Panama nỗ lực xoay xở trong cạnh tranh Mỹ-Trung

Minh Vương
Sự hiện diện về kinh tế ngày một rõ nét của Bắc Kinh, song song với ảnh hưởng còn đó của Washington đang đặt ra bài toán khó dành cho chính quyền Panama.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
(05.05) Cây cầu Atlantic là cây cầu thứ ba tại Kênh đào Panama, kết nối hai bờ khu vực Trung Mỹ và Nam Mỹ. (Nguồn: Dennis Garcia)
Trung Quốc dự kiến là nhà thầu xây dựng cây cầu thứ tư tại Kênh đào Panama. Trong ảnh, cầu Atlantic, cây cầu thứ ba tại Kênh đào Panama, kết nối hai bờ khu vực Trung Mỹ và Nam Mỹ. (Nguồn: Dennis Garcia)

Tại Kênh đào Panama, một trong các tuyến đường hàng hải quan trọng nhất thế giới, có ba cây cầu lớn, nối Trung Mỹ và Nam Mỹ. Cây cầu đầu tiên là sản phẩm của Mỹ, hai chiếc sau đó do công ty châu Âu xây dựng.

Tuy nhiên, điểm thú vị lại nằm ở cây cầu thứ tư. Nếu như ba cây cầu trên đại diện cho sự phát triển của đất nước này, cũng như mối quan hệ sâu sắc giữa Panama và Washington, cây cầu còn lại, dự kiến do Trung Quốc xây dựng song liên tục bị trì hoãn 6 năm qua, cho thấy bài toán quốc gia Trung Mỹ đang phải giải quyết.

Đó là tìm kiếm sự cân bằng giữa một bên là Mỹ, “người bảo hộ” một thời ở khu vực và Trung Quốc, cường quốc châu Á đang trỗi dậy mạnh mẽ.

Tình thân một thời…

Xuyên suốt thế kỷ XX, Panama đã luôn nằm trong các ưu tiên của Washington. Mỹ đã giúp nước này giành quyền độc lập từ Colombia. Đổi lại xứ cờ hoa được quyền sở hữu một dải đất để xây dựng và hoạt động kênh vận chuyển của mình. Các căn cứ không quân vả hải quân, bao gồm trụ sở của Bộ Chỉ huy miền Nam (SOUTHCOM) của Mỹ, từng duy trì sự hiện diện tại đây cho đến năm 1999.

Trong khi đó, Panama đã cố gắng xây dựng quan hệ với Trung Quốc trong nhiều thập kỷ. Theo cựu Ngoại trưởng nước này Jorge Ritter, khi Tổng thống Panama Aristides Royo bắt đầu đối thoại với Trung Quốc về thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1979, nhà lãnh đạo này đã nhận một cuộc gọi từ ông chủ Nhà Trắng Jimmy Carter. Trước sự thuyết phục của Tổng thống Mỹ, Panama đã từ bỏ nỗ lực này.

Tuy nhiên, trong bối cảnh Mỹ có nhiều mối quan tâm ở thế kỷ XXI, Panama cũng cần thay đổi. Một cựu Tổng thống nước này từng nói: “Chúng tôi cảm giác rằng mình không còn trong nghị trình của họ. Bốn năm liền, Mỹ không cử đại sứ tại Panama. Nói đúng hơn, khu vực này dường như không còn có lợi ích với họ nữa”.

Ngay cả đương kim Tổng thống Panama Laurentino Cortizo, một người có lập trường gần gũi với Washington, cũng đôi lần khó chịu trước những lần “thất hứa” của xứ cờ hoa trong thúc đẩy các dự án phát triển quan trọng trên đất nước Trung Mỹ. Nhắc lại chủ trương “xây dựng lại, tốt đẹp hơn” của đoàn đại biểu Mỹ thăm Panama tháng 4/2022, nhà lãnh đạo này thừa nhận: “Cho đến nay, nó vẫn chưa mang lại kết quả”.

(05.05) Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (trái) trao đổi cùng Tổng thống Panama Laurentino Cortizo trong khuôn khổ chuyến thăm đất nước Trung Mỹ ngày 19/4. (Nguồn: Reuters)
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (trái) trao đổi cùng Tổng thống Panama Laurentino Cortizo trong khuôn khổ chuyến thăm đất nước Trung Mỹ ngày 19/4. (Nguồn: Reuters)

Trước lợi ích mới

Tuy nhiên, Trung Quốc thì khác. Năm 2017, Panama từ bỏ mối liên kết kéo dài nhiều thập kỷ với đảo Đài Loan và thiết lập quan hệ với Trung Quốc. Cùng lúc đó, hàng loạt dự án được cường quốc châu Á tài trợ xuất hiện, từ bến du thuyền, đường tàu cao tốc tới Costa Rica, trung tâm hội nghị lớn, cây cầu thứ tư vắt ngang qua Kênh đào Panama và một đại sứ quán Trung Quốc ở ngay gần đó.

Sáu năm sau, với một chính quyền mới cùng áp lực chính trị, được cho là từ phía Mỹ, sự hiện diện của Trung Quốc đã “khiêm tốn” hơn nhiều. Bến du thuyền đã gần hoàn tất và trung tâm hội nghị đã mở cửa, song các dự án khác đã bị trì hoãn.

Đại sứ Trung Quốc Wei Qiang bức xúc: “Tôi không thể hiểu tại sao một đất nước, siêu cường duy nhất trên thế giới, lại ám ảnh tới vậy (chỉ việc Mỹ phản đối dự án của Trung Quốc). Sự lo sợ của họ chẳng khác nào như thời Chiến tranh Lạnh”.

Về phần mình, trong tuyên bố chính thức, giới chức xứ cờ hoa phủ nhận việc can thiệp gây trì hoãn dự án Trung Quốc tại Panama. Tổng thống Panama Laurentino Cortizo nhấn mạnh: “Chúng tôi không chịu bất kỳ sức ép nào từ Mỹ”. Tuy nhiên, bà Rita Vasquez, Thư ký tòa soạn của tờ La Prensa (Argentina) lại nghĩ khác: “Chính phủ mới (của Panama) dường như đã ‘ly hôn với Trung Quốc…Ngay khi họ nắm quyền, dự án đường tàu cao tốc (của Bắc Kinh) đã lập tức ‘xếp xó’.”

(05.05) Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (thứ hai từ trái sang) và Tổng thống Panama Juan Carlos Varela (thứ hai từ phải sang) trong lễ khánh thành cửa Cocoli của Kênh đào Panama tháng 12/2018. (Nguồn: Tân Hoa xã
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (giữa) và Tổng thống Panama Juan Carlos Varela trong lễ khánh thành cửa Cocoli của Kênh đào Panama tháng 12/2018. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Tuy nhiên, chừng đó thay đổi rõ ràng là chưa đủ. Trung Quốc vẫn đang có bước tiến dài tại Panama. Nước này đã cử đoàn đại biểu lớn nhất tham dự hội chợ thương mại năm nay. Dự kiến, trụ sở Đại sứ quán của Trung Quốc tại đây sẽ chính thức được khởi công trong vài tháng tới. Đáng chú ý, một số nguồn tin cho rằng dự án xây dựng cây cầu thứ tư qua Kênh đào Panama sẽ sớm được thông qua.

Mặc dù vui mừng trước những khoản đầu tư kếch sù này, song đất nước Trung Mỹ cũng lo ngại rằng nỗ lực duy trì vai trò trung lập nhiều năm qua đang trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Về phần mình, Đại sứ Mỹ Mari Carmen Aponte trấn an: “Tôi ở đây không phải để buộc Panama phải chọn giữa Mỹ và Trung Quốc”. Tuy nhiên, trong bối cảnh cạnh tranh Mỹ-Trung gay gắt và sự hiện diện ngày một rõ nét của Bắc Kinh tại Panama, hiện thực hóa cam kết này sẽ không hề đơn giản.

“Với một đất nước nhỏ, mong manh như chúng tôi, trung lập không chỉ cần thiết, mà còn là sự lựa chọn duy nhất”.

Cựu Ngoại trưởng Panama Jorge Ritter nhận định về lập trường của Panama trước cạnh tranh Mỹ-Trung.

EU 'bừng tỉnh' hối hả nhập cuộc chiến chip bán dẫn, so găng với các đối thủ nặng ký, châu Âu còn hy vọng?

EU 'bừng tỉnh' hối hả nhập cuộc chiến chip bán dẫn, so găng với các đối thủ nặng ký, châu Âu còn hy vọng?

Trong bối cảnh Mỹ đã can thiệp mạnh mẽ vào chuỗi cung ứng toàn cầu, EU vừa chính thức thông qua Thỏa thuận tạm thời ...

Tổng thống Mỹ: Cam kết về bảo vệ đồng minh Philippines là 'không gì lay chuyển'

Tổng thống Mỹ: Cam kết về bảo vệ đồng minh Philippines là 'không gì lay chuyển'

Ngày 1/5, Mỹ và Philippines tái khẳng định liên minh an ninh tồn tại hàng thập kỷ giữa hai nước.

Cạnh tranh Mỹ-Trung: Mỹ nói doanh nghiệp nước ngoài trì hoãn đầu tư vào Trung Quốc

Cạnh tranh Mỹ-Trung: Mỹ nói doanh nghiệp nước ngoài trì hoãn đầu tư vào Trung Quốc

Ngày 2/5, Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc Nicholas Burns cho biết rất nhiều công ty nước ngoài đang trì hoãn các khoản đầu tư ...

Câu trả lời của Nhật Bản về Trung Quốc

Câu trả lời của Nhật Bản về Trung Quốc

Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio nhận định trong bối cảnh tình hình thế giới hiện nay, các quốc gia cần có ‘những nước đi ...

Giữa lúc Mỹ loay hoay giải quyết bế tắc về trần nợ, Trung Quốc có thể giáng 'cú đấm bồi'

Giữa lúc Mỹ loay hoay giải quyết bế tắc về trần nợ, Trung Quốc có thể giáng 'cú đấm bồi'

Các nhà phân tích cho biết, bế tắc ở Washington về trần nợ quốc gia sẽ đẩy nhanh việc Trung Quốc cắt giảm lượng trái ...

(theo Financial Times)

Bài viết cùng chủ đề

Châu Phi - Trung Đông

Xem nhiều

Đọc thêm

Đoàn doanh nghiệp công nghệ hàng đầu Estonia đến Việt Nam, sẵn sàng góp sức trong nỗ lực chuyển đổi số

Đoàn doanh nghiệp công nghệ hàng đầu Estonia đến Việt Nam, sẵn sàng góp sức trong nỗ lực chuyển đổi số

Từ ngày 4-8/11, một đoàn đại biểu từ Estonia sẽ có chuyến thăm Việt Nam nhằm tìm kiếm cơ hội hợp tác trong lĩnh vực chuyển đổi số.
Tin thế giới 5/11: Ông Trump thừa nhận có thể thua, Hàn Quốc nói 10.000 binh sĩ Triều Tiên đã ở Nga, Ngoại trưởng Đức bất ngờ thăm Ukraine

Tin thế giới 5/11: Ông Trump thừa nhận có thể thua, Hàn Quốc nói 10.000 binh sĩ Triều Tiên đã ở Nga, Ngoại trưởng Đức bất ngờ thăm Ukraine

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong 24 giờ qua.
Giá vàng hôm nay 6/11/2024: Giá vàng có 'phá lệ' sau bầu cử Mỹ? Thị trường sẽ đi lên dù ai là tổng thống? Vàng nhẫn rớt mạnh

Giá vàng hôm nay 6/11/2024: Giá vàng có 'phá lệ' sau bầu cử Mỹ? Thị trường sẽ đi lên dù ai là tổng thống? Vàng nhẫn rớt mạnh

Giá vàng hôm nay 6/11/2024 ghi nhận thị trường thế giới duy trì tương đối ổn định khi chờ đợi kết quả bầu cử tổng thống Mỹ 2024.
Giá tiêu hôm nay 6/11/2024: Thị trường ảm đạm, doanh nghiệp xuất khẩu gặp khó, tiêu Việt chiếm 69% thị phần tại Thổ Nhĩ Kỳ

Giá tiêu hôm nay 6/11/2024: Thị trường ảm đạm, doanh nghiệp xuất khẩu gặp khó, tiêu Việt chiếm 69% thị phần tại Thổ Nhĩ Kỳ

Giá tiêu hôm nay 6/11/2024 tại thị trường trong nước đi ngang ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 140.000 - 141.000 đồng/kg.
Chip bộ nhớ mới được điều khiển bằng ánh sáng và nam châm giúp máy tính AI ít ngốn điện hơn

Chip bộ nhớ mới được điều khiển bằng ánh sáng và nam châm giúp máy tính AI ít ngốn điện hơn

Các nhà nghiên cứu Mỹ đang phát triển một loại chip bộ nhớ mới có thể vừa lưu trữ thông tin vừa thực hiện các phép tính với tốc độ ...
Hỗ trợ phụ nữ bị ảnh hưởng bởi hạn hán, xâm nhập mặn tại Cà Mau và Ninh Thuận

Hỗ trợ phụ nữ bị ảnh hưởng bởi hạn hán, xâm nhập mặn tại Cà Mau và Ninh Thuận

Đại sứ quán Nhật Bản và UN Women hỗ trợ 7.200 người dân, đặc biệt là phụ nữ tại Cà Mau và Ninh Thuận bị ảnh hưởng bởi hạn hán ...
Tin thế giới 5/11: Ông Trump thừa nhận có thể thua, Hàn Quốc nói 10.000 binh sĩ Triều Tiên đã ở Nga, Ngoại trưởng Đức bất ngờ thăm Ukraine

Tin thế giới 5/11: Ông Trump thừa nhận có thể thua, Hàn Quốc nói 10.000 binh sĩ Triều Tiên đã ở Nga, Ngoại trưởng Đức bất ngờ thăm Ukraine

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong 24 giờ qua.
TRỰC TIẾP bầu cử Mỹ 2024: Trận đấu cuối cùng giữa ông Donald Trump và bà Kamala Harris bắt đầu

TRỰC TIẾP bầu cử Mỹ 2024: Trận đấu cuối cùng giữa ông Donald Trump và bà Kamala Harris bắt đầu

Báo Thế giới và Việt Nam liên tục cập nhật diễn biến và kết quả của cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2024 ngày 5/11.
Bầu cử Mỹ 2024: Tuyên bố trước 'giờ G' của một cử tri Mỹ giàu kinh nghiệm

Bầu cử Mỹ 2024: Tuyên bố trước 'giờ G' của một cử tri Mỹ giàu kinh nghiệm

Tôi hỏi là ông sẽ bỏ phiếu cho ai? Kamala Harris, ông trả lời tôi với giọng nhỏ nhẹ nhưng dứt khoát.
'Họa vô đơn chí' có thể đẩy chính phủ 'đèn giao thông' của Đức tới nguy cơ sụp đổ

'Họa vô đơn chí' có thể đẩy chính phủ 'đèn giao thông' của Đức tới nguy cơ sụp đổ

Đây là thời điểm tồi tệ nhất có thể dẫn tới chính phủ sụp đổ, xét theo những gì đang xảy ra ở Ukraine và tình hình kinh tế ở Đức.
Syria lên án cuộc không kích của Israel nhằm vào các địa điểm dân sự gần Damascus

Syria lên án cuộc không kích của Israel nhằm vào các địa điểm dân sự gần Damascus

Bộ Ngoại giao Syria kêu gọi Liên hợp quốc (LHQ) hành động khẩn cấp để ngăn chặn các động thái quân sự của Israel nhằm vào dân thường.
Bầu cử tổng thống Mỹ 2024 bắt đầu, hai ứng viên hòa nhau tại điểm đầu tiên, kịch bản nào để tới con số quyền lực?

Bầu cử tổng thống Mỹ 2024 bắt đầu, hai ứng viên hòa nhau tại điểm đầu tiên, kịch bản nào để tới con số quyền lực?

Nếu các cuộc thăm dò trước bầu cử tổng thống Mỹ 2024 là chính xác, cuộc đua năm nay cần theo dõi sát 7 tiểu bang chiến địa.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 sẽ tác động tới tình hình thế giới thế nào và chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris khác biệt ra sao?
Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Theo Đại sứ Phạm Quang Vinh, cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm nay rất sít sao, nhưng dù là ai thì quan hệ Việt Nam-Mỹ vẫn tiếp đà phát triển tích cực.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ luôn có ý nghĩa quan trọng không chỉ trong nội bộ nước Mỹ mà còn với cộng đồng quốc tế.
Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Có thể khẳng định rằng AI không còn là một công nghệ của tương lai mà đã và đang định hình lại cục diện địa chính trị.
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Dư luận về leo thang căng thẳng ở bán đảo liên Triều chưa kịp lắng lại bùng lên với thông tin quân đội Triều Tiên xuất hiện ở Nga.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Phiên bản di động