Đoàn kết sẽ giữ được vai trò trung tâm

Hội nghị Ngoại trưởng đặc biệt ASEAN - Trung Quốc gần đây không có được tuyên bố báo chí đã phần nào cho thấy đoàn kết ASEAN đang gặp thử thách. Song các nước lớn cũng cần biết rằng một ASEAN vững mạnh không chỉ tốt cho sự ổn định của khu vực mà còn cho chính các quốc gia đó.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
doan ket se giu duoc vai tro trung tam "Các nước ASEAN phải sát cánh cùng nhau"
doan ket se giu duoc vai tro trung tam Thái độ mập mờ của Trung Quốc trước phán quyết của PCA

Giáo sư Thitinan Pongsudhirak, Giám đốc Viện Nghiên cứu Quốc tế và An ninh, Đại học Chulalongkorn (Thái Lan) đã nhận định như vậy trong bài viết đăng trên The Straits Times. Xin giới thiệu cùng bạn đọc.

Trung Quốc tìm cách chia rẽ

Hội nghị Ngoại trưởng đặc biệt ASEAN - Trung Quốc ngày 14/6 cho thấy ASEAN một lần nữa bị chia rẽ, dù quả thực các Ngoại trưởng ASEAN đã thống nhất được một tuyên bố báo chí bày tỏ mối lo ngại của các nước ASEAN về vấn đề Biển Đông sau cuộc gặp với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị. Việc này làm người ta nhớ lại Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN năm 2012 khi Campuchia đảm nhiệm vai trò Chủ tịch luân phiên ASEAN. Khi đó, Ngoại trưởng 10 nước thành viên Hiệp hội lần đầu tiên đã không đưa ra được tuyên bố chung.

doan ket se giu duoc vai tro trung tam
Hội nghị Ngoại trưởng đặc biệt ASEAN - Trung Quốc. (Ảnh: AP)

Có thể nói Trung Quốc đang nỗ lực chia rẽ ASEAN trong vấn đề Biển Đông. Sự khác biệt cơ bản giữa các thành viên chính là cách tiếp cận của từng nước đối với vấn đề Biển Đông. Những quốc gia hải đảo lớn hơn trong khu vực, đặc biệt là Philippines, thể hiện rõ thái độ không khoan nhượng đối với tuyên bố chủ quyền hầu hết diện tích Biển Đông của Trung Quốc. Các thành viên lục địa nhỏ hơn như Campuchia và Lào được Trung Quốc “ưu ái”. Do đó, đương nhiên, khi tranh chấp biển gia tăng, Bắc Kinh sẽ lôi kéo các nhân tố dễ bị tác động trong Hiệp hội, từ đó ảnh hưởng tới tinh thần đoàn kết, yếu tố góp phần củng cố vai trò trung tâm của ASEAN trong suốt quá trình khu vực hóa hơn nửa thế kỷ qua.

Bắc Kinh khăng khăng việc Manila kiện nước này lên Tòa trọng tài thường trực (PCA) theo Công ước luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982) từ năm 2013, liên quan tới tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh tại Biển Đông là sự coi thường mong muốn giải quyết các vấn đề hàng hải của Bắc Kinh trên cơ sở song phương, theo Tuyên bố ứng xử của các bên tại Biển Đông (DOC) năm 2002.

Để đạt được mục đích, trên thực tế, Trung Quốc đang tìm kiếm sự hỗ trợ quốc tế và trong nội bộ ASEAN trước thềm phán quyết của PCA. Cụ thể, Trung Quốc đã tuyên bố có các thỏa thuận riêng với một số thành viên Hiệp hội, cam kết rằng phán quyết của PCA sẽ không ảnh hưởng đến quan hệ ASEAN - Trung Quốc. Trung Quốc cũng cho rằng, những “người ngoài” như Mỹ không phê chuẩn UNCLOS 1982, đứng về phía đối thủ của Bắc Kinh sẽ chỉ làm cho vấn đề tồi tệ hơn.

Trong khi đó, Philippines có quan điểm hoàn toàn ngược lại. Manila lập luận căng thẳng bắt nguồn từ những tuyên bố hung hăng của Trung Quốc ở Biển Đông và việc Trung Quốc xây dựng đảo nhân tạo trên vùng biển này. Đặc biệt, bản đồ “đường chín đoạn” mở rộng của Bắc Kinh bao gồm các vùng biển tiếp giáp với Philippines chính là gốc rễ căng thẳng giữa hai nước. Vì vậy, Manila phải tìm kiếm tất cả các biện pháp đấu tranh có thể. Đầu tiên, Philippines hướng tới một lập trường thống nhất trong ASEAN nhằm chống lại thái độ quyết đoán của Trung Quốc. Nhưng khi giải pháp này không khả thi, đặc biệt là khi ASEAN không thể đưa ra một bản thảo Bộ quy tắc ứng xử các bên ở Biển Đông (COC), Manila phải lựa chọn một kênh giải quyết tranh chấp khác là biện pháp pháp lý tại Liên hợp quốc, đồng thời tìm đến Mỹ với vai trò là đồng minh hiệp ước.

Gần đây, Philippines cũng đã phối hợp chặt chẽ hơn với các cường quốc tầm trung trong khu vực, đặc biệt là Australia và Nhật Bản. Dù thế nào, Manila cũng không chấp nhận một tối hậu thư song phương từ Bắc Kinh. Nói cách khác, Philippines cương quyết không để Trung Quốc bắt nạt trong khi Trung Quốc nỗ lực để không bị ràng buộc bởi trật tự quốc tế do Mỹ đứng đầu.

Đảm bảo ASEAN mạnh mẽ trước “sóng gió”

Tranh chấp Manila - Bắc Kinh về vấn đề Biển Đông nổi lên là một mối đe dọa đối với những thành tựu mà ASEAN đã đạt được trong những năm qua.

ASEAN đang hướng tới kỷ niệm 50 năm thành lập vào năm tới, như vậy, vai trò trung tâm của ASEAN đã được thể hiện trong một khoảng thời gian tương đối dài. ASEAN đóng vai trò quan trọng trong các cơ chế hợp tác khu vực, đảm bảo ổn định và thịnh vượng ở khu vực, thể hiện qua các cơ chế như Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) năm 1989, Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN năm 1992, Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF) năm 1994, ASEAN+3 năm 1998, Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) năm 2005, Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+)… Thành tựu nổi bật nhất của Hiệp hội là việc hình thành Cộng đồng ASEAN, chính thức có hiệu lực từ đầu năm 2016. Cộng đồng bao gồm ba trụ cột: Cộng đồng Chính trị - An ninh, Cộng đồng Kinh tế và Cộng đồng Văn hóa - Xã hội.

Nhiều người “chế giễu” ASEAN và cho rằng ASEAN là những cuộc thảo luận trống rỗng kèm theo hàng trăm cuộc họp. Tuy nhiên, ASEAN đã chứng minh được vai trò kích hoạt tăng trưởng kinh tế và phát triển tại khu vực Đông Nam Á, giữ cho khu vực không bị chiến tranh phá hoại và xung đột trong nhiều thập kỷ. Không những thế, những cơ chế hợp tác do ASEAN làm trung tâm đã trở thành mỏ neo cho nền hòa bình khu vực Đông Á.

Trong bối cảnh hiện tại, ASEAN cần phải nêu bật sự thay đổi đáng báo động đối với nguyên trạng tại Biển Đông, đồng thời thuyết phục Philippines cùng với các nước ASEAN đàm phán một thỏa thuận dựa trên luật pháp với Trung Quốc mà cụ thể là COC. Tất cả các nước lớn trong khu vực phải nhận ra rằng họ có nhiệm vụ đảm bảo một ASEAN đáng tin cậy và mạnh mẽ để làm nền tảng cho hòa bình cũng như ổn định khu vực. Một ASEAN chia rẽ không chỉ là điều tồi tệ với Đông Nam Á mà còn còn ảnh hưởng xấu đến chính các cường quốc khu vực.

Giáo sư Bhubhindar Singh, Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam (Singapore): “Bộ trưởng Quốc phòng Singapore Ng Eng Hen cho biết tại cuộc Đối thoại Shangri-La gần đây rằng vai trò trung tâm của ASEAN là một vị trí được ngầm định. Tất cả các nước lớn công nhận vai trò này của Hiệp hội. Mặc dù vậy, thách thức chính trong những năm tới đối với Hiệp hội là liệu có thể giữ được tinh thần thống nhất nội khối trong bối cảnh cục diện khu vực có nhiều đổi thay, như sự leo thang trong cạnh tranh giữa hai cường quốc Mỹ - Trung Quốc. Một ASEAN chia rẽ không phải là lợi ích của 10 nước thành viên cũng không phải là lợi ích của các cường quốc. Một ASEAN thống nhất mới có thể đảm nhiệm vai trò quan trọng trên trường quốc tế và đóng góp tích cực cũng như lâu dài vào việc giải quyết các vấn đề của thế kỷ XXI”.

doan ket se giu duoc vai tro trung tam Mong Campuchia thể hiện lập trường chung của ASEAN về Biển Đông

Chiều 22/6, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tiếp Bộ trưởng Bộ ngoại giao và Hợp tác quốc tế Campuchia Prak ...

doan ket se giu duoc vai tro trung tam “Điểm nghẽn” trong quan hệ ASEAN - Trung Quốc

Nếu hai bên không nhanh chóng khôi phục lòng tin lẫn nhau, bất kỳ nỗ lực để phục hồi quan hệ hai bên trong 25 ...

doan ket se giu duoc vai tro trung tam Khai mạc Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN - Trung Quốc đặc biệt

Ngày 14/6 tại thành phố Ngọc Khê, tỉnh Vân Nam, Tây Nam Trung Quốc, Ngoại trưởng của Trung Quốc và ASEAN đã nhóm họp.

Phạm Hằng (lược dịch)

Bài viết cùng chủ đề

Châu Á

Đọc thêm

Vietlott 29/3, kết quả xổ số Vietlott Mega thứ 6 ngày 29/3/2024. xổ số Mega 645

Vietlott 29/3, kết quả xổ số Vietlott Mega thứ 6 ngày 29/3/2024. xổ số Mega 645

Vietlott 29/3 - xổ số Vietlott Mega 29/3. Trực tiếp xổ số Vietlott hôm nay 29/3/2024 nhanh nhất và chính xác nhất. Vietlott Mega 645 hôm nay.
XSVL 29/3, Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay 29/3/2024. KQXSVL thứ 6

XSVL 29/3, Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay 29/3/2024. KQXSVL thứ 6

XSVL 29/3 - Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay - XSVL 29/3/2024. xo so vinh long. KQXSVL thứ 6. kết quả xổ số Vĩnh Long ...
XSMN 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Sáu 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3

XSMN 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Sáu 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3

XSMN 29/3 - kết quả xổ số ngày 29 tháng 3. trực tiếp kết quả xổ số miền Nam 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3. xo so mien nam. SXMN ...
XSBD 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Bình Dương hôm nay 29/3/2024. KQXSBD thứ 6

XSBD 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Bình Dương hôm nay 29/3/2024. KQXSBD thứ 6

XSBD 29/3 - Trực tiếp xổ số Bình Dương hôm nay - XSBD 29/3/2024. xo so binh duong. KQXSBD thứ 6. kết quả xổ số Bình Dương ngày 29 tháng ...
XSMT 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Sáu ngày 29/3/2024. SXMT 29/3/2024

XSMT 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Sáu ngày 29/3/2024. SXMT 29/3/2024

XSMT 29/3 - xổ số hôm nay 29/3. trực tiếp xổ số miền Trung 29/3/2024. kết quả xổ số miền Trung hôm nay. xổ số miền Trung thứ 6. SXMT ...
XSMB 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 6 ngày 29/3/2024. dự đoán XSMB 29/3/2024

XSMB 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 6 ngày 29/3/2024. dự đoán XSMB 29/3/2024

XSMB 29/3 - Trực tiếp xổ số miền Bắc 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3. kết quả xổ số miền Bắc hôm nay. dự đoán xổ số miền Bắc thứ ...
Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Sáu nước dọc sông Lan Thương - Mekong cùng giải quyết thách thức tài nguyên nước, thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực và phúc lợi người dân.
Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Iran bị trừng phạt vì cấp tên lửa cho Nga, Philippines cứng rắn với Trung Quốc, Cố vấn cảnh báo lực lượng Ukraine bị 'đình trệ', Trung Quốc-Nga-Iran tập trận
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Đức cho rằng, Mỹ có thể có manh mối về vụ tấn công khủng bố cướp đi sinh mạng của hơn 140 ở ngoại ô thủ đô Moscow của Nga tối 22/3.
Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp mong muốn chia sẻ kiến thức kỹ thuật với Brazil trong khi vẫn tôn trọng mọi cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Nga cho rằng, nếu phương Tây cung cấp cho Ukraine máy bay tiêm kích F-16, điều đó cũng sẽ không làm thay đổi tình hình trên chiến trường.
Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Triều Tiên dường như đang chuẩn bị cho vụ phóng vệ tinh do thám tiếp theo, mặc dù không có dấu hiệu cho thấy vụ phóng sắp xảy ra.
Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Việc 4 nghi phạm vụ tấn công nhà hát ở Nga hôm 22/3 đều mang quốc tịch Tajikistan khiến sự chú ý đổ dồn về quốc gia Trung Á này.
Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga ngày 22/3 do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện cho thấy sự thay đổi mục tiêu của tổ chức khủng bố này.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao được đánh giá là kênh hiệu quả để trao đổi ý kiến về các vấn đề kinh tế đáng quan tâm nhất trong suốt hai thập kỷ qua.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Việc Mỹ bỏ phiếu trắng với nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Gaza của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc liệu có thể làm chuyển hướng quan hệ với Israel?
Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Kế hoạch theo Chương trình Không quân Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) của Nhật Bản, Anh và Italy báo hiệu sự thay đổi then chốt trong chiến lược an ninh khu vực.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ tìm cách tối đa hóa hoạt động ngoại giao để đưa mối quan hệ của Ấn Độ với các đối tác Đông Nam Á lên một tầm cao mới.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Khi chính lực lượng IS đã nhận là chủ mưu cuộc khủng bố, Nga vẫn chưa thể vội vàng tin bởi nếu vội tin rất có thể Moscow đã dính bẫy.
Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

EU đồng lòng hỗ trợ Ukraine 'bằng mọi giá' vì hòa bình trong bối cảnh Nga đang dành nhiều lợi thế trong cuộc xung đột.
Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Hội nghị thượng đỉnh ba bên giữa Nhật Bản, Mỹ và Philippines sẽ lần đầu tiên được tổ chức tại Mỹ vào giữa tháng 4 này.
Phiên bản di động