| Cựu Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden (phải) và Thượng Nghị sỹ bang Bernie Sanders đã giành nhiều chiến thắng trong ngày Siêu thứ Ba vừa qua. (Nguồn: AP) |
Nếu như ở đảng Cộng hòa, đương kim Tổng thống Donald Trump thắng áp đảo các đối thủ còn lại, cạnh tranh trong nội bộ đảng Dân chủ tỏ ra sát sao hơn nhiều.
Tính đến 3 giờ sáng (theo giờ địa phương) của ngày “Siêu thứ Ba” với 14 bang đồng loạt tiến hành bầu cử sơ bộ, cựu Phó Tổng thống Joe Biden đã chiến thắng tại 10 bang, trong đó có nhiều bang lớn như Massachusetts, Minnesota, North Carolina, Texas và Virginia. Đổi lại, Thượng Nghị sỹ bang Vermont Bernie Sanders đã chiến thắng ở Colorado, Utah, bang quê nhà Vermont và dự kiến sẽ chiến thắng ở California, một bang có tới 415 phiếu đại cử tri Tổng thống.
Ở thời điểm hiện tại, ông Biden đang dẫn đầu với 453 phiếu đại cử tri, theo sát là ông Bernie Sanders (382 phiếu), bỏ xa Thượng Nghị sỹ Elizabeth Warren (50 phiếu) hay cựu Thị trưởng thành phố New York, tỷ phú Michael Bloomberg (44 phiếu). Như vậy, một trong hai nhân vật này nhiều khả năng sẽ trở thành ứng cử viên cuối cùng của đảng Dân chủ, so tài với ông Trump vào tháng Mười tới. Vậy điều gì khiến ông Biden và ông Sanders tách biệt với các phần còn lại?
Chuyển hóa ưu thế
Ông Joe Biden, với thời gian dài lăn lộn trên chính trường Mỹ và từng đảm nhiệm cương vị Phó Tổng thống, có nhiều kinh nghiệm và hậu thuẫn chính trị hơn các đối thủ còn lại. Ông giành được sự ủng hộ phần lớn từ cộng đồng người Mỹ gốc Phi và người trung lập; chiến thắng của ông chủ yếu đến từ các bang miền Nam và Trung Tây Mỹ, cùng Texas. Về phần mình, ông Sanders có lợi thế khi xây dựng được quỹ vận động tranh cử lớn, nhận được sự ủng hộ của những người có quan điểm tự do, cử tri trẻ, giúp ông chiến thắng tại 4/14 bang ngày Siêu thứ Ba, trong đó có California, bang đông dân nhất nước Mỹ.
Các ứng cử viên còn lại không may mắn như vậy. Sau chiến thắng bất ngờ trong bầu cử sơ bộ ở Iowa, chiến dịch tranh cử của cựu Thị trưởng thành phố South Bend, bang Indiana Pete Buttigieg đã mất phương hướng, không tạo được cú hích đáng kể, dẫn đến thất bại tại South Carolina và buộc phải rút lui. Trong khi đó, dù có tiềm lực kinh tế lớn, kinh nghiệm chính trị khi từng làm Thị trưởng thành phố New York và cỗ máy truyền thông danh tiếng, song việc tham gia cuộc đua muộn khiến ông Michael Bloomberg chưa thể hiện được nhiều và thất thế trước các đối thủ sừng sỏ.
Dù triển khai chiến dịch vận động quy mô, song do thiếu vắng sự ủng hộ của các nhóm cử tri trung thành gồm nữ giới, các cử tri có trình độ Đại học và người có quan điểm tự do, Thượng Nghị sỹ Elizabeth Warren đã thất bại ngay trên sân nhà Massachusetts trước ông Biden. Theo thống kê, chỉ có 1/10 cử tri nữ tại Massachusetts bỏ phiếu cho bà Warren, so với con số 3/10 của ông Sanders; 1/5 cử tri có trình độ Đại học bỏ phiếu cho bà Warren, so với tỷ lệ 3/10 của hai nhân vật đứng đầu. Bầu cử sơ bộ tại 18 bang đã qua và bà Warren chưa thể chiến thắng hay về nhì; thời điểm bà từ bỏ cuộc đua vào Nhà Trắng có lẽ không còn xa.
| Cánh cửa vào Nhà Trắng đang dần khép lại với bà Elizabeth Warren. (Nguồn: New York Times) |
Nụ cười chưa tới
Tuy nhiên, cả ông Biden và ông Sanders chưa thể nở nụ cười mãn nguyện thực sự, khi vẫn còn quãng đường dài phía trước và chỉ một bước sảy chân sẽ khiến một trong hai phải ra về trong tiếc nuối. Quan trọng hơn, người chiến thắng sẽ phải đối mặt với đương kim Tổng thống Donald Trump, người đang nhận được sự ủng hộ tuyệt đối từ phía đảng Cộng hòa và có nhiều thuận lợi để tái đắc cử như ba người tiền nhiệm trước.
Cụ thể, ông Trump đã chiến thắng áp đảo tại 18/18 bang tiến hành bầu cử sơ bộ, giành 830/834 phiếu đại cử tri, trong khi đối thủ của ông, cựu Thống đốc bang Massachusetts Bil Weld, chỉ giành được vỏn vẹn 1 phiếu đại cử tri. Về phiếu phổ thông, ông Trump nhận được 91,23% số phiếu so với 8,05% của ông Weld. Thực tế này cho thấy đang Cộng hòa vẫn ủng hộ tuyệt đối dành cho ông Trump và thực tế này sẽ được duy trì trong thời gian tới.
Điều duy nhất chống lại ông Trump có lẽ là lịch sử: Thống kê cho thấy bất kỳ Tổng thống đương nhiệm nào của Mỹ có mức tín nhiệm đạt 49% trở lên sẽ tái đắc cử. Ở thời điểm hiện tại, tỷ lệ ủng hộ của người dân của ông Trump chỉ đạt mức 43,2%, thuộc nhóm thấp nhất trong các ông chủ Nhà Trắng kể từ thời Tổng thống Mỹ Dwight Eisenhower. Tuy nhiên, trong sự nghiệp chính trị kéo dài chưa đầy nửa thập kỷ, ông Trump đã nhiều lần chứng minh rằng ông có thừa quyết tâm và năng lực để vượt qua định kiến và hoàn thành những điều tưởng chừng như không thể.
Giữa hai ứng cử viên khao khát khôi phục vị thế của đảng Dân chủ và đương kim Tổng thống Mỹ, ai sẽ giành chiến thắng? Câu trả lời sẽ chỉ được tiết lộ vào tháng Mười tới.