Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO: Bên đẩy, bên ghìm

Minh Vương
Nỗ lực đưa Phần Lan và Thụy Điển gia nhập Tổ chức Bắc Đại Tây Dương (NATO) của Mỹ và châu Âu vẫn chưa thể vượt qua được rào cản từ Hungary và Thổ Nhĩ Kỳ.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Thủ tướng Phần Lan Sanna Marin (trái) và người đồng cấp Thụy Điển Ulf Kristersson trong họp báo chung tại Stockholm ngày 2/2. (Nguồn: Picture Alliance)
Thủ tướng Phần Lan Sanna Marin (trái) và người đồng cấp Thụy Điển Ulf Kristersson trong họp báo chung tại Stockholm ngày 2/2. (Nguồn: Picture Alliance)

Ước vọng chung

Ngày 6/3, Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto đã khởi động chuyến thăm kéo dài năm ngày tại Mỹ, trải dài từ bờ Đông sang bờ Tây của xứ cờ hoa cùng nhiều cuộc gặp gỡ, tiếp xúc quan trọng. Bên cạnh hợp tác song phương, nỗ lực kêu gọi sự ủng hộ dành cho Phần Lan gia nhập NATO chắc chắn sẽ là chủ đề xuyên suốt trong chuyến công du, dù là trong các cuộc tiếp xúc và phát biểu tại bang Washington, thảo luận về chính sách an ninh ở California, hội đàm ở Washington D.C hay ghé thăm căn cứ Hải quân Norfolk tại Virginia.

Trước đó, ngày 22/2 phát biểu tại họp báo chung ở Harpsund, hạt Sodermanland, Thụy Điển cùng Thủ tướng nước chủ nhà Ulf Kristersson và Thủ tướng Na Uy Jonas Gahr Store, ông Sauli Niinisto đã gửi một thông điệp ngắn gọn nhưng rõ ràng: Helsinki và Stockholm muốn gia nhập NATO “càng sớm càng tốt”. Trong khi đó, ông Kristersson cũng bày tỏ kỳ vọng về khả năng trở thành một phần của khối quân sự, nhấn mạnh kịch bản này sẽ cho phép ba nước nối lại hoạt động quốc phòng chung “sau hơn 500 năm qua”, với lần gần đây nhất là trong khuôn khổ Liên hiệp Kalmar (1397-1523).

Quan trọng hơn, nỗ lực gia nhập NATO không chỉ là ước vọng của Helsinki và Stockholm, mà còn được Washington và nhiều nước phương Tây coi là ưu tiên hàng đầu hiện nay. Trong thời gian qua, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đã có hàng loạt cuộc tiếp xúc với quan chức cấp cao của nhiều nước châu Âu, bao gồm cả Hungary và Thổ Nhĩ Kỳ, hai nước thành viên chưa phê chuẩn lá đơn xin gia nhập của Thụy Điển và Phần Lan. Phát biểu trong họp báo với Thủ tướng Phần Lan Sanna Marin, ngày 28/2 tại Helsinki, ông nhấn mạnh: “Thông điệp của tôi là cả hai nước đã đáp ứng yêu cầu trong thỏa thuận ba bên (với Thổ Nhĩ Kỳ)”.

Trong khi đó, ông John Kirby, Điều phối viên truyền thông chiến lược của Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ, nhấn mạnh hai nước này sẽ là “đồng minh NATO tuyệt vời”. Tuy nhiên, ông cho rằng, thứ tự gia nhập của Phần Lan và Thụy Điển “không phải ưu tiên chính của chúng tôi”.

Đây là điểm khác biệt giữa Mỹ so với NATO và một số đồng minh châu Âu khác, vốn cho rằng việc cả Phần Lan và Thụy Điển cùng gia nhập liên minh quân sự sẽ gửi thông điệp mạnh mẽ hơn tới Nga. Tuy nhiên, sự thận trọng này rõ ràng không làm xói mòn lập trường của xứ cờ hoa đối với nỗ lực của hai nước Bắc Âu.

…và lợi ích riêng

Song sau tất cả, nỗ lực của Phần Lan, Thụy Điển và Mỹ cùng phần còn lại của châu Âu chưa thể vượt qua được hai “hòn đá tảng” là Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary.

Với Ankara, Tổng thống Recep Tayyip Erdogan đã phản đối tư cách thành viên của Stockholm và Helsinki vì lý do an ninh. Ông cho rằng, hai quốc gia Bắc Âu, nhất là Thụy Điển, chứa chấp những phần tử có liên quan tới lực lượng vũ trang của Đảng Công nhân người Kurd (PKK) và một số tổ chức bị Ankara quy kết là khủng bố. Tuy nhiên, lời kêu gọi của Ankara, yêu cầu dẫn độ những cá nhân này về nước đã bị Stockholm bác bỏ. Đồng thời, làn sóng phản đối trước cửa Đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ tại Thụy Điển nhắm vào cá nhân của ông Erdogan cũng khiến quan hệ song phương càng thêm xấu.

Một số ý kiến cho rằng, ông Erdogan muốn chờ đợi kết quả của cuộc tổng tuyển cử vào tháng Năm tới trước khi đưa ra quyết định cuối cùng. Ngoài ra, không loại trừ khả năng thái độ của Ankara có liên quan tới quan hệ với Liên minh châu Âu (EU) và Mỹ. Thực tế cho thấy bất chấp nỗ lực, trong nhiều năm, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn chưa thể trở thành một phần của EU, dù đã đáp ứng nhiều yêu cầu của khối. Trong khi đó, nước này có thể sử dụng vấn đề tư cách thành viên NATO của Stockholm để thương thảo với Washington, giúp nối lại chương trình sản xuất và tiếp nhận máy bay chiến đấu từng bị hủy bỏ.

Đáng chú ý, Thổ Nhĩ Kỳ không phải là trở ngại duy nhất khi Hungary cũng chưa phê chuẩn lá đơn xin gia nhập NATO của Phần Lan và Thụy Điển. Thủ tướng Viktor Orban khẳng định không ngăn cản hai nước Bắc Âu gia nhập liên minh, song chính các nghị sĩ của đảng Fidesz do ông lãnh đạo lại “không nhiệt tình lắm” với đề nghị này.

Mặc dù vậy, một số nhà quan sát cho rằng, không loại trừ khả năng ông Orban đang muốn nhận được sự nhượng bộ hơn từ EU, vốn nhiều lần chỉ trích vấn đề pháp quyền tại Budapest và ngăn không cho nước này tiếp cận các quỹ của EU.

Giới quan sát cũng nhận định, nếu Thổ Nhĩ Kỳ “mở cửa” cho Thụy Điển và Phần Lan vào NATO, Hungary có thể làm điều tương tự. Kịch bản này có thể xảy ra, đặc biệt trong bối cảnh quan hệ giữa Stockholm và Ankara đã có dấu hiệu cải thiện sau khi Thụy Điển viện trợ Thổ Nhĩ Kỳ khắc phục hậu quả động đất. Do đó, cuộc thảo luận giữa hai nước này cùng Phần Lan ngày 9/3 tới có thể diễn biến tích cực hơn. Song liệu kết quả đó sẽ mang lại điều Mỹ, châu Âu và NATO muốn hay không, vẫn là câu hỏi còn bỏ ngỏ.

Phần Lan-Thụy Điển xin nhập NATO: Quốc hội Hungary tranh luận, tin tích cực đã tới

Phần Lan-Thụy Điển xin nhập NATO: Quốc hội Hungary tranh luận, tin tích cực đã tới

Ngày 1/3, Quốc hội Hungary bắt đầu tranh luận về việc Phần Lan và Thụy Điển xin gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại ...

Thụy Điển gia nhập NATO: Đã thấy tia sáng hy vọng, Tổng thư ký NATO kỳ vọng thời điểm kết nạp

Thụy Điển gia nhập NATO: Đã thấy tia sáng hy vọng, Tổng thư ký NATO kỳ vọng thời điểm kết nạp

Ngày 23/2, Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg cho biết, ông đã thấy tiến triển trong các ...

Ukraine gia nhập EU, NATO: Ngoại trưởng Dmytro Kuleba 'nóng lòng' gặp đại diện EU và NATO, IMF mở đường cho Kiev

Ukraine gia nhập EU, NATO: Ngoại trưởng Dmytro Kuleba 'nóng lòng' gặp đại diện EU và NATO, IMF mở đường cho Kiev

Tháng trước, chính phủ Ukraine tuyên bố việc hội nhập vào EU và NATO là một trong những mục tiêu hàng đầu của nước này.

Phần Lan vững lập trường gia nhập NATO cùng thời điểm với Thụy Điển, đã 'bày tỏ' với Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary

Phần Lan vững lập trường gia nhập NATO cùng thời điểm với Thụy Điển, đã 'bày tỏ' với Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary

Theo Thủ tướng Phần Lan Sanna Marin, nước này muốn vào NATO cùng thời điểm với Thụy Điển.

Ấn định thời điểm Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO?

Ấn định thời điểm Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO?

Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg kêu gọi tất cả các đồng minh hoàn tất việc phê ...

Đọc thêm

Các doanh nghiệp Nhật Bản mong muốn tiếp tục mở rộng kinh doanh tại Việt Nam

Các doanh nghiệp Nhật Bản mong muốn tiếp tục mở rộng kinh doanh tại Việt Nam

Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, Việt Nam luôn coi trọng quan hệ với Nhật Bản cũng như hoạt động của các nhà đầu tư Nhật Bản tại Việt ...
Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Sáu nước dọc sông Lan Thương - Mekong cùng giải quyết thách thức tài nguyên nước, thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực và phúc lợi người dân.
Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Iran bị trừng phạt vì cấp tên lửa cho Nga, Philippines cứng rắn với Trung Quốc, Cố vấn cảnh báo lực lượng Ukraine bị 'đình trệ', Trung Quốc-Nga-Iran tập trận
Bộ đội biên phòng Việt Nam-Lào tuần tra song phương biên giới

Bộ đội biên phòng Việt Nam-Lào tuần tra song phương biên giới

Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh Quảng Trị và Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Savanakhet (Lào) tổ chức tuần tra song phương đoạn biên giới.
Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp Giám đốc quốc gia Ngân hàng thế giới tại Việt Nam

Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp Giám đốc quốc gia Ngân hàng thế giới tại Việt Nam

Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Ngân hàng thế giới tăng tài trợ vốn cho Việt Nam, tập trung vào những dự án trọng điểm quốc gia, quy mô ...
'Suối ngọt' xuất hiện ở khu vực Lan Thương - Mekong

'Suối ngọt' xuất hiện ở khu vực Lan Thương - Mekong

Trung Quốc khởi xướng dự án thí điểm nguồn nước tại Lào, cho phép khoảng 2.000 cư dân địa phương có thể tiếp cận với nước uống an toàn.
Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Sáu nước dọc sông Lan Thương - Mekong cùng giải quyết thách thức tài nguyên nước, thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực và phúc lợi người dân.
Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Iran bị trừng phạt vì cấp tên lửa cho Nga, Philippines cứng rắn với Trung Quốc, Cố vấn cảnh báo lực lượng Ukraine bị 'đình trệ', Trung Quốc-Nga-Iran tập trận
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Đức cho rằng, Mỹ có thể có manh mối về vụ tấn công khủng bố cướp đi sinh mạng của hơn 140 ở ngoại ô thủ đô Moscow của Nga tối 22/3.
Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp mong muốn chia sẻ kiến thức kỹ thuật với Brazil trong khi vẫn tôn trọng mọi cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Nga cho rằng, nếu phương Tây cung cấp cho Ukraine máy bay tiêm kích F-16, điều đó cũng sẽ không làm thay đổi tình hình trên chiến trường.
Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Triều Tiên dường như đang chuẩn bị cho vụ phóng vệ tinh do thám tiếp theo, mặc dù không có dấu hiệu cho thấy vụ phóng sắp xảy ra.
Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Việc 4 nghi phạm vụ tấn công nhà hát ở Nga hôm 22/3 đều mang quốc tịch Tajikistan khiến sự chú ý đổ dồn về quốc gia Trung Á này.
Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga ngày 22/3 do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện cho thấy sự thay đổi mục tiêu của tổ chức khủng bố này.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao được đánh giá là kênh hiệu quả để trao đổi ý kiến về các vấn đề kinh tế đáng quan tâm nhất trong suốt hai thập kỷ qua.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Việc Mỹ bỏ phiếu trắng với nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Gaza của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc liệu có thể làm chuyển hướng quan hệ với Israel?
Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Kế hoạch theo Chương trình Không quân Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) của Nhật Bản, Anh và Italy báo hiệu sự thay đổi then chốt trong chiến lược an ninh khu vực.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ tìm cách tối đa hóa hoạt động ngoại giao để đưa mối quan hệ của Ấn Độ với các đối tác Đông Nam Á lên một tầm cao mới.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Khi chính lực lượng IS đã nhận là chủ mưu cuộc khủng bố, Nga vẫn chưa thể vội vàng tin bởi nếu vội tin rất có thể Moscow đã dính bẫy.
Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

EU đồng lòng hỗ trợ Ukraine 'bằng mọi giá' vì hòa bình trong bối cảnh Nga đang dành nhiều lợi thế trong cuộc xung đột.
Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Hội nghị thượng đỉnh ba bên giữa Nhật Bản, Mỹ và Philippines sẽ lần đầu tiên được tổ chức tại Mỹ vào giữa tháng 4 này.
Phiên bản di động