| Người trẻ đột quỵ, động kinh vì hút thuốc lá điện tử. (Nguồn: Reuters) |
Tại Hội thảo cung cấp thông tin về tác hại của thuốc lá mới và đề xuất biện pháp quản lý các sản phẩm này để bảo vệ sức khỏe cộng đồng do Bộ Y tế tổ chức sáng 22/3, Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) đã thông tin về nhiều ca cấp cứu do ngộ độc thuốc lá điện tử.
Điển hình là nữ bệnh nhân 20 tuổi đột quỵ não, tiền sử hút thuốc lá điện tử. Bác sĩ Nguyên cho biết, mạch máu não của cô gái trên phim cho thấy tình trạng xơ cứng như người già. Máu lưu thông “lờ đờ” như dòng sông ô nhiễm. Hay một trường hợp mới 17 tuổi đã dùng thuốc lá điện tử. Khi vào viện, bệnh nhân nhìn bình thường nhưng kiểm tra có dấu hiệu bệnh lý động kinh, giảm trí nhớ, mất ngủ…
Bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên cho biết, đa số người hút thuốc lá điện tử đều trẻ, dưới 30 tuổi. Khám cận lâm sàng toàn bộ cơ quan từ não, tim, phổi, thận, mạch máu đều tổn thương nghiêm trọng. Những chất gây độc từ thuốc lá điện tử gồm nicotin, hương liệu, các hóa chất dạng hơi. Thậm chí, các phòng xét nghiệm hiện đại cũng không thể tìm được hết độc chất mới trong thuốc lá điện tử. Nhiều công ty sản xuất thuốc lá thế hệ mới còn cho thêm các loại ma túy, cần sa… bán cho người sử dụng.
Tại Việt Nam, bác sĩ kiểm tra người dùng thuốc lá điện tử, chụp phổi cho thấy rõ tổn thương phổi cấp, xơ phổi mức độ khác nhau, rối loạn khuếch tán kéo dài, tổn thương phổi mạn tính… Nhiều người trẻ bị nhồi máu cơ tim, đột quỵ, mạch máu nhiều mảng bám, máu lưu thông chậm như người cao tuổi.
Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Thị An, Giám đốc tổ chức HealthBrigde Việt Nam cho biết, thuốc lá điện tử núp bóng dưới nhiều hình thức khác nhau như thỏi son, hộp sữa, cây kem có nhiều hương vị, không để lại mùi hôi như thuốc lá truyền thống. Giá tiền rẻ đa dạng từ 17.000 đồng, với chương trình khuyến mại như mua 2 tặng 1, tặng tinh dầu, thế hệ trẻ dễ tiếp cận với những sản phẩm này. Phụ huynh không thể kiểm soát được. Chính vì vậy, bà An cho rằng cấm thuốc lá thế hệ mới là bảo vệ sức khỏe thế hệ trẻ Việt.
Để giảm tác hại thuốc lá lên sức khỏe người Việt, Tiến sĩ Nguyên nhấn mạnh: “Rượu và thuốc lá truyền thống đã mang lại nhiều mối nguy về sức khỏe, chúng ta vẫn chưa giải quyết xong. Nếu tiếp tục thả nổi thuốc lá điện tử sẽ không thể lường hết hậu quả về sức khỏe, không có bảo hiểm nào trả đủ chi phí điều trị do tác hại thuốc lá gây ra. Chúng ta cần có chính sách quản lý phù hợp, cần cấm lưu hành thuốc lá điện tử”.
Bác sĩ Nguyên cho biết thêm, ở nhiều nước đã cấm thuốc lá điện tử chứa hương liệu. Mỹ là quốc gia đang chịu gánh nặng với số lượng bệnh nhân tổn thương phổi và tử vong do thuốc lá điện tử. Vị bác sĩ này cũng đề xuất các cơ quan, người làm chính sách đưa ra các biện pháp mạnh tay với thuốc lá điện tử.
Theo điều tra của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tình hình sử dụng thuốc lá điện tử gia tăng, đặc biệt trong nhóm thanh thiếu niên. Nếu năm 2019 (nhóm 13-17 tuổi), tỷ lệ sử dụng thuốc là điện tử là 2,6%; năm 2022 tỷ lệ tăng lên 3,5%.
Năm 2023, trong nhóm 11-18 tuổi, tỷ lệ là 7%, trong nhóm 13-15, tuổi tỷ lệ là 8%. Thạc sĩ An khẳng định Việt Nam cần tăng cường quản lý, cấm mua bán, quảng cáo tiêu thụ các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng để bảo vệ thế hệ trẻ Việt Nam.
Các chuyên gia đều đưa ra khuyến nghị Quốc hội ban hành Nghị quyết cấm nhập khẩu, sản xuất, phân phối và bán các sản phẩm nicotin.