024.
Phiên bản di động