Câu trả lời của Nhật Bản về Trung Quốc

Hạnh Lê
Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio nhận định trong bối cảnh tình hình thế giới hiện nay, các quốc gia cần có ‘những nước đi thông minh’, đặc biệt là về Trung Quốc.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
(05.03) Nhật Bản và Trung Quốc vừa kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao tháng 9/2022. (Nguồn: VCG)
Nhật Bản và Trung Quốc vừa kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao tháng 9/2022, trong bối cảnh tình hình thế giới nói chung và quan hệ song phương nói riêng tiếp tục có nhiều biến động phức tạp. (Nguồn: VCG)

Đã có thời, giới chức Tokyo từng lo ngại rằng Washington đã quá thờ ơ trước sự trỗi dậy của Bắc Kinh. Cách đây một thập kỷ, khi các tàu Trung Quốc và Nhật Bản đụng độ gần quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, lãnh đạo Mỹ vẫn theo đuổi chính sách đối thoại. Một cựu Đại sứ Nhật Bản từng nói: “Khi đó, chúng tôi đã cảnh báo Mỹ”.

Khi gió xoay chiều

Giờ đây, cục diện đã thay đổi hoàn toàn. Các chính trị gia của Mỹ đang “đua nhau” xem ai có thái độ gay gắt hơn đối với Trung Quốc. Tuy nhiên, Nhật Bản rõ ràng không lấy đó làm vui mừng. Trong phỏng vấn với The Economist ngày 20/4, khi được hỏi về kế hoạch của Nhật Bản đối với sự trỗi dậy của Trung Quốc, Thủ tướng Kishida Fumio chỉ khẳng định rằng Tokyo đang củng cố khả năng phòng thủ của mình, đồng thời nhấn mạnh “điều chúng ta cần ưu tiên hàng đầu là ngoại giao chủ động”.

Phát biểu trước thềm Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7) tại quê nhà Hiroshima tháng tới, ông tái khẳng định rằng Nhật Bản muốn xây dựng mối quan hệ “mang tính xây dựng và ổn định” với Trung Quốc. Cụm từ này từng xuất hiện trong phát biểu của nhà lãnh đạo này tại Washington hồi tháng Giêng. Ông cũng nhấn mạnh Nhật Bản sẽ “làm điều cần phải làm”, “khuyến khích hành động có trách nhiệm”, duy trì các cuộc đối thoại về nhiều vấn đề khác nhau và hợp tác trước thách thức chung.

Trên thực tế, nhiều dấu hiệu cho thấy Nhật Bản tin rằng đối đầu Mỹ-Trung đang “nóng” hơn cần thiết. Tokyo thường xuyên kêu gọi các bên tích cực đối thoại hơn với Bắc Kinh. Hoạt động ngoại giao Trung-Nhật đã âm thầm nối lại từ cuộc gặp đầu tiên giữa Thủ tướng Kishida Fumio và Chủ tịch Tập Cận Bình ngày 17/11/2022, bên lề Hội nghị cấp cao Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) tại Bangkok, Thái Lan.

Hơn ba tháng sau, các quan chức ngoại giao và quốc phòng hai nước đã gặp nhau. Lực lượng vũ trang hai bên cũng thiết lập đường dây nóng. Ngày 2/4, Ngoại trưởng Nhật Bản Hayashi Yoshimasa thực hiện chuyến thăm đầu tiên đến Bắc Kinh sau 3 năm.

Quốc hội Nhật Bản cũng cho thấy sự kiềm chế nhất định. Cuối tháng Tư, Hiệp hội Hữu nghị nghị sĩ Nhật Bản-Trung Quốc đã bổ nhiệm ông Nikai Toshihiro làm Chủ tịch. Chính trị gia lão làng từng đảm nhiệm cương vị Tổng thư ký đảng Dân chủ Tự do Nhật Bản (LDP) là người có quan hệ gần gũi với Bắc Kinh.

(05.03) Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình gặp gỡ bên lề Hội nghị cấp cao Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) ngày 17/11/2022 tại Bangkok, Thái Lan. (Nguồn: Reuters)
Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình gặp gỡ bên lề Hội nghị cấp cao Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) tại Bangkok, Thái Lan ngày 17/11/2022. (Nguồn: Reuters)

Thận trọng là then chốt

Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là Nhật Bản bớt cảnh giác với Trung Quốc. Ông Kishida liên tục kêu gọi giữ “hòa bình và an ninh ở eo biển Đài Loan” và khẳng định Nhật Bản không sẵn sàng chấp nhận “những thay đổi hiện trạng thông qua vũ lực”, ám chỉ phản đối những động thái gần đây của Bắc Kinh đối với Đài Loan (Trung Quốc).

Ngoài ra, kế hoạch tăng gấp đôi chi tiêu quốc phòng trong 5 năm tới là cách chính quyền Nhật Bản cho thấy rằng xứ sở mặt trời mọc sẽ không dễ dàng bị đe dọa.

Ở chiều ngược lại, phạm vi của thách thức từ Bắc Kinh khiến Tokyo thận trọng hơn bao giờ hết. Trong trường hợp một xung đột nổ ra tại eo biển Đài Loan, đó chỉ là câu chuyện cách nửa vòng trái đất với xứ cờ hoa. Tuy nhiên, với người dân Nhật Bản, thứ mà họ tìm kiếm sẽ là những hầm trú ẩn gần nhất. Đó là lý do tại sao các quan chức nước này, khác với những “cái đầu nóng” ở Điện Capitol, lại muốn kiểm soát chặt chẽ căng thẳng tại eo biển Đài Loan và quan hệ Mỹ-Trung nói chung.

Thông điệp của Tokyo đang dần được lắng nghe. Với nỗ lực của nước chủ nhà, Tuyên bố chung của Hội nghị Ngoại trưởng G7 ngày 16-18/4 vừa qua tại Nagano đã kêu gọi các nước trao đổi “thẳng thắn” và “cùng làm việc” với Trung Quốc. Điều này đồng nghĩa tăng cường tiếp xúc ngoại giao với cường quốc châu Á.

Trong khi đó, phát biểu ngày 20/4 tại Tokyo, Đại diện thương mại Mỹ Katherine Tai đã trấn an các đối tác ở xứ Phù Tang rằng Washington không có ý định phân tách khỏi Bắc Kinh. Cùng ngày, Bộ trưởng Tài chính nước này Janet Yellen cũng khẳng định Mỹ tìm kiếm mối quan hệ “mang tính xây dựng và công bằng” với Trung Quốc.

“Một quan hệ Mỹ-Trung ổn định là vô cùng quan trọng với cộng đồng quốc tế”, Thủ tướng Kishida Fumio nhấn mạnh tầm quan trọng của mối liên kết giữa hai cường quốc hàng đầu tới sự ổn định của thế giới.

Tuy nhiên, việc kiểm soát tình hình sẽ ngày càng khó khăn hơn. Mùa bầu cử tổng thống của Mỹ đang đến và quan hệ với Trung Quốc sẽ là vấn đề các ứng viên có thể khai thác để thu thập lá phiếu.

Quan hệ giữa Bắc Kinh và Tokyo cũng thường xuyên bị thách thức: Tháng trước, một nhân viên công ty dược phẩm Nhật Bản đã bị bắt giữ tại Bắc Kinh với cáo buộc gián điệp. Bắc Kinh vẫn sẵn sàng đối thoại với Tokyo, song điều này có thể tác động tới quan hệ giữa đất nước mặt trời mọc và đồng minh thân thiết là Mỹ.

Khi đó, nỗ lực kiểm soát căng thẳng tại Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, nếu thành công, sẽ là đóng góp lớn nhất về địa chính trị của ông Kishida trong nhiệm kỳ của mình.

Australia: Vụ khinh khí cầu Trung Quốc đặt ra câu hỏi về trật tự toàn cầu

Australia: Vụ khinh khí cầu Trung Quốc đặt ra câu hỏi về trật tự toàn cầu

Bộ Quốc phòng Australia gọi vụ bắn hạ khinh khí cầu giám sát của Trung Quốc trên bầu trời Mỹ là “sự cố nghiêm trọng” ...

Hàn Quốc-Nhật Bản tin lời Mỹ vụ khinh khí cầu Trung Quốc, đồng lòng đoàn kết trước Triều Tiên

Hàn Quốc-Nhật Bản tin lời Mỹ vụ khinh khí cầu Trung Quốc, đồng lòng đoàn kết trước Triều Tiên

Ngày 13/2, các Thứ trưởng Ngoại giao của Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc đã hội đàm tại Washington, trong đó thảo luận về vụ ...

Trừng phạt Nga: Nhật Bản 'ra đòn' bổ sung; Trung Quốc lên án Mỹ, dọa sẽ đáp trả

Trừng phạt Nga: Nhật Bản 'ra đòn' bổ sung; Trung Quốc lên án Mỹ, dọa sẽ đáp trả

Ngày 28/2, Nhật Bản đã quyết định bổ sung 143 cá nhân và tổ chức có quan hệ với Nga vào danh sách trừng phạt.

Jiji Press: Ngoại trưởng Nhật Bản sắp thăm Trung Quốc, bàn về tình hình biển Hoa Đông

Jiji Press: Ngoại trưởng Nhật Bản sắp thăm Trung Quốc, bàn về tình hình biển Hoa Đông

Các nguồn tin chính phủ Nhật Bản cho biết Ngoại trưởng Nhật Bản Hayashi Yoshimasa đang chuẩn bị thăm Trung Quốc vào cuối tuần này.

Nhật Bản tung chính sách mới vì lợi ích quốc gia bị đe dọa 'hơn bao giờ hết', Trung Quốc khẳng định thái độ

Nhật Bản tung chính sách mới vì lợi ích quốc gia bị đe dọa 'hơn bao giờ hết', Trung Quốc khẳng định thái độ

Nhật Bản đã thể hiện sự cảnh giác đối với các cuộc tập trận quân sự do Trung Quốc và Nga tiến hành ở vùng ...

(theo The Economist)

Bài viết cùng chủ đề

Châu Á

Xem nhiều

Đọc thêm

Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm Khu di tích lịch sử Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Côn Minh, Vân Nam, Trung Quốc

Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm Khu di tích lịch sử Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Côn Minh, Vân Nam, Trung Quốc

Chiều ngày 5/11, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tới thăm Khu di tích lịch sử Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Vân Nam.
Công ty TNHH đóng tàu HD Huyndai Việt Nam: Từng bước khẳng định thương hiệu riêng

Công ty TNHH đóng tàu HD Huyndai Việt Nam: Từng bước khẳng định thương hiệu riêng

Công ty TNHH Đóng tàu HD Hyundai Việt Nam (HVS) được thành lập năm 1996.
Phấn đấu đưa Khu kinh tế Vân Phong trở thành trung tâm kinh tế năng động, thông minh, bền vững, bản sắc

Phấn đấu đưa Khu kinh tế Vân Phong trở thành trung tâm kinh tế năng động, thông minh, bền vững, bản sắc

Khu kinh tế (KKT) Vân Phong được đánh giá là 'địa chỉ đỏ' về thu hút đầu tư tại duyên hải Nam Trung Bộ.
Học sinh, sinh viên cảnh giác trước chiêu trò lừa đảo mạo danh bảo hiểm y tế Hà Nội

Học sinh, sinh viên cảnh giác trước chiêu trò lừa đảo mạo danh bảo hiểm y tế Hà Nội

Bảo hiểm xã hội Hà Nội khẳng định không yêu cầu phụ huynh, học sinh, sinh viên cập nhật thông tin thẻ bảo hiểm y tế trên ứng dụng VssID.
Bầu cử Mỹ 2024: Tuyên bố trước 'giờ G' của một cử tri Mỹ giàu kinh nghiệm

Bầu cử Mỹ 2024: Tuyên bố trước 'giờ G' của một cử tri Mỹ giàu kinh nghiệm

Tôi hỏi là ông sẽ bỏ phiếu cho ai? Kamala Harris, ông trả lời tôi với giọng nhỏ nhẹ nhưng dứt khoát.
Thung Nham: Bức tranh thiên nhiên sống động trong lòng Tràng An

Thung Nham: Bức tranh thiên nhiên sống động trong lòng Tràng An

Với vị trí giữa vùng lõi của Di sản thế giới Tràng An (Ninh Bình), Thung Nham mang đến cho du khách những trải nghiệm thú vị và khác biệt.
Bầu cử Mỹ 2024: Tuyên bố trước 'giờ G' của một cử tri Mỹ giàu kinh nghiệm

Bầu cử Mỹ 2024: Tuyên bố trước 'giờ G' của một cử tri Mỹ giàu kinh nghiệm

Tôi hỏi là ông sẽ bỏ phiếu cho ai? Kamala Harris, ông trả lời tôi với giọng nhỏ nhẹ nhưng dứt khoát.
'Họa vô đơn chí' có thể đẩy chính phủ 'đèn giao thông' của Đức tới nguy cơ sụp đổ

'Họa vô đơn chí' có thể đẩy chính phủ 'đèn giao thông' của Đức tới nguy cơ sụp đổ

Đây là thời điểm tồi tệ nhất có thể dẫn tới chính phủ sụp đổ, xét theo những gì đang xảy ra ở Ukraine và tình hình kinh tế ở Đức.
Syria lên án cuộc không kích của Israel nhằm vào các địa điểm dân sự gần Damascus

Syria lên án cuộc không kích của Israel nhằm vào các địa điểm dân sự gần Damascus

Bộ Ngoại giao Syria kêu gọi Liên hợp quốc (LHQ) hành động khẩn cấp để ngăn chặn các động thái quân sự của Israel nhằm vào dân thường.
Bầu cử tổng thống Mỹ 2024 bắt đầu, hai ứng viên hòa nhau tại điểm đầu tiên, kịch bản nào để tới con số quyền lực?

Bầu cử tổng thống Mỹ 2024 bắt đầu, hai ứng viên hòa nhau tại điểm đầu tiên, kịch bản nào để tới con số quyền lực?

Nếu các cuộc thăm dò trước bầu cử tổng thống Mỹ 2024 là chính xác, cuộc đua năm nay cần theo dõi sát 7 tiểu bang chiến địa.
Tình hình Trung Đông: 'Pháo đài bay' của Mỹ làm Iran 'nóng mặt', Hamas lại khiến Washington thất vọng

Tình hình Trung Đông: 'Pháo đài bay' của Mỹ làm Iran 'nóng mặt', Hamas lại khiến Washington thất vọng

Mỹ điều động một nhóm máy bay B-52 tới Trung Đông nhằm hỗ trợ Israel trước nguy cơ bị tấn công trả đũa từ Iran.
Ukraine tỏ thành ý đàm phán với Nga một vấn đề, bất ngờ đón khách mang theo 'gói quà quý' khi mùa Đông đến gần

Ukraine tỏ thành ý đàm phán với Nga một vấn đề, bất ngờ đón khách mang theo 'gói quà quý' khi mùa Đông đến gần

Hiện tại Ukraine đang phải đối mặt với nguy cơ mất điện chiếu sáng và nhiệt sưởi vào mùa Đông do các cơ sở hạ tầng năng lượng bị Nga tấn công.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 sẽ tác động tới tình hình thế giới thế nào và chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris khác biệt ra sao?
Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Theo Đại sứ Phạm Quang Vinh, cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm nay rất sít sao, nhưng dù là ai thì quan hệ Việt Nam-Mỹ vẫn tiếp đà phát triển tích cực.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ luôn có ý nghĩa quan trọng không chỉ trong nội bộ nước Mỹ mà còn với cộng đồng quốc tế.
Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Có thể khẳng định rằng AI không còn là một công nghệ của tương lai mà đã và đang định hình lại cục diện địa chính trị.
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Dư luận về leo thang căng thẳng ở bán đảo liên Triều chưa kịp lắng lại bùng lên với thông tin quân đội Triều Tiên xuất hiện ở Nga.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Phiên bản di động