Vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga tại Belarus báo hiệu điều gì?

Xuân Sơn
Sau nhiều thập kỷ không triển khai căn cứ quân sự tại nước ngoài, Nga chuẩn bị thiết lập vũ khí hạt nhân chiến thuật tại Belarus. Điều này sẽ tác động như thế nào tới tình hình khu vực?
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga tại Belarus báo hiệu điều gì?
Vũ khí hạt nhân chiến thuật được sử dụng cho những mục tiêu cụ thể trên chiến trường và có thể thay thế đầu đạn thông thường trong hệ thống vũ khí. (Nguồn: AP)

Cuối tháng 3 vừa qua, Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Belarus Alexander Lukashenko đã đạt thỏa thuận cho phép Moscow triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật tại Belarus.

Lần đầu tiên kể từ giữa thập niên 90 của thế kỷ trước, Moscow đặt căn cứ vũ khí bên ngoài đất nước. Trong một bài phát biểu trên truyền hình ngày 26/3, ông Putin cũng thông báo rằng Nga sẽ hoàn thành xây dựng cơ sở dự trữ vũ khí ở Belarus vào tháng 7 tới đây.

Do Moscow gần đây đã đình chỉ Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược mới (New START) với Mỹ, nên những lo ngại về căng thẳng hạt nhân giữa hai cường quốc này lại nổi lên.

Mặc dù chưa có xác nhận nào về số lượng vũ khí hạt nhân chiến thuật hiện tại của Nga, nhưng theo Reuters, Washington tin rằng Moscow có khoảng 2.000 đầu đạn chiến thuật đang hoạt động, gấp khoảng 10 lần so với Mỹ.

“Nga không chuẩn bị sử dụng vũ khí hạt nhân”

Phản ứng với động thái này của Nga, phía Mỹ cho biết sẽ tiếp tục theo dõi tình hình, kể cả khi không có dấu hiệu nào cho thấy Nga đang chuẩn bị sử dụng vũ khí hạt nhân.

Bộ Ngoại giao Mỹ nhận định: “Chúng tôi không có lý do gì để điều chỉnh hoạt động hạt nhân chiến lược của mình, cũng như không có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy Nga đang chuẩn bị sử dụng vũ khí hạt nhân. Chúng tôi cũng duy trì cam kết phòng thủ tập thể với đồng minh Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO)”.

Ông Bruno Lete, thành viên cao cấp về an ninh và quốc phòng tại Quỹ Marshall của Mỹ, cho rằng châu Âu và NATO không ngạc nhiên với thông báo từ ông Putin.

Vị chuyên gia này nhấn mạnh: "Đầu tiên, việc Nga thường xuyên nhắc đến vấn đề hạt nhân trong năm qua đã thúc đẩy NATO và châu Âu chuẩn bị sẵn sàng cho những gì sắp xảy tới. Hơn nữa, sự kiện Nga đình chỉ Hiệp ước New START đã gây lo ngại về nguy cơ Nga triển khai vũ khí hạt nhân. Vì vậy, Hiệp ước này tốt hơn hết vẫn nên duy trì hiệu lực nhằm ngăn ngừa rủi ro tới hòa bình và an ninh thế giới.”

Vũ khí hạt nhân chiến thuật là gì?

Vũ khí hạt nhân chiến thuật được sử dụng cho những mục tiêu cụ thể trên chiến trường và có thể thay thế đầu đạn thông thường trong hệ thống vũ khí. Chúng không thể tự kích nổ mà cần một hệ thống phóng như tên lửa Iskander - hệ thống tên lửa đạn đạo tầm ngắn mà Nga đã sử dụng để phóng các đầu đạn ở Ukraine và Syria.

Ông William Alberque, Giám đốc chiến lược, công nghệ và kiểm soát vũ khí tại Viện Nghiên cứu chiến lược quốc tế (IISS), giải thích: "Vũ khí hạt nhân chiến thuật thường được sử dụng nhằm giành chiến thắng hoàn toàn trong một trận chiến và ít được dùng để tấn công thành phố. Loại vũ khí này có đầu đạn nhỏ, nhưng trọng lượng có thể lên tới 100 kiloton tùy thuộc vào mục tiêu".

Để so sánh, vũ khí hạt nhân chiến lược liên lục địa có khả năng phá hủy toàn bộ thành phố. Chuyên gia này cho biết những vũ khí này có thể được phóng với khoảng cách xa như từ lãnh thổ Nga sang châu Mỹ. Vì vậy, trong Chiến tranh Lạnh, để một đầu đạn được coi là chiến lược, nó phải có khả năng phóng được từ Siberia đến Montana. Chúng sẽ gây ra nhiều thiệt hại và nặng hơn 100 kiloton, hoặc ít nhất gấp 5 lần kích thước của những quả bom ném xuống Hiroshima-Nagasaki.

Vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga tại Belarus báo hiệu điều gì?
Vũ khí hạt nhân chiến thuật cần hệ thống phóng như tên lửa Iskander. (Nguồn: BQP Nga)

Điều này ảnh hưởng như thế nào đến các thỏa thuận không phổ biến vũ khí hạt nhân?

Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT) giúp hạn chế việc phổ biến vũ khí hạt nhân sang các nước không sở hữu hạt nhân. Trong tuyên bố của mình, ông Putin lập luận rằng việc bố trí vũ khí hạt nhân chiến thuật ở Belarus không vi phạm thỏa thuận này.

Ông Putin nói rằng: "Không có gì bất thường ở đây khi mà Mỹ đã làm điều này trong nhiều thập kỷ. Từ lâu, Washington đã đặt vũ khí hạt nhân chiến thuật trên lãnh thổ của các đồng minh".

Theo Hiệp ước NPT, Mỹ, Nga, Trung Quốc, Pháp và Anh có quyền sở hữu vũ khí hạt nhân. Mặc dù họ không thể chuyển giao vũ khí hoặc công nghệ hạt nhân cho một nước phi hạt nhân, nhưng họ có thể triển khai chúng bên ngoài biên giới của mình. Nhà lãnh đạo Nga đã nhấn mạnh rằng Moscow sẽ duy trì quyền kiểm soát đối với các loại vũ khí được triển khai, phù hợp với các thỏa thuận không phổ biến vũ khí hạt nhân.

NATO nên phản ứng như thế nào?

Mỹ hiện đã triển khai vũ khí hạt nhân tới các nước châu Âu như Bỉ, Đức, Hà Lan và Italy.

Ông Stefan Scheller, thành viên thuộc Chương trình An ninh và Quốc phòng của Hội đồng Đối ngoại Đức, nhấn mạnh rằng quyết định triển khai vũ khí hạt nhân tới châu Âu của Mỹ là một phần trong chiến lược phòng thủ tập thể của NATO.

"Có một khái niệm gọi là 'chia sẻ hạt nhân' tồn tại trong NATO. Chính sách này nhằm mục đích duy trì an ninh cho toàn bộ liên minh, thông qua việc chia sẻ lợi ích, trách nhiệm và rủi ro của răn đe hạt nhân”, ông Stefan Scheller nói.

Ông Stefan Scheller cũng chia sẻ quan điểm tương tự và cho biết các vũ khí chiến thuật của Mỹ được thiết kế để nhắm mục tiêu vào binh lính hoặc các cơ sở quân sự quan trọng như trụ sở quân sự thuộc các trung tâm chỉ huy và kiểm soát.

“Vũ khí chiến lược của Mỹ không được thiết kế nhằm tấn công Moscow hay St. Petersburg”, ông Stefan Scheller khẳng định.

Trong khi đó, ông Bruno Lete cho rằng việc Nga triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật ở Belarus sẽ cho phép Moscow tấn công vào lãnh thổ NATO nhanh hơn nhiều so với trước đây.

"Thời gian để đưa ra hành động phản ứng của NATO sẽ bị rút ngắn. Vì vậy, NATO có thể tiếp tục răn đe hạt nhân như đang làm trong hiện tại, hoặc NATO có thể cưỡng chế hạt nhân, cụ thể là ngăn cản Nga triển khai vũ khí tới Belarus. Nhưng trong tình hình hiện tại, tôi nghĩ NATO sẽ tiếp tục răn đe hạt nhân", ông Lete dự đoán.

Tiểu sử Phó Thủ tướng Chính phủ Liên bang Nga Dmitry Chernyshenko

Tiểu sử Phó Thủ tướng Chính phủ Liên bang Nga Dmitry Chernyshenko

Nhận lời mời của Phó Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Trần Hồng Hà, Phó Thủ tướng Chính phủ Liên bang Nga Dmitry Chernyshenko thăm ...

Đại sứ Phạm Việt Anh: 50 năm xây dựng quan hệ Việt Nam-Hà Lan bình đẳng, cùng có lợi và cùng thắng

Đại sứ Phạm Việt Anh: 50 năm xây dựng quan hệ Việt Nam-Hà Lan bình đẳng, cùng có lợi và cùng thắng

Theo Đại sứ Việt Nam tại Hà Lan Phạm Việt Anh, trong nửa thế kỷ qua, Việt Nam và Hà Lan đã không ngừng nâng ...

Nửa thế kỷ vun đắp quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam-Hà Lan

Nửa thế kỷ vun đắp quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam-Hà Lan

50 năm kể từ Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao (9/4/1973-9/4/2023), Việt Nam và Hà Lan đã xây dựng mối quan hệ hữu nghị ...

Xung quanh cuộc 'săn phù thủy' thời hiện đại liên quan đến cựu Tổng thống Trump

Xung quanh cuộc 'săn phù thủy' thời hiện đại liên quan đến cựu Tổng thống Trump

Sự kiện cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump bị cáo buộc hình sự vừa qua đã gây chấn động dư luận và dự báo những ...

Tổng thống Putin: Quan hệ Nga-Mỹ đang ‘khủng hoảng sâu sắc’

Tổng thống Putin: Quan hệ Nga-Mỹ đang ‘khủng hoảng sâu sắc’

Đáng chú ý hơn, ông đưa ra phát biểu trên trong buổi tiếp các đại sứ trình thư ủy nhiệm ngày 5/4, trong đó có ...

(theo DW)

Xem nhiều

Đọc thêm

Siêu cảng Chancay hiện thực hóa con đường Inca

Siêu cảng Chancay hiện thực hóa con đường Inca

Sau tám năm thi công, giai đoạn đầu tiên của khu phức hợp siêu cảng Chancay trong khuôn khổ Sáng kiến Vành đai và con đường khánh thành tại Peru.
Tiểu sử Tổng thống Bulgaria Rumen Radev - Nguyên thủ quốc gia đầu tiên được Chủ tịch nước Lương Cường tiếp đón chính thức tại Việt Nam

Tiểu sử Tổng thống Bulgaria Rumen Radev - Nguyên thủ quốc gia đầu tiên được Chủ tịch nước Lương Cường tiếp đón chính thức tại Việt Nam

Từ ngày 24-28/11, Tổng thống Bulgaria Rumen Radev và Phu nhân sẽ thăm chính thức Việt Nam theo lời mời của Chủ tịch nước Lương Cường.
Báo cáo quốc gia lần thứ hai thể hiện trách nhiệm và nỗ lực của Việt Nam trong thực thi Công ước chống tra tấn

Báo cáo quốc gia lần thứ hai thể hiện trách nhiệm và nỗ lực của Việt Nam trong thực thi Công ước chống tra tấn

Ngày 22/11, Hội thảo 'Giới thiệu Báo cáo quốc gia lần thứ hai của Việt Nam về thực thi Công ước chống tra tấn' được tổ chức tại Hà Nội.
Vịnh Hạ Long và những lần được thế giới trao 'vương miện'

Vịnh Hạ Long và những lần được thế giới trao 'vương miện'

Cách đây gần 30 năm, ngày 17/12/1994, tại Thái Lan, lần đầu tiên Vịnh Hạ Long được công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới.
Jaguar thay đổi logo, chuẩn bị 'lột xác' hoàn toàn

Jaguar thay đổi logo, chuẩn bị 'lột xác' hoàn toàn

Jaguar vừa thay đổi bộ nhận diện gồm logo và biểu tượng, chuẩn bị chuyển mình thành một thương hiệu xe điện hạng sang.
Lịch thi đấu của đội tuyển Việt Nam tại chuyến tập huấn Hàn Quốc

Lịch thi đấu của đội tuyển Việt Nam tại chuyến tập huấn Hàn Quốc

Thầy trò đội tuyển Việt Nam sẽ có đợt tập huấn 10 ngày tại Hàn Quốc với 3 trận đá tập nhằm kiểm tra, đánh giá lực lượng và hoàn ...
Haiti: Bạo lực leo thang nguy hiểm, Tổng thống Pháp dính 'vạ miệng' khiến Port-au-Prince nổi giận

Haiti: Bạo lực leo thang nguy hiểm, Tổng thống Pháp dính 'vạ miệng' khiến Port-au-Prince nổi giận

Tình trạng bạo lực gia tăng tại thủ đô Port-au-Prince của Haiti đã cướp đi sinh mạng của hơn 4.500 người từ đầu năm tới nay.
ICC ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng và cựu Bộ trưởng Quốc phòng, Israel phản ứng mạnh

ICC ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng và cựu Bộ trưởng Quốc phòng, Israel phản ứng mạnh

Tòa án Hình sự quốc tế (ICC) đã ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng và cựu Bộ trưởng Quốc phòng của Israel cũng như thủ lĩnh Hamas.
Đại sứ Ukraine tuyên bố về Thế chiến III, Tổng thống Zelensky cầu viện phản ứng toàn cầu, Mỹ khẳng định không muốn đối đầu Nga

Đại sứ Ukraine tuyên bố về Thế chiến III, Tổng thống Zelensky cầu viện phản ứng toàn cầu, Mỹ khẳng định không muốn đối đầu Nga

Ukraine kêu gọi cộng đồng quốc tế đưa ra những kết luận đúng đắn và chấm dứt xung đột ở giữa nước này và Nga trong gần 3 năm qua.
Nga tuyên bố tấn công Ukraine bằng vũ khí chưa từng có, không nước NATO nào có thể đánh chặn, Mỹ đã phạm sai lầm lớn

Nga tuyên bố tấn công Ukraine bằng vũ khí chưa từng có, không nước NATO nào có thể đánh chặn, Mỹ đã phạm sai lầm lớn

Quân đội Nga sử dụng tên lửa đạn đạo tầm trung Oreshnik để tấn công mục tiêu quân sự ở Dnipro của Ukraine.
Điểm tin thế giới sáng 22/11: Iran hạn chế kho uranium, Anh tái quốc hữu hóa ngành đường sắt, Ford cắt giảm 4.000 việc làm

Điểm tin thế giới sáng 22/11: Iran hạn chế kho uranium, Anh tái quốc hữu hóa ngành đường sắt, Ford cắt giảm 4.000 việc làm

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng nay, 22/11.
Tin thế giới 21/11: Ông Trump được hoãn tuyên án, mặt trận miền Đông Ukraine nguy cơ sụp đổ, Mỹ chỉ trích hành động của Trung Quốc ở Biển Đông

Tin thế giới 21/11: Ông Trump được hoãn tuyên án, mặt trận miền Đông Ukraine nguy cơ sụp đổ, Mỹ chỉ trích hành động của Trung Quốc ở Biển Đông

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Trong bối cảnh địa chính trị phân hóa sâu sắc, xung đột leo thang và biến đổi khí hậu, Thượng đỉnh G20 rất được trông đợi.
Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Tân Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto có chuyến công du nước ngoài đầu tiên kéo dài nhiều ngày với quy mô lớn.
Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị đã thể hiện rõ ý chí và cam kết của nhiều quốc gia trong việc ủng hộ người Palestine và tìm kiếm các giải pháp lâu dài.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Không cần phải chờ đợi thêm, ứng cử viên Donald Trump đã giành chiến thắng thuyết phục trong cuộc Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024.
Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Sự trở lại của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang nhiều hàm ý cho nước Mỹ và thế giới. Châu Á – Thái Bình Dương trong đó có tiểu vùng Mekong cũng không nằm ...
‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

Quan hệ giữa Mỹ và Iran, từng là đồng minh thân cận thời đầu Chiến tranh Lạnh, đã biến thành đối đầu kéo dài hàng thập kỷ.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
Phiên bản di động