Cơ hội trở thành nhà lãnh đạo kinh tế thế giới của Trung Quốc?

Chu Văn
TGVN. Trong bài viết đăng tải trên trang Diễn đàn Đông Á, Giáo sư Peter A Petri của trường Đại học Brandeis và Giáo sư Michael G Plummer thuộc Đại học Johns Hopkins đã đưa ra nhận định về cơ hội trở thành nhà lãnh đạo kinh tế thế giới của Trung Quốc.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
Ấn Độ 'đá' Huawei, ZTE của Trung Quốc ra khỏi kế hoạch triển khai mạng 5G?
Mỹ-Trung Quốc: Trò chơi công nghệ với con dao hai lưỡi
co hoi tro thanh nha lanh dao kinh te the gioi cua trung quoc
Cơ hội trở thành nhà lãnh đạo kinh tế thế giới của Trung Quốc? (Nguồn: Eastasiaforum)

Cuối tháng 6/2020, 15 quốc gia Đông Á - chiếm gần 30% sản lượng kinh tế và dân số thế giới - đã nhất trí về việc ký kết Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP). Đây là hiệp định thương mại tự do lớn nhất từ trước đến nay và được kỳ vọng là sự bổ sung "hoàn hảo" cho Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).

Sự bổ sung "hoàn hảo"

Mỹ không tham gia cả hai hiệp định này. Ngay sau khi Tổng thống Donald Trump lên nhậm chức, ông đã tuyên bố rút Mỹ khỏi Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), tiền thân của CPTPP. Trong khi đó Ấn Độ, thành viên ban đầu của các cuộc đàm phán RCEP, cũng đã rút lui trước khi thỏa thuận này chính thức "thành hình". Trong bối cảnh đó, sự "ra đi" của các cường quốc lớn đã tạo đòn bẩy mạnh mẽ cho Trung Quốc - nền kinh tế lớn nhất trong một khu vực, với trọng tâm là Đông Á.

Tuy nhiên, câu hỏi được đặt ra lúc này là liệu Trung Quốc có dùng đòn bẩy này để thúc đẩy các lợi ích chính trị ngắn hạn - một loại chiến lược "Trung Quốc trên hết" - hay xây dựng một hệ thống dựa trên quy tắc có lợi cho tất cả các quốc gia như một mô hình hợp tác toàn cầu? Cách thức các nhà lãnh đạo Trung Quốc giải đáp câu hỏi này sẽ định hình cục diện kinh tế và chính trị thế giới trong nhiều năm tới.

Các mô hình nghiên cứu cho thấy, đến năm 2030, cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung sẽ làm giảm thu nhập thế giới vào khoảng 301 tỷ USD mỗi năm và làm giảm thương mại thế giới tới gần 1.000 tỷ USD mỗi năm. Trong khi đó, hai hiệp định CPTPP và RCEP có thể giúp bổ sung lần lượt 121 tỷ USD và 209 tỷ USD vào thu nhập toàn cầu nếu được thực hiện theo kế hoạch.

Những lợi ích này - đến từ hoạt động thương mại và sản xuất bổ sung ở Đông Á - sẽ bù đắp cho tác động mà cuộc chiến thương mại gây ra đối với khu vực. Cả hai thỏa thuận sẽ góp phần làm giảm chi phí kinh doanh và tăng cường hợp tác công nghệ, sản xuất, nông nghiệp và tài nguyên thiên nhiên ở Đông Á, đồng thời làm làm sâu sắc thêm mối liên kết giữa Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc - những đối tác thương mại lớn nhất của nhau.

Bên cạnh đó, sáng kiến "Vành đai và Con đường" cũng sẽ củng cố các mối quan hệ này bằng cách cung cấp 1.400 tỷ USD đầu tư vào hạ tầng giao thông, năng lượng và thông tin liên lạc cho các nền kinh tế láng giềng. Trong vấn đề này, lời hứa hẹn đầu tư trị giá 113 triệu USD của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo chỉ làm nổi bật hơn khoảng cách "một trời một vực" giữa các ưu tiên của Mỹ và Trung Quốc.

RCEP và CPTPP khiến Đông Á trở thành một khu vực chịu ảnh hưởng tự nhiên từ kinh tế Trung Quốc và sẽ tạo ra những lợi ích "bất cân xứng". Trung Quốc sẽ thu lợi nhiều nhất từ RCEP (khoảng 100 tỷ USD), tiếp theo là Nhật Bản (46 tỷ USD) và Hàn Quốc (23 tỷ USD). Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) cũng sẽ được hưởng lợi (khoảng 19 tỷ USD) song ít hơn vì ASEAN vốn đã có hiệp định thương mại tự do với các đối tác trong RCEP. Trong khi đó, Mỹ và Ấn Độ được cho là sẽ "bỏ phí" mất khoản lợi tương ứng là 131 tỷ USD và 60 tỷ USD.

Mối quan tâm trong việc tăng cường hợp tác của Trung Quốc đã tăng lên trong những năm gần đây, như việc thúc đẩy đối thoại với các nhà lãnh đạo láng giềng. Cuộc họp mặt ba bên Trung Quốc - Nhật Bản - Hàn Quốc được nối lại vào năm 2018. Điều này tạo ra tiền đề cho chuyến viếng thăm cấp nhà nước của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đến Nhật Bản vào tháng 4/2020, dù trên thực tế, chuyến thăm này đã bị hoãn lại do đại dịch Covid-19.

Thử thách đối với vai trò lãnh đạo

Một số chuyên gia cho rằng, trong những thời điểm hỗn loạn như hiện nay, một mô hình hợp tác khu vực mới và bao trùm do Trung Quốc dẫn đầu sẽ mang lại lợi ích kinh tế và sự ủng hộ chính trị có ý nghĩa. Các mối quan hệ đối tác quốc tế coi trọng nhau chưa bao giờ cấp thiết hơn đối với Trung Quốc và thế giới hiện nay.

RCEP và CPTPP sẽ mở ra một cách tiếp cận tích cực của Trung Quốc. Bắc Kinh đã sát cánh bên RCEP qua nhiều năm đàm phán khó khăn dưới định hướng lấy "ASEAN làm trung tâm". Giờ đây, quốc gia này có thể đảm bảo rằng, hiệp định sẽ được thực thi suôn sẻ và theo đó, có được sự hợp tác với ASEAN về các vấn đề chính trị như hoàn tất các cuộc đàm phán về Bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) trong dài hạn.

Hé lộ gần đây của Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường rằng, Trung Quốc có khả năng tham gia CPTPP đã tạo thêm một cơ hội mới. Bằng cách báo hiệu sự sẵn sàng áp dụng các chuẩn mực toàn cầu, tư cách thành viên của Trung Quốc trong CPTPP sẽ cổ vũ các thị trường và quốc gia như một điềm báo cho các thỏa thuận trong tương lai và tăng trưởng toàn cầu. Việc Trung Quốc trở thành thành viên của CPTPP sẽ giúp nguồn thu thực tế của thế giới tăng thêm 485 tỷ USD và vượt quá 1.000 tỷ USD nếu Indonesia, Hàn Quốc, Philippines, vùng lãnh thổ Đài Loan và Thái Lan cũng tham gia, bù đắp gấp 3 lần chi phí của cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung.

Tham gia CPTPP sẽ đòi hỏi Trung Quốc phải áp dụng các quy tắc quốc tế tiên tiến. Chẳng hạn, Bắc Kinh sẽ phải thay đổi cách tiếp cận để hỗ trợ các ngành và doanh nghiệp chiến lược tham gia vào CPTPP.

Nhưng trong trường hợp này cũng có thể xuất hiện các thỏa hiệp. Do đại dịch Covid-19, nhiều quốc gia đã bổ sung vai trò hỗ trợ kinh tế lớn hơn cho nhà nước. Ngay cả Mỹ cũng đang sử dụng hoặc đề xuất luật "mua hàng Mỹ", các biện pháp kiểm soát thương mại và đầu tư, đầu tư công vào công nghệ và cổ phần của chính phủ trong các doanh nghiệp toàn cầu.

RCEP và CPTPP sẽ mang lại lợi ích kinh tế cho Trung Quốc, nhưng chúng cũng sẽ đặt ra thử thách đối với vai trò lãnh đạo của Trung Quốc. Đây là một cơ hội bất thường để đảo ngược trạng thái "đang rơi tự do" của hợp tác quốc tế.

Kinh tế thế giới nổi bật tuần qua (6/8-12/8): Lý do giá vàng 'bốc hơi', Bắc Kinh quyết níu giữ thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung Quốc

Kinh tế thế giới nổi bật tuần qua (6/8-12/8): Lý do giá vàng 'bốc hơi', Bắc Kinh quyết níu giữ thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung Quốc

TGVN. Lý do giá vàng 'bốc hơi' quá nhanh; Trung Quốc quyết giữ quan hệ song phương với Mỹ không lún sâu hơn nữa vào ...

Mỹ-Trung Quốc: Cuộc chiến tẩy chay trong hệ thống thương mại suy tàn

Mỹ-Trung Quốc: Cuộc chiến tẩy chay trong hệ thống thương mại suy tàn

TGVN. 19 năm trước, một công ty chưa có tên tuổi của Trung Quốc đã thành lập văn phòng kinh doanh đầu tiên tại châu ...

'Đấu' nhau mệt nghỉ, Trung Quốc xuống giọng với Mỹ?

'Đấu' nhau mệt nghỉ, Trung Quốc xuống giọng với Mỹ?

TGVN. Ngày 4/8, Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Thôi Thiên Khải tuyên bố, nước này không muốn thấy căng thẳng giữa Bắc Kinh và ...

(theo Eastasiaforum.org/)

Đọc thêm

Thanh Hương, Tuấn Tú và dàn diễn viên họp báo ra mắt phim Người một nhà

Thanh Hương, Tuấn Tú và dàn diễn viên họp báo ra mắt phim Người một nhà

Có mặt tại buổi họp báo ra mắt phim truyền hình 'Người một nhà', diễn viên Thanh Hương và Tuấn Tú nhận nhiều sự quan tâm khi vào vai vợ ...
Cục trưởng Cục Lãnh sự tiếp Đại diện UNHCR tại Thái Lan phụ trách Việt Nam chào từ biệt

Cục trưởng Cục Lãnh sự tiếp Đại diện UNHCR tại Thái Lan phụ trách Việt Nam chào từ biệt

Cục trưởng Cục Lãnh sự đánh giá cao sự hợp tác chặt chẽ và hỗ trợ của UNHCR đối với Việt Nam trong các vấn đề hai bên cùng quan ...
FIFA Days: Lionel Messi chấn thương, lỡ hai trận đấu giao hữu cùng đội tuyển Argentina

FIFA Days: Lionel Messi chấn thương, lỡ hai trận đấu giao hữu cùng đội tuyển Argentina

Liên đoàn Bóng đá Argentina xác nhận, Lionel Messi chấn thương, sẽ vắng mặt trong hai trận đấu của tuyển Argentina ở kỳ FIFA Days tháng 3.
VBF 2024: Doanh nghiệp FDI phải đóng vai trò tiên phong, dẫn dắt trong chiến lược tăng trưởng xanh

VBF 2024: Doanh nghiệp FDI phải đóng vai trò tiên phong, dẫn dắt trong chiến lược tăng trưởng xanh

Sáng 19/3, tại Hà Nội đã diễn ra Hội nghị Thủ tướng Chính phủ gặp mặt cộng đồng doanh nghiệp FDI và VBF 2024.
Top 4 mẫu smartphone chuyên dụng dành cho người chơi crypto

Top 4 mẫu smartphone chuyên dụng dành cho người chơi crypto

Khi nhắc đến crypto, crypto phone hay blockchain phone có lẽ là cái tên quen thuộc khi được tích hợp sẵn các ứng dụng và dịch vụ liên quan đến ...
Giá iPhone 15 Pro Max giảm về mức thấp nhất kể từ khi ra mắt

Giá iPhone 15 Pro Max giảm về mức thấp nhất kể từ khi ra mắt

Theo khảo sát tại nhiều hệ thống bán lẻ lớn tại Việt Nam, giá iPhone 15 Pro Max đang được chào bán ở mức 30,5-30,9 triệu đồng dành cho phiên ...
Ngoại trưởng Mỹ đến Philippines

Ngoại trưởng Mỹ đến Philippines

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã tới thủ đô Manila của Philippines và sẽ có cuộc gặp ba bên với những người đồng cấp nước chủ nhà và Nhật Bản.
Khủng hoảng Haiti: Washington nói tình huống nhân đạo 'thảm khốc nhất', cả nghìn người Mỹ tìm cách tháo chạy

Khủng hoảng Haiti: Washington nói tình huống nhân đạo 'thảm khốc nhất', cả nghìn người Mỹ tìm cách tháo chạy

Khoảng 1.000 công dân Mỹ yêu cầu Bộ Ngoại giao nước này hỗ trợ để rời Haiti, trong bối cảnh khủng hoảng nghiêm trọng tại quốc gia Mỹ Latinh.
Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un đã chỉ đạo cuộc huấn luyện sử dụng pháo phản lực phóng loạt cỡ nòng 600 mm.
Xung đột ở Dải Gaza: Israel tiêu diệt nhân vật Hamas quan trọng, Tổng thống Biden hành động, các bên nối lại đàm phán

Xung đột ở Dải Gaza: Israel tiêu diệt nhân vật Hamas quan trọng, Tổng thống Biden hành động, các bên nối lại đàm phán

Tổng thống Mỹ và Thủ tướng Israel có cuộc điện đàm song phương đầu tiên sau hơn 1 tháng, trong bối cảnh căng thẳng liên quan xung đột ở Dải Gaza.
Mỹ muốn đàm phán với Nga và Trung Quốc, không cần điều kiện tiên quyết, Moscow nói gì?

Mỹ muốn đàm phán với Nga và Trung Quốc, không cần điều kiện tiên quyết, Moscow nói gì?

Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc cho biết, nước này đã đề xuất với Nga và Trung Quốc khởi động đàm phán về kiểm soát vũ khí.
Ukraine phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga, tính tìm kiếm sự hỗ trợ từ quốc gia châu Á tỷ dân

Ukraine phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga, tính tìm kiếm sự hỗ trợ từ quốc gia châu Á tỷ dân

Kiev phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga Vladimir Putin về việc để ngỏ ý tưởng thiết lập vùng đệm ở Ukraine.
Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Thông điệp mà Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin muốn chuyển tới châu Âu, đặc biệt là Pháp và Đức là 'Thái Lan đã mở cửa kinh doanh trở lại'.
Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cùng Thủ tướng Donald Tusk có thể coi là nỗ lực nâng tầm gắn kết mối quan hệ đồng minh với Mỹ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Sau ngày Siêu thứ Ba, việc lựa chọn ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ và Cộng hòa gần như đã an bài.
Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp đến CH Czech không chỉ đáp lễ mà còn là nỗ lực thể hiện vai trò dẫn dắt của nước Pháp và tìm kiếm sự ủng hộ của đồng minh.
Điều gì ẩn sau tuyên bố gửi quân đến Ukraine của ông Macron?

Điều gì ẩn sau tuyên bố gửi quân đến Ukraine của ông Macron?

Thượng đỉnh các nhà lãnh đạo châu Âu về Ukraine mới đây tại Paris với những lời kêu gọi tiếp tục hỗ trợ Ukraine nhưng đã không đưa ra được biện pháp cụ thể nào.
Hoàn thiện cấu trúc an ninh của NATO: ‘Hành trình Odyssey’ đã kết thúc!

Hoàn thiện cấu trúc an ninh của NATO: ‘Hành trình Odyssey’ đã kết thúc!

Khác với Phần Lan, hành trình trở thành thành viên NATO của Thụy Điển gập ghềnh, khó lường và kéo dài hơn rất nhiều.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan là tháng thứ Chín trong lịch Hồi giáo, được xem là tháng linh thiêng nhất trong năm đối với người Hồi giáo trên toàn thế giới.
Vụ vượt ngục gây 'sốc' và mối quan hệ với các băng đảng khét tiếng ở Haiti

Vụ vượt ngục gây 'sốc' và mối quan hệ với các băng đảng khét tiếng ở Haiti

Bất ổn chính trị, băng đảng tội phạm mọc lên như nấm khiến cuộc sống của người dân Haiti bị đe dọa nghiêm trọng, khủng hoảng nhân đạo ngày càng trầm trọng.
‘Guồng máy’ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia

‘Guồng máy’ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia

Mối quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia có vai trò quan trọng đối với hòa bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực.
Phiên bản di động