Triển vọng Ukraine gia nhập khối NATO: Nói dễ, làm khó

Đề xuất gia nhập tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) của Ukraine đang được hưởng ứng, song chừng liệu đã đủ để Kiev trở thành một phần của khối? Bình luận của Báo Thế giới & Việt Nam.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Mới đây, nhân kỷ niệm 230 năm ngày Hiến pháp tháng Năm của Ba Lan, lãnh đạo Ukraine, Lithuania, Latvia và Estonia đã tề tựu tại Warsaw. Tại hội đàm bên lề sự kiện, lãnh đạo các bên đã thảo luận về mối quan ngại an ninh từ Moscow, trong đó có chuyện đưa Ukraine gia nhập khối NATO.

Phát biểu tại họp báo chung với người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky, Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda khẳng định Ba Lan cùng những quốc gia khác ủng hộ việc kích hoạt Kế hoạch hành động thành viên (MAP) dành cho Kiev.

Tưởng rất gần…

(05.05) Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda trong buổi họp báo chung ngày 4/5. (Nguồn: Rubryka)
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (trái) và người đồng cấp Ba Lan Andrzej Duda tại họp báo chung ngày 4/5. (Nguồn: Rubryka)

MAP là nghị trình của NATO nhằm tư vấn, hỗ trợ về mặt chính sách và thực tế phù hợp với nhu cầu của các quốc gia thành viên mong muốn gia nhập NATO. Hiện Bosnia và Herzegovina đang là thành viên duy nhất trong chương trình này. Dù theo quy chế, tham gia MAP không ảnh hưởng đến quyết định cuối cùng của NATO về tư cách thành viên trong tương lai, song đây rõ ràng là bước đệm phù hợp dành cho các quốc gia mong muốn gia nhập NATO, trong đó có Ukraine.

Trong tuần tới, bên cạnh câu chuyện về Belarus, vấn đề này sẽ tiếp tục được thảo luận tại thượng đỉnh ở thủ đô Romania với sự tham dự của các quốc gia thành viên NATO tại Đông Âu bao gồm Ba Lan, Bulgaria, Estonia, Latvia, Lithuania, Romania, Slovakia, Hungary và CH Czech.

Theo ông Duda, câu chuyện Ukraine và NATO cũng sẽ là một trọng tâm trong Hội nghị Thượng đỉnh NATO vào giữa tháng 6 tới. Theo đó, các quốc gia thành viên sẽ thảo luận về nghị trình, các điều kiện cần thiết và quy trình để Ukraine trở thành một phần của NATO.

Theo quy chế, tham gia MAP không ảnh hưởng đến quyết định cuối cùng của NATO về tư cách thành viên trong tương lai. Dù vậy, đây rõ ràng là bước đệm phù hợp dành cho các quốc gia muốn gia nhập NATO, trong đó có Ukraine.

Kiev cũng nhiều lần bày tỏ thái độ sốt sắng trong chuyện này. Trong điện đàm với Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky từng nhận định rằng gia nhập NATO là “cách duy nhất để chấm dứt chiến tranh ở Donbass”.

Tương tự, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Andrey Taran cho rằng Kiev đang là tiền đồn mạnh mẽ trên sườn phía Đông của NATO.

…mà lại rất xa

Liệu nỗ lực của một số quốc gia phương Tây và Ukraine sẽ “đơm hoa kết trái”? Không hẳn.

Thứ nhất, Moscow đã nhiều lần bày tỏ thái độ gay gắt, đe dọa và gây áp lực với Kiev về NATO. Năm 2018, Tổng thống Nga Vladimir Putin từng cảnh báo những ai tìm cách đưa Ukraine và Georgia vào quỹ đạo NATO “nên suy nghĩ về hậu quả từ chính sách vô trách nhiệm”.

Đồng thời, ông nhấn mạnh Moscow sẽ “phản ứng phù hợp với động thái hung hăng, đe dọa trực tiếp tới Nga”.

Thứ hai, theo điều 5 Hiến chương NATO, một nguyên tắc sáng lập của NATO là phòng thủ tập thể. Theo đó “bất kỳ cuộc tấn công vũ trang nào vào một, hay một số thành viên của liên minh đều được coi là cuộc tấn công vào toàn bộ liên minh… mỗi thành viên, với quyền tự vệ cá thể hay tập thể chính đáng theo Điều 51 Hiến chương Liên hợp quốc, sẽ hỗ trợ một bên hoặc các bên”.

Như vậy, nếu Ukraine trở thành một phần của NATO, các nước thành viên có nguy cơ phải tham gia đối đầu trực tiếp với Nga. Đây là điều mà gần như không quốc gia nào trong khối mong muốn.

Thứ ba, ý kiến của một số quốc gia thành viên NATO, đặc biệt là Mỹ, về Ukraine khá phức tạp.

Theo Hiến chương NATO, mỗi thành viên đều có quyền phủ quyết và nếu có bất kỳ thành viên nào không hài lòng, Ukraine sẽ tiếp tục phải ngồi ngoài khối.

Đơn cử như câu chuyện của Macedonia. Trước áp lực của Hy Lạp, Macedonia từng có thời gian dài không thể gia nhập NATO và buộc phải nhượng bộ, đổi tên thành Bắc Macedonia để có thể nhận được cái gật đầu từ Athens.

Tương tự, Ukraine có quan hệ phức tạp với một thành viên NATO là Hungary. Do đó, không loại trừ khả năng Kiev sẽ phải cân nhắc nhượng bộ Budapes nếu thực sự muốn là một phần của NATO.

Russian President Vladimir Putin (Photo: AFP)
Chính quyền Tổng thống Nga Vladimir Putin đã nhiều lần cảnh báo về hệ quả nếu Ukraine gia nhập NATO. (Photo: AFP)

Bản thân Mỹ, quốc gia từng dẫn dắt NATO cũng tương đối thận trọng trước câu chuyện tư cách thành viên của Ukraine. Một mặt, Thư ký Báo chí Nhà Trắng Jen Psaki từng nhận định Ukraine từ lâu đã muốn gia nhập NATO - do đó, Washington và Kiev đang tích cực thảo luận về vấn đề này.

Mặt khác, câu chuyện về Ukraine là đề tài gây tranh cãi trong nội bộ chính trường Mỹ, khi con trai của Tổng thống Joe Biden từng bị cáo buộc có quan hệ không minh bạch với giới lãnh đạo Ukraine.

Thêm vào đó, Mỹ nhận thức rằng đưa Ukraine trở thành một phần của NATO là vấn đề rất nhạy cảm với Nga. Ngay cả khi duy trì lập trường cứng rắn với Moscow, song chính quyền của Tổng thống Joe Biden rõ ràng không muốn gây thêm căng thẳng với ông Vladimir Putin khi không cần thiết.

Do đó, ở bên ngoài, các thành viên NATO có thể ủng hộ Ukraine trở thành người của khối, song lá phiếu cuối cùng của họ chưa chắc phản ánh điều đó. Nói thì dễ, nhưng làm lại khó là vậy.

TIN LIÊN QUAN
Thế giới nóng, bất ngờ, khó đoán định và con đường ngăn ngừa, giải quyết xung đột
Mỹ đặt câu hỏi lớn cho Nga về việc rút binh sĩ khỏi biên giới với Ukraine
Mỹ 'theo dõi sát sao' việc Nga rút các lực lượng khỏi biên giới với Ukraine
Đa số người nhập quốc tịch Nga là người Ukraine
Miền Đông Ukraine: Đàm phán thất bại, Ukraine nói 'xây dựng', Nga đổ lỗi cho Kiev

Xem nhiều

Đọc thêm

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 8/11 và sáng 9/11: Lịch thi đấu La Liga - Vallecano vs Las Palmas; VĐQG Saudi Arabia - Al Riyadh vs Al Nassr

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 8/11 và sáng 9/11: Lịch thi đấu La Liga - Vallecano vs Las Palmas; VĐQG Saudi Arabia - Al Riyadh vs Al Nassr

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 8/11 và sáng 9/11: Lịch thi đấu La Liga - Vallecano vs Las Palmas; U17 EURO - U17 Italy vs U17 Wales...
Kết quả bóng đá hôm nay 8/11 (mới nhất)

Kết quả bóng đá hôm nay 8/11 (mới nhất)

Xem kết quả bóng đá đêm qua và hôm nay 8/11, Cup C1, Ngoại hạng Anh, La Liga, Serie A, Tây Ban Nha, Anh, Pháp, Đức, Italy... đều được cập ...
Việt Nam nhận chuyển giao vai trò Chủ tịch CLMV từ Myanmar

Việt Nam nhận chuyển giao vai trò Chủ tịch CLMV từ Myanmar

Thủ tướng Phạm Minh Chính dẫn đầu đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Hội nghị cấp cao Hợp tác Campuchia-Lào-Myanmar-Việt Nam (CLMV) lần thứ 11 ngày 11/7.
Tổng thống Nga khen ông Trump dũng cảm, úp mở về hành động quân sự với Triều Tiên, tuyên bố Trung Quốc là đồng minh

Tổng thống Nga khen ông Trump dũng cảm, úp mở về hành động quân sự với Triều Tiên, tuyên bố Trung Quốc là đồng minh

Tổng thống Nga Putin vừa có bài phát biểu về tình hình thế giới, mối quan hệ của Moscow với nhiều nước và cuộc bầu cử Mỹ 2024 vừa qua.
'Thần tiên tỷ tỷ' Lưu Diệc Phi gây sốt với nhan sắc ấn tượng

'Thần tiên tỷ tỷ' Lưu Diệc Phi gây sốt với nhan sắc ấn tượng

Diễn viên Lưu Diệc Phi phim Câu chuyện hoa hồng nổi bật với đầm tôn dáng, khoe eo thon...
Tin bão trên Biển Đông: Bão di chuyển chủ yếu theo hướng Tây, tiến về phía quần đảo Hoàng Sa

Tin bão trên Biển Đông: Bão di chuyển chủ yếu theo hướng Tây, tiến về phía quần đảo Hoàng Sa

Sáng sớm nay (8/11), bão Yinxing đã đi vào vùng biển phía Đông của khu vực Bắc Biển Đông, trở thành cơn bão số 7 trong năm 2024.
Tổng thống Nga khen ông Trump dũng cảm, úp mở về hành động quân sự với Triều Tiên, tuyên bố Trung Quốc là đồng minh

Tổng thống Nga khen ông Trump dũng cảm, úp mở về hành động quân sự với Triều Tiên, tuyên bố Trung Quốc là đồng minh

Tổng thống Nga Putin vừa có bài phát biểu về tình hình thế giới, mối quan hệ của Moscow với nhiều nước và cuộc bầu cử Mỹ 2024 vừa qua.
Điểm tin thế giới sáng 12/7: Trung Quốc thúc đẩy nền kinh tế băng tuyết, Đức có tân Bộ trưởng Tài chính, Canada dự kiến cấm Tiktok

Điểm tin thế giới sáng 12/7: Trung Quốc thúc đẩy nền kinh tế băng tuyết, Đức có tân Bộ trưởng Tài chính, Canada dự kiến cấm Tiktok

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng 12/7.
Tin thế giới 7/11: Mỹ bắt đầu chuyển giao quyền lực, Hezbollah tấn công căn cứ hải quân Israel, Chính phủ liên minh Đức sụp đổ

Tin thế giới 7/11: Mỹ bắt đầu chuyển giao quyền lực, Hezbollah tấn công căn cứ hải quân Israel, Chính phủ liên minh Đức sụp đổ

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong 24 giờ qua.
Ông Donald Trump đang tính cách kết thúc xung đột Ukraine: Kiev hết hy vọng vào NATO, châu Âu nên lo

Ông Donald Trump đang tính cách kết thúc xung đột Ukraine: Kiev hết hy vọng vào NATO, châu Âu nên lo

Đội ngũ của ông Donald Trump, tổng thống tiếp theo của Mỹ nhiệm kỳ 2025-2029, đang thảo luận kế hoạch mới nhằm chấm dứt xung đột Nga-Ukraine.
Tổng thống Hàn Quốc úp mở khả năng cấp vũ khí cho Ukraine, tìm đến NATO và ông Trump bàn về Triều Tiên

Tổng thống Hàn Quốc úp mở khả năng cấp vũ khí cho Ukraine, tìm đến NATO và ông Trump bàn về Triều Tiên

Hàn Quốc đang sắp xếp đón một đặc phái viên của Ukraine đến chia sẻ thông tin và điều phối phản ứng chung về việc Triều Tiên đưa quân đến Nga.
Cộng đồng người Mỹ gốc Ấn hân hoan trước chiến thắng của ông Trump

Cộng đồng người Mỹ gốc Ấn hân hoan trước chiến thắng của ông Trump

Cộng đồng người Mỹ gốc Ấn đã chúc mừng chiến thắng của ông Donald Trump trong cuộc bầu cử Tổng thống ngày 5/11 vừa qua.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Hiệp định Paris liệu có lâm nguy vì kết quả bầu cử Mỹ?

Hiệp định Paris liệu có lâm nguy vì kết quả bầu cử Mỹ?

Bầu cử Mỹ khép lại với những lo ngại từ giới chuyên gia rằng Washington có thể suy giảm cam kết trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu.
Chủ tịch Tập Cận Bình nhắn nhủ gì tới ông Trump trong thông điệp chúc mừng?

Chủ tịch Tập Cận Bình nhắn nhủ gì tới ông Trump trong thông điệp chúc mừng?

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã gửi thông điệp chúc mừng tới Tổng thống Mỹ mới đắc cử Donald Trump, khẳng định hai bên nên hợp tác, thay vì đối đầu.
Bầu cử Mỹ trước 'giờ G': 'Kỳ phùng địch thủ' Trung Quốc vẫn gia tăng sức ảnh hưởng, chiến lược châu Á sẽ được định hình ra sao?

Bầu cử Mỹ trước 'giờ G': 'Kỳ phùng địch thủ' Trung Quốc vẫn gia tăng sức ảnh hưởng, chiến lược châu Á sẽ được định hình ra sao?

Cả ông Trump và bà Harris đều đang tìm cách mô tả bên kia là 'yếu thế trước Trung Quốc' trong nỗ lực vượt qua phe đối lập.
Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ truyền thống Mỹ-Anh có thể sẽ đổi khác, khi cuộc bầu cử sắp tới mở ra hai viễn cảnh khác nhau cho mối thâm tình này.
Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Phó Tổng thống Kamala Harris đã có bài phát biểu khép lại chiến dịch tranh cử tại công viên Ellipse ở Washington, D.C.
'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 sẽ có ảnh hưởng lớn đến cục diện xung đột Nga-Ukraine.
Phiên bản di động