| Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 8/8 cho biết sẽ gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại bang Alaska vào ngày 15/8 để đàm phán chấm dứt chiến sự ở Ukraine. (Nguồn: Fox News) |
Thông báo trên được ông Trump đăng trên mạng xã hội sau khi cho hay, các bên, trong đó có Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, đã tiến gần tới một thỏa thuận ngừng bắn nhằm kết thúc cuộc xung đột kéo dài 3 năm.
Điện Kremlin cũng đã xác nhận Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Mỹ Donald Trump sẽ có cuộc gặp thượng đỉnh tại Alaska vào ngày 15/8, đúng như thông báo của Tổng thống Trump.
Phát biểu với báo giới tại Nhà Trắng cùng ngày, ông Trump gợi ý thỏa thuận có thể bao gồm “một số trao đổi lãnh thổ vì lợi ích của cả hai bên”.
Trong thông điệp gửi toàn quốc tối 8/8, ông Zelensky cho rằng có thể đạt ngừng bắn nếu gây đủ sức ép với Nga, đồng thời cho biết đã điện đàm với hơn chục nhà lãnh đạo và nhóm của ông duy trì liên lạc thường xuyên với Mỹ.
Tổng thống Putin tuyên bố bốn vùng Luhansk, Donetsk, Zaporizhzhia và Kherson thuộc Nga, cùng bán đảo Crimea mà Moscow sáp nhập năm 2014, dù chưa kiểm soát hoàn toàn các khu vực này.
Ukraine từng phát tín hiệu sẵn sàng linh hoạt trong tìm kiếm hòa bình, song việc mất khoảng 1/5 lãnh thổ sẽ là thách thức chính trị lớn đối với Kiev.
Về phía Nga, Trợ lý Tổng thống Nga Yuri Ushakov ngày 9/8 cho biết, phía Mỹ vừa thông báo đã đạt thỏa thuận về việc tổ chức cuộc gặp. Ông nhận định: “Nga và Mỹ là láng giềng, có chung đường biên giới. Việc đoàn của chúng ta chỉ cần bay qua eo Bering để dự một hội nghị thượng đỉnh quan trọng và được chờ đợi như vậy tại Alaska là hoàn toàn hợp lý”.
Theo Trợ lý Tổng thống Nga, tại hội nghị, hai nhà lãnh đạo “sẽ tập trung vào việc thảo luận các phương án đạt được giải pháp hòa bình lâu dài cho cuộc khủng hoảng Ukraine”. Ngoài ra, tại Alaska và khu vực Bắc Cực còn có những điểm giao thoa về lợi ích kinh tế của hai nước, với triển vọng thực hiện các dự án quy mô lớn, cùng có lợi.
Ông Ushakov nói: “Những ngày tới, Moscow và Washington chắc chắn sẽ dành thời gian cho việc chuẩn bị kỹ lưỡng, căng thẳng các khía cạnh thực tiễn và chính trị của cuộc gặp thượng đỉnh. Đây sẽ là một quá trình không hề đơn giản, nhưng chúng tôi sẽ làm việc tích cực và khẩn trương”.
Theo Bloomberg, Washington và Moscow đang hướng tới một thỏa thuận chấm dứt xung đột quân sự, qua đó củng cố quyền kiểm soát của Nga đối với phần lãnh thổ chiếm được. Đề xuất này, theo cựu Phó đặc phái viên Bộ Ngoại giao Mỹ phụ trách tái thiết kinh tế Ukraine Tyson Barker, “sẽ lập tức bị Ukraine bác bỏ”.
Trong khuôn khổ đề xuất, Nga sẽ dừng tấn công ở Kherson và Zaporizhzhia theo ranh giới hiện tại.
Tổng thống Mỹ Trump kể từ khi trở lại Nhà Trắng hồi tháng 1 đã tìm cách cải thiện quan hệ với Nga và chấm dứt chiến sự, song cũng nhiều lần bày tỏ bất mãn trước việc chưa đạt được mục tiêu. Ông từng đe dọa áp thuế đối ứng và trừng phạt mới với Moscow cùng các nước mua hàng xuất khẩu của Nga nếu Moscơ không chấm dứt xung đột. Hiện chưa rõ các biện pháp này có được triển khai từ ngày 8/8 hay không.
Trong khi đó, chính phủ Mỹ ngày 6/8 đã áp thêm 25% thuế với hàng hóa từ Ấn Độ vì nước này nhập khẩu dầu Nga, đánh dấu biện pháp trừng phạt tài chính đầu tiên nhằm vào Moscow trong nhiệm kỳ hai của ông Trump.
Đặc phái viên Steve Witkoff của Mỹ đã có cuộc hội đàm kéo dài 3 giờ với ông Putin tại Moscow hôm 6/8 mà hai bên mô tả là “mang tính xây dựng”.
Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk ngày 8/8 cho biết “có tín hiệu” về khả năng “đóng băng” xung đột và Tổng thống Zelensky “rất thận trọng nhưng lạc quan” khi mong muốn Ba Lan và các nước châu Âu tham gia vào kế hoạch ngừng bắn và hòa bình lâu dài.