Kiểm soát vũ khí hạt nhân – ‘Trận địa’ mới trong cạnh tranh Mỹ-Trung

Lan Phương
TGVN. Giải trừ vũ khí hạt nhân có thể trở thành một “trận địa” mới trong mối quan hệ đang rạn nứt ngày càng sâu sắc giữa Trung Quốc và Mỹ trong bối cảnh Bắc Kinh từ chối tham gia đàm phán với Washington và Moscow để gia hạn Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược mới (START mới), vốn sẽ hết hiệu lực từ tháng 2/2021.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
kiem soat vu khi hat nhan tran dia moi trong canh tranh my trung Tại sao Pakistan 'sống chết' vẫn phải chế tạo vũ khí hạt nhân?
kiem soat vu khi hat nhan tran dia moi trong canh tranh my trung Kiểm soát vũ khí: Mỹ nhất trí ngồi vào bàn đàm phán với Nga, quyết không 'buông tha' Trung Quốc
kiem soat vu khi hat nhan tran dia moi trong canh tranh my trung
Trung Quốc đã ra mắt tên lửa hạt nhân chiến lược liên lục địa Dongfeng-41 trong một cuộc diễu hành quân sự ở Bắc Kinh năm 2019. (Nguồn: Tân Hoa Xã)

Ngày 10/ 6, đặc phái viên của Mỹ về kiểm soát vũ khí Marshall Billingslea kêu gọi Bắc Kinh suy nghĩ lại về quyết định từ chối ngay trước thời điểm diễn ra các cuộc đàm phán vào cuối tháng này.

Theo South China Morning Post, ông Billingslea sẽ gặp Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov tại thủ đô Vienna (Áo) vào ngày 22 /6 tới nhằm thảo luận về việc mở rộng START mới. Đây là hiệp ước được đàm phán dưới thời Tổng thống Barack Obama và sẽ hết hiệu lực vào tháng 2/2021.

Một ngày sau khi Bắc Kinh từ chối tham gia đàm phán, ông Billingslea viết trên trang Twitter: “Trung Quốc vừa nói rằng họ không có ý định tham gia đàm phán ba bên. Họ nên cân nhắc lại. Bắc Kinh cần phải hành xử với trách nhiệm của một cường quốc để có thể đạt được vị thế của một cường quốc. Sẽ không còn bức tường thành bí mật để phát triển hạt nhân nữa. Chiếc ghế trống trong bàn đàm phán vẫn đang chờ Trung Quốc ở Vienna”.

Trung Quốc đã thử nghiệm bom hạt nhân đầu tiên vào năm 1964 và được công nhận là một trong 5 cường quốc hạt nhân theo Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân.

Trong bối cảnh cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc ngày càng gia tăng, chính quyền Tổng thống Donald Trump đã thúc đẩy nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đưa ra một thỏa thuận trong tương lai để thay thế START mới năm 2010. Nhà lãnh đạo Mỹ cho rằng, khả năng hạt nhân và tên lửa của Trung Quốc đang được củng cố và hiện đại hóa là mối đe dọa ngày càng lớn đến Mỹ và các đồng minh. Hiệp ước trên quy định Mỹ và Nga không được triển khai quá 1.550 đầu đạn hạt nhân chiến lược.

Tuy nhiên, Bắc Kinh đã từ chối lời mời tham gia Hiệp ước nói trên của Washington. Tuyên bố trên trang web của Bộ Ngoại giao Trung Quốc nhấn mạnh, Mỹ và Nga hiện là hai quốc gia sở hữu kho vũ khí hạt nhân lớn nhất thế giới, do đó Washington và Moscow “phải có trách nhiệm đặc biệt và ưu tiên cao đối với giải trừ hạt nhân”.

Trước đó, vào tháng 12/2019, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói rằng, Mỹ đang muốn “đẩy trách nhiệm sang các quốc gia khác về vấn đề vũ khí hạt nhân”.

Ông Song Zhongping - nhà phân tích quân sự ở Hong Kong (Trung Quốc) cho biết, Trung Quốc đã từ chối tham gia vào các cuộc đàm phán vì kho dự trữ vũ khí hạt nhân của nước này nhỏ hơn nhiều so với Nga và Mỹ.

Theo một báo cáo mới đây của Trung tâm nghiên cứu về loại bỏ vũ khí hạt nhân của Đại học Nagasaki (Nhật Bản), kho vũ khí hạt nhân của Trung Quốc ước tính vào khoảng 320 đầu đạn hạt nhân, nhiều hơn Pháp ở mức 290 đầu đạn hạt nhân. Tuy nhiên, đó vẫn là một con số nhỏ so với số đầu đạn hạt nhân Nga sở hữu lên tới 6370 và ở Mỹ là 5800.

“Trừ khi Mỹ và Nga cắt giảm kho dự trữ ngang bằng với Trung Quốc, hoặc Trung Quốc phát triển năng lực hạt nhân ngang bằng với Mỹ và Nga, Bắc Kinh sẽ không ngồi vào bàn đàm phán với Washington và Moscow”, ông Song Zhongping cho hay.

Việc Tổng thống Trump thúc đẩy Trung Quốc tham gia các cuộc đàm phán có thể được xem là một phần trong nỗ lực của Washington nhằm đối phó với Bắc Kinh khi căng thẳng leo thang trên các lĩnh vực từ thương mại và công nghệ đến an ninh và ý thức hệ. Tuy nhiên, ông Song cho rằng, khả năng Trung Quốc tham gia hiệp ước kiểm soát vũ khí không thể diễn ra trong "ngày một ngày hai".

“Đây là một chiến trường mới trong cuộc cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc, khi Washington đang cố gắng đưa Bắc Kinh vào một trật tự quốc tế do Mỹ đứng đầu về vũ khí hạt nhân. Mặc dù vậy, năng lực hạt nhân của Trung Quốc còn khá thấp, nên điều mà Bắc Kinh cần làm là tăng cường khả năng hạt nhân chứ không phải giảm đi”, ông Song nhận định.

Start Mới buộc Mỹ và Nga phải giảm một nửa số lượng bệ phóng tên lửa hạt nhân chiến lược và cho phép thiết lập cơ chế giám sát vệ tinh từ xa. Hiệp ước cũng thỏa thuận rằng, sẽ có 18 cuộc kiểm tra tại chỗ mỗi năm để xác minh rằng mỗi bên đều tuân thủ. Một số nhà quan sát cho rằng điều này có lẽ sẽ không được cho phép tại Bắc Kinh.

kiem soat vu khi hat nhan tran dia moi trong canh tranh my trung Mỹ rút khỏi Hiệp ước Bầu trời Mở: Tương lai ảm đạm cho những nỗ lực kiểm soát vũ khí

TGVN. Việc Mỹ rút khỏi Hiệp ước Bầu trời Mở tiếp tục là hành động quyết đoán của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump ...

kiem soat vu khi hat nhan tran dia moi trong canh tranh my trung Mỹ tuyên bố sẵn sàng tham gia các cuộc đàm phán kiểm soát vũ khí với Nga

TGVN. Ngày 6/5, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết, trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Nga Sergey Lavrov, ông đã khẳng định, ...

kiem soat vu khi hat nhan tran dia moi trong canh tranh my trung Mỹ dự định nâng cấp kho vũ khí hạt nhân bất chấp kinh tế suy giảm

TGVN. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper ngày 5/5 cho biết kế hoạch cắt giảm ngân sách quốc phòng trong bối cảnh kinh tế ...

Lan Phương (theo SCMP)

Đọc thêm

Dư địa hợp tác song phương Việt Nam-Nhật Bản còn rất nhiều

Dư địa hợp tác song phương Việt Nam-Nhật Bản còn rất nhiều

Quyền Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân tiếp Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Yamada Takio đến chào từ biệt, kết thúc nhiệm kỳ công tác.
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 25/4 và sáng 26/4: Lịch thi đấu Ngoại hạng Anh - Brighton vs Man City; tứ kết U23 châu Á 2024 - U23 Qatar vs U23 Nhật Bản

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 25/4 và sáng 26/4: Lịch thi đấu Ngoại hạng Anh - Brighton vs Man City; tứ kết U23 châu Á 2024 - U23 Qatar vs U23 Nhật Bản

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 25/4 và sáng 26/4: Lịch thi đấu U23 châu Á 2024 - U23 Qatar vs U23 Nhật Bản; Ngoại hạng Anh - Brighton ...
VCK U23 châu Á 2024: Hành trình đến tứ kết của đội tuyển U23 Việt Nam

VCK U23 châu Á 2024: Hành trình đến tứ kết của đội tuyển U23 Việt Nam

Thất bại 0-3 trước U23 Uzbekistan ở lượt trận cuối bảng D vòng chung kết U23 châu Á 2024, U23 Việt Nam sẽ đối đầu với U23 Iraq tại vòng ...
XSMN 24/4, kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ 4 ngày 24/4/2024. xổ số hôm nay 24/4/2024. xổ số ngày 24 tháng 4

XSMN 24/4, kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ 4 ngày 24/4/2024. xổ số hôm nay 24/4/2024. xổ số ngày 24 tháng 4

XSMN 24/4 - xổ số ngày 24 tháng 4. trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay, thứ 4 ngày 24/4/2024. XSMN thứ 4. SXMN 24/4. xổ số ...
Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Năm ngày 25/4/2024: Kim Ngưu túi tiền rủng rỉnh

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Năm ngày 25/4/2024: Kim Ngưu túi tiền rủng rỉnh

Tử vi hôm nay 25/4/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Trực tiếp kết quả xổ số miền Nam - XSMN 24/4 - SXMN 24/4/2024 - kết quả xổ số hôm nay 24/4

Trực tiếp kết quả xổ số miền Nam - XSMN 24/4 - SXMN 24/4/2024 - kết quả xổ số hôm nay 24/4

XSMN 24/4 - Trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay 24/4/2023. kết quả xổ số ngày 24 tháng 4. xổ số hôm nay 24/4. SXMN 24/4. XSMN ...
Thủ tướng Đức thăm Trung Quốc: Rủi ro hay bảo đảm?

Thủ tướng Đức thăm Trung Quốc: Rủi ro hay bảo đảm?

Vừa thúc đẩy hợp tác, vừa thể hiện thái độ về thương mại và xung đột Nga-Ukraine là nhiệm vụ không dễ dàng với Thủ tướng Olaf Scholz ở Trung Quốc.
Thủ tướng Nhật Bản thăm Mỹ: Chuyến đi 'một công nhiều việc'

Thủ tướng Nhật Bản thăm Mỹ: Chuyến đi 'một công nhiều việc'

Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio bắt đầu chuyến thăm cấp nhà nước tại Mỹ, với nhiều mục đích, mục tiêu, cả trong quan hệ song phương và đa phương...
Hướng đi chiến lược mới của Bình Nhưỡng

Hướng đi chiến lược mới của Bình Nhưỡng

Bình Nhưỡng đang tìm 'lối ra' cho bế tắc trên bán đảo Triều Tiên thông qua hợp tác chặt chẽ hơn với Nga.
Vụ tấn công Đại sứ quán Iran ở Syria: Giọt nước có tràn ly?

Vụ tấn công Đại sứ quán Iran ở Syria: Giọt nước có tràn ly?

Sự việc ngày 1/4 dường như là lần đầu tiên một cơ quan đại diện ngoại giao lớn là mục tiêu tấn công.
Chặng đường mới của Tổng thống Ai Cập

Chặng đường mới của Tổng thống Ai Cập

Đương kim Tổng thống Abdel Fattah El-Sissi đã chính thức tuyên thệ nhậm chức vào ngày 2/4, trở thành người đứng đầu Ai Cập ba nhiệm kỳ liên tiếp.
Mồi lửa mới đốt 'chảo lửa' Trung Đông

Mồi lửa mới đốt 'chảo lửa' Trung Đông

Vụ tấn công bất ngờ vào tòa nhà lãnh sự Iran tại Syria sẽ khiến bầu không khí căng thẳng tại khu vực Trung Đông thêm 'nóng rẫy'.
Cuộc so tài giữa UAV và UGV trong xung đột Nga-Ukraine

Cuộc so tài giữa UAV và UGV trong xung đột Nga-Ukraine

Xung đột Nga-Ukraine buộc hai bên phát triển các phương tiện mặt đất không người lái (UGV) và các thiết bị bay không người lái (UAV).
Tấn công cơ quan ngoại giao... không phải chuyện hiếm!

Tấn công cơ quan ngoại giao... không phải chuyện hiếm!

Những cuộc xâm nhập, tấn công vào cơ quan ngoại giao gây ra nhiều cuộc khủng hoảng trong quan hệ các nước không phải chuyện hiếm.
'Vén màn bí mật' về kho tên lửa của Lực lượng vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran

'Vén màn bí mật' về kho tên lửa của Lực lượng vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran

Theo trang mạng quân sự Nga, Iran hiện đang sở hữu kho tên lửa lớn nhất và đa dạng nhất ở Trung Đông.
Schengen và ‘giấc mơ có thật’ của hai nước Đông Âu

Schengen và ‘giấc mơ có thật’ của hai nước Đông Âu

Sau khi Bulgaria và Romania gia nhập, Schengen mở rộng thành khu vực đi lại tự do của 29 thành viên.
Các sáng kiến toàn cầu mới của Trung Quốc

Các sáng kiến toàn cầu mới của Trung Quốc

Sau một thập kỷ triển khai đại sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI), Trung Quốc tiếp tục mở rộng ảnh hưởng toàn cầu bằng các sáng kiến mới.
Sự tàn khốc chưa hồi kết

Sự tàn khốc chưa hồi kết

Cuộc xung đột Nga-Ukraine bước vào năm thứ ba và đang ngày càng trở nên khốc liệt.
Đại diện cấp cao EU: Thừa nhận cái giá phũ phàng từ ‘chảo lửa’ Trung Đông, EU chìm trong ‘ảo tưởng’ quá lâu, đặt an ninh vào tay Mỹ quá lâu

Đại diện cấp cao EU: Thừa nhận cái giá phũ phàng từ ‘chảo lửa’ Trung Đông, EU chìm trong ‘ảo tưởng’ quá lâu, đặt an ninh vào tay Mỹ quá lâu

Liên minh châu Âu (EU) cần thay đổi mô hình về sự hội nhập và mối quan hệ với phần còn lại của thế giới.
Liên minh Mỹ-Nhật: Tăng cường an ninh và mở rộng hợp tác

Liên minh Mỹ-Nhật: Tăng cường an ninh và mở rộng hợp tác

Nhật Bản và Mỹ nhất trí tăng cường liên minh an ninh ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, đồng thời cam kết trở thành đối tác toàn cầu.
Những điểm nhấn trong chuyến thăm Trung Quốc của Ngoại trưởng Nga

Những điểm nhấn trong chuyến thăm Trung Quốc của Ngoại trưởng Nga

Trong chuyến thăm Trung Quốc từ ngày 8-9/4, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã thảo luận nhằm tăng cường hợp tác an ninh trước nhiều thách thức.
Sẽ thế nào nếu NATO vắng bóng Mỹ?

Sẽ thế nào nếu NATO vắng bóng Mỹ?

Liệu NATO có thể củng cố quốc phòng và an ninh tập thể để thích ứng với chiến thắng có thể xảy ra của ông Donald Trump tại bầu cử Mỹ 2024 không?
Tác động của việc Triều Tiên thử thành công vũ khí siêu thanh chiến lược

Tác động của việc Triều Tiên thử thành công vũ khí siêu thanh chiến lược

Việc Triều Tiên thử nghiệm tên lửa siêu thanh mới cho thấy bước tiến về khả năng răn đe hạt nhân, đồng thời gia tăng cẳng thẳng khu vực.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow sẽ thay đổi cục diện xung đột Nga-Ukraine như thế nào?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow sẽ thay đổi cục diện xung đột Nga-Ukraine như thế nào?

Vụ khủng bố đẫm máu ở Moscow hôm 22/3 có thể tác động lớn đến chính sách đối ngoại của Nga, tạo ra bước ngoặt của xung đột Nga-Ukraine.
Phiên bản di động