Kiểm soát vũ khí hạt nhân – ‘Trận địa’ mới trong cạnh tranh Mỹ-Trung

Lan Phương
TGVN. Giải trừ vũ khí hạt nhân có thể trở thành một “trận địa” mới trong mối quan hệ đang rạn nứt ngày càng sâu sắc giữa Trung Quốc và Mỹ trong bối cảnh Bắc Kinh từ chối tham gia đàm phán với Washington và Moscow để gia hạn Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược mới (START mới), vốn sẽ hết hiệu lực từ tháng 2/2021.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
kiem soat vu khi hat nhan tran dia moi trong canh tranh my trung Tại sao Pakistan 'sống chết' vẫn phải chế tạo vũ khí hạt nhân?
kiem soat vu khi hat nhan tran dia moi trong canh tranh my trung Kiểm soát vũ khí: Mỹ nhất trí ngồi vào bàn đàm phán với Nga, quyết không 'buông tha' Trung Quốc
kiem soat vu khi hat nhan tran dia moi trong canh tranh my trung
Trung Quốc đã ra mắt tên lửa hạt nhân chiến lược liên lục địa Dongfeng-41 trong một cuộc diễu hành quân sự ở Bắc Kinh năm 2019. (Nguồn: Tân Hoa Xã)

Ngày 10/ 6, đặc phái viên của Mỹ về kiểm soát vũ khí Marshall Billingslea kêu gọi Bắc Kinh suy nghĩ lại về quyết định từ chối ngay trước thời điểm diễn ra các cuộc đàm phán vào cuối tháng này.

Theo South China Morning Post, ông Billingslea sẽ gặp Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov tại thủ đô Vienna (Áo) vào ngày 22 /6 tới nhằm thảo luận về việc mở rộng START mới. Đây là hiệp ước được đàm phán dưới thời Tổng thống Barack Obama và sẽ hết hiệu lực vào tháng 2/2021.

Một ngày sau khi Bắc Kinh từ chối tham gia đàm phán, ông Billingslea viết trên trang Twitter: “Trung Quốc vừa nói rằng họ không có ý định tham gia đàm phán ba bên. Họ nên cân nhắc lại. Bắc Kinh cần phải hành xử với trách nhiệm của một cường quốc để có thể đạt được vị thế của một cường quốc. Sẽ không còn bức tường thành bí mật để phát triển hạt nhân nữa. Chiếc ghế trống trong bàn đàm phán vẫn đang chờ Trung Quốc ở Vienna”.

Trung Quốc đã thử nghiệm bom hạt nhân đầu tiên vào năm 1964 và được công nhận là một trong 5 cường quốc hạt nhân theo Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân.

Trong bối cảnh cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc ngày càng gia tăng, chính quyền Tổng thống Donald Trump đã thúc đẩy nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đưa ra một thỏa thuận trong tương lai để thay thế START mới năm 2010. Nhà lãnh đạo Mỹ cho rằng, khả năng hạt nhân và tên lửa của Trung Quốc đang được củng cố và hiện đại hóa là mối đe dọa ngày càng lớn đến Mỹ và các đồng minh. Hiệp ước trên quy định Mỹ và Nga không được triển khai quá 1.550 đầu đạn hạt nhân chiến lược.

Tuy nhiên, Bắc Kinh đã từ chối lời mời tham gia Hiệp ước nói trên của Washington. Tuyên bố trên trang web của Bộ Ngoại giao Trung Quốc nhấn mạnh, Mỹ và Nga hiện là hai quốc gia sở hữu kho vũ khí hạt nhân lớn nhất thế giới, do đó Washington và Moscow “phải có trách nhiệm đặc biệt và ưu tiên cao đối với giải trừ hạt nhân”.

Trước đó, vào tháng 12/2019, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói rằng, Mỹ đang muốn “đẩy trách nhiệm sang các quốc gia khác về vấn đề vũ khí hạt nhân”.

Ông Song Zhongping - nhà phân tích quân sự ở Hong Kong (Trung Quốc) cho biết, Trung Quốc đã từ chối tham gia vào các cuộc đàm phán vì kho dự trữ vũ khí hạt nhân của nước này nhỏ hơn nhiều so với Nga và Mỹ.

Theo một báo cáo mới đây của Trung tâm nghiên cứu về loại bỏ vũ khí hạt nhân của Đại học Nagasaki (Nhật Bản), kho vũ khí hạt nhân của Trung Quốc ước tính vào khoảng 320 đầu đạn hạt nhân, nhiều hơn Pháp ở mức 290 đầu đạn hạt nhân. Tuy nhiên, đó vẫn là một con số nhỏ so với số đầu đạn hạt nhân Nga sở hữu lên tới 6370 và ở Mỹ là 5800.

“Trừ khi Mỹ và Nga cắt giảm kho dự trữ ngang bằng với Trung Quốc, hoặc Trung Quốc phát triển năng lực hạt nhân ngang bằng với Mỹ và Nga, Bắc Kinh sẽ không ngồi vào bàn đàm phán với Washington và Moscow”, ông Song Zhongping cho hay.

Việc Tổng thống Trump thúc đẩy Trung Quốc tham gia các cuộc đàm phán có thể được xem là một phần trong nỗ lực của Washington nhằm đối phó với Bắc Kinh khi căng thẳng leo thang trên các lĩnh vực từ thương mại và công nghệ đến an ninh và ý thức hệ. Tuy nhiên, ông Song cho rằng, khả năng Trung Quốc tham gia hiệp ước kiểm soát vũ khí không thể diễn ra trong "ngày một ngày hai".

“Đây là một chiến trường mới trong cuộc cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc, khi Washington đang cố gắng đưa Bắc Kinh vào một trật tự quốc tế do Mỹ đứng đầu về vũ khí hạt nhân. Mặc dù vậy, năng lực hạt nhân của Trung Quốc còn khá thấp, nên điều mà Bắc Kinh cần làm là tăng cường khả năng hạt nhân chứ không phải giảm đi”, ông Song nhận định.

Start Mới buộc Mỹ và Nga phải giảm một nửa số lượng bệ phóng tên lửa hạt nhân chiến lược và cho phép thiết lập cơ chế giám sát vệ tinh từ xa. Hiệp ước cũng thỏa thuận rằng, sẽ có 18 cuộc kiểm tra tại chỗ mỗi năm để xác minh rằng mỗi bên đều tuân thủ. Một số nhà quan sát cho rằng điều này có lẽ sẽ không được cho phép tại Bắc Kinh.

kiem soat vu khi hat nhan tran dia moi trong canh tranh my trung Mỹ rút khỏi Hiệp ước Bầu trời Mở: Tương lai ảm đạm cho những nỗ lực kiểm soát vũ khí

TGVN. Việc Mỹ rút khỏi Hiệp ước Bầu trời Mở tiếp tục là hành động quyết đoán của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump ...

kiem soat vu khi hat nhan tran dia moi trong canh tranh my trung Mỹ tuyên bố sẵn sàng tham gia các cuộc đàm phán kiểm soát vũ khí với Nga

TGVN. Ngày 6/5, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết, trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Nga Sergey Lavrov, ông đã khẳng định, ...

kiem soat vu khi hat nhan tran dia moi trong canh tranh my trung Mỹ dự định nâng cấp kho vũ khí hạt nhân bất chấp kinh tế suy giảm

TGVN. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper ngày 5/5 cho biết kế hoạch cắt giảm ngân sách quốc phòng trong bối cảnh kinh tế ...

Lan Phương (theo SCMP)

Xem nhiều

Đọc thêm

Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Công dân Hàn Quốc và Slovakia đã được thêm vào danh sách những người không cần thị thực để đến thăm trong tối đa 15 ngày
Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024 tại thị trường trong nước tiếp tục giảm ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 140.000 – 141.200 đồng/kg.
Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024, giá vàng chao đảo trước một cuộc bầu cử Mỹ nhiều biến số. Thị trường trong nước biến động cùng chiều thế giới.
Cùng hòa mình vào văn hóa các dân tộc Việt Nam tháng 11 này

Cùng hòa mình vào văn hóa các dân tộc Việt Nam tháng 11 này

Tháng 11, Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) sẽ tổ chức các hoạt động với chủ đề “Về miền ...
Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández

Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández

Chiều 2/11, Tổng Bí thư Tô Lâm đã tiếp đồng chí Esteban Lazo Hernández, Ủy viên Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước, Chủ ...
Ninh Thuận đưa vào hoạt động tiểu dự án 2.253 tỷ đồng vì môi trường bền vững

Ninh Thuận đưa vào hoạt động tiểu dự án 2.253 tỷ đồng vì môi trường bền vững

Ninh Thuận chính thức khánh thành dự án “Môi trường bền vững các thành phố duyên hải - Tiểu dự án tại thành phố Phan Rang - Tháp Chàm".
Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Có thể khẳng định rằng AI không còn là một công nghệ của tương lai mà đã và đang định hình lại cục diện địa chính trị.
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Thảm họa vũ khí hạt nhân: Cảnh báo, suy đoán và kịch bản

Thảm họa vũ khí hạt nhân: Cảnh báo, suy đoán và kịch bản

Nga nhiều lần cảnh báo ‘lằn ranh đỏ’. Có người lo sợ về một thảm họa hạt nhân, nhưng cũng có ý kiến cho đó là ‘đe dọa bằng lời nói’!
Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Dư luận về leo thang căng thẳng ở bán đảo liên Triều chưa kịp lắng lại bùng lên với thông tin quân đội Triều Tiên xuất hiện ở Nga.
Tổng thống Phần Lan thăm Trung Quốc: Tìm khuôn khổ mới

Tổng thống Phần Lan thăm Trung Quốc: Tìm khuôn khổ mới

Chuyến thăm Trung Quốc ngày 28 - 31/10 của Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb phản ánh nỗ lực nâng tầm khuôn khổ hợp tác giữa một thế giới đầy biến động.
Tổng tuyển cử tại Nhật Bản: Cần hơn một chiến thắng

Tổng tuyển cử tại Nhật Bản: Cần hơn một chiến thắng

Cuộc tổng tuyển cử sắp tới tại Nhật Bản sẽ là bài kiểm tra khó dành cho liên minh cầm quyền của đảng Dân chủ Tự do (LDP) và đảng Công minh (Komeito).
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Giải Nobel – Di sản của một thiên tài

Giải Nobel – Di sản của một thiên tài

Nobel, giải thưởng danh giá bậc nhất thế giới được trao cho các cá nhân và tổ chức đạt những thành tựu lớn lao cho nhân loại theo ý nguyện của Alfred Nobel.
Cộng đồng Pháp ngữ: Từ chung ngôn ngữ đến cùng sứ mệnh

Cộng đồng Pháp ngữ: Từ chung ngôn ngữ đến cùng sứ mệnh

La Francophonie là tên gọi của cộng đồng các quốc gia và vùng lãnh thổ có sử dụng tiếng Pháp, ngôn ngữ được sử dụng nhiều thứ năm trên thế giới...
Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu

Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu

Những biểu hiện của biến đổi khí hậu, sự tác động của El Nino và La Nina khiến 2024 là năm ghi nhận nhiều kỷ lục thiên tai đáng buồn...
Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ truyền thống Mỹ-Anh có thể sẽ đổi khác, khi cuộc bầu cử sắp tới mở ra hai viễn cảnh khác nhau cho mối thâm tình này.
Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Phó Tổng thống Kamala Harris đã có bài phát biểu khép lại chiến dịch tranh cử tại công viên Ellipse ở Washington, D.C.
'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 sẽ có ảnh hưởng lớn đến cục diện xung đột Nga-Ukraine.
Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Bất kể ai giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, chính quyền Washington mới cần tiếp tục xây dựng quan hệ hợp tác tốt đẹp với Ấn Độ.
Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Sức ảnh hưởng toàn cầu đang gia tăng của BRICS định vị nhóm này sẽ là một nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai.
Chiến lược số hóa và người cao tuổi - Nhìn từ kinh nghiệm Nhật Bản

Chiến lược số hóa và người cao tuổi - Nhìn từ kinh nghiệm Nhật Bản

Theo Will Fee - nhà nghiên cứu của Tập đoàn Yuri có trụ sở tại Tokyo và là tác giả bài viết trên tờ Nikkei Asia có tiêu đề 'các nhà tuyển dụng Nhật Bản ...
Phiên bản di động