Sữa TH true MILK: Từ việc đạt chuẩn hơn 1300 tiêu chí khắt khe về chất lượng của Trung Quốc đến bài học xuất khẩu nông sản

Theo Nghị định thư đã được ký kết giữa hai nước, TH true MILK là thương hiệu sữa tươi đầu tiên của Việt Nam được phía Trung Quốc chính thức chứng nhận đạt gần 1300 tiêu chuẩn, quy định khắt khe về chất lượng và được chấp thuận cho phép xuất khẩu chính ngạch sang thị trường 1,4 tỷ dân này.

Việc TH – doanh nghiệp sữa Việt duy nhất tính đến thời điểm này được phép xuất khẩu sữa sang Trung Quốc chứa đựng những bài học không hề cũ cho những doanh nghiệp muốn giữ được vị trí ở thị trường tỷ dân vốn đang có những thay đổi mạnh mẽ về kiểm soát hàng nhập khẩu.

Tránh bài học sai lầm coi Trung Quốc là thị trường “dễ tính”

Quá trình các cơ quan chức năng của Việt Nam đàm phán để một sản phẩm nông sản Việt được phép xuất khẩu chính ngạch tới bất cứ quốc gia nào cũng chứa đựng những khó khăn nhất định, trong bối cảnh nền nông nghiệp vẫn sản xuất manh mún, chứa ứng dụng công nghệ cao hay những quy trình canh tác đạt tiêu chuẩn. Cho tới nay, đối với thị trường Trung Quốc, nông sản Việt vẫn xuất khẩu tiểu ngạch là chủ yếu.

Đặc biệt, đối với sản phẩm sữa, tuy Trung Quốc đã mở cửa từ năm 2013, các sản phẩm 100% sữa của Việt Nam chưa tiếp cận được thị trường này cho tới thời điểm tháng 10/2019 – thời điểm Công ty Cổ phần sữa TH trở thành doanh nghiệp đầu tiên đủ điều kiện được Tổng cục Hải quan Trung Quốc cấp mã số để xuất khẩu sữa sang thị trường 1,4 tỷ dân này theo Nghị định thư được ký ngày 26/4/2019.

Phó Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản, Bộ NNPTNT Lê Thanh Hòa cho biết, 6 năm qua, Bộ NNPTNT mà đầu mối là Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản đã phối hợp chặt với phía Trung Quốc thực hiện các bước để sản phẩm sữa Việt chính thức tiếp cận thị trường này.

"Việc Tập đoàn TH xuất khẩu sản phẩm sữa tươi vào Trung Quốc đã đánh dấu bước ngoặt trong việc chúng ta sẽ đàm phán tiếp, giải quyết các vấn đề về giám sát xuất khẩu, đặc biệt là vấn đề an toàn thực phẩm" - ông Hòa khẳng định.

Thực tế, Trung Quốc không hề là một thị trường “dễ tính” như nhiều người lầm tưởng. Để “mở cửa” được thị trường Trung Quốc, các sản phẩm TH true MILK đã phải vượt qua những hàng rào kỹ thuật và tiêu chuẩn rất tỉ mỉ, khắt khe (gần 1300 tiêu chí, tiêu chuẩn), và một quá trình đánh giá chất lượng từ phía các chuyên gia và cơ quan hữu quan Trung Quốc.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Nguyễn Đức Kiên cho rằng: "Chúng ta đừng nhìn thị trường Trung Quốc (thu nhập bình quân đầu người 10.000 USD) bằng con mắt của người có 2.436 USD bình quân của Việt Nam. Qua nghiên cứu của chúng tôi, về cơ bản thấy rằng chỉ có những doanh nghiệp lớn, có tiềm lực về kinh tế, có khả năng phân tích thị trường mới tiếp cận và tiếp cận thành công với thị trường Trung Quốc. Còn chúng ta vẫn tự hào với phương thức sản xuất của hộ nông dân, hộ bán lẻ chắc chắn vào thị trường Trung Quốc rất khó".

Bài học tạo dựng chuỗi sản xuất hàng hóa, ứng dụng công nghệ cao, chiến lược bài bản từ đầu

Đánh giá về việc sản phẩm sữa của TH chính thức chinh phục thị trường Trung Quốc, ông Nguyễn Đức Kiên nhấn mạnh, Tập đoàn TH không đơn thuần là một doanh nghiệp xuất khẩu, mà còn là một nhà sản xuất, đồng thời gắn với vùng nguyên liệu. Như vậy, bản thân doanh nghiệp này đã hình thành một chuỗi sản xuất hàng hóa từ khâu nuôi trồng, khâu giống cho đến khâu sản xuất chế biến đến tìm hiểu thị trường và bán ra thị trường.

"Ở đây chúng ta thấy một bài học cho các doanh nghiệp Việt Nam muốn xâm nhập vào thị trường Trung Quốc là nếu không nghiên cứu thị trường một cách bài bản, nếu không có khoa học công nghệ để áp dụng từ khâu đầu và chứng minh sản phẩm bảo đảm chất lượng trong chuỗi sản xuất thì tính cạnh tranh và khả năng vượt qua hàng rào kỹ thuật mà các nước đang xây dựng là rất khó" - ông Kiên cho biết thêm.

Trước đó, tháng 5/2019, tại Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam 2019, Chủ tịch HĐQT TH Ngô Minh Hải đã chia sẻ hành trình xây dựng chuỗi giá trị nông nghiệp bền vững của tập đoàn. Đây là một trong số ít các doanh nghiệp tư nhân tại Việt Nam đã triển khai chuỗi sản xuất khép kín từ trang trại, nhà máy cho đến hệ thống phân phối sản phẩm tới tay người tiêu dùng. Hay nói cách khác đây là chuỗi giá trị từ trang trại đến bàn ăn của mọi gia đình.

Trong chiến lược kinh doanh xuyên suốt một thập kỷ qua của TH, Tập đoàn đã chú trọng phát triển bền vững, sản xuất nông nghiệp áp dụng công nghệ cao, số hóa quy trình chăn nuôi để có thể phát triển quy mô đàn bò sữa lên tới 45.000 con, lớn nhất châu Á. Công nghệ là chìa khóa vàng mang lại thành quả cho TH và giúp tạo ra thương hiệu có sức ảnh hưởng.

Không chỉ sở hữu trang trại tập trung công nghệ cao, khép kín chuỗi giá trị, trong giai đoạn tiếp theo, TH kỳ vọng phát triển ngành chăn nuôi ở quy mô rộng hơn. Doanh nghiệp sẽ không dùng công nghệ cao để “đi một mình”, mà sẽ là đầu tàu, kéo người nông dân vào chuỗi sản xuất của mình, mang đến lợi ích cho các hộ nông dân, xây dựng mô hình chuỗi giá trị liên kết chăn nuôi bò sữa.