Việt Nam cần mô hình tăng trưởng kinh tế mới

Lao động giá rẻ, an toàn và chế độ chính trị ổn định là những yếu tố thu hút đầu tư nước ngoài vào Việt Nam. 
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
viet nam can mo hinh tang truong kinh te moi Kinh tế Việt Nam - nhiều lý do để phấn khởi
viet nam can mo hinh tang truong kinh te moi Truyền thông thế giới lạc quan về kinh tế Việt Nam năm 2017
viet nam can mo hinh tang truong kinh te moi

Tuy nhiên, tăng lương tối thiểu, giới hạn giờ làm việc và sự chấm dứt Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) đồng nghĩa với sự tăng trưởng kinh tế xuất sắc gần đây của Việt Nam sẽ giảm dần nếu không thay đổi kịp thời.

Việt Nam cần phải tạo ra lực lượng lao động dựa vào tri thức và có tay nghề nếu muốn tiếp tục thu hút đầu tư nước ngoài. Không còn là nước có nền kinh tế được hỗ trợ bởi lao động giá rẻ và giá trị xuất khẩu thấp, giờ đây, đất nước này cần mô hình tăng trưởng mới chú trọng vào chất lượng, năng suất và tri thức.

Mất ưu thế cạnh tranh trong lĩnh vực chế tạo

Việc tăng nhu cầu đào tạo lực lượng lao động ở Việt Nam một phần là do dự báo thiếu hụt lực lượng lao động có tay nghề xuất phát từ việc tăng lương. Ví dụ, ngành công nghệ thông tin ở Việt Nam có lợi thế về nguồn kỹ sư công nghệ giá rẻ trong một thời gian dài. Một kỹ sư có kinh nghiệm lâu năm về công nghệ thông tin có thể kiếm khoảng 2000 USD/ tháng, bằng một nửa so với các kỹ sư ở nước láng giềng Thái Lan. Tuy nhiên, với mức lương ngày càng tăng, người ta lo ngại rằng các doanh nghiệp sẽ tìm đến các nước có giá nhân công rẻ để phục vụ nhu cầu về công nghệ thông tin của họ.

Hàng năm, Việt Nam vẫn tăng lương tối thiểu. Năm ngoái, mức lương đã tăng lên 13%, nhưng năm nay Chính phủ Việt Nam đã ngừng lại ở mức tăng chỉ 7,3%. Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam đề xuất tăng 10-11%. Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam chỉ muốn tăng 6,5%.

viet nam can mo hinh tang truong kinh te moi
Việt Nam có thể mất ưu thế trong lĩnh vực chế tạo. (Nguồn: Technologymag)

Theo chuyên gia kinh tế của Ngân hàng Thế giới Sebastian Eckardt, Việt Nam còn có thế mất ưu thế cạnh tranh trong lĩnh vực chế tạo. Một trong những thách thức là việc tăng lương, trong khi năng suất vẫn còn thấp. Năng suất lao động của Việt Nam đang tăng trung bình 4%/ năm.

Một nhân tố khác góp phần làm giảm lợi nhuận và kiềm chế tăng trưởng là thời gian lao động. Trong khi làm thêm giờ là phương pháp mà nhiều người lao động dựa vào để tăng thu nhập tối thiểu, Bộ Luật Lao động của Việt Nam giới hạn số giờ làm thêm một nhân viên là 200 giờ mỗi năm. Trừ một số công nhân làm việc trong ngành dệt may, da, chế biến thủy sản, viễn thông, hoặc các lĩnh vực cấp nước, cấp điện, được giới hạn ở mức 300 giờ trong một năm, tức là khoảng hơn một giờ mỗi ngày. Trong khi đó các nhân viên tại Lào có thể làm việc 540 giờ trong một năm, ở Singapore, Malaysia, Thái Lan và có thể làm việc 860, 1250, và 1850 giờ một năm.

Theo TalkVietnam, cả hiệp hội doanh nghiệp Nhật Bản và Hàn Quốc tại Việt Nam đang vận động Chính phủ để tăng gấp đôi hoặc thậm chí gấp ba giờ làm thêm tối thiểu, và cho rằng đây là nguyên nhân làm chậm tăng trưởng. Trong khi đó nhân viên cũng có chung mong muốn như vậy. Một cuộc khảo sát gần đây tại khu công nghiệp Thăng Long tại Hà Nội cho thấy, 97% người lao động muốn có thể làm việc nhiều giờ hơn để tăng thu nhập.

Cần lao động có tay nghề

Theo Bloomberg, TPP được xem là một cơ hội để Việt Nam tăng GDP lên đến 11%; thuế nhập khẩu vào Mỹ và Nhật giảm sẽ làm tăng kim ngạch xuất khẩu các hàng dệt may; trong khi ngành thủy sản Việt Nam được hưởng lợi từ cơ chế loại bỏ thuế nhập khẩu đối với tôm, mực và cá ngừ.

Kết quả cuộc khảo sát về triển vọng kinh doanh ở các nước ASEAN năm 2017 của  Amcham Singapore cho thấy, các doanh nghiệp Mỹ tại ASEAN đề cử Việt Nam là điểm đến đầu tư ưa thích của họ. Khá nhiều trong số các nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam với kỳ vọng về các lợi ích từ TPP. 61% các công ty Mỹ hoạt động tại Việt Nam cho biết TPP có thể làm ảnh hưởng đến địa điểm đầu tư tương lai của họ.

Cùng với việc ông Trump tuyên bố rút khỏi hiệp định TPP, không giống một số thành viên khác, Việt Nam vẫn tiến lên bằng việc đánh giá thực tế về tương lai của nước này trong một thế giới không TPP. Trong một bài phát biểu, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã cho biết Việt Nam đã chuẩn bị các điều kiện đầy đủ để tham gia vào TPP. Tuy nhiên, nếu không có hiệp định tư do thương mại toàn cầu này, Việt Nam không thể dựa nhiều vào lao động giá rẻ và xuất khẩu để tăng GDP nữa.

viet nam can mo hinh tang truong kinh te moi
Việt Nam cần đào tạo đội ngũ lao động có tay nghề với kỹ năng cao và trình độ chuyên môn sâu. (Nguồn: Reuters)

Sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam dựa nhiều vào lao động giá rẻ và những ngành thâm dụng vốn. Tuy nhiên, nền kinh tế Việt Nam đã đạt được đến ngưỡng mà những nhân tố trên đã trở nên không đủ nữa. Việt Nam cần phải đào tạo và đào tạo lại lực lượng lao động, cải cách giáo dục đại học và nâng cao chất lượng dạy nghề để tạo ra đội ngũ lao động có tay nghề với kỹ năng cao và trình độ chuyên môn sâu. Việt Nam đang từng bước tiến vào cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 của thế giới nơi mà các công nghệ cao sẽ được áp dụng. Việt Nam cần một mô hình tăng trưởng mới, tập trung vào chất lượng, năng suất và tri thức.

Kết quả cuộc khảo sát của Amcham cho thấy, 36% số người được hỏi cho biết họ hài lòng với việc cung cấp nhân lực được đào tạo. 64% cho rằng lao động chi phí thấp hiện nay đã đủ, trong khi chỉ có 23% doanh nghiệp Mỹ tại Việt Nam hiện nay cho biết họ dự định mở rộng thị trường nếu có sẵn nguồn cung cấp nhân lực được đào tạo.

Tại hội chợ việc làm gần đây ở Công viên Công nghệ cao Sài Gòn (SHTP), 23 công ty đã tìm cách để lấp đầy 1.000 vị trí việc làm còn trống. Mặc dù có hàng nghìn người tham dự nhưng chỉ có 70% số việc làm tuyển dụng được nhân sự.

Trong khi đó, Bộ Lao động Thương binh Xã hội của Việt Nam cho biết số người thất nghiệp có trình độ văn hóa tốt đang tăng lên. Tại Việt Nam, tính đến quý II năm 2016 có gần 400.000 người có trình độ văn hóa cao thất nghiệp, một nửa trong số đó có bằng  đại học hoặc sau đại học.

Các nhà tuyển dụng trong lĩnh vực IT, phần mềm và các ngành kỹ thuật cũng bắt đầu lên tiếng về việc thiếu các ứng viên phù hợp và các doanh nghiệp buộc phải xây dựng các chương trình đào tạo nhân viên khá tốn kếm. Nhận thức của các lãnh đạo cao nhất của Việt Nam về tình trạng này là một bước đi đúng hướng. Liệu mô hình tăng trưởng mới có thể được triển khai trước khi sự thiếu hụt về lao động lành nghề trở thành trở ngại cho sự tăng trưởng ngoạn mục trước đây của Việt Nam hay không vẫn còn là một câu hỏi chưa có câu trả lời.

viet nam can mo hinh tang truong kinh te moi Tăng trưởng kinh tế Việt Nam thuộc nhóm nhanh nhất thế giới

Giữa lúc kinh tế khu vực Đông Nam Á đang gặp khó khăn, kinh tế Việt Nam đã tăng trưởng hơn 6% trong hai năm ...

viet nam can mo hinh tang truong kinh te moi CMCN 4: Một góc nhìn “không sáng” với kinh tế Việt Nam

Những tiến bộ vượt bậc từ Cách mạng Công nghiệp lần thứ 4 (CMCN 4) làm tăng khả năng ngành công nghiệp chế tạo quay ...

viet nam can mo hinh tang truong kinh te moi 3 kịch bản tăng trưởng kinh tế Việt Nam 5 năm tới

Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế xã hội quốc gia (NCIF), Bộ Kế hoạch và Đầu tư vừa công bố dự báo ...

 

Hằng Dũng (theo AEC News)

Xem nhiều

Đọc thêm

Bầu cử tổng thống Mỹ 2024 bắt đầu, hai ứng viên hòa nhau tại điểm đầu tiên, kịch bản nào để tới con số quyền lực?

Bầu cử tổng thống Mỹ 2024 bắt đầu, hai ứng viên hòa nhau tại điểm đầu tiên, kịch bản nào để tới con số quyền lực?

Nếu các cuộc thăm dò trước bầu cử tổng thống Mỹ 2024 là chính xác, cuộc đua năm nay cần theo dõi sát 7 tiểu bang chiến địa.
Lịch cúp điện Bình Thuận hôm nay ngày 6/11/2024

Lịch cúp điện Bình Thuận hôm nay ngày 6/11/2024

Thông tin lịch cúp điện tại Bình Thuận theo từng khu vực được cập nhật mới nhất từ Điện lực miền Nam ngày 6/11/2024.
Chim cánh cụt châu Phi suy giảm nhanh số lượng, đứng trước nguy cơ tuyệt chủng

Chim cánh cụt châu Phi suy giảm nhanh số lượng, đứng trước nguy cơ tuyệt chủng

Chim cánh cụt châu Phi, loài chim cánh cụt duy nhất sinh trưởng trên lục địa này, đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng trong tự nhiên vào năm ...
Đất hiếm khuấy động thị trường, lý do đến từ Myanmar

Đất hiếm khuấy động thị trường, lý do đến từ Myanmar

Giá đất hiếm đã trở lại thành tâm điểm của thị trường khi bất ngờ tăng vọt từ đầu tháng 11/2024.
Hàng loạt sự kiện hấp dẫn hứa hẹn khuấy động Tuần Văn hóa - Du lịch tỉnh Hòa Bình 2024

Hàng loạt sự kiện hấp dẫn hứa hẹn khuấy động Tuần Văn hóa - Du lịch tỉnh Hòa Bình 2024

Từ ngày 15-23/11, Tuần Văn hóa - Du lịch tỉnh Hòa Bình năm 2024 sẽ diễn ra với nhiều hoạt động văn hóa, trải nghiệm hấp dẫn.
Bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả'

Bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả'

Báo TG&VN giới thiệu bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm về xây dựng hệ thống chính trị với tiêu đề: 'Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng ...
Bầu cử tổng thống Mỹ 2024 bắt đầu, hai ứng viên hòa nhau tại điểm đầu tiên, kịch bản nào để tới con số quyền lực?

Bầu cử tổng thống Mỹ 2024 bắt đầu, hai ứng viên hòa nhau tại điểm đầu tiên, kịch bản nào để tới con số quyền lực?

Nếu các cuộc thăm dò trước bầu cử tổng thống Mỹ 2024 là chính xác, cuộc đua năm nay cần theo dõi sát 7 tiểu bang chiến địa.
Tình hình Trung Đông: 'Pháo đài bay' của Mỹ làm Iran 'nóng mặt', Hamas lại khiến Washington thất vọng

Tình hình Trung Đông: 'Pháo đài bay' của Mỹ làm Iran 'nóng mặt', Hamas lại khiến Washington thất vọng

Mỹ điều động một nhóm máy bay B-52 tới Trung Đông nhằm hỗ trợ Israel trước nguy cơ bị tấn công trả đũa từ Iran.
Ukraine tỏ thành ý đàm phán với Nga một vấn đề, bất ngờ đón khách mang theo 'gói quà quý' khi mùa Đông đến gần

Ukraine tỏ thành ý đàm phán với Nga một vấn đề, bất ngờ đón khách mang theo 'gói quà quý' khi mùa Đông đến gần

Hiện tại Ukraine đang phải đối mặt với nguy cơ mất điện chiếu sáng và nhiệt sưởi vào mùa Đông do các cơ sở hạ tầng năng lượng bị Nga tấn công.
Jordan khẩn thiết kêu gọi Israel chấm dứt động thái quân sự

Jordan khẩn thiết kêu gọi Israel chấm dứt động thái quân sự

Quốc vương Jordan kêu gọi cộng đồng quốc tế bác bỏ các biện pháp leo thang của Israel nhằm cấm UNRWA hoạt động.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Tỷ số cân não trước trận đấu cuối cùng, đại gia Elon Musk rộng đường vung tiền cho ông Trump

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Tỷ số cân não trước trận đấu cuối cùng, đại gia Elon Musk rộng đường vung tiền cho ông Trump

Cả 3 mô hình dự báo kết quả Bầu cử tổng thống Mỹ 2024 đều cho thấy cuộc đua sẽ rất sít sao và gần như không thể nói trước ai sẽ giành chiến thắng.
Chính trị gia đối lập hàng đầu Mozambique bị ám sát hụt ở Nam Phi

Chính trị gia đối lập hàng đầu Mozambique bị ám sát hụt ở Nam Phi

Chính trị gia Mozambique Venancio Mondlane tuyên bố thoát khỏi một vụ ám sát bất thành ở Nam Phi.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 sẽ tác động tới tình hình thế giới thế nào và chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris khác biệt ra sao?
Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Theo Đại sứ Phạm Quang Vinh, cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm nay rất sít sao, nhưng dù là ai thì quan hệ Việt Nam-Mỹ vẫn tiếp đà phát triển tích cực.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ luôn có ý nghĩa quan trọng không chỉ trong nội bộ nước Mỹ mà còn với cộng đồng quốc tế.
Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Có thể khẳng định rằng AI không còn là một công nghệ của tương lai mà đã và đang định hình lại cục diện địa chính trị.
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Dư luận về leo thang căng thẳng ở bán đảo liên Triều chưa kịp lắng lại bùng lên với thông tin quân đội Triều Tiên xuất hiện ở Nga.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Phiên bản di động