TIN LIÊN QUAN | |
Liệu IS có thể liên minh với al-Qaeda? | |
Con trai Bin Laden dọa trả thù Mỹ và đồng minh |
Là hậu duệ của người sáng lập và lãnh đạo của tổ chức khủng bố al-Qaeda, Hamza bin Laden luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt của giới truyền thông cũng như các cơ quan an ninh. Những lời nói của Hamza luôn được các chuyên gia phân tích và đánh giá, nhằm hiểu rõ hơn về những mối đe dọa mới của lực lượng Hồi giáo cực đoan tới phương Tây.
Tuy nhiên, kể từ sau cái chết của cha và sự nổi lên của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, ảnh hưởng của al-Qaeda đã bị suy giảm nghiêm trọng và cái tên Hamza cũng dần biến mất, cho đến thời gian gần đây.
Đứa con bị lãng quên
Sinh ra và lớn lên tại Sudan và Afghanistan, căn cứ của al-Qaeda từ 1991 – 2002, ngay từ khi còn là một thiếu niên, Hamza bin Laden đã nhiều lần xuất hiện trong các video tuyên truyền của al-Qaeda. Những nhân chứng cho biết y có mối quan hệ khá thân thiết với cha mình, nhưng không có bằng chứng nào cho thấy Hamza được đào tạo để trở thành lãnh đạo của tổ chức.
Osama bin Laden và con trai Hamza. (Nguồn: CBSNews) |
Sau cái chết của cha, Hamza bin Laden được cho là đang sống tại vùng biên giới phía Tây Pakistan, đã kết hôn và có ba người con ở Iran: con trai Osama, con gái Khairiah và một em bé sơ sinh.
Con trai của Osama bin Laden chỉ bắt đầu xuất hiện trở lại vào năm 2015, với thông điệp kêu gọi thực hiện các vụ tấn công. Những thông điệp tiếp theo của Hamza chủ yếu bám theo những tư tưởng rộng mở hơn của các nhà lãnh đạo sáng lập al-Qaeda như tập trung đoàn kết các nhóm cực đoan, đồng thời nhấn mạnh việc thực hiện các cuộc tấn công đơn lẻ.
Cái bóng của cha
Phát ngôn gần đây nhất của Hamza xuất hiện 10 ngày trước khi diễn ra vụ đánh bom ở Manchester ngày 22/5. Trong một đoạn băng dài 10 phút bằng tiếng Anh và tiếng Ả-rập, Hamza đã kêu gọi các phần tử Hồi giáo thực hiện những vụ tấn công đẫm máu nhắm vào người Do Thái vài những người theo đạo Thiên Chúa. Tuy nhiên, các điều tra viên khẳng định không có mối liên hệ nào giữa cuộc tấn công khủng bố tồi tệ nhất tại Anh trong vòng 12 năm qua và al-Qaeda.
Trong bối cảnh al-Qaeda bị lu mờ bởi IS, nhiều người tin rằng al-Qaeda sẽ bồi dưỡng hậu duệ của Osama bin Laden thành nhà lãnh đạo mới của tổ chức. Chuyên gia về khủng bố, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu An ninh của Đại học Georgetown, Bruce Hoffman cho biết: “Theo quan điểm của al-Qaeda, đã đến lúc Hamza trưởng thành và đảm nhận những trọng trách mới”.
Tuy nhiên, nhiều người tỏ ra nghi ngờ khi ở tuổi 28, con trai của Osama Bin Laden còn quá trẻ để có thể thay thế vai trò của cha mình. Adrian Levy, đồng tác giả của một cuốn sách gần đây được xuất bản về gia đình bin Laden và al-Qaeda, nói: “Tất cả những gì Hamza có chỉ là cái danh con trai của Osama bin Laden. Hamza chỉ có thể trở thành người đại diện, người phát ngôn cho các chiến dịch quân sự được lãnh đạo bởi những người có kinh nghiệm, có quan hệ và tài năng hơn”.
Quân cờ giá trị
Năm 2011 là thời gian tồi tệ của al-Qaeda. Cái chết của trùm khủng bố Osama bin Laden cùng một người con trai khác là Khaled bin Laden trong chiến dịch tấn công của đặc nhiệm Mỹ đã khiến tổ chức này như rắn mất đầu. Trong khi đó, lãnh đạo mới của al-Qaeda, cựu bác sĩ nhi khoa 65 tuổi Ayman al-Zawahiri, lại không sở hữu nhiệt huyết và tầm ảnh hưởng như người tiền nhiệm.
Nhà lãnh đạo mới của al-Qaeda Ayman al-Zawahiri không có được nhiệt huyết và tầm ảnh hưởng như người tiền nhiệm Osama bin Laden. (Nguồn: Wikipedia) |
Điều đó khiến sự xuất hiện của Hamza bin Laden mang giá trị biểu tượng, tiếp nối ý thức hệ của Osama bin Laden. Do đó, không có gì khó hiểu khi con trai của ông trùm khủng bố trở thành mục tiêu tranh giành giữa hai tổ chức khủng bố lớn là al-Qaeda và IS, nhằm thu hút thêm các phần tử Hồi giáo cực đoan gia nhập cuộc thánh chiến chống lại phương Tây.
Về tương quan lực lượng, quyền lực tại al-Qaeda đang nằm trong tay hai nhân vật chính: Abu Mohammed al-Golani, 43 tuổi, người đứng đầu chi nhánh của tổ chức tại Syria và Saif al-Adel, chiến binh 55 tuổi thuộc thế hệ đầu tiên của các chiến binh Hồi giáo, từng bị bắt giữ năm 2002 vì tham gia đánh bom các sứ quán Mỹ ở Đông Phi năm 1998.
Hiện cả hai nhân vật chủ chốt này đang hợp tác chặt chẽ để thiết lập sự hiện diện bền vững của al-Qaeda ở Syria, trong nỗ lực trở lại vị trí đầu tàu của phong trào Hồi giáo cực đoan sau 3 năm bị IS nắm giữ. Dù đang ở thế yếu, al-Qaeda vẫn thể hiện sức sống mãnh liệt qua việc tiến hành xâm nhập ở châu Phi và Yemen.
Tuy nhiên, IS vẫn đang có lợi thế khi thu hút và chiêu mộ được hàng chục nghìn người, cũng như tổ chức và truyền cảm hứng cho những đợt tấn công đẫm máu ở các nước phương Tây.
Điểm chung duy nhất nằm ở việc, cả hai nhóm đều tuyên bố là những người thừa kế thực sự cho suy nghĩ chiến lược của Bin Laden. Điều này càng làm cho Hamza, con thứ 15 của Bin Laden, trở thành quân cờ quan trọng trong kế hoạch của al-Qaeda nhằm giành lại vị thế dẫn đầu chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan từ tay IS.
LHQ kêu gọi liên quân chống IS bảo vệ dân thường Ngày 26/5, Cao ủy Liên hợp quốc về nhân quyền Zeid Ra'ad al-Hussein đã kêu gọi tất cả các quốc gia tham gia chống khủng ... |
Lầu Năm góc xác nhận đã tiêu diệt một thủ lĩnh al-Qaeda Ngày 25/3, Lầu Năm góc ra tuyên bố xác nhận, cuộc không kích của Mỹ tại phía Đông Afganistan vào ngày 19/3 đã tiêu diệt ... |
Mỹ không kích ở Yemen, tiêu diệt một thủ lĩnh của al-Qaeda Lầu Năm Góc ngày 13/1 cho biết một thủ lĩnh cấp cao của mạng lưới khủng bố al-Qaeda trên bán đảo Arab (AQAP) đã bị ... |