Danh sách 'khách ruột' mua dầu khí Nga đang biến động ra sao?

Thúy Huyền
Những tháng ngày châu Âu giữ vai trò 'khách hàng ruột' mua năng lượng của Nga có thể sẽ qua đi. Vậy Nga sẽ chuyển hướng nguồn cung khí đốt sang khu vực nào?
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Nga tìm đến thị trường mới nào cho dầu khí?
Đường ống 'Sức mạnh Siberia' vận chuyển khí đốt từ Nga đến Trung Quốc. (Nguồn: DW)

Theo thống kê của Hải quan Liên bang Nga, trong năm 2021, Nga đã xuất khẩu gần 230 triệu tấn dầu thô trị giá 110,1 tỷ USD sang 36 quốc gia.

Trong suốt 5 năm qua, Trung Quốc là khách hàng mua dầu lớn nhất của Nga. Năm ngoái, Trung Quốc mua 70,1 triệu tấn dầu từ Nga (chiếm 30,6% tổng kim ngạch xuất khẩu của Nga) với tổng trị giá lên đến 34,9 tỷ USD.

Hà Lan đứng ở vị trí thứ hai về lượng mua với 37,4 triệu tấn, trị giá 17,3 tỷ USD. Đây được coi là trung tâm thương mại lớn, nơi nguyên liệu thô từ Nga được phân phối lại cho các nước tiêu dùng cuối cùng.

Đứng ở vị trí thứ ba là Đức với 19,2 triệu tấn trị giá 9,3 tỷ USD. Nhìn chung, các nước Liên minh châu Âu (EU) chiếm 47% nguồn cung trong năm 2021, tương đương 108,1 triệu tấn, trị giá 50,9 tỷ USD.

10 quốc gia nhập khẩu dầu của Nga năm 2021 (theo khối lượng)

Trung Quốc - 70,1 triệu tấn; Hà Lan - 37,4 triệu tấn; Đức - 19,2 triệu tấn; Belarus - 14,9 triệu tấn; Hàn Quốc - 13,5 triệu tấn; Ba Lan - 11,2 triệu tấn; Italy - 8,9 triệu tấn; Mỹ - 7,4 triệu tấn; Phần Lan - 6,3 triệu tấn; Slovakia - 5,3 triệu tấn.

Ảnh hưởng của chiến dịch quân sự tại Ukraine

Quốc gia đầu tiên tuyên bố từ chối cung cấp dầu của Nga liên quan đến chiến dịch quân sự của nước này ở Ukraine là Canada. Là một trong những nước nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới, nhưng từ cuối năm 2019, Canada đã không nhập khẩu dầu của Nga mà chỉ nhập các sản phẩm từ dầu mỏ.

Theo thống kê từ Statistics Canada, thị phần của dầu mỏ Nga chưa đến 1% các mặt hàng nhập khẩu của Canada, trị giá ở mức 132 triệu USD vào năm 2020 và 277 triệu USD vào năm 2021. Đối với Nga, quyết định này cũng không gây quá nhiều ảnh hưởng, vì vậy nó mang tính chất chính trị nhiều hơn.

Đầu tháng 3/2022, Mỹ cũng tuyên bố cấm nhập khẩu dầu từ Nga. Mỹ chiếm 4,3% xuất khẩu dầu thô của Nga và 8,8% sản phẩm dầu mỏ, tương tự tỷ trọng nhập khẩu của Mỹ lần lượt là 3% và 8%.

Anh cũng cho biết, vào cuối năm nay, nước này có kế hoạch ngừng nhập khẩu dầu và các sản phẩm dầu mỏ của Nga, vốn chiếm 8% tổng kim ngạch nhập khẩu của nước này. Đối với Nga, con số này chiếm chưa đến 3% kim ngạch xuất khẩu.

EU đang đặt mục tiêu giảm 70% khí đốt phụ thuộc vào Nga trong năm nay, sau chiến dịch quân sự của nước này tại Ukraine. Cho đến nay, các nước Baltic và Ba Lan ủng hộ lệnh cấm vận chặt chẽ hơn, trong khi Đức và Hà Lan phản đổi lệnh cấm vận hoàn toàn.

Trong bối cảnh hơn 1/4 lượng dầu nhập khẩu vào EU có nguồn gốc từ Nga, quyết định sẽ gây ảnh hưởng lớn đến người tiêu dùng châu Âu.

Chính phủ Đức cũng cho rằng nước này không thể chấm dứt hoàn toàn việc nhập khẩu khí đốt từ Nga trước giữa năm 2024.

Tuy nhiên, liên quan đến lệnh cấm vận dầu mỏ có thể xảy ra từ châu Âu, Nga đang nghiên cứu khả năng chuyển hướng nguồn nguyên liệu thô của mình sang châu Á.

Mặc dù Saudi Arabia vẫn là nước xuất khẩu dầu số một sang Trung Quốc, nhưng đối với Nga, Trung Quốc vẫn là nước nhập khẩu dầu chính và tỷ trọng này có khả năng tăng lên. Đầu năm nay, Nga và Trung Quốc đã ký một hợp đồng dài hạn về việc cung cấp gần 100 triệu tấn dầu hàng năm (hơn 700 triệu thùng).

Một khu vực tiềm năng khác có thể tăng nguồn cung là Ấn Độ. Năm ngoái, do chi phí vận chuyển cao nên lượng mua từ Nga chỉ chiếm 2% lượng dầu nhập khẩu của Ấn Độ. Tuy nhiên, tình hình đang có dấu hiệu thay đổi. Trong tháng 3, lượng dầu Ấn Độ mua từ Nga đã tăng lên gấp bốn lần (360.000 thùng/ngày).

Phó Thủ tướng Nga Alexander Novak cho biết: “Xuất khẩu dầu và các sản phẩm dầu mỏ của Nga sang Ấn Độ đã đạt mốc 1 tỷ USD, có nhiều cơ hội tốt để tăng con số này”.

Nga tìm đến thị trường mới nào cho dầu khí?
Phó Thủ tướng Nga Alexander Novak cảnh báo người tiêu dùng châu Âu sẽ là nạn nhân chính khi EU từ bỏ khí đốt Nga. (Nguồn: TASS)

Dầu thô Nga có thể bị thay thế hay không?

Theo các chuyên gia Nga, rất khó để châu Âu từ bỏ dầu của Nga ngay lập tức, nhưng có thể giảm sự phụ thuộc và thay thế một số nguồn cung.

Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) tuyên bố rằng chỉ có Saudi Arabia và Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) có năng lực sản xuất dự phòng và khả năng bù đắp sự sụt giảm sản lượng dầu của Nga. Các nhà phân tích ước tính rằng nếu lệnh trừng phạt Iran được dỡ bỏ, xuất khẩu dầu của nước này có thể tăng thêm 1 triệu thùng/ngày trong vòng 6 tháng.

Tuy nhiên, nhà bình luận chính trị Georgy Bovt cho rằng ngay cả Iran cũng sẽ không thể thay thế nguồn cung dầu của Nga một cách nhanh chóng khi được dỡ bỏ lệnh trừng phạt vì Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) và các nhà sản xuất liên minh, còn gọi là OPEC+, sẽ không vội vàng giúp phương Tây tăng mạnh sản lượng.

Ngoài các bên tham gia thỏa thuận OPEC+ như Mỹ, Canada, Brazil và Guyana, có thể là các nhân tố tăng sản lượng dầu.

Venezuela, quốc gia hiện đang bị hạn chế bởi các lệnh trừng phạt của Mỹ, có khả năng được coi là một sự thay thế khác cho Nga, vì dầu có hàm lượng lưu huỳnh cao tương tự như của Nga.

Tuy nhiên theo các chuyên gia, ngay cả khi Iran và Venezuela bắt đầu xuất khẩu dầu trở lại, tổng nguồn cung của họ sẽ chỉ thay thế 50% lượng dầu của Nga.

Tình hình hiện tại đã khiến giá dầu tăng ở mức cao trong lịch sử. Giá xăng trung bình tại châu Mỹ và châu Âu cũng tăng 1,5-2 lần so với năm ngoái.

Theo tính toán của JPMorgan Chase & Co, việc Nga xuất khẩu khoảng 4 triệu thùng dầu mỗi ngày ra thị trường thế giới là điều vô cùng khó khăn. Trong điều kiện như vậy, các nhà phân tích của công ty dự báo giá dầu thế giới vào khoảng 185 USD/thùng vào cuối năm 2022.

Phó Thủ tướng Alexander Novak nhận định, nếu phương Tây từ chối hoàn toàn dầu của Nga, sự tăng giá sẽ không thể đoán trước, có thể lên mức hơn 300 USD/thùng, nếu không muốn nói là hơn.

“Không thể thay thế khối lượng dầu của Nga trên thị trường châu Âu một cách nhanh chóng, quá trình này sẽ mất hơn một năm. Trong kịch bản này, người tiêu dùng châu Âu sẽ là nạn nhân chính. Giá các trạm xăng, điện và hệ thống sưởi sẽ tăng chóng mặt. Điều này sẽ ảnh hưởng đến các thị trường khác, bao gồm cả Mỹ”, Phó Thủ tướng Nga cảnh báo.

Cuộc chiến không khói súng Nga-Ukraine trên Twitter

Cuộc chiến không khói súng Nga-Ukraine trên Twitter

Là tâm điểm của truyền thông thế giới, xung đột Nga-Ukraine cũng trở thành chủ đề bị lan truyền thông tin sai lệch một cách ...

Xung đột Nga-Ukraine: Nga tuyên bố bắn rơi hai MiG-29, DPR hạ chỉ huy lữ đoàn Ukraine

Xung đột Nga-Ukraine: Nga tuyên bố bắn rơi hai MiG-29, DPR hạ chỉ huy lữ đoàn Ukraine

Bộ Quốc phòng Nga ngày 17/4 thông báo các hệ thống phòng không nước này đã bắn hạ 2 máy bay chiến đấu MiG-29 của ...

(theo Russia Beyond)

Bài viết cùng chủ đề

Căng thẳng Nga-Ukraine

Xem nhiều

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Sáu ngày 22/11/2024: Kim Ngưu mâu thuẫn tình cảm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Sáu ngày 22/11/2024: Kim Ngưu mâu thuẫn tình cảm

Tử vi hôm nay 22/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Malaysia

Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Malaysia

Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm, hai bên đã nâng cấp quan hệ Việt Nam-Malaysia lên Đối tác chiến lược toàn diện.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn hội đàm với Chủ tịch Quốc hội Campuchia

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn hội đàm với Chủ tịch Quốc hội Campuchia

Hai Chủ tịch Quốc hội đã trao đổi thực chất, hiệu quả về các biện pháp thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai nước, hai Quốc hội trong thời ...
Lần thứ hai liên tiếp trúng cử thành viên UNCITRAL: Vị thế, uy tín của Việt Nam không ngừng được củng cố, nâng cao

Lần thứ hai liên tiếp trúng cử thành viên UNCITRAL: Vị thế, uy tín của Việt Nam không ngừng được củng cố, nâng cao

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn trả lời phỏng vấn nhân dịp Việt Nam trúng cử thành viên UNCITRAL nhiệm kỳ 2025-2031.
Việt Nam-Campuchia: Khánh thành công trình biểu tượng của tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống giữa hai nước

Việt Nam-Campuchia: Khánh thành công trình biểu tượng của tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống giữa hai nước

Tòa nhà hành chính Quốc hội Campuchia là công trình được Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam trao tặng Đảng, Nhà nước và nhân dân Campuchia.
Giá tiêu hôm nay 22/11/2024: Mất mốc quan trọng, hồ tiêu chịu sức ép khi dòng tiền vẫn đổ mạnh về kinh doanh cà phê và USD neo cao

Giá tiêu hôm nay 22/11/2024: Mất mốc quan trọng, hồ tiêu chịu sức ép khi dòng tiền vẫn đổ mạnh về kinh doanh cà phê và USD neo cao

Giá tiêu hôm nay 22/11/2024 tại thị trường trong nước quay đầu giảm nhẹ ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 138.000 – 139.500 đồng/kg.
Tin thế giới 21/11: Ông Trump được hoãn tuyên án, mặt trận miền Đông Ukraine nguy cơ sụp đổ, Mỹ chỉ trích hành động của Trung Quốc ở Biển Đông

Tin thế giới 21/11: Ông Trump được hoãn tuyên án, mặt trận miền Đông Ukraine nguy cơ sụp đổ, Mỹ chỉ trích hành động của Trung Quốc ở Biển Đông

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Nga đã phản đòn tấn công tầm xa của Ukraine, nỗi lo sợ của Kiev về thứ 'vũ khí nóng' thành hiện thực?

Nga đã phản đòn tấn công tầm xa của Ukraine, nỗi lo sợ của Kiev về thứ 'vũ khí nóng' thành hiện thực?

Không quân Ukraine xác nhận, Nga phóng một tên lửa đạn đạo xuyên lục địa từ vùng Astrakhan ở miền Nam nước này trong đợt tấn công vào sáng 21/11.
Mỹ chỉ cho phép đòn tấn công hạt nhân đối kháng có điều kiện, Trung Quốc thẳng thừng nói 'lạc hậu'

Mỹ chỉ cho phép đòn tấn công hạt nhân đối kháng có điều kiện, Trung Quốc thẳng thừng nói 'lạc hậu'

Mỹ chỉ cho phép xảy ra việc tấn công hạt nhân đối kháng khi Washington bảo toàn được một phần kho vũ khí của mình để ngăn chặn đối thủ tiềm tàng.
Thủ tướng cùng chính phủ Mali bị cách chức, đây là lý do

Thủ tướng cùng chính phủ Mali bị cách chức, đây là lý do

Thủ tướng Mali Maiga đã chỉ trích các nhà lãnh đạo quân sự của nước này chậm trễ trong việc kết thúc thời kỳ chuyển tiếp.
Ukraine được 'cởi trói', Hungary khẩn cấp đưa hệ thống phòng không đến gần, Kiev lần đầu dùng thứ vũ khí này tấn công Nga

Ukraine được 'cởi trói', Hungary khẩn cấp đưa hệ thống phòng không đến gần, Kiev lần đầu dùng thứ vũ khí này tấn công Nga

Hungary sẽ lắp đặt hệ thống phòng không và kiểm soát không phận ở Đông Bắc, giáp biên giới Ukraine, để đề phòng rủi ro khi xung đột leo thang.
New Zealand chính thức coi Hezbollah và Houthi là các tổ chức khủng bố

New Zealand chính thức coi Hezbollah và Houthi là các tổ chức khủng bố

New Zealand đã chỉ định toàn bộ phong trào Hezbollah là tổ chức khủng bố, động thái điều chỉnh so với quyết định trước đây.
Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Trong bối cảnh địa chính trị phân hóa sâu sắc, xung đột leo thang và biến đổi khí hậu, Thượng đỉnh G20 rất được trông đợi.
Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Tân Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto có chuyến công du nước ngoài đầu tiên kéo dài nhiều ngày với quy mô lớn.
Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị đã thể hiện rõ ý chí và cam kết của nhiều quốc gia trong việc ủng hộ người Palestine và tìm kiếm các giải pháp lâu dài.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Không cần phải chờ đợi thêm, ứng cử viên Donald Trump đã giành chiến thắng thuyết phục trong cuộc Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024.
Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Sự trở lại của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang nhiều hàm ý cho nước Mỹ và thế giới. Châu Á – Thái Bình Dương trong đó có tiểu vùng Mekong cũng không nằm ...
‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

Quan hệ giữa Mỹ và Iran, từng là đồng minh thân cận thời đầu Chiến tranh Lạnh, đã biến thành đối đầu kéo dài hàng thập kỷ.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
Phiên bản di động