PHÂN TÍCH: Quan hệ Mỹ-Trung Quốc sẽ ra sao?

Dịch Dung
Phân tích và Bình luận chính trị
TGVN. Quan hệ Mỹ-Trung Quốc đang "rơi tự do". Thế giới liệu có đang chứng kiến một dạng "chiến tranh lạnh mới" giữa Mỹ-Trung Quốc? Chiều hướng của mối quan hệ này sẽ ra sao? Phân tích của Báo Thế giới & Việt Nam. 
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
Sau 'ăn miếng trả miếng' vụ đóng cửa Lãnh sự quán, chiến đấu cơ Mỹ áp sát Trung Quốc
5 lý do khiến Mỹ và Trung Quốc khó tiến đến Chiến tranh Lạnh
phan tich quan he my trung quoc se ra sao
Giữa Mỹ-Trung Quốc hiện nay có phải là một cuộc "chiến tranh lạnh mới" ? (Nguồn: FPI/TTXVN)

Một trong những điều bất ngờ nhất về chính trị thế giới và quan hệ quốc tế thời gian vừa qua là mối quan hệ Mỹ-Trung Quốc sa vào tình trạng rơi tự do. Đúng như các nguyên lý vật lý, trong sự rơi tự do này, càng rơi sâu thì vận tốc càng cao. Hai câu hỏi được đặt ra nhiều bây giờ không còn là vì sao và tại sao nữa mà là đến khi nào thì vật rơi tự do mới tiếp đáy và sau khi tiếp đáy rồi thì mối quan hệ song phương này sẽ như thế nào.

Căn bản và rõ nét, Bài bản và hệ thống

Cũng trong thời gian vừa qua, mỗi khi bàn thảo ồn ào về những diễn biến thời sự nhất của mối quan hệ giữa Mỹ-Trung Quốc, mốt thời thượng là đề cấp đến cái gọi là "chiến tranh lạnh mới" giữa hai nước này, với hàm ý cho rằng thực trạng hiện tại và tương lai của mối quan hệ giữa Mỹ-Trung Quốc có thể sẽ giống như quan hệ giữa Mỹ và Phương Tây, chủ yếu Mỹ, với Liên Xô trong nửa cuối của thế kỷ trước. Và cũng có không ít người trên thế giới sử dụng mô hình kịch bản suy thoái và tăng trưởng kinh tế thế giới theo 3 chữ cái V, U và L để tiên liệu về triển vọng của mối quan hệ Mỹ-Trung Quốc.

Tựu trung lại, sự lưu tâm nhiều nhất xem ra được tập trung vào việc tìm kiếm câu trả lời cho câu hỏi về mối quan hệ giữa Mỹ-Trung Quốc rồi đây sẽ như thế nào.

Trước hết, có 3 điều rất đáng được chú ý đến ở đây.

Thứ nhất, sau khi lên cầm quyền ở Mỹ, Tổng thống Mỹ Donald Trump kích hoạt cuộc xung khắc thương mại với Trung Quốc nhưng Mỹ không hẳn đối đầu toàn diện với Trung Quốc và ông Trump luôn giữ dư địa để lùi là duy trì mối quan hệ cá nhân với chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Phải đến từ đầu năm nay, phía Mỹ mới làm cho mối quan hệ giữa Mỹ-Trung Quốc lâm vào tình trạng rơi tự do và những phát biểu của Bộ trưởng ngoại giao Mỹ Mike Pompeo trong những ngày vừa qua cho thấy chính giới Mỹ không còn nhìn nhận ông Tập Cận Bình như trước nữa. Nói theo cách khác, phía Mỹ đã có những điều chỉnh chính sách rất cơ bản và rõ nét đối với Trung Quốc.

Thứ hai, những động thái của Mỹ đối với Trung Quốc trong thời gian vừa qua không rời rạc và chắp vá mà bài bản và hệ thống. Ông Trump và cộng sự tuy chưa cho thấy là đã định hình ra và kiên định theo đuổi một chiến lược nhất quán lâu dài đối với Trung Quốc nhưng thể hiện sợi chỉ đỏ xuyên suốt là không còn để cho Trung Quốc muốn làm gì thì làm và đều có thể làm được đối với Mỹ.

Mỗi bên hiện có ý thức hệ khác nhau nhưng lại dựa trên bản chất như nhau là lợi ích quốc gia và đặt cả thế giới bên ngoài dưới lợi ích quốc gia ấy.

Những gì phía Mỹ đã làm với Trung Quốc trong thời gian vừa qua vì thế là khúc dạo đầu của quá trình Mỹ định hướng lại quan điểm chính sách đối với Trung Quốc và định hình lại toàn bộ mối quan hệ của Mỹ với Trung Quốc.

Thứ ba, cuộc bầu cử tổng thống năm nay ở nước Mỹ mà ông Trump muốn được tái đắc cử là tác nhân rất quan trọng và góp phần quyết định. Ông Trump cạnh tranh với đối thủ chính trị chính của mình trong cuộc bầu cử tổng thống năm nay ở nước Mỹ là cựu Phó Tổng thống Joe Biden thuộc phe Đảng Dân chủ giành sự công nhận của cử tri Mỹ về ai cứng rắn hơn ai đối với Trung Quốc.

Trong bối cảnh tình hình chính trị xã hội nội bộ ở Mỹ, ai càng rắn đối với Trung Quốc càng dễ được cử tri Mỹ xác nhận là hết lòng hết sức vì lợi ích của nước Mỹ và dân Mỹ. Ông Trump càng cần sự xác nhận này vì đã khởi xướng nên khẩu hiệu và phương châm " Nước Mỹ trước hết".

Từ đó có thể thấy phía Mỹ để cho mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc trở nên tồi tệ như chưa từng thấy kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức với nhau năm 1979 có mục tiêu phục vụ cho cuộc vận động tranh cử tổng thống của ông Trump và mục tiêu chuẩn bị tiền đề và dư luận ở trong cũng như ngoài nước Mỹ cho một thời kỳ quan hệ song phương khác biệt với những thời kỳ quan hệ trước đấy cả về bản chất lẫn hình thức biểu hiện.

Có hay không “chiến tranh lạnh mới”?

Tin liên quan
Xung khắc Mỹ-Trung Quốc: Gom cùng hội lên cùng thuyền Xung khắc Mỹ-Trung Quốc: Gom cùng hội lên cùng thuyền

Xung khắc thương mại là sự khởi đầu của mối bất hoà công khai giữa Mỹ và Trung Quốc trong nhiệm kỳ tổng thống Mỹ đầu tiên của ông Trump nhưng bây giờ lại là vấn đề dễ được hai bên giải quyết, nếu họ muốn, hơn rất nhiều so với những mối bất hoà khác về Hong Kong, Đài Loan hay Biển Đông - tức là toàn những chuyện Trung Quốc sẽ không thoả hiệp chỉ vì để cải thiện quan hệ với Mỹ.

Cho nên mối quan hệ song phương này sẽ còn tiếp tục rơi tự do và phải sau ngày bầu cử tổng thống ở Mỹ mới có thể biết được nó đã chạm đáy hay chưa và nếu đã chạm đáy rồi thì sẽ dần hồi phục theo kịch bản chữ cái nào.

Dù thế nào thì Mỹ và Trung Quốc vẫn là đối tác rất quan trọng của nhau. Hai bên tuỳ thuộc lẫn nhau ở mức độ rất cao nên tách biệt nhau ra chỉ lợi bất cập hại cho cả hai bên nên không bên nào sẽ dám làm việc ấy trong tương lai.

Cũng vì thế mà dẫu rồi đây còn xung khắc và bất hoà với nhau đến đâu thì giữa hai đối tác này cũng sẽ không có tình trạng "chiến tranh lạnh" như giữa Mỹ và Liên Xô khi xưa. Không phải câu hỏi "ai thắng ai" đặc trưng cho cuộc chiến tranh lạnh thủa trước mà câu hỏi "ai hơn ai" bây giờ được hai bên đặt ra bởi bên này bây giờ không thể thắng bên kia nhưng lại có thể chứng tỏ hơn bên kia.

Trong những ngày này, thiên hạ có thể nhận thấy nhiều từ phía Mỹ sự nhấn mạnh nhân tố ý thức hệ trong xung khắc giữa Mỹ và Trung Quốc. Cả trên phương diện này cũng có sự khác biệt so với thời chiến tranh lạnh khi xưa. Đúng là mỗi bên hiện có ý thức hệ khác nhau nhưng lại dựa trên bản chất như nhau là lợi ích quốc gia và đặt cả thế giới bên ngoài dưới lợi ích quốc gia ấy.

Mỹ chính thức đóng cửa Tổng Lãnh sự quán tại Thành Đô, trao trả lại cho Trung Quốc

Mỹ chính thức đóng cửa Tổng Lãnh sự quán tại Thành Đô, trao trả lại cho Trung Quốc

TGVN. Ngày 27/7, giới chức Trung Quốc đã tiếp quản tòa nhà nơi từng là Tổng Lãnh sự quán Mỹ tại thành phố Thành Đô, ...

Mỹ xác nhận dừng chương trình Fulbright tại Trung Quốc

Mỹ xác nhận dừng chương trình Fulbright tại Trung Quốc

TGVN. Trung Quốc là đối tác đầu tiên của Mỹ trong chương trình trao đổi học giả Fulbright, vốn được Mỹ thành lập vào năm 1946 ...

Tổng LSQ Mỹ tại Thành Đô đóng cửa: Cột mốc buồn trong quan hệ Mỹ-Trung

Tổng LSQ Mỹ tại Thành Đô đóng cửa: Cột mốc buồn trong quan hệ Mỹ-Trung

TGVN. Quyết định yêu cầu đóng cửa Tổng Lãnh sự quán Mỹ tại Thành Đô, Tứ Xuyên của Trung Quốc ngày 24/7 đánh dấu một cột ...

NÓNG! Trả đũa Mỹ, Trung Quốc yêu cầu đóng cửa Tổng Lãnh sự quán Mỹ tại Thành Đô

NÓNG! Trả đũa Mỹ, Trung Quốc yêu cầu đóng cửa Tổng Lãnh sự quán Mỹ tại Thành Đô

TGVN. Theo tờ Thời báo Hoàn cầu, ngày 24/7, Trung Quốc đã yêu cầu đóng cửa Tổng Lãnh sự quán Mỹ tại Thành Đô, để ...

Đọc thêm

Vietlott 28/4, kết quả xổ số Vietlott Mega Chủ nhật 28/4/2024. xổ số Mega 645 hôm nay

Vietlott 28/4, kết quả xổ số Vietlott Mega Chủ nhật 28/4/2024. xổ số Mega 645 hôm nay

​​​​​​​Vietlott 28/4 - Vietlott Mega 6/45 28/4. Trực tiếp nhanh nhất kết quả xổ số Vietlott Mega hôm nay 28/4/2024. XS Vietlott 655 hom nay.
XSMN 28/4, trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay Chủ nhật 28/4/2024. xổ số hôm nay 28/4

XSMN 28/4, trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay Chủ nhật 28/4/2024. xổ số hôm nay 28/4

XSMN 28/4 - xổ số hôm nay 28/4. kết quả xổ số miền Nam 28/4/2024. kết quả xổ số ngày 28 tháng 4. xổ số miền Nam chủ nhật. SXMN ...
XSTG 28/4, Trực tiếp kết quả xổ số Tiền Giang hôm nay 28/4/2024 - KQXSTG chủ nhật

XSTG 28/4, Trực tiếp kết quả xổ số Tiền Giang hôm nay 28/4/2024 - KQXSTG chủ nhật

XSTG 28/4 - Trực tiếp kết quả xổ số Tiền Giang hôm nay - XSTG 28/4/2024. ket qua xo so Tien Giang. kết quả xổ số Tiền Giang ngày 28 ...
XSMT 28/4, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay Chủ Nhật ngày 28/4/2024. SXMT 28/4/2024

XSMT 28/4, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay Chủ Nhật ngày 28/4/2024. SXMT 28/4/2024

XSMT 28/4 - trực tiếp xổ số miền Trung 28/4/2024. kết quả xổ số miền Trung hôm nay. xổ số miền Trung chủ nhật. xổ số hôm nay 28/4. SXMT ...
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 28/4/2024: Tuổi Mùi công việc thăng trầm

Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 28/4/2024: Tuổi Mùi công việc thăng trầm

Xem tử vi 28/4 - tử vi 12 con giáp hôm nay 28/4/2024 - Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất và Hợi về công việc, ...
Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 28/4/2024, Lịch vạn niên ngày 28 tháng 4 năm 2024

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 28/4/2024, Lịch vạn niên ngày 28 tháng 4 năm 2024

Lịch âm 28/4. Lịch âm hôm nay 28/4/2024? Âm lịch hôm nay 28/4. Lịch vạn niên 28/4/2024. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Đại diện cấp cao EU: Thừa nhận cái giá phũ phàng từ ‘chảo lửa’ Trung Đông, EU chìm trong ‘ảo tưởng’ quá lâu, đặt an ninh vào tay Mỹ quá lâu

Đại diện cấp cao EU: Thừa nhận cái giá phũ phàng từ ‘chảo lửa’ Trung Đông, EU chìm trong ‘ảo tưởng’ quá lâu, đặt an ninh vào tay Mỹ quá lâu

Liên minh châu Âu (EU) cần thay đổi mô hình về sự hội nhập và mối quan hệ với phần còn lại của thế giới.
Liên minh Mỹ-Nhật: Tăng cường an ninh và mở rộng hợp tác

Liên minh Mỹ-Nhật: Tăng cường an ninh và mở rộng hợp tác

Nhật Bản và Mỹ nhất trí tăng cường liên minh an ninh ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, đồng thời cam kết trở thành đối tác toàn cầu.
Những điểm nhấn trong chuyến thăm Trung Quốc của Ngoại trưởng Nga

Những điểm nhấn trong chuyến thăm Trung Quốc của Ngoại trưởng Nga

Trong chuyến thăm Trung Quốc từ ngày 8-9/4, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã thảo luận nhằm tăng cường hợp tác an ninh trước nhiều thách thức.
Sẽ thế nào nếu NATO vắng bóng Mỹ?

Sẽ thế nào nếu NATO vắng bóng Mỹ?

Liệu NATO có thể củng cố quốc phòng và an ninh tập thể để thích ứng với chiến thắng có thể xảy ra của ông Donald Trump tại bầu cử Mỹ 2024 không?
Tác động của việc Triều Tiên thử thành công vũ khí siêu thanh chiến lược

Tác động của việc Triều Tiên thử thành công vũ khí siêu thanh chiến lược

Việc Triều Tiên thử nghiệm tên lửa siêu thanh mới cho thấy bước tiến về khả năng răn đe hạt nhân, đồng thời gia tăng cẳng thẳng khu vực.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow sẽ thay đổi cục diện xung đột Nga-Ukraine như thế nào?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow sẽ thay đổi cục diện xung đột Nga-Ukraine như thế nào?

Vụ khủng bố đẫm máu ở Moscow hôm 22/3 có thể tác động lớn đến chính sách đối ngoại của Nga, tạo ra bước ngoặt của xung đột Nga-Ukraine.
Phiên bản di động