Vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga tại Belarus báo hiệu điều gì?

Xuân Sơn
Sau nhiều thập kỷ không triển khai căn cứ quân sự tại nước ngoài, Nga chuẩn bị thiết lập vũ khí hạt nhân chiến thuật tại Belarus. Điều này sẽ tác động như thế nào tới tình hình khu vực?
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga tại Belarus báo hiệu điều gì?
Vũ khí hạt nhân chiến thuật được sử dụng cho những mục tiêu cụ thể trên chiến trường và có thể thay thế đầu đạn thông thường trong hệ thống vũ khí. (Nguồn: AP)

Cuối tháng 3 vừa qua, Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Belarus Alexander Lukashenko đã đạt thỏa thuận cho phép Moscow triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật tại Belarus.

Lần đầu tiên kể từ giữa thập niên 90 của thế kỷ trước, Moscow đặt căn cứ vũ khí bên ngoài đất nước. Trong một bài phát biểu trên truyền hình ngày 26/3, ông Putin cũng thông báo rằng Nga sẽ hoàn thành xây dựng cơ sở dự trữ vũ khí ở Belarus vào tháng 7 tới đây.

Do Moscow gần đây đã đình chỉ Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược mới (New START) với Mỹ, nên những lo ngại về căng thẳng hạt nhân giữa hai cường quốc này lại nổi lên.

Mặc dù chưa có xác nhận nào về số lượng vũ khí hạt nhân chiến thuật hiện tại của Nga, nhưng theo Reuters, Washington tin rằng Moscow có khoảng 2.000 đầu đạn chiến thuật đang hoạt động, gấp khoảng 10 lần so với Mỹ.

“Nga không chuẩn bị sử dụng vũ khí hạt nhân”

Phản ứng với động thái này của Nga, phía Mỹ cho biết sẽ tiếp tục theo dõi tình hình, kể cả khi không có dấu hiệu nào cho thấy Nga đang chuẩn bị sử dụng vũ khí hạt nhân.

Bộ Ngoại giao Mỹ nhận định: “Chúng tôi không có lý do gì để điều chỉnh hoạt động hạt nhân chiến lược của mình, cũng như không có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy Nga đang chuẩn bị sử dụng vũ khí hạt nhân. Chúng tôi cũng duy trì cam kết phòng thủ tập thể với đồng minh Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO)”.

Ông Bruno Lete, thành viên cao cấp về an ninh và quốc phòng tại Quỹ Marshall của Mỹ, cho rằng châu Âu và NATO không ngạc nhiên với thông báo từ ông Putin.

Vị chuyên gia này nhấn mạnh: "Đầu tiên, việc Nga thường xuyên nhắc đến vấn đề hạt nhân trong năm qua đã thúc đẩy NATO và châu Âu chuẩn bị sẵn sàng cho những gì sắp xảy tới. Hơn nữa, sự kiện Nga đình chỉ Hiệp ước New START đã gây lo ngại về nguy cơ Nga triển khai vũ khí hạt nhân. Vì vậy, Hiệp ước này tốt hơn hết vẫn nên duy trì hiệu lực nhằm ngăn ngừa rủi ro tới hòa bình và an ninh thế giới.”

Vũ khí hạt nhân chiến thuật là gì?

Vũ khí hạt nhân chiến thuật được sử dụng cho những mục tiêu cụ thể trên chiến trường và có thể thay thế đầu đạn thông thường trong hệ thống vũ khí. Chúng không thể tự kích nổ mà cần một hệ thống phóng như tên lửa Iskander - hệ thống tên lửa đạn đạo tầm ngắn mà Nga đã sử dụng để phóng các đầu đạn ở Ukraine và Syria.

Ông William Alberque, Giám đốc chiến lược, công nghệ và kiểm soát vũ khí tại Viện Nghiên cứu chiến lược quốc tế (IISS), giải thích: "Vũ khí hạt nhân chiến thuật thường được sử dụng nhằm giành chiến thắng hoàn toàn trong một trận chiến và ít được dùng để tấn công thành phố. Loại vũ khí này có đầu đạn nhỏ, nhưng trọng lượng có thể lên tới 100 kiloton tùy thuộc vào mục tiêu".

Để so sánh, vũ khí hạt nhân chiến lược liên lục địa có khả năng phá hủy toàn bộ thành phố. Chuyên gia này cho biết những vũ khí này có thể được phóng với khoảng cách xa như từ lãnh thổ Nga sang châu Mỹ. Vì vậy, trong Chiến tranh Lạnh, để một đầu đạn được coi là chiến lược, nó phải có khả năng phóng được từ Siberia đến Montana. Chúng sẽ gây ra nhiều thiệt hại và nặng hơn 100 kiloton, hoặc ít nhất gấp 5 lần kích thước của những quả bom ném xuống Hiroshima-Nagasaki.

Vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga tại Belarus báo hiệu điều gì?
Vũ khí hạt nhân chiến thuật cần hệ thống phóng như tên lửa Iskander. (Nguồn: BQP Nga)

Điều này ảnh hưởng như thế nào đến các thỏa thuận không phổ biến vũ khí hạt nhân?

Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT) giúp hạn chế việc phổ biến vũ khí hạt nhân sang các nước không sở hữu hạt nhân. Trong tuyên bố của mình, ông Putin lập luận rằng việc bố trí vũ khí hạt nhân chiến thuật ở Belarus không vi phạm thỏa thuận này.

Ông Putin nói rằng: "Không có gì bất thường ở đây khi mà Mỹ đã làm điều này trong nhiều thập kỷ. Từ lâu, Washington đã đặt vũ khí hạt nhân chiến thuật trên lãnh thổ của các đồng minh".

Theo Hiệp ước NPT, Mỹ, Nga, Trung Quốc, Pháp và Anh có quyền sở hữu vũ khí hạt nhân. Mặc dù họ không thể chuyển giao vũ khí hoặc công nghệ hạt nhân cho một nước phi hạt nhân, nhưng họ có thể triển khai chúng bên ngoài biên giới của mình. Nhà lãnh đạo Nga đã nhấn mạnh rằng Moscow sẽ duy trì quyền kiểm soát đối với các loại vũ khí được triển khai, phù hợp với các thỏa thuận không phổ biến vũ khí hạt nhân.

NATO nên phản ứng như thế nào?

Mỹ hiện đã triển khai vũ khí hạt nhân tới các nước châu Âu như Bỉ, Đức, Hà Lan và Italy.

Ông Stefan Scheller, thành viên thuộc Chương trình An ninh và Quốc phòng của Hội đồng Đối ngoại Đức, nhấn mạnh rằng quyết định triển khai vũ khí hạt nhân tới châu Âu của Mỹ là một phần trong chiến lược phòng thủ tập thể của NATO.

"Có một khái niệm gọi là 'chia sẻ hạt nhân' tồn tại trong NATO. Chính sách này nhằm mục đích duy trì an ninh cho toàn bộ liên minh, thông qua việc chia sẻ lợi ích, trách nhiệm và rủi ro của răn đe hạt nhân”, ông Stefan Scheller nói.

Ông Stefan Scheller cũng chia sẻ quan điểm tương tự và cho biết các vũ khí chiến thuật của Mỹ được thiết kế để nhắm mục tiêu vào binh lính hoặc các cơ sở quân sự quan trọng như trụ sở quân sự thuộc các trung tâm chỉ huy và kiểm soát.

“Vũ khí chiến lược của Mỹ không được thiết kế nhằm tấn công Moscow hay St. Petersburg”, ông Stefan Scheller khẳng định.

Trong khi đó, ông Bruno Lete cho rằng việc Nga triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật ở Belarus sẽ cho phép Moscow tấn công vào lãnh thổ NATO nhanh hơn nhiều so với trước đây.

"Thời gian để đưa ra hành động phản ứng của NATO sẽ bị rút ngắn. Vì vậy, NATO có thể tiếp tục răn đe hạt nhân như đang làm trong hiện tại, hoặc NATO có thể cưỡng chế hạt nhân, cụ thể là ngăn cản Nga triển khai vũ khí tới Belarus. Nhưng trong tình hình hiện tại, tôi nghĩ NATO sẽ tiếp tục răn đe hạt nhân", ông Lete dự đoán.

Tiểu sử Phó Thủ tướng Chính phủ Liên bang Nga Dmitry Chernyshenko

Tiểu sử Phó Thủ tướng Chính phủ Liên bang Nga Dmitry Chernyshenko

Nhận lời mời của Phó Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Trần Hồng Hà, Phó Thủ tướng Chính phủ Liên bang Nga Dmitry Chernyshenko thăm ...

Đại sứ Phạm Việt Anh: 50 năm xây dựng quan hệ Việt Nam-Hà Lan bình đẳng, cùng có lợi và cùng thắng

Đại sứ Phạm Việt Anh: 50 năm xây dựng quan hệ Việt Nam-Hà Lan bình đẳng, cùng có lợi và cùng thắng

Theo Đại sứ Việt Nam tại Hà Lan Phạm Việt Anh, trong nửa thế kỷ qua, Việt Nam và Hà Lan đã không ngừng nâng ...

Nửa thế kỷ vun đắp quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam-Hà Lan

Nửa thế kỷ vun đắp quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam-Hà Lan

50 năm kể từ Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao (9/4/1973-9/4/2023), Việt Nam và Hà Lan đã xây dựng mối quan hệ hữu nghị ...

Xung quanh cuộc 'săn phù thủy' thời hiện đại liên quan đến cựu Tổng thống Trump

Xung quanh cuộc 'săn phù thủy' thời hiện đại liên quan đến cựu Tổng thống Trump

Sự kiện cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump bị cáo buộc hình sự vừa qua đã gây chấn động dư luận và dự báo những ...

Tổng thống Putin: Quan hệ Nga-Mỹ đang ‘khủng hoảng sâu sắc’

Tổng thống Putin: Quan hệ Nga-Mỹ đang ‘khủng hoảng sâu sắc’

Đáng chú ý hơn, ông đưa ra phát biểu trên trong buổi tiếp các đại sứ trình thư ủy nhiệm ngày 5/4, trong đó có ...

(theo DW)

Xem nhiều

Đọc thêm

Chủ tịch nước Lương Cường: Việt Nam 'mong muốn làm sâu sắc hơn nữa' quan hệ hợp tác với Cuba

Chủ tịch nước Lương Cường: Việt Nam 'mong muốn làm sâu sắc hơn nữa' quan hệ hợp tác với Cuba

Chủ tịch nước Lương Cường nhấn mạnh Việt Nam mong muốn làm sâu sắc và nâng cao hơn nữa hiệu quả quan hệ hợp tác với Cuba trên tất cả ...
Giải đua Vỏ Lãi 2024: Sự kiện thể thao đặc sắc của đồng bào Khmer

Giải đua Vỏ Lãi 2024: Sự kiện thể thao đặc sắc của đồng bào Khmer

Giải đua Vỏ Lãi mở rộng của đồng bào Khmer khai mạc tại sông Trà Quýt, thị trấn Châu Thành, huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng thu hút 1.000 vận ...
Thủ tướng: Phát huy không gian sáng tạo, nâng cao chất lượng dạy và học

Thủ tướng: Phát huy không gian sáng tạo, nâng cao chất lượng dạy và học

Chiều 2/11, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính - Chủ tịch Ủy ban quốc gia Đổi mới giáo dục và đào tạo chủ trì Phiên họp ...
Khai trương trụ sở Học viện Đào tạo & Tư vấn MindTalk Talent: Nơi phát triển trí tuệ Việt - Dấu ấn 7 năm thành lập

Khai trương trụ sở Học viện Đào tạo & Tư vấn MindTalk Talent: Nơi phát triển trí tuệ Việt - Dấu ấn 7 năm thành lập

Ngày 1/11/ 2024, Học viện Đào tạo & Tư vấn MindTalk Talent chính thức khai trương trụ sở mới tại 86/42 Phổ Quang, Phường 2, Quận Tân Bình, TP. HCM. ...
Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Người đứng đầu cơ quan lập pháp Crimea Vladimir Konstantinov ngày 2/11 cáo buộc phương Tây đang bí mật cung cấp vũ khí tầm xa cho Ukraine bằng nhiều chiêu ...
Doanh nhân Mai Phương: Đam mê, tâm huyết cùng Đông trùng hạ thảo

Doanh nhân Mai Phương: Đam mê, tâm huyết cùng Đông trùng hạ thảo

Thời điểm đại dịch Covid -19 bùng phát từ năm 2020 cũng là doanh nhân Nguyễn Thị Mai Phương nhận ra tiềm năng to lớn của thị trường các sản ...
Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Người đứng đầu cơ quan lập pháp Crimea Vladimir Konstantinov ngày 2/11 cáo buộc phương Tây đang bí mật cung cấp vũ khí tầm xa cho Ukraine bằng nhiều chiêu thức.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Chương trình của tỷ phú Elon Musk tặng 1 triệu USD ngẫu nhiên cho cử tri khi tham gia bầu cử Tổng thống Mỹ ngày 5/11 tới vướng vào kiện tụng.
Liên hợp quốc cảnh báo về sự lớn mạnh của Houthi

Liên hợp quốc cảnh báo về sự lớn mạnh của Houthi

Các chuyên gia Liên hợp quốc cho rằng, kể từ khi xung đột ở Gaza bắt đầu vào năm ngoái, người Houthi đang “lợi dụng tình hình” để “chuyển mình”
Bầu cử tổng thống Mỹ: Bang Washington huy động Lực lượng vệ binh quốc gia trực chiến, bà Harris và ông Trump bám đuổi sát nút, lâm thế giằng co

Bầu cử tổng thống Mỹ: Bang Washington huy động Lực lượng vệ binh quốc gia trực chiến, bà Harris và ông Trump bám đuổi sát nút, lâm thế giằng co

Bang Washington huy động trực chiến sau khi có thông tin cũng như lo ngại khả năng xảy ra bạo lực liên quan đến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024.
Sau vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Hwasong-19, Triều Tiên nêu mục đích thử nghiệm vũ khí

Sau vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Hwasong-19, Triều Tiên nêu mục đích thử nghiệm vũ khí

Triều Tiên khẳng định cần tăng cường kho vũ khí hạt nhân của mình và hoàn thiện khả năng sẵn sàng tấn công hạt nhân trả đũa nếu cần thiết.
Chảo lửa Trung Đông: Israel nói tiêu diệt quan chức cấp cao Hamas, Mỹ điều thêm máy bay B-52 và tàu khu trục phòng thủ tên lửa đạn đạo

Chảo lửa Trung Đông: Israel nói tiêu diệt quan chức cấp cao Hamas, Mỹ điều thêm máy bay B-52 và tàu khu trục phòng thủ tên lửa đạn đạo

Quân đội Israel đã tiêu diệt quan chức cấp cao của Hamas là Izz al-Din Kassab trong một cuộc không kích vào Khan Younis ở phía Nam Dải Gaza.
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Thảm họa vũ khí hạt nhân: Cảnh báo, suy đoán và kịch bản

Thảm họa vũ khí hạt nhân: Cảnh báo, suy đoán và kịch bản

Nga nhiều lần cảnh báo ‘lằn ranh đỏ’. Có người lo sợ về một thảm họa hạt nhân, nhưng cũng có ý kiến cho đó là ‘đe dọa bằng lời nói’!
Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Dư luận về leo thang căng thẳng ở bán đảo liên Triều chưa kịp lắng lại bùng lên với thông tin quân đội Triều Tiên xuất hiện ở Nga.
Tổng thống Phần Lan thăm Trung Quốc: Tìm khuôn khổ mới

Tổng thống Phần Lan thăm Trung Quốc: Tìm khuôn khổ mới

Chuyến thăm Trung Quốc ngày 28 - 31/10 của Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb phản ánh nỗ lực nâng tầm khuôn khổ hợp tác giữa một thế giới đầy biến động.
Tổng tuyển cử tại Nhật Bản: Cần hơn một chiến thắng

Tổng tuyển cử tại Nhật Bản: Cần hơn một chiến thắng

Cuộc tổng tuyển cử sắp tới tại Nhật Bản sẽ là bài kiểm tra khó dành cho liên minh cầm quyền của đảng Dân chủ Tự do (LDP) và đảng Công minh (Komeito).
Hội nghị thượng đỉnh EU-GCC: Muộn còn hơn không

Hội nghị thượng đỉnh EU-GCC: Muộn còn hơn không

Việc EU và GCC họp thượng đỉnh đầu tiên sau 35 năm thiết lập quan hệ có thể muộn, song là cần thiết trong bối cảnh hiện nay.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Giải Nobel – Di sản của một thiên tài

Giải Nobel – Di sản của một thiên tài

Nobel, giải thưởng danh giá bậc nhất thế giới được trao cho các cá nhân và tổ chức đạt những thành tựu lớn lao cho nhân loại theo ý nguyện của Alfred Nobel.
Cộng đồng Pháp ngữ: Từ chung ngôn ngữ đến cùng sứ mệnh

Cộng đồng Pháp ngữ: Từ chung ngôn ngữ đến cùng sứ mệnh

La Francophonie là tên gọi của cộng đồng các quốc gia và vùng lãnh thổ có sử dụng tiếng Pháp, ngôn ngữ được sử dụng nhiều thứ năm trên thế giới...
Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu

Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu

Những biểu hiện của biến đổi khí hậu, sự tác động của El Nino và La Nina khiến 2024 là năm ghi nhận nhiều kỷ lục thiên tai đáng buồn...
Phiên bản di động