Những chuyện nghề "nhớ đời" của một nhà báo

Đã là nhà báo, ai cũng có nhiều niềm vui và nỗi buồn trong nghề. Nhân Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam 21/6 năm nay, tôi chợt nhớ lại những vui buồn trong nghề báo mà tôi đã trải qua trong mấy chục năm qua...  
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
nhung chuyen nghe nho doi cua mot nha bao Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chúc mừng đội ngũ người làm báo cả nước
nhung chuyen nghe nho doi cua mot nha bao Chúc mừng Ngày Báo chí Cách Mạng Việt Nam 21/6: Thông tin đối ngoại thêm một góc nhìn

Nếu không làm báo, tôi sẽ không gặp được những con người, những số phận, đủ mọi lứa tuổi, đủ mọi địa vị xã hội. Dù họ thành đạt hay bất hạnh đến đâu, bao giờ cũng giữ được phẩm chất làm người khiến tôi phải khâm phục, kính trọng. Qua đó, giúp tôi viết nên chân dung của họ để có thể tập hợp vào trong một cuốn sách có tên Tiếng tụng kinh trong căn nhà vị tướng, khắc họa chân dung về số phận 54 con người mà tôi coi đó là tài sản quý giá mình có được trong cuộc đời làm báo.

Nếu không làm báo, tôi sẽ không có được những kỷ niệm thật vui và cảm động, như được một nhà giáo - sau nhiều năm kiên trì hỏi thăm và tìm địa chỉ để gặp - cảm ơn về một bài viết của tôi cuối tháng 3/1975. Bài báo có nhan đề Về Sơn Mỹ giải phóng được đăng trên báo Nhân Dân và đọc trên Đài Tiếng nói Việt Nam, Đài phát thanh Giải phóng ngay sau khi vùng đất này được giải phóng. Trong  bài viết đó, tôi kể chuyện gặp một số dân làng Mỹ Lai, Sơn Mỹ (Quảng Ngãi) còn sót lại sau vụ tàn sát của lính Mỹ, giết hại một lúc 504 người (năm 1968). Một trong những người dân còn sót lại đó là mẹ của nhà giáo đã tìm gặp và cảm ơn tôi. Vì tôi là người đầu tiên, qua bài báo của mình, đã báo tin cho anh biết mẹ anh vẫn còn sống sau vụ thảm sát kinh hoàng ấy. Khi đó, anh đang còn ở miền Bắc, từng giờ, từng phút đón tin tức giải phóng từ quê nhà.

nhung chuyen nghe nho doi cua mot nha bao
Nhà báo Dương Đức Quảng (bên trái ) tham dự một sự kiện cùng cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt. (Ảnh: NVCC)

Nếu không làm báo, tôi không có được cơ duyên tiếp cận với Nhật ký Đặng Thùy Trâm từ khi cuốn Nhật ký này chưa xuất bản và được cùng các nhà văn, nhà báo từng có mặt ở chiến trường Khu 5, chiến trường Quảng Ngãi, Đức Phổ… trong chiến tranh chống Mỹ tổ chức việc phối hợp với các cơ quan báo chí tuyên truyền rộng rãi cuốn Nhật ký này trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Và cũng qua hoạt động báo chí này, tôi trở thành người thân của hai gia đình liệt sĩ Đặng Thùy Trâm và Nguyễn Văn Giá (phóng viên quay phim, nhiếp ảnh trước khi hy sinh để lại 48 bức ảnh anh chụp ở Đức Phổ, sau này cũng được Fred, người cựu binh Mỹ trao lại cho gia đình, như đã trao cuốn Nhật ký Đặng Thùy Trâm cho gia đình chị) và trở thành “người bạn Việt Cộng từng đối đầu trên chiến trường Quảng Ngãi” được Fred và Rob, anh trai của Fred, cũng là một cựu binh Mỹ ở Việt Nam quý mến.

Nếu không làm báo, tôi không có điều kiện được ăn cơm nấu vẫn sống với chút nước mắm cái, không phải bằng chén, bát mà là trên nắp chiếc nồi quân dụng 20 cùng các chiến sĩ Quân giải phóng Miền Nam bên sông Thu Bồn giữa một trận càn của địch trong “mùa Hè đỏ lửa” năm 1972. Và sau này, lại có dịp được ngồi cùng bàn với một vị Tướng lừng danh từng xông pha trận mạc trong một bữa Quốc tiệc của Thủ tướng nước bạn chiêu đãi Thủ tướng Việt Nam sang thăm. 

Nếu không làm báo, chắc tôi khó có điều kiện được trải nghiệm để biết hầu hết các phương tiện giao thông chủ yếu trên trái đất này. Từ đôi chân đi bộ vượt Trường Sơn ròng rã hơn 3 tháng trời trong chiến tranh đến đi xe đạp gần 200km  từ Vinh (Nghệ An) vào Đồng Hới (Quảng Bình) giữa những ngày nơi đây là “đất lửa”, “túi bom”.

nhung chuyen nghe nho doi cua mot nha bao
Nhà báo Dương Đức Quảng có không ít kỷ niệm với cố Thủ tướng Phan Văn Khải. (Ảnh: NVCC)

Nếu không làm báo, chắc tôi sẽ không có được những người bạn đồng nghiệp thân thiết cùng nhau chia ngọt, sẻ bùi trong suốt mấy chục năm làm báo vừa qua. Có người đã hy sinh, có người đã mất, có người đang bị bệnh tật. Và chính những người bạn đồng nghiệp ấy đã mang lại cho tôi nhiều niềm vui và cả sự may mắn không ngờ. 

Cách đây hơn chục năm, nhân ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam 21/6, tôi viết bài báo: Phóng viên nhiếp ảnh Kim Hùng: Ngạo nghễ chống lại tử thần, nói về cuộc đời cầm máy ảnh lắm nỗi truân chuyên nhưng đầy tự hào của anh và sự lạc quan chống lại bệnh ung thư quái ác để tiếp tục làm việc và sáng tạo trong những ngày tháng còn lại của cuộc đời.

Nếu không làm báo, tôi sẽ không hiểu hết ý nghĩa của các từ “sai một ly đi một dặm”, “cái sảy nảy cái ung”, “chữ tác thành chữ tộ”. Gần đây, có một vài chuyện về sai lầm của tờ báo này, tờ báo nọ trong việc đưa tin sai sự thật hoặc bất lợi về chính trị. Nhưng người chịu trách nhiệm chính để cho các tin bài đó xuất hiện trên mặt báo hoặc trên mạng internet đã không bị xử lý kỷ luật đúng mức, với lý do “lỗi do cậu đánh máy”.

Và từ đó, “lỗi do cô/cậu đánh máy” đã trở thành câu chuyện khôi hài được nhiều người “nhễu nhại” trong các bài viết đưa trên mạng internet. Nhưng quả thật, nếu không làm báo, tôi sẽ không biết một chuyện cụ thể về lỗi thật của một cô đánh máy. Thật may, tôi đã kịp thời phát hiện ra và sửa trước khi phát tin cho các báo, nếu không thì chắc tôi khó có thể biện hộ cho cái sai này và khó có thể kéo dài nghề làm báo của mình đến bây giờ.

Còn nhiều chuyện “sai một ly đi một dặm”, “chữ tác thành chữ tộ” không thể cười hoặc cười ra nước mắt khác mà tôi đã gặp trong đời làm báo của mình, kiểu đánh máy không dấu thì “nha tho” có thể đọc thành “nhà thơ”, “nhà thờ” hay… “nhà thổ” như Tổng Bí thư Trường Chinh từng nhắc một nhà báo của Thông tấn xã Việt Nam.

nhung chuyen nghe nho doi cua mot nha bao
Nhà báo Dương Đức Quảng. (Ảnh: NVCC)

Nếu không làm báo, tôi đã không mắc phải một sai lầm nhớ đời, đưa một chuyện không có thật thành một chuyện như thật lên mặt báo. Đó là năm 1992, trên cương vị Phó Tổng Biên tập báo Tuần Tin Tức, phụ trách phía Nam, tôi đã ký để cho in lên báo Tuần Tin Tức một vụ “đòi vàng” hoàn toàn sai sự thật, khiến dư luận lúc đó rất bức xúc, và không ít người đọc oán trách các cơ quan Nhà nước và Chính phủ trong cung cách và thái độ “đối xử tồi tệ” với dân. Một phóng viên của báo đưa cho tôi bài viết kèm theo hồ sơ về vụ việc ông Trần Đức ở thành phố Hồ Chí Minh, hơn 90 tuổi, suốt 30 năm với trên 300 lá đơn gửi hết cấp này cấp khác để đòi lại 394 lượng vàng gửi vào Ngân hàng Nhà nước mà nay vẫn không đòi được.

Thực tế, số vàng trên không phải của ông Trần Đức mà là của một nhà tư sản người Hoa tìm cách tẩu tán tài sản khi bị cải tạo sau ngày giải phóng, gửi ông Trần Đức cất giấu hộ, bị Đội cải tạo phát hiện và thu giữ. Sau này, một kẻ xấu nhận ông Trần Đức là cha nuôi biết chuyện đã đứng tên ông để khiếu kiện, đòi lại số vàng đó, hy vọng nếu đòi được sẽ được ông Trần Đức chia cho một nửa như ông đã hứa!

Vụ việc này, sau báo Tuần Tin Tức còn có một số báo khác đăng khiến đích thân Thủ tướng Võ Văn Kiệt phải giải quyết. Vì vụ việc được báo chí nêu nên Thủ tướng đã giao cho tôi làm việc với các cơ quan có trách nhiệm để làm rõ vụ việc, báo cáo Thủ tướng.

Tôi đã báo cáo Thủ tướng hồ sơ vụ việc được người “con nuôi” của ông Trần Đức đưa cho các nhà báo đã bị “rút ruột”. Toàn bộ kết luận thanh tra xử lý vụ việc và ý kiến trả lời của các cơ quan có thẩm quyền ở TP. Hồ Chí Minh và của một số cơ quan Trung ương từ khi có “đơn đòi vàng của ông Trần Đức” đã không được người “con nuôi” của ông cung cấp cho các nhà báo.

Cứ cho là không có chuyện tiêu cực của các nhà báo trong việc viết bài về vụ việc này, thì rõ ràng các nhà báo đã bị đánh lừa. Và không chỉ vậy, cả Tòa soạn báo và người phụ trách, trong đó có tôi, cũng bị đánh lừa vì một chuyện tưởng như thật này.

Đó quả thật là những kỷ niệm "nhớ đời" trong cuộc đời làm báo của tôi.

Nhà báo Dương Đức Quảng

(Nguyên Vụ trưởng Vụ Thông tin báo chí - Văn phòng Chính phủ)

nhung chuyen nghe nho doi cua mot nha bao

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chúc mừng đội ngũ người làm báo cả nước

Nhân kỷ niệm 93 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2018), tại buổi giao ban báo chí thường kỳ do Ban Tuyên giáo ...

nhung chuyen nghe nho doi cua mot nha bao

Báo Thế giới & Việt Nam đoạt giải Ba Giải thưởng toàn quốc về thông tin đối ngoại 2017

Chiều 14/6, tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo Trung ương phối hợp Ban Chỉ đạo Công tác thông tin đối ngoại Trung ương tổ chức ...

nhung chuyen nghe nho doi cua mot nha bao

Ngày ấy “vui sao nước mắt lại trào”

Mới đó mà đã 43 năm ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, đất nước thu về một mối. Tôi không thể quên được những ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Sáu ngày 22/11/2024: Kim Ngưu mâu thuẫn tình cảm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Sáu ngày 22/11/2024: Kim Ngưu mâu thuẫn tình cảm

Tử vi hôm nay 22/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Malaysia

Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Malaysia

Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm, hai bên đã nâng cấp quan hệ Việt Nam-Malaysia lên Đối tác chiến lược toàn diện.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn hội đàm với Chủ tịch Quốc hội Campuchia

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn hội đàm với Chủ tịch Quốc hội Campuchia

Hai Chủ tịch Quốc hội đã trao đổi thực chất, hiệu quả về các biện pháp thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai nước, hai Quốc hội trong thời ...
Lần thứ hai liên tiếp trúng cử thành viên UNCITRAL: Vị thế, uy tín của Việt Nam không ngừng được củng cố, nâng cao

Lần thứ hai liên tiếp trúng cử thành viên UNCITRAL: Vị thế, uy tín của Việt Nam không ngừng được củng cố, nâng cao

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn trả lời phỏng vấn nhân dịp Việt Nam trúng cử thành viên UNCITRAL nhiệm kỳ 2025-2031.
Việt Nam-Campuchia: Khánh thành công trình biểu tượng của tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống giữa hai nước

Việt Nam-Campuchia: Khánh thành công trình biểu tượng của tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống giữa hai nước

Tòa nhà hành chính Quốc hội Campuchia là công trình được Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam trao tặng Đảng, Nhà nước và nhân dân Campuchia.
Giá tiêu hôm nay 22/11/2024: Mất mốc quan trọng, hồ tiêu chịu sức ép khi dòng tiền vẫn đổ mạnh về kinh doanh cà phê và USD neo cao

Giá tiêu hôm nay 22/11/2024: Mất mốc quan trọng, hồ tiêu chịu sức ép khi dòng tiền vẫn đổ mạnh về kinh doanh cà phê và USD neo cao

Giá tiêu hôm nay 22/11/2024 tại thị trường trong nước quay đầu giảm nhẹ ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 138.000 – 139.500 đồng/kg.
Trường Tiểu học Dịch Vọng A đón nhận Cờ thi đua của Chính phủ

Trường Tiểu học Dịch Vọng A đón nhận Cờ thi đua của Chính phủ

50 năm qua là hành trình tự hào và cũng là nền tảng vững chắc để Trường Tiểu học Dịch Vọng A tiếp tục vươn xa.
Bộ trưởng GD&ĐT: Không cấm dạy thêm nhưng cấm những hành vi vi phạm đạo đức nhà giáo

Bộ trưởng GD&ĐT: Không cấm dạy thêm nhưng cấm những hành vi vi phạm đạo đức nhà giáo

Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, chủ trương là không cấm dạy thêm nhưng cấm những hành vi vi phạm đạo đức của nhà giáo.
Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11): Tình yêu thương, sự trung thực, lòng thiện lương làm nên vẻ đẹp của người thầy

Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11): Tình yêu thương, sự trung thực, lòng thiện lương làm nên vẻ đẹp của người thầy

Người thầy phải chú trọng giáo dục học sinh về đạo đức, lối sống, sự bao dung và trách nhiệm xã hội.
Hơn 50 sinh viên Việt Nam đón nhận cơ hội học tập tại xứ sở chuột túi Australia

Hơn 50 sinh viên Việt Nam đón nhận cơ hội học tập tại xứ sở chuột túi Australia

52 sinh viên Việt Nam chuẩn bị lên đường sang học tập tại các trường đại học của Australia theo chương trình Học bổng chính phủ nước này.
Niềm tin – Giá trị cốt lõi làm nên kỳ tích trong giáo dục

Niềm tin – Giá trị cốt lõi làm nên kỳ tích trong giáo dục

Niềm tin vào thầy cô sẽ được chuyển hóa thành sức mạnh, mang lại hy vọng và quả ngọt cho sự nghiệp 'trồng người'.
Kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình mở ra nhiều cơ hội cho nhà giáo

Kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình mở ra nhiều cơ hội cho nhà giáo

Nhà giáo là nhân tố cốt lõi xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao, tạo nên một thế hệ bản lĩnh, dám đối mặt với thách thức và sáng tạo.
Hướng tới tăng trưởng xanh, thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững

Hướng tới tăng trưởng xanh, thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững

Tăng cường hợp tác quốc tế về phổ biến kiến thức khoa học hướng tới tăng trưởng xanh
Rác thải nhựa tại các siêu thị: Mối nhức nhối ngày càng nghiêm trọng của Australia

Rác thải nhựa tại các siêu thị: Mối nhức nhối ngày càng nghiêm trọng của Australia

Số liệu của APCO cho thấy, Australia tạo ra nhiều rác thải nhựa bình quân đầu người hơn mọi quốc gia khác trên thế giới, ngoại trừ Singapore.
Tăng thuế thuốc lá: Chìa khóa bảo vệ sức khỏe người dân Việt Nam

Tăng thuế thuốc lá: Chìa khóa bảo vệ sức khỏe người dân Việt Nam

Ngày 21/11, Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực truyền thông về phòng chống tác hại thuốc lá.
Bảng tiêu chuẩn sức khỏe của người lái xe theo các hạng giấy phép lái xe từ ngày 1/1/2025

Bảng tiêu chuẩn sức khỏe của người lái xe theo các hạng giấy phép lái xe từ ngày 1/1/2025

Dưới đây là bảng tiêu chuẩn sức khỏe của người lái xe theo các hạng giấy phép lái xe áp dụng từ ngày 1/1/2025.
Bão mạnh gây mất điện diện rộng, làm đổ cây, gián đoạn giao thông Bờ Tây nước Mỹ

Bão mạnh gây mất điện diện rộng, làm đổ cây, gián đoạn giao thông Bờ Tây nước Mỹ

Một cơn bão mạnh đổ bộ vào Bờ Tây nước Mỹ, khiến ít nhất 2 người thiệt mạng, gây mất điện trên diện rộng, làm gián đoạn giao thông nghiêm trọng.
Khi người trẻ lan toả nhận thức về bảo tồn rừng tại Việt Nam

Khi người trẻ lan toả nhận thức về bảo tồn rừng tại Việt Nam

Dự án Trạm Zừng Tâm khuyến khích nhiều bạn trẻ tìm hiểu và trực tiếp tham quan, trải nghiệm rừng già tại Vườn quốc gia Cúc Phương.
Tăng thuế thuốc lá: Chìa khóa bảo vệ sức khỏe người dân Việt Nam

Tăng thuế thuốc lá: Chìa khóa bảo vệ sức khỏe người dân Việt Nam

Ngày 21/11, Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực truyền thông về phòng chống tác hại thuốc lá.
Ngày thế giới Vì trẻ sinh non 17/11: Nâng cao nhận thức về các vấn đề liên quan đến trẻ sinh non

Ngày thế giới Vì trẻ sinh non 17/11: Nâng cao nhận thức về các vấn đề liên quan đến trẻ sinh non

Ngày thế giới Vì trẻ sinh non năm nay có chủ đề là ‘Hãy cùng nhau lan tỏa thông điệp và hành động vì tương lai của các em'.
Nhật Bản: Nghiên cứu mới mở đường cho mục tiêu giảm nguy cơ mắc bệnh cho trẻ sơ sinh nhẹ cân

Nhật Bản: Nghiên cứu mới mở đường cho mục tiêu giảm nguy cơ mắc bệnh cho trẻ sơ sinh nhẹ cân

Theo các chuyên gia y tế Nhật Bản, tác động của việc trẻ sơ sinh bị thiếu cân cũng có thể ảnh hưởng đến tương lai của thế hệ sau này.
Hà Nội: Chi 1.000 tỷ đồng điều trị đái tháo đường cho người dân

Hà Nội: Chi 1.000 tỷ đồng điều trị đái tháo đường cho người dân

Ước tính, khoảng 500.000 người ở Hà Nội bị đái tháo đường và 1,5 triệu người mắc tiền đái tháo đường.
'Điểm mặt' những loại đồ uống mà người bị tiểu đường nên tránh xa

'Điểm mặt' những loại đồ uống mà người bị tiểu đường nên tránh xa

Có những loại đồ uống mà người bị tiểu đường nên hạn chế sử dụng như nước ngọt có ga, cà phê có đường.
Hình thành Trung tâm chăm sóc sức khỏe khu vực ASEAN ở TP. Hồ Chí Minh

Hình thành Trung tâm chăm sóc sức khỏe khu vực ASEAN ở TP. Hồ Chí Minh

UBND TP. Hồ Chí Minh vừa phê duyệt Đề án 'Phát triển hệ thống y tế TP. Hồ Chí Minh trở thành Trung tâm chăm sóc sức khỏe khu vực ASEAN'.
Phiên bản di động