Thế giới thời ông Joe Biden: Kỳ vọng và hy vọng

PHAN QUÂN
TGVN. Liệu ông Joe Biden có thể mang lại những thay đổi lớn cho thế giới như nhiều người từng kỳ vọng ở ông hay không? Câu trả lời là không hẳn. Bình luận của TG&VN
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Tổng thống Mỹ đắc cử Joe Biden và cộng sự khó mang lại thay đổi lớn cho thế giới trong thời gian sớm, song có thể khởi đầu cho tiến trình thay đổi đó. (Nguồn: New York Times)
Tổng thống Mỹ đắc cử Joe Biden và cộng sự khó mang lại thay đổi lớn cho thế giới trong thời gian sớm, song có thể khởi đầu cho tiến trình thay đổi đó. (Nguồn: New York Times)

BÌNH LUẬN CỦA BÁO THẾ GIỚI & VIỆT NAM

Hai bài toán khó của Tổng thống đắc cử Joe Biden tại Trung Đông

Hai bài toán khó của Tổng thống đắc cử Joe Biden tại Trung Đông

Ít nhất đó là quan điểm của Ian Bremmer, nhà chính trị học, học giả về rủi ro chính trị, nhà sáng lập công ty tư vấn Eurasia Group và hãng truyền thông số GZERO Media.

Một trong những đóng góp đáng chú ý nhất của ông Bremmer cho lĩnh vực quan hệ quốc tế là khái niệm về G-Zero, một thế giới với vai trò lãnh đạo toàn cầu bị thách thức nghiêm trọng do ảnh hưởng suy giảm của các quốc gia phương Tây, trong khi các quốc gia khác lại chưa đủ năng lực lấp đầy khoảng trống.

Theo ông Bremmer, trong một thế giới G-Zero, không một hay nhóm quốc gia nào có đủ đòn bẩy chính trị hay kinh tế để xây dựng, hay thúc đẩy các nghị trình toàn cầu.

Vậy khái niệm này liên hệ gì đến nhiệm kỳ sắp tới của Tổng thống đắc cử Joe Biden?

Ảnh hưởng ngày một suy giảm của phương Tây, trong đó có Mỹ, khiến vai trò lãnh đạo toàn cầu đứng trước thách thức nghiêm trọng, trong khi cường quốc mới nổi như Trung Quốc không thể lấp đầy khoảng trống đó. Điều này mang đến rủi ro lớn, khi không quốc gia hay nhóm quốc gia nào có đòn bẩy chính trị và kinh tế đủ lớn để thúc đẩy các nghị trình toàn cầu quan trọng, đặc biệt là chống biến đổi khí hậu.

Trong bối cảnh đó, việc ông Joe Biden trở thành Tổng thống nước Mỹ là cần thiết, song liệu có đủ để tạo ra thay đổi lớn tới cục diện thế giới hiện nay?

Kỳ vọng khó đạt

Đầu tiên, đó là câu chuyện về tình hình nội trị Mỹ. Cuộc bầu cử tháng 11 cho thấy Mỹ là quốc gia chia rẽ nhất trong số các nền dân chủ phát triển. Đây là vấn đề đặc biệt nghiêm trọng với quốc gia đã và đang được kỳ vọng sẽ tiếp tục dẫn dắt và xây dựng trật tự thế giới. Đối đầu giữa phe tả và hữu, giới ủng hộ và chống các nguyên tắc xã hội, những người lo lắng và kẻ hoài nghi về đại dịch… khiến công chúng và chính trường Mỹ không còn hứng thú với vai trò “sen đầm” thế giới.

Những chia rẽ chính trị ấy cũng tác động sâu sắc tới góc nhìn của người dân Mỹ về tự do thương mại, khi càng có nhiều người cho rằng Mỹ cần giành lấy “miếng bánh” lớn nhất về cho mình, thay vì chia sẻ, tìm cách tạo ra chiếc bánh lớn hơn cho toàn thế giới.

Hệ quả là công chúng Mỹ không còn hứng thú với vai trò lãnh đạo toàn cầu mà Washington đã đảm nhiệm trong thế kỷ XX. Dù ông Biden có tính cách ít gây chia rẽ hơn so với người sắp mãn nhiệm, đây vẫn là thách thức về mặt cấu trúc mà không một Tổng thống Mỹ nào có thể giải quyết trong một, thậm chí hai nhiệm kỳ.

Thứ hai, theo ông Bremmer, ngay khi người dân và chính giới Mỹ muốn đưa xứ cờ hoa trở lại vị trí lãnh đạo toàn cầu, thế giới đã thay đổi quá nhiều từ cuối thế kỷ XX. Liên minh châu Âu (EU) vẫn bối rối trước bất đồng nội khối, mà Brexit và quá trình đàm phán thỏa thuận là ví dụ rõ nét.

Trong khi đó, Nga nhìn thấy nhiều giá trị trong việc khiến tình hình trở nên phức tạp hơn cho các cường quốc khác, thay vì bắt tay cùng những vấn đề chung ngày một cấp bách. Trung Quốc là cường quốc đang nổi lên mạnh mẽ, song không mong muốn dẫn dắt một trật tự thế giới do phương Tây xây dựng trong thế kỷ XX. Tuy nhiên, Bắc Kinh không, hay chí ít là chưa ở vị thế để xây dựng một trật tự thế giới của riêng mình, nhất là khi mô hình phát triển đặc thù của Trung Quốc khó phổ biến hơn so với hình mẫu của Mỹ. Kết quả là trật tự thế giới, với ảnh hưởng và vai trò lãnh đạo suy giảm của phương Tây, gặp khó khăn trong việc thích ứng với sự trỗi dậy của Trung Quốc.

Cuối cùng, đó là câu chuyện về các tổ chức quốc tế như Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (UNSC)…, vốn đóng vai trò tích cực trong duy trì trật tự thế giới. Trong bốn năm cầm quyền, ông Trump từng chỉ ra điểm yếu, thiếu sót của chúng, song lại khai thác nó vì lợi ích cá nhân thay vì có giải pháp tích cực.

Đáng ngại hơn, cơ cấu và cách thức hoạt động của các tổ chức này phản ánh thực tế những năm 1950, thay vì 2020. Nhiều thách thức dài hạn, gay gắt nhất mà thế giới đang đối mặt như sự trỗi dậy của Trung Quốc, biến đổi khí hậu, khủng bố, an ninh mạng… chưa tồn tại khi các tổ chức này hình thành.

Thay đổi là cần thiết, song nó đòi hỏi nỗ lực của nhiều quốc gia, chứ không chỉ Mỹ. Kỳ vọng ông Joe Biden mang đến thay đổi lớn trong một sớm một chiều sẽ khó thành hiện thực.

Hy vọng còn đó

Tuy nhiên, theo ông Bremmer, Tổng thống Mỹ đắc cử Joe Biden cùng cộng sự có thể khởi đầu cho tiến trình thay đổi đó, thông qua việc lên tiếng ủng hộ và tài trợ các nỗ lực đa phương nhằm giải quyết những thách thức.

Song, những tổ chức, thế chế đa phương cần tiến hành các cải cách cơ bản và toàn diện – nhiệm vụ này càng trở nên khó khăn hơn bao giờ hết trong bối cảnh đại dịch Covid-19. Đây là bài toán khó, không chỉ cho chính quyền Mỹ kế nhiệm, mà còn với cả một thế các nhà làm chính sách tương lai.

Sự hiện diện của ông Joe Biden trên cương vị ông chủ Nhà Trắng là cần thiết, đặc biệt khi ông dành sự quan tâm đặc biệt cho vấn đề biến đổi khí hậu. Ông Biden và cộng sự có thể hợp tác với các đồng minh để mang đến những thay đổi về mặt thể chế mà thế giới hiện cần hơn bao giờ hết.

Quá trình ấy sẽ đòi hỏi nỗ lực, nguồn lực, nhượng bộ, lòng chân thành, tính kiên trì và nhiều thời gian. Đây là điều mà Tổng thống Mỹ đắc cử Joe Biden cùng cộng sự cần chứng tỏ trong bốn năm tới.

Một tháng trước lễ nhậm chức của ông Biden, Tổng thống Trump bổ nhiệm hơn 40 nhân sự lãnh đạo

Một tháng trước lễ nhậm chức của ông Biden, Tổng thống Trump bổ nhiệm hơn 40 nhân sự lãnh đạo

TGVN. Ngày 22/12, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã chỉ định một loạt nhân sự mới trong ê kíp lãnh đạo nhiều cơ quan, tổ ...

Ông Biden sẽ đẩy quan hệ Nga-Mỹ rơi vào 'thời kỳ lạnh giá'?

Ông Biden sẽ đẩy quan hệ Nga-Mỹ rơi vào 'thời kỳ lạnh giá'?

TGVN. Khi tin tức hồi tháng 11 thông báo ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ Joe Biden đã giành đủ số phiếu ...

10 chiến lược kinh tế của Tổng thống Mỹ đắc cử Joe Biden

10 chiến lược kinh tế của Tổng thống Mỹ đắc cử Joe Biden

TGVN. Chương trình hành động của ông Joe Biden khi trở thành Tổng thống thứ 46 của nước Mỹ sẽ ưu tiên khôi phục ngay ...

Bài viết cùng chủ đề

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2020

Đọc thêm

Tổng thống Iran ‘rục rịch’ thăm Turkmenistan

Tổng thống Iran ‘rục rịch’ thăm Turkmenistan

Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian chia sẻ về công tác chuẩn bị cho chuyến thăm của Tổng thống Iran Ebrahim Raisi tới Turkmenistan.
Bộ Công Thương khẳng định năm 2024 sẽ không để xảy ra tình trạng thiếu điện

Bộ Công Thương khẳng định năm 2024 sẽ không để xảy ra tình trạng thiếu điện

Chiều 29/3, Bộ Công Thương đã tổ chức họp báo thường kỳ thông tin về tình hình sản xuất công nghiệp, thương mại tháng 3 và 3 tháng đầu năm ...
XSHCM 30/3, trực tiếp kết quả xổ số TP Hồ Chí Minh hôm nay 30/3/2024. XSHCM thứ 7

XSHCM 30/3, trực tiếp kết quả xổ số TP Hồ Chí Minh hôm nay 30/3/2024. XSHCM thứ 7

XSHCM 30/3 - Trực tiếp kết quả xổ số TP Hồ Chí Minh hôm nay - XSHCM 30/3/2024. xổ số thành phố. xo so Ho Chi Minh. KQXSHCM.
Vietlott 30/3, kết quả xổ số Vietlott Power thứ 7 ngày 30/3/2024. xổ số Power 655 hôm nay

Vietlott 30/3, kết quả xổ số Vietlott Power thứ 7 ngày 30/3/2024. xổ số Power 655 hôm nay

Vietlott 30/3 - Vietlott Power 30/3. Trực tiếp kết quả xổ số Vietlott hôm nay thứ 7 ngày 30/3/2024. xo so Vietlott 655 hôm nay. xs Power hom nay.
XSHG 30/3, trực tiếp kết quả xổ số Hậu Giang hôm nay 30/3/2024. KQXSHG thứ 7

XSHG 30/3, trực tiếp kết quả xổ số Hậu Giang hôm nay 30/3/2024. KQXSHG thứ 7

XSHG 30/3 - Trực tiếp kết quả xổ số Hậu Giang hôm nay - XSHG 30/3/2024.Ket qua xo so Hau Giang. kết quả xổ số Hậu Giang ngày 30 tháng ...
XSLA 30/3, trực tiếp kết quả xổ số Long An hôm nay 30/3/2024 - KQXSLA thứ 7

XSLA 30/3, trực tiếp kết quả xổ số Long An hôm nay 30/3/2024 - KQXSLA thứ 7

XSLA 30/3 - Trực tiếp kết quả xổ số Long An hôm nay - XSLA 30/3/2024. ket qua xo so Long An. KQXSLA thứ 7. kết quả xổ số Long ...
Tổng thống Iran ‘rục rịch’ thăm Turkmenistan

Tổng thống Iran ‘rục rịch’ thăm Turkmenistan

Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian chia sẻ về công tác chuẩn bị cho chuyến thăm của Tổng thống Iran Ebrahim Raisi tới Turkmenistan.
Tin thế giới 29/3: Nga gọi nhập ngũ hàng chục nghìn quân, Philippines tuyên bố không khuất phục Bắc Kinh ở Biển Đông, Argentina bắt tàu Trung Quốc

Tin thế giới 29/3: Nga gọi nhập ngũ hàng chục nghìn quân, Philippines tuyên bố không khuất phục Bắc Kinh ở Biển Đông, Argentina bắt tàu Trung Quốc

Nga gọi nhập ngũ hàng chục nghìn quân, Philippines tuyên bố không khuất phục Bắc Kinh ở Biển Đông, Argentina bắt tàu Trung Quốc
Liệu Ukraine có thuyết phục được Ấn Độ trong quan hệ với Nga?

Liệu Ukraine có thuyết phục được Ấn Độ trong quan hệ với Nga?

Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Dmitry Kuleba đến thăm New Delhi trong bối cảnh Ukraine nỗ lực giành lấy sự ủng hộ của Ấn Độ.
Ngoại trưởng Pháp thăm Trung Quốc

Ngoại trưởng Pháp thăm Trung Quốc

Chuyến thăm của Ngoại trưởng Sejourne nhân dịp Pháp và Trung Quốc kỷ niệm 60 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và đang nỗ lực tăng cường quan hệ.
Cự tuyệt kế hoạch của Ukraine, Nga sẽ chỉ tham gia hội nghị hòa bình nếu có điều kiện này

Cự tuyệt kế hoạch của Ukraine, Nga sẽ chỉ tham gia hội nghị hòa bình nếu có điều kiện này

Nếu lợi ích của Nga được tôn trọng, Moscow sẵn sàng bảo đảm lợi ích hợp pháp của các bên tham gia khác trong quá trình đàm phán về vấn đề Ukraine.
Olympic Paris 2024: Lo nguy cơ bị tấn công khủng bố, Pháp điều hàng chục nghìn quân, vẫn phải nhờ cậy thêm đồng minh

Olympic Paris 2024: Lo nguy cơ bị tấn công khủng bố, Pháp điều hàng chục nghìn quân, vẫn phải nhờ cậy thêm đồng minh

Pháp đã đề nghị các đồng minh quốc tế cử hàng nghìn nhân viên an ninh đến hỗ trợ bảo vệ Olympic Paris 2024 trước nguy cơ khủng bố.
Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Việc 4 nghi phạm vụ tấn công nhà hát ở Nga hôm 22/3 đều mang quốc tịch Tajikistan khiến sự chú ý đổ dồn về quốc gia Trung Á này.
Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga ngày 22/3 do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện cho thấy sự thay đổi mục tiêu của tổ chức khủng bố này.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao được đánh giá là kênh hiệu quả để trao đổi ý kiến về các vấn đề kinh tế đáng quan tâm nhất trong suốt hai thập kỷ qua.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Thiếu hụt đạn dược trong xung đột với Nga, Ukraine tăng cường sản xuất vũ khí 'cây nhà lá vườn'

Thiếu hụt đạn dược trong xung đột với Nga, Ukraine tăng cường sản xuất vũ khí 'cây nhà lá vườn'

Trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine vẫn tiếp diễn, Kiev đang nỗ lực tự sản xuất vũ khí với sự hỗ trợ của phương Tây để đáp ứng nhu cầu.
Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Việc Mỹ bỏ phiếu trắng với nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Gaza của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc liệu có thể làm chuyển hướng quan hệ với Israel?
Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Kế hoạch theo Chương trình Không quân Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) của Nhật Bản, Anh và Italy báo hiệu sự thay đổi then chốt trong chiến lược an ninh khu vực.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ tìm cách tối đa hóa hoạt động ngoại giao để đưa mối quan hệ của Ấn Độ với các đối tác Đông Nam Á lên một tầm cao mới.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Khi chính lực lượng IS đã nhận là chủ mưu cuộc khủng bố, Nga vẫn chưa thể vội vàng tin bởi nếu vội tin rất có thể Moscow đã dính bẫy.
Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

EU đồng lòng hỗ trợ Ukraine 'bằng mọi giá' vì hòa bình trong bối cảnh Nga đang dành nhiều lợi thế trong cuộc xung đột.
Phiên bản di động