Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO: Bên đẩy, bên ghìm

Minh Vương
Nỗ lực đưa Phần Lan và Thụy Điển gia nhập Tổ chức Bắc Đại Tây Dương (NATO) của Mỹ và châu Âu vẫn chưa thể vượt qua được rào cản từ Hungary và Thổ Nhĩ Kỳ.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Thủ tướng Phần Lan Sanna Marin (trái) và người đồng cấp Thụy Điển Ulf Kristersson trong họp báo chung tại Stockholm ngày 2/2. (Nguồn: Picture Alliance)
Thủ tướng Phần Lan Sanna Marin (trái) và người đồng cấp Thụy Điển Ulf Kristersson trong họp báo chung tại Stockholm ngày 2/2. (Nguồn: Picture Alliance)

Ước vọng chung

Ngày 6/3, Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto đã khởi động chuyến thăm kéo dài năm ngày tại Mỹ, trải dài từ bờ Đông sang bờ Tây của xứ cờ hoa cùng nhiều cuộc gặp gỡ, tiếp xúc quan trọng. Bên cạnh hợp tác song phương, nỗ lực kêu gọi sự ủng hộ dành cho Phần Lan gia nhập NATO chắc chắn sẽ là chủ đề xuyên suốt trong chuyến công du, dù là trong các cuộc tiếp xúc và phát biểu tại bang Washington, thảo luận về chính sách an ninh ở California, hội đàm ở Washington D.C hay ghé thăm căn cứ Hải quân Norfolk tại Virginia.

Trước đó, ngày 22/2 phát biểu tại họp báo chung ở Harpsund, hạt Sodermanland, Thụy Điển cùng Thủ tướng nước chủ nhà Ulf Kristersson và Thủ tướng Na Uy Jonas Gahr Store, ông Sauli Niinisto đã gửi một thông điệp ngắn gọn nhưng rõ ràng: Helsinki và Stockholm muốn gia nhập NATO “càng sớm càng tốt”. Trong khi đó, ông Kristersson cũng bày tỏ kỳ vọng về khả năng trở thành một phần của khối quân sự, nhấn mạnh kịch bản này sẽ cho phép ba nước nối lại hoạt động quốc phòng chung “sau hơn 500 năm qua”, với lần gần đây nhất là trong khuôn khổ Liên hiệp Kalmar (1397-1523).

Quan trọng hơn, nỗ lực gia nhập NATO không chỉ là ước vọng của Helsinki và Stockholm, mà còn được Washington và nhiều nước phương Tây coi là ưu tiên hàng đầu hiện nay. Trong thời gian qua, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đã có hàng loạt cuộc tiếp xúc với quan chức cấp cao của nhiều nước châu Âu, bao gồm cả Hungary và Thổ Nhĩ Kỳ, hai nước thành viên chưa phê chuẩn lá đơn xin gia nhập của Thụy Điển và Phần Lan. Phát biểu trong họp báo với Thủ tướng Phần Lan Sanna Marin, ngày 28/2 tại Helsinki, ông nhấn mạnh: “Thông điệp của tôi là cả hai nước đã đáp ứng yêu cầu trong thỏa thuận ba bên (với Thổ Nhĩ Kỳ)”.

Trong khi đó, ông John Kirby, Điều phối viên truyền thông chiến lược của Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ, nhấn mạnh hai nước này sẽ là “đồng minh NATO tuyệt vời”. Tuy nhiên, ông cho rằng, thứ tự gia nhập của Phần Lan và Thụy Điển “không phải ưu tiên chính của chúng tôi”.

Đây là điểm khác biệt giữa Mỹ so với NATO và một số đồng minh châu Âu khác, vốn cho rằng việc cả Phần Lan và Thụy Điển cùng gia nhập liên minh quân sự sẽ gửi thông điệp mạnh mẽ hơn tới Nga. Tuy nhiên, sự thận trọng này rõ ràng không làm xói mòn lập trường của xứ cờ hoa đối với nỗ lực của hai nước Bắc Âu.

…và lợi ích riêng

Song sau tất cả, nỗ lực của Phần Lan, Thụy Điển và Mỹ cùng phần còn lại của châu Âu chưa thể vượt qua được hai “hòn đá tảng” là Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary.

Với Ankara, Tổng thống Recep Tayyip Erdogan đã phản đối tư cách thành viên của Stockholm và Helsinki vì lý do an ninh. Ông cho rằng, hai quốc gia Bắc Âu, nhất là Thụy Điển, chứa chấp những phần tử có liên quan tới lực lượng vũ trang của Đảng Công nhân người Kurd (PKK) và một số tổ chức bị Ankara quy kết là khủng bố. Tuy nhiên, lời kêu gọi của Ankara, yêu cầu dẫn độ những cá nhân này về nước đã bị Stockholm bác bỏ. Đồng thời, làn sóng phản đối trước cửa Đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ tại Thụy Điển nhắm vào cá nhân của ông Erdogan cũng khiến quan hệ song phương càng thêm xấu.

Một số ý kiến cho rằng, ông Erdogan muốn chờ đợi kết quả của cuộc tổng tuyển cử vào tháng Năm tới trước khi đưa ra quyết định cuối cùng. Ngoài ra, không loại trừ khả năng thái độ của Ankara có liên quan tới quan hệ với Liên minh châu Âu (EU) và Mỹ. Thực tế cho thấy bất chấp nỗ lực, trong nhiều năm, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn chưa thể trở thành một phần của EU, dù đã đáp ứng nhiều yêu cầu của khối. Trong khi đó, nước này có thể sử dụng vấn đề tư cách thành viên NATO của Stockholm để thương thảo với Washington, giúp nối lại chương trình sản xuất và tiếp nhận máy bay chiến đấu từng bị hủy bỏ.

Đáng chú ý, Thổ Nhĩ Kỳ không phải là trở ngại duy nhất khi Hungary cũng chưa phê chuẩn lá đơn xin gia nhập NATO của Phần Lan và Thụy Điển. Thủ tướng Viktor Orban khẳng định không ngăn cản hai nước Bắc Âu gia nhập liên minh, song chính các nghị sĩ của đảng Fidesz do ông lãnh đạo lại “không nhiệt tình lắm” với đề nghị này.

Mặc dù vậy, một số nhà quan sát cho rằng, không loại trừ khả năng ông Orban đang muốn nhận được sự nhượng bộ hơn từ EU, vốn nhiều lần chỉ trích vấn đề pháp quyền tại Budapest và ngăn không cho nước này tiếp cận các quỹ của EU.

Giới quan sát cũng nhận định, nếu Thổ Nhĩ Kỳ “mở cửa” cho Thụy Điển và Phần Lan vào NATO, Hungary có thể làm điều tương tự. Kịch bản này có thể xảy ra, đặc biệt trong bối cảnh quan hệ giữa Stockholm và Ankara đã có dấu hiệu cải thiện sau khi Thụy Điển viện trợ Thổ Nhĩ Kỳ khắc phục hậu quả động đất. Do đó, cuộc thảo luận giữa hai nước này cùng Phần Lan ngày 9/3 tới có thể diễn biến tích cực hơn. Song liệu kết quả đó sẽ mang lại điều Mỹ, châu Âu và NATO muốn hay không, vẫn là câu hỏi còn bỏ ngỏ.

Phần Lan-Thụy Điển xin nhập NATO: Quốc hội Hungary tranh luận, tin tích cực đã tới

Phần Lan-Thụy Điển xin nhập NATO: Quốc hội Hungary tranh luận, tin tích cực đã tới

Ngày 1/3, Quốc hội Hungary bắt đầu tranh luận về việc Phần Lan và Thụy Điển xin gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại ...

Thụy Điển gia nhập NATO: Đã thấy tia sáng hy vọng, Tổng thư ký NATO kỳ vọng thời điểm kết nạp

Thụy Điển gia nhập NATO: Đã thấy tia sáng hy vọng, Tổng thư ký NATO kỳ vọng thời điểm kết nạp

Ngày 23/2, Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg cho biết, ông đã thấy tiến triển trong các ...

Ukraine gia nhập EU, NATO: Ngoại trưởng Dmytro Kuleba 'nóng lòng' gặp đại diện EU và NATO, IMF mở đường cho Kiev

Ukraine gia nhập EU, NATO: Ngoại trưởng Dmytro Kuleba 'nóng lòng' gặp đại diện EU và NATO, IMF mở đường cho Kiev

Tháng trước, chính phủ Ukraine tuyên bố việc hội nhập vào EU và NATO là một trong những mục tiêu hàng đầu của nước này.

Phần Lan vững lập trường gia nhập NATO cùng thời điểm với Thụy Điển, đã 'bày tỏ' với Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary

Phần Lan vững lập trường gia nhập NATO cùng thời điểm với Thụy Điển, đã 'bày tỏ' với Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary

Theo Thủ tướng Phần Lan Sanna Marin, nước này muốn vào NATO cùng thời điểm với Thụy Điển.

Ấn định thời điểm Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO?

Ấn định thời điểm Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO?

Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg kêu gọi tất cả các đồng minh hoàn tất việc phê ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Tỷ số cân não trước trận đấu cuối cùng, đại gia Elon Musk rộng đường vung tiền cho ông Trump

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Tỷ số cân não trước trận đấu cuối cùng, đại gia Elon Musk rộng đường vung tiền cho ông Trump

Cả 3 mô hình dự báo kết quả Bầu cử tổng thống Mỹ 2024 đều cho thấy cuộc đua sẽ rất sít sao và gần như không thể nói trước ...
Ruben Amorim bị HLV từng thất bại ở MU cảnh báo

Ruben Amorim bị HLV từng thất bại ở MU cảnh báo

David Moyes đã lên tiếng cảnh báo Ruben Amorim về sức ép khủng khiếp khi ngồi ghế nóng tại MU.
Chính trị gia đối lập hàng đầu Mozambique bị ám sát hụt ở Nam Phi

Chính trị gia đối lập hàng đầu Mozambique bị ám sát hụt ở Nam Phi

Chính trị gia Mozambique Venancio Mondlane tuyên bố thoát khỏi một vụ ám sát bất thành ở Nam Phi.
Bầu cử Mỹ 2024: Cuộc đấu của những người sở hữu vận may đáng kinh ngạc, chương cuối trong câu chuyện dài kỳ khó đoán

Bầu cử Mỹ 2024: Cuộc đấu của những người sở hữu vận may đáng kinh ngạc, chương cuối trong câu chuyện dài kỳ khó đoán

Hành trình trở thành ứng cử viên Tổng thống Mỹ trong cuộc bầu cử 2024 của ông Donald Trump và Kamala Harris có rất nhiều yếu tố bất ngờ.
'Nút báo động' và đội SWAT: An ninh thắt chặt trước cuộc bầu cử Mỹ

'Nút báo động' và đội SWAT: An ninh thắt chặt trước cuộc bầu cử Mỹ

Lực lượng Vệ binh Quốc gia được kích hoạt, sở chỉ huy FBI được thành lập tại Washington và các đội vũ khí đặc biệt được triển khai trên các ...
Kiến tạo thần sầu và như máy, Marc Casado đạt mốc 9 năm có 1

Kiến tạo thần sầu và như máy, Marc Casado đạt mốc 9 năm có 1

Tiền vệ Marc Casado thiết lập dấu mốc kiến tạo ấn tượng ở trận Barcelona thắng Espanyol 3-1 tại vòng 12 La Liga.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Tỷ số cân não trước trận đấu cuối cùng, đại gia Elon Musk rộng đường vung tiền cho ông Trump

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Tỷ số cân não trước trận đấu cuối cùng, đại gia Elon Musk rộng đường vung tiền cho ông Trump

Cả 3 mô hình dự báo kết quả Bầu cử tổng thống Mỹ 2024 đều cho thấy cuộc đua sẽ rất sít sao và gần như không thể nói trước ai sẽ giành chiến thắng.
Chính trị gia đối lập hàng đầu Mozambique bị ám sát hụt ở Nam Phi

Chính trị gia đối lập hàng đầu Mozambique bị ám sát hụt ở Nam Phi

Chính trị gia Mozambique Venancio Mondlane tuyên bố thoát khỏi một vụ ám sát bất thành ở Nam Phi.
Sáu tiếng trước bầu cử Tổng thống Mỹ, Triều Tiên phóng hàng loạt tên lửa, tuyên bố nguyên nhân phải tăng cường hạt nhân

Sáu tiếng trước bầu cử Tổng thống Mỹ, Triều Tiên phóng hàng loạt tên lửa, tuyên bố nguyên nhân phải tăng cường hạt nhân

Rạng sáng 5/11, Triều Tiên đã phóng tên lửa đạn đạo về phía vùng biển phía Đông, vài tiếng trước khi cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ chính thức bắt đầu.
TRỰC TIẾP bầu cử Mỹ 2024: Căng thẳng an ninh lịch sử, ông Trump ra tuyên bố nóng bất ngờ, bà Harris nói 'hãy tận hưởng'

TRỰC TIẾP bầu cử Mỹ 2024: Căng thẳng an ninh lịch sử, ông Trump ra tuyên bố nóng bất ngờ, bà Harris nói 'hãy tận hưởng'

Báo Thế giới và Việt Nam liên tục cập nhật diễn biến và kết quả của cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2024 ngày 5/11.
Điểm tin thế giới sáng 5/11: Trung Quốc cân nhắc gói kích thích kinh tế, Nga-Indonesia tập trận hải quân, Australia hủy bỏ dự án quân sự

Điểm tin thế giới sáng 5/11: Trung Quốc cân nhắc gói kích thích kinh tế, Nga-Indonesia tập trận hải quân, Australia hủy bỏ dự án quân sự

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng nay, 5/11.
Núi lửa một nước Đông Nam Á phun trào, 10 người thiệt mạng

Núi lửa một nước Đông Nam Á phun trào, 10 người thiệt mạng

Ít nhất 10 người đã thiệt mạng sau khi núi lửa Lewotobi Laki-laki ở miền Đông Indonesia phun trào.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Bầu cử Mỹ trước 'giờ G': 'Kỳ phùng địch thủ' Trung Quốc vẫn gia tăng sức ảnh hưởng, chiến lược châu Á sẽ được định hình ra sao?

Bầu cử Mỹ trước 'giờ G': 'Kỳ phùng địch thủ' Trung Quốc vẫn gia tăng sức ảnh hưởng, chiến lược châu Á sẽ được định hình ra sao?

Cả ông Trump và bà Harris đều đang tìm cách mô tả bên kia là 'yếu thế trước Trung Quốc' trong nỗ lực vượt qua phe đối lập.
Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ truyền thống Mỹ-Anh có thể sẽ đổi khác, khi cuộc bầu cử sắp tới mở ra hai viễn cảnh khác nhau cho mối thâm tình này.
Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Phó Tổng thống Kamala Harris đã có bài phát biểu khép lại chiến dịch tranh cử tại công viên Ellipse ở Washington, D.C.
'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 sẽ có ảnh hưởng lớn đến cục diện xung đột Nga-Ukraine.
Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Bất kể ai giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, chính quyền Washington mới cần tiếp tục xây dựng quan hệ hợp tác tốt đẹp với Ấn Độ.
Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Sức ảnh hưởng toàn cầu đang gia tăng của BRICS định vị nhóm này sẽ là một nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai.
Phiên bản di động