Ô nhiễm không khí từ góc nhìn kinh tế

Linh Chi
TGVN. Ô nhiễm không khí đã và đang là mối quan ngại lớn, khi các chỉ số chất lượng không khí liên tục trong nhiều ngày tại Hà Nội và các tỉnh, thành phố lớn luôn ở ngưỡng cao của thang cảnh báo.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
o nhiem khong khi tu goc nhin kinh te Kinh tế tư nhân vẫn là động lực chính của nền kinh tế
o nhiem khong khi tu goc nhin kinh te Ô nhiễm không khí: Vấn đề không của riêng ai
o nhiem khong khi tu goc nhin kinh te
4 tháng trở lại đây ô nhiễm không khí tại Hà Nội liên tục ở ngưỡng xấu, nguy hại đến sức khỏe. (Nguồn: Giaoducthoidai)

Tại Tọa đàm đối thoại chính sách “Tổn thất kinh tế của ô nhiễm không khí (ÔNKK) và các chính sách giảm thiểu ô nhiễm” do Đại học Kinh tế quốc dân (ĐHKTQD) tổ chức tại Hà Nội mới đây, các chuyên gia chỉ ra rằng, ÔNKK gây thiệt hại về kinh tế khoảng 10,8 - 13,2 tỷ USD mỗi năm (chiếm từ 5-7% GDP).

Tổn thất lớn về kinh tế

Theo nghiên cứu của ĐHKTQD, trong 10 bệnh có tỷ lệ tử vong cao nhất tại Việt Nam thì có 6 bệnh liên quan đến đường hô hấp và nguyên nhân đến từ ÔNKK và chất lượng không khí.

Nghiên cứu này cũng chỉ ra rằng, lượng CO2 phát thải năm 2010 tại Việt Nam đã tăng tới tám lần so với năm 1980, ước tính năm 2020 tăng gấp đôi so với năm 2010 và năm 2030 sẽ tăng lên gấp bốn lần. Việt Nam nằm trong chu kỳ ô nhiễm không khí hàng năm từ tháng 10 đến tháng 2 năm sau. Trong năm 2019, số ngày chỉ số chất lượng không khí AQI vượt quy chuẩn cao hơn các năm trước. Riêng tháng 12, có đợt ô nhiễm kéo dài hơn hai tuần, có ngày tất cả trạm đo đều màu tím (chỉ số AQI trên 200).

Bên cạnh đó, ÔNKK chính là “thủ phạm” gây ra hiện tượng lắng đọng và mưa axit, hủy hoại hệ sinh thái, làm giảm tính bền vững của các công trình xây dựng và các dạng vật liệu.

Không chỉ thế, theo PGS.TS. Đinh Đức Trường, Trưởng Khoa môi trường, Biến đổi khí hậu và Đô thị (ĐHKTQD), ÔNKK còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế. Tại Việt Nam, ÔNKK gây thiệt hại về kinh tế khoảng 10,8-13,2 tỷ USD mỗi năm (chiếm từ 5-7% GDP).

Theo số liệu Trung tâm Luật và Chính sách môi trường, Đại học Yale (Mỹ), năm 2018, Việt Nam có chỉ số hiệu quả môi trường (EPI) xếp thứ 132/180 quốc gia. Trước đó năm 2016, chỉ số EPI của Việt Nam là 131/178 quốc gia; năm 2012, chỉ số EPI của Việt Nam xếp 79/132.

“Các chỉ số này cho thấy, chất lượng môi trường không khí đang ngày càng tụt hậu, so sánh với thế giới thì Việt Nam hiện đang nằm trong nhóm các quốc gia có thứ bậc thấp về chất lượng môi trường không khí”, PGS. TS. Đinh Đức Trường nhấn mạnh.

Đến lúc phải mạnh tay

Xét về nguyên nhân gây ÔNKK, PGS TS. Đinh Đức Trường cho rẳng, có ba nhóm nguyên nhân chính. Thứ nhất là việc sử dụng tài nguyên của nền kinh tế Việt Nam. Nhiên liệu hóa thạch chiếm hơn 90% năng lượng, tiêu thụ than chiếm 36% và có dấu hiệu ngày càng tăng.

Thứ hai, Việt Nam là “thiên đường ô nhiễm” do FDI. Hay nói cách khác, Việt Nam đang từng bước trở thành “thiên đường ô nhiễm” như là một hiệu ứng phụ của việc tiếp nhận đầu tư FDI một cách thiếu kiểm soát, từ đó, dẫn đến hệ lụy là đã có nhiều dự án FDI phải trả giá đắt về ô nhiễm môi trường.

Thứ ba là do thứ bậc thấp trong phân công lao động quốc tế. Hiện nay, các nước đã phát triển chiếm vị trí cao trong chuỗi giá trị, vì vậy, những hoạt động sản xuất chế biến, chế tạo gây ô nhiễm bị đẩy về Việt Nam.

PGS.TS. Đinh Đức Trường cũng nhận thấy, Việt Nam hiện đang thâm dụng tài nguyên thiên nhiên và coi đó là giải pháp cho tăng trưởng kinh tế. Giống như các nước đang trong quá trình công nghiệp hóa, Việt Nam có sự chậm trễ tương đối trong các tiêu chuẩn môi trường.

Dù đã nhận thức được sự nghiêm trọng của ÔNKK nhưng nhìn chung công tác quản lý ÔNKK tại Việt Nam vẫn còn bất cập chưa được giải quyết triệt để. Một số vấn đề vẫn còn “nghẽn” cần xử lý như: hệ thống thể chế về môi trường không khí chưa đáp ứng yêu cầu, thiếu quy định đặc thù cho môi trường không khí, hệ thông tiêu chuẩn, quy chuẩn về môi trường không khí chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế, tính hiệu quả, hiệu lực thực thi chính sách, pháp luật chưa cao và thiếu tính gắn kết.

Đứng trước những vấn đề trên, PGS.TS. Đinh Đức Trường chỉ ra rằng, đã đến lúc Việt Nam phải “ra tay” xử lý tình trạng này. Việt Nam có bốn nguồn thu chính có thể sử dụng để giải quyết ô nhiễm môi trường, đó là: đánh thuế carbon, phí ô nhiễm môi trường, trái phiếu môi trường và hợp tác công tư trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng bảo vệ môi trường.

Các khoản thu này có thể được sử dụng để chi cho những hoạt động như: giám sát và hệ thống xử lý vi phạm, đầu tư cho năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, hỗ trợ đầu tư hạ tầng và tái cấu trúc nền kinh tế theo hướng xanh.

Đồng thời, Việt Nam cần loại bỏ tư duy độc lập, đơn ngành trong quá trình hoạch định các chiến lược, chính sách phát triển ở tất cả các cấp, các ngành; đổi mới công nghệ trong sản xuất và tiêu dùng năng lượng sạch; tăng cường nghiên cứu khoa học, đánh giá và dự báo các tác động của ÔNKK; đẩy mạnh hoạt động hợp tác quốc tế.

Để cuộc chiến chống ÔNKK đạt được hiệu quả về kinh tế, Việt Nam cần thực thi ngay một hệ thống các giải pháp đồng bộ và toàn diện, bao gồm các biện pháp cảnh báo, dự báo, khuyến cáo và thực thi các chính sách cắt giảm các hoạt động gây ÔNKK.

GS. Trần Thọ Đạt, Hiệu trưởng ĐHKTQD (thành viên tổ tư vấn Thủ tướng Chính phủ) nhận định, ÔNKK chủ yếu do hoạt động kinh tế của con người gây ra, vì vậy, để giảm thiểu một cách hiệu quả thì chính sách về kinh tế rất quan trọng.

“Chỉ khi nào bài toán về ÔNKK của Việt Nam tiệm cận đến mức độ chính xác thì đề xuất chính sách mới đạt hiệu quả”, GS. Trần Thọ Đạt kết luận.

“Chính sách phát triển kinh tế tổng thể cần xác định mục tiêu kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn là những cách tiếp cận đột phá để giải quyết vấn đề môi trường. Việt Nam cần phải đổi mới tư duy, cách tiếp cận trong kiểm soát vấn đề không khí dựa trên quan điểm của kinh tế”.

PGS TS. Nguyễn Thế Chinh, Viện trưởng Viện Chiến lược, chính sách tài nguyên và môi trường.

o nhiem khong khi tu goc nhin kinh te

Sydney ô nhiễm không khí nghiêm trọng do cháy rừng

TGVN. Khói bụi từ các đám cháy rừng đã khiến chất lượng không khí tại một số khu vực của Australia, trong đó có thành ...

o nhiem khong khi tu goc nhin kinh te

Ô nhiễm không khí: Khi nạn nhân cũng là thủ phạm

TGVN. Chia sẻ câu chuyện về chất lượng không khí tại Hà Nội, Giáo sư Hoàng Xuân Cơ – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu ...

o nhiem khong khi tu goc nhin kinh te

Chúng ta đã hiểu đúng về ô nhiễm không khí tại Hà Nội?

TGVN. Câu hỏi đã được thảo luận tại cuộc hội thảo “Hiểu đúng về ô nhiễm không khí tại Hà Nội – Hành động của ...

Đọc thêm

XSMB 30/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ Bảy ngày 30/3/2024. dự đoán XSMB 30/3/2024

XSMB 30/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ Bảy ngày 30/3/2024. dự đoán XSMB 30/3/2024

XSMB 30/3 - Trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc 30/3/2024. xổ số hôm nay 30/3. dự đoán xổ số miền Bắc thứ 7. kết quả xổ số ngày ...
XSMT 30/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Bảy ngày 30/3/2024. SXMT 30/3/2024

XSMT 30/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Bảy ngày 30/3/2024. SXMT 30/3/2024

XSMT 30/3 - Kết quả xổ số ngày 30 tháng 3. SXMT 30/3. trực tiếp kết quả xổ số miền Trung 30/3/2024. xổ số hôm nay 30/3. xổ số miền ...
XSMN 30/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Bảy 30/3/2024. xổ số hôm nay 30/3

XSMN 30/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Bảy 30/3/2024. xổ số hôm nay 30/3

XSMN 30/3 - kết quả xổ số ngày 30 tháng 3. trực tiếp xổ số miền Nam 30/3/2024. xổ số miền Nam thứ 7. xo so mien nam. SXMN 30/3/2024. ...
Liệu Ukraine có thuyết phục được Ấn Độ trong quan hệ với Nga?

Liệu Ukraine có thuyết phục được Ấn Độ trong quan hệ với Nga?

Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Dmitry Kuleba đến thăm New Delhi trong bối cảnh Ukraine nỗ lực giành lấy sự ủng hộ của Ấn Độ.
Bạn có thể bị trầm cảm trong công việc nếu xuất hiện những thói quen sau

Bạn có thể bị trầm cảm trong công việc nếu xuất hiện những thói quen sau

Tờ HuffPost đã tham khảo các nhà trị liệu để tổng kết ra 5 thói quen làm việc thường được ngụy trang là dấu hiệu của trầm cảm. Xin giới ...
Hoa hậu Thanh Hằng duyên dáng trong áo dài 4 tà của NTK Tiến Trần

Hoa hậu Thanh Hằng duyên dáng trong áo dài 4 tà của NTK Tiến Trần

Với vẻ đẹp nữ tính, cổ điển, Hoa hậu Thanh Hằng khoe trọn thân hình mềm mại qua bộ áo dài voan 2 lớp, rũ mềm theo vóc dáng.
Bất chấp xung đột Nga-Ukraine, chiến sự Israel-Hamas hay Houthi tấn công tàu ở Biển Đỏ, báo Anh vẫn khẳng định giá dầu năm 2024 ổn định, vì sao?

Bất chấp xung đột Nga-Ukraine, chiến sự Israel-Hamas hay Houthi tấn công tàu ở Biển Đỏ, báo Anh vẫn khẳng định giá dầu năm 2024 ổn định, vì sao?

Tờ Economist (Anh) mới đây đã chỉ ra 3 nguyên nhân có thể giá dầu tiếp tục ổn định trong năm 2024.
Giá vàng hôm nay 29/3/2024: Giá vàng 'miệt mài' đi lên, cán mốc quan trọng, thế giới sẽ tăng đến mức nào?

Giá vàng hôm nay 29/3/2024: Giá vàng 'miệt mài' đi lên, cán mốc quan trọng, thế giới sẽ tăng đến mức nào?

Giá vàng hôm nay 29/3/2024 tại thị trường thế giới và trong nước đều giữ nhịp đi lên, cán mốc quan trọng.
Châu Âu đang có rất nhiều tiền mặt, vì đâu khoảng cách với Mỹ vẫn xa?

Châu Âu đang có rất nhiều tiền mặt, vì đâu khoảng cách với Mỹ vẫn xa?

Tiền tư nhân, đầu tư vào chứng khoán địa phương tại châu Âu liệu có thể giúp thu hẹp khoảng cách tăng trưởng, năng suất với Mỹ và Trung Quốc?
Lạm phát Australia ổn định trong hai tháng đầu năm

Lạm phát Australia ổn định trong hai tháng đầu năm

Dữ liệu từ Cục Thống kê Australia (ABS) công bố ngày 26/3 cho thấy chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 2 chỉ tăng 3,4% so với cùng kỳ năm 2023, tương tự mức tăng ...
Kinh tế thế giới nổi bật (22-28/3): EU nỗ lực thoát dầu khí Nga, chứng khoán Mỹ cao kỷ lục, Trung Quốc dần phục hồi bất chấp ‘cơn gió ngược’

Kinh tế thế giới nổi bật (22-28/3): EU nỗ lực thoát dầu khí Nga, chứng khoán Mỹ cao kỷ lục, Trung Quốc dần phục hồi bất chấp ‘cơn gió ngược’

Châu Âu tiếp tục hành trình giảm phụ thuộc vào dầu khí của Nga, chứng khoán Mỹ đạt mức cao kỷ lục… là những tin kinh tế thế giới nổi bật.
Nền kinh tế ở 'ngã ba đường', Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nói gì với lãnh đạo doanh nghiệp Mỹ?

Nền kinh tế ở 'ngã ba đường', Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nói gì với lãnh đạo doanh nghiệp Mỹ?

Ngày 27/3, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có cuộc gặp lãnh đạo các doanh nghiệp và học giả Mỹ.
Tháp cao tầng: Biểu tượng của các thành phố lớn trên thế giới

Tháp cao tầng: Biểu tượng của các thành phố lớn trên thế giới

Trong hội họa, bức tranh được coi là hoàn hảo khi có một điểm nhấn thu hút mọi ánh nhìn của người xem. Trong lĩnh vực kiến trúc đô thị hiện đại, các tòa tháp ...
Bất động sản mới nhất: Thị trường đặc biệt nhạy cảm với thông tin quy hoạch, các phân khúc hút vốn ngoại, chuyển mục đích sử dụng đất nhiều dự án

Bất động sản mới nhất: Thị trường đặc biệt nhạy cảm với thông tin quy hoạch, các phân khúc hút vốn ngoại, chuyển mục đích sử dụng đất nhiều dự án

Tránh rủi ro khi đầu tư 'đón sóng' quy hoạch hạ tầng, các phân khúc địa ốc thu hút nguồn vốn ngoại… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Giải mã hiện tượng giá chung cư Hà Nội tăng vù vù, cơn sốt ‘món khoái khẩu’ đất nền đang trở nên khác biệt

Bất động sản mới nhất: Giải mã hiện tượng giá chung cư Hà Nội tăng vù vù, cơn sốt ‘món khoái khẩu’ đất nền đang trở nên khác biệt

Giá chung cư Hà Nội liên tục tăng, đất nền vẫn được săn đón, Vinhomes rộng cửa đầu tư dự án tại Long An… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất
Bất động sản mới nhất: Chung tay phá ‘cục máu đông’, nhà giá rẻ đang ‘tuyệt chủng’, giá đất ven Hà Nội tăng theo dự án vành đai 4

Bất động sản mới nhất: Chung tay phá ‘cục máu đông’, nhà giá rẻ đang ‘tuyệt chủng’, giá đất ven Hà Nội tăng theo dự án vành đai 4

Nỗ lực lấy lại niềm tin vào thị trường; nguồn cung khan hiếm, giá nhà tăng cao… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Đề xuất điều kiện để Việt kiều sở hữu nhà ở trong nước, TPHCM thu hồi đất 31 dự án, mức phạt khi chậm sang tên sổ đỏ

Bất động sản mới nhất: Đề xuất điều kiện để Việt kiều sở hữu nhà ở trong nước, TPHCM thu hồi đất 31 dự án, mức phạt khi chậm sang tên sổ đỏ

Bộ Xây dựng đề xuất điều kiện để Việt kiều sở hữu nhà trong nước, TPCM thu hồi đất 31 dự án trong năm 2024… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Chính phủ yêu cầu giải quyết việc ‘thổi giá’, giải mã hiện tượng giá chung cư tăng vù vù, chuyên gia hiến kế

Bất động sản mới nhất: Chính phủ yêu cầu giải quyết việc ‘thổi giá’, giải mã hiện tượng giá chung cư tăng vù vù, chuyên gia hiến kế

Yêu cầu khắc phục nghịch lý thừa nhà cao cấp, giá nhà trung bình ở Việt Nam cao gấp gần 24 lần thu nhập… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 29/3: Đồng USD leo dốc trước dữ liệu lạm phát quan trọng của Mỹ; Yen Nhật giảm mạnh

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 29/3: Đồng USD leo dốc trước dữ liệu lạm phát quan trọng của Mỹ; Yen Nhật giảm mạnh

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 29/3 ghi nhận đồng USD tăng giá trước khi dữ liệu lạm phát quan trọng của Mỹ được công bố.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 28/3: Yen Nhật 'long đong', USD trên đà tăng trưởng vững chắc

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 28/3: Yen Nhật 'long đong', USD trên đà tăng trưởng vững chắc

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 28/3 ghi nhận đồng USD đang trên đà tăng trưởng hằng quý vững chắc.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 27/3: Đồng USD tăng nhẹ, Yen Nhật đón tin không vui

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 27/3: Đồng USD tăng nhẹ, Yen Nhật đón tin không vui

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 27/3 ghi nhận USD tăng nhẹ khi các nhà giao dịch chờ đợi các dữ liệu mới về chính sách tiền tệ của Fed.
Từ ngày 1/7/2024, chuyển khoản trên 10 triệu phải xác thực bằng khuôn mặt vân tay

Từ ngày 1/7/2024, chuyển khoản trên 10 triệu phải xác thực bằng khuôn mặt vân tay

Tôi đọc được thông tin tới đây nếu chuyển khoản trên 10 triệu thì phải xác thực bằng khuôn mặt, vân tay. Vậy thông tin này có đúng không? – Độc giả Hà Phương
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 26/3: Đồng Yen trượt dốc, giới chức Nhật Bản bàn về khả năng can thiệp chính thức

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 26/3: Đồng Yen trượt dốc, giới chức Nhật Bản bàn về khả năng can thiệp chính thức

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 26/3 ghi nhận đồng USD quay đầu giảm, trong khi đó, Yen Nhật cũng không giữ được mức tăng lâu dài.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 25/3: USD tăng cao kéo Euro lao dốc, trong nước liên trục đi lên

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 25/3: USD tăng cao kéo Euro lao dốc, trong nước liên trục đi lên

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 25/3 ghi nhận đồng USD tăng cao, phục hồi toàn bộ khoản lỗ và kéo đồng Euro xuống thấp hơn.
Phiên bản di động