Ô nhiễm không khí từ góc nhìn kinh tế

Linh Chi
TGVN. Ô nhiễm không khí đã và đang là mối quan ngại lớn, khi các chỉ số chất lượng không khí liên tục trong nhiều ngày tại Hà Nội và các tỉnh, thành phố lớn luôn ở ngưỡng cao của thang cảnh báo.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
o nhiem khong khi tu goc nhin kinh te Kinh tế tư nhân vẫn là động lực chính của nền kinh tế
o nhiem khong khi tu goc nhin kinh te Ô nhiễm không khí: Vấn đề không của riêng ai
o nhiem khong khi tu goc nhin kinh te
4 tháng trở lại đây ô nhiễm không khí tại Hà Nội liên tục ở ngưỡng xấu, nguy hại đến sức khỏe. (Nguồn: Giaoducthoidai)

Tại Tọa đàm đối thoại chính sách “Tổn thất kinh tế của ô nhiễm không khí (ÔNKK) và các chính sách giảm thiểu ô nhiễm” do Đại học Kinh tế quốc dân (ĐHKTQD) tổ chức tại Hà Nội mới đây, các chuyên gia chỉ ra rằng, ÔNKK gây thiệt hại về kinh tế khoảng 10,8 - 13,2 tỷ USD mỗi năm (chiếm từ 5-7% GDP).

Tổn thất lớn về kinh tế

Theo nghiên cứu của ĐHKTQD, trong 10 bệnh có tỷ lệ tử vong cao nhất tại Việt Nam thì có 6 bệnh liên quan đến đường hô hấp và nguyên nhân đến từ ÔNKK và chất lượng không khí.

Nghiên cứu này cũng chỉ ra rằng, lượng CO2 phát thải năm 2010 tại Việt Nam đã tăng tới tám lần so với năm 1980, ước tính năm 2020 tăng gấp đôi so với năm 2010 và năm 2030 sẽ tăng lên gấp bốn lần. Việt Nam nằm trong chu kỳ ô nhiễm không khí hàng năm từ tháng 10 đến tháng 2 năm sau. Trong năm 2019, số ngày chỉ số chất lượng không khí AQI vượt quy chuẩn cao hơn các năm trước. Riêng tháng 12, có đợt ô nhiễm kéo dài hơn hai tuần, có ngày tất cả trạm đo đều màu tím (chỉ số AQI trên 200).

Bên cạnh đó, ÔNKK chính là “thủ phạm” gây ra hiện tượng lắng đọng và mưa axit, hủy hoại hệ sinh thái, làm giảm tính bền vững của các công trình xây dựng và các dạng vật liệu.

Không chỉ thế, theo PGS.TS. Đinh Đức Trường, Trưởng Khoa môi trường, Biến đổi khí hậu và Đô thị (ĐHKTQD), ÔNKK còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế. Tại Việt Nam, ÔNKK gây thiệt hại về kinh tế khoảng 10,8-13,2 tỷ USD mỗi năm (chiếm từ 5-7% GDP).

Theo số liệu Trung tâm Luật và Chính sách môi trường, Đại học Yale (Mỹ), năm 2018, Việt Nam có chỉ số hiệu quả môi trường (EPI) xếp thứ 132/180 quốc gia. Trước đó năm 2016, chỉ số EPI của Việt Nam là 131/178 quốc gia; năm 2012, chỉ số EPI của Việt Nam xếp 79/132.

“Các chỉ số này cho thấy, chất lượng môi trường không khí đang ngày càng tụt hậu, so sánh với thế giới thì Việt Nam hiện đang nằm trong nhóm các quốc gia có thứ bậc thấp về chất lượng môi trường không khí”, PGS. TS. Đinh Đức Trường nhấn mạnh.

Đến lúc phải mạnh tay

Xét về nguyên nhân gây ÔNKK, PGS TS. Đinh Đức Trường cho rẳng, có ba nhóm nguyên nhân chính. Thứ nhất là việc sử dụng tài nguyên của nền kinh tế Việt Nam. Nhiên liệu hóa thạch chiếm hơn 90% năng lượng, tiêu thụ than chiếm 36% và có dấu hiệu ngày càng tăng.

Thứ hai, Việt Nam là “thiên đường ô nhiễm” do FDI. Hay nói cách khác, Việt Nam đang từng bước trở thành “thiên đường ô nhiễm” như là một hiệu ứng phụ của việc tiếp nhận đầu tư FDI một cách thiếu kiểm soát, từ đó, dẫn đến hệ lụy là đã có nhiều dự án FDI phải trả giá đắt về ô nhiễm môi trường.

Thứ ba là do thứ bậc thấp trong phân công lao động quốc tế. Hiện nay, các nước đã phát triển chiếm vị trí cao trong chuỗi giá trị, vì vậy, những hoạt động sản xuất chế biến, chế tạo gây ô nhiễm bị đẩy về Việt Nam.

PGS.TS. Đinh Đức Trường cũng nhận thấy, Việt Nam hiện đang thâm dụng tài nguyên thiên nhiên và coi đó là giải pháp cho tăng trưởng kinh tế. Giống như các nước đang trong quá trình công nghiệp hóa, Việt Nam có sự chậm trễ tương đối trong các tiêu chuẩn môi trường.

Dù đã nhận thức được sự nghiêm trọng của ÔNKK nhưng nhìn chung công tác quản lý ÔNKK tại Việt Nam vẫn còn bất cập chưa được giải quyết triệt để. Một số vấn đề vẫn còn “nghẽn” cần xử lý như: hệ thống thể chế về môi trường không khí chưa đáp ứng yêu cầu, thiếu quy định đặc thù cho môi trường không khí, hệ thông tiêu chuẩn, quy chuẩn về môi trường không khí chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế, tính hiệu quả, hiệu lực thực thi chính sách, pháp luật chưa cao và thiếu tính gắn kết.

Đứng trước những vấn đề trên, PGS.TS. Đinh Đức Trường chỉ ra rằng, đã đến lúc Việt Nam phải “ra tay” xử lý tình trạng này. Việt Nam có bốn nguồn thu chính có thể sử dụng để giải quyết ô nhiễm môi trường, đó là: đánh thuế carbon, phí ô nhiễm môi trường, trái phiếu môi trường và hợp tác công tư trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng bảo vệ môi trường.

Các khoản thu này có thể được sử dụng để chi cho những hoạt động như: giám sát và hệ thống xử lý vi phạm, đầu tư cho năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, hỗ trợ đầu tư hạ tầng và tái cấu trúc nền kinh tế theo hướng xanh.

Đồng thời, Việt Nam cần loại bỏ tư duy độc lập, đơn ngành trong quá trình hoạch định các chiến lược, chính sách phát triển ở tất cả các cấp, các ngành; đổi mới công nghệ trong sản xuất và tiêu dùng năng lượng sạch; tăng cường nghiên cứu khoa học, đánh giá và dự báo các tác động của ÔNKK; đẩy mạnh hoạt động hợp tác quốc tế.

Để cuộc chiến chống ÔNKK đạt được hiệu quả về kinh tế, Việt Nam cần thực thi ngay một hệ thống các giải pháp đồng bộ và toàn diện, bao gồm các biện pháp cảnh báo, dự báo, khuyến cáo và thực thi các chính sách cắt giảm các hoạt động gây ÔNKK.

GS. Trần Thọ Đạt, Hiệu trưởng ĐHKTQD (thành viên tổ tư vấn Thủ tướng Chính phủ) nhận định, ÔNKK chủ yếu do hoạt động kinh tế của con người gây ra, vì vậy, để giảm thiểu một cách hiệu quả thì chính sách về kinh tế rất quan trọng.

“Chỉ khi nào bài toán về ÔNKK của Việt Nam tiệm cận đến mức độ chính xác thì đề xuất chính sách mới đạt hiệu quả”, GS. Trần Thọ Đạt kết luận.

“Chính sách phát triển kinh tế tổng thể cần xác định mục tiêu kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn là những cách tiếp cận đột phá để giải quyết vấn đề môi trường. Việt Nam cần phải đổi mới tư duy, cách tiếp cận trong kiểm soát vấn đề không khí dựa trên quan điểm của kinh tế”.

PGS TS. Nguyễn Thế Chinh, Viện trưởng Viện Chiến lược, chính sách tài nguyên và môi trường.

o nhiem khong khi tu goc nhin kinh te

Sydney ô nhiễm không khí nghiêm trọng do cháy rừng

TGVN. Khói bụi từ các đám cháy rừng đã khiến chất lượng không khí tại một số khu vực của Australia, trong đó có thành ...

o nhiem khong khi tu goc nhin kinh te

Ô nhiễm không khí: Khi nạn nhân cũng là thủ phạm

TGVN. Chia sẻ câu chuyện về chất lượng không khí tại Hà Nội, Giáo sư Hoàng Xuân Cơ – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu ...

o nhiem khong khi tu goc nhin kinh te

Chúng ta đã hiểu đúng về ô nhiễm không khí tại Hà Nội?

TGVN. Câu hỏi đã được thảo luận tại cuộc hội thảo “Hiểu đúng về ô nhiễm không khí tại Hà Nội – Hành động của ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Ba ngày 5/11/2024: Cự Giải sự nghiệp vượng khí

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Ba ngày 5/11/2024: Cự Giải sự nghiệp vượng khí

Tử vi hôm nay 5/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 5/11/2024, Lịch vạn niên ngày 5 tháng 11 năm 2024

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 5/11/2024, Lịch vạn niên ngày 5 tháng 11 năm 2024

Lịch âm 5/11. Lịch âm hôm nay 5/11/2024? Âm lịch hôm nay 5/11. Lịch vạn niên 5/11/2024. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 5/11/2024: Tuổi Tuất làm việc cần cù

Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 5/11/2024: Tuổi Tuất làm việc cần cù

Xem tử vi 5/11 - tử vi 12 con giáp hôm nay 5/11/2024 - Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất và Hợi về công việc, ...
Đối ngoại trong tuần: Thủ tướng kết thúc tốt đẹp chuyến công tác Trung Đông; công bố Hồ sơ Di cư Việt Nam

Đối ngoại trong tuần: Thủ tướng kết thúc tốt đẹp chuyến công tác Trung Đông; công bố Hồ sơ Di cư Việt Nam

Báo TG&VN điểm lại một số hoạt động nổi bật của đối ngoại Việt Nam trong tuần từ 28/10-4/11.
Núi lửa một nước Đông Nam Á phun trào, 10 người thiệt mạng

Núi lửa một nước Đông Nam Á phun trào, 10 người thiệt mạng

Ít nhất 10 người đã thiệt mạng sau khi núi lửa Lewotobi Laki-laki ở miền Đông Indonesia phun trào.
Philippines tạo đà thúc đẩy ngành công nghiệp Halal với Saudi Arabia

Philippines tạo đà thúc đẩy ngành công nghiệp Halal với Saudi Arabia

Philippines đang tìm kiếm quan hệ đối tác mới với Saudi Arabia trong các lĩnh vực phát triển bền vững và Halal.
Giá vàng hôm nay 5/11/2024: Giá vàng biến động trước bầu cử Mỹ, cơn sốt quý kim khiến BRICS và giới tỷ phú sục sôi, vàng nhẫn tiếp đà giảm

Giá vàng hôm nay 5/11/2024: Giá vàng biến động trước bầu cử Mỹ, cơn sốt quý kim khiến BRICS và giới tỷ phú sục sôi, vàng nhẫn tiếp đà giảm

Giá vàng hôm nay 5/11/2024: Giá vàng biến động trước bầu cử Mỹ, ông Trump có thể đẩy quý kim lên 2.900 USD/ounce. Giá vàng nhẫn tiếp đà đi xuống.
Cựu Giám đốc điều hành IMF: Phương Tây chưa 'buông tay' trừng phạt Nga, giống cách sử dụng với Trung Quốc

Cựu Giám đốc điều hành IMF: Phương Tây chưa 'buông tay' trừng phạt Nga, giống cách sử dụng với Trung Quốc

Cựu Giám đốc điều hành IMF tại Nga Alexei Mozhin nhận định, phương Tây sẽ không dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Nga trong tương lai gần.
Bầu cử Mỹ 2024: Doanh nghiệp, người tiêu dùng ngần ngại 'xuống tiền', có lý do để tạm gác âu lo

Bầu cử Mỹ 2024: Doanh nghiệp, người tiêu dùng ngần ngại 'xuống tiền', có lý do để tạm gác âu lo

Cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 khiến người tiêu dùng và doanh nghiệp đã trì hoãn việc mua sắm, đầu tư.
Giá vàng hôm nay 4/11/2024: Giá vàng 'bớt nóng' chờ tin bầu cử Mỹ, tâm lý lạc quan suy yếu, vẫn kỳ vọng sẽ tăng bứt phá

Giá vàng hôm nay 4/11/2024: Giá vàng 'bớt nóng' chờ tin bầu cử Mỹ, tâm lý lạc quan suy yếu, vẫn kỳ vọng sẽ tăng bứt phá

Giá vàng hôm nay 4/11/2024 ghi nhận tâm lý trên thị trường thế giới đã bớt lạc quan.
Trung Quốc 'cậy nhờ' Czech liên quan đến xe điện; Praha cùng Italy kêu gọi EU một vấn đề mà Đức cũng đồng lòng

Trung Quốc 'cậy nhờ' Czech liên quan đến xe điện; Praha cùng Italy kêu gọi EU một vấn đề mà Đức cũng đồng lòng

Trung Quốc đang hối thúc Cộng hòa Czech đóng vai trò tích cực trong quá trình góp phần giải quyết tranh chấp thương mại với EU về xe điện.
Australia 'thở phào' vượt qua lạm phát

Australia 'thở phào' vượt qua lạm phát

Ngày 3/11, Thủ tướng Australia Anthony Albanese tuyên bố giai đoạn tồi tệ nhất của cuộc khủng hoảng lạm phát tại nước này đã qua.
Bất động sản mới nhất: Chung cư từ cũ đến mới liên tục tăng giá, thiết lập mặt bằng mới, TPHCM quy định về diện tích tối thiểu được tách thửa

Bất động sản mới nhất: Chung cư từ cũ đến mới liên tục tăng giá, thiết lập mặt bằng mới, TPHCM quy định về diện tích tối thiểu được tách thửa

Giá chung cư tăng mạnh, cục bộ lên tới 40% theo quý, thủ tục chuyển đất trồng hoa màu sang đất thổ cư… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Đất nền Vành đai 4 ‘nổi sóng’, Hà Nội đề xuất giá thuê nhà ở xã hội, nguyên tắc đóng góp khi xây lại chung cư

Bất động sản mới nhất: Đất nền Vành đai 4 ‘nổi sóng’, Hà Nội đề xuất giá thuê nhà ở xã hội, nguyên tắc đóng góp khi xây lại chung cư

Đất nền Vành đai 4 hút nhà đầu tư, nguyên tắc đóng góp khi xây lại nhà chung cư… là những tin bất động sản mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Giá chung cư Hà Nội liên tục leo đỉnh, không còn căn hộ vừa túi tiền, ngăn ‘cò đất’ thổi giá ở TPHCM

Bất động sản mới nhất: Giá chung cư Hà Nội liên tục leo đỉnh, không còn căn hộ vừa túi tiền, ngăn ‘cò đất’ thổi giá ở TPHCM

Dư thừa căn hộ cao cấp, thiếu nhà ở vừa túi tiền đa số người dân, thủ tục mua bán căn hộ chung cư năm 2024… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Giá chung cư Hà Nội ‘nhảy múa’, khảo sát những dự án điển hình; hoàn tất thương vụ sang tay ‘siêu’ dự án ở TPHCM

Bất động sản mới nhất: Giá chung cư Hà Nội ‘nhảy múa’, khảo sát những dự án điển hình; hoàn tất thương vụ sang tay ‘siêu’ dự án ở TPHCM

Giá chung cư Hà Nội chỉ tăng không giảm, hoàn tất thoái vốn khỏi pháp nhân chủ đầu tư 'siêu' dự án… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Giá nhà cao phi thực tế, đề xuất biện pháp chặn đầu cơ, chung cư dẫn dắt thị trường, thời điểm ấn nút tăng tốc

Bất động sản mới nhất: Giá nhà cao phi thực tế, đề xuất biện pháp chặn đầu cơ, chung cư dẫn dắt thị trường, thời điểm ấn nút tăng tốc

Đề xuất biện pháp hạn chế đầu cơ, mua đi bán lại để kiếm lời, kịch bản thị trường quý IV/2024… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Công ty cổ phần Tư vấn & Xây dựng VINHOUSES dẫn đầu thị trường về thiết kế và xây dựng nhà hiện đại

Công ty cổ phần Tư vấn & Xây dựng VINHOUSES dẫn đầu thị trường về thiết kế và xây dựng nhà hiện đại

Công ty cổ phần Tư vấn & Xây dựng VINHOUSES đã khẳng định vị thế là đơn vị dẫn đầu thị trường về thiết kế và xây dựng nhà ở, thiết lập các tiêu chuẩn ...
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 4/11: Đồng USD có thể chứng kiến đợt giảm mới sau bầu cử Mỹ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 4/11: Đồng USD có thể chứng kiến đợt giảm mới sau bầu cử Mỹ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 4/11 ghi nhận lợi suất trái phiếu đang tiếp tục hỗ trợ đồng USD duy trì sức mạnh.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 1/11: BOJ thể hiện quan điểm 'diều hâu', USD chịu áp lực so với Yen

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 1/11: BOJ thể hiện quan điểm 'diều hâu', USD chịu áp lực so với Yen

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 1/11 ghi nhận USD giảm so với Yen Nhật.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 31/10: Thông tin từ Anh gây hỗn loạn thị trường

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 31/10: Thông tin từ Anh gây hỗn loạn thị trường

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 31/10 ghi nhận USD đã giảm giá so với các loại tiền tệ chính khác.
Agribank tham dự Hội nghị Sibos 2024 do Hiệp hội viễn thông tài chính liên ngân hàng toàn cầu (SWIFT) tổ chức tại Trung Quốc

Agribank tham dự Hội nghị Sibos 2024 do Hiệp hội viễn thông tài chính liên ngân hàng toàn cầu (SWIFT) tổ chức tại Trung Quốc

Từ ngày 21-24/10/2024 tại Bắc Kinh, Trung Quốc, đoàn công tác của Agribank do Phó Tổng giám đốc Đoàn Ngọc Lưu làm trưởng đoàn đã tham dự Hội nghị Sibos (SWIFT International Banking Operations Seminar) ...
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 30/10: USD đã tăng 3,6%, trong nước không có biến động mới

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 30/10: USD đã tăng 3,6%, trong nước không có biến động mới

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 30/10 ghi nhận đồng USD đạt mức cao nhất trong 3 tháng so với đồng Yen.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 29/10: Yen Nhật biến động mạnh nhất, USD vững vàng

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 29/10: Yen Nhật biến động mạnh nhất, USD vững vàng

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 29/10 ghi nhận đồng USD đã ổn định, đồng Yen Nhật chạm mức thấp nhất trong 3 tháng.
Phiên bản di động