Làm ông, làm bà ở Việt Nam

TGVN. Trong khung cảnh văn minh lúa nước, cơ sở xã hội là xóm làng, làng xã gộp lại thành quốc gia. Cơ sở xóm làng là gia tộc, gia đình.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
lam ong lam ba o viet nam Phải chăng Hồ Xuân Hương đã có thơ về Vịnh Hạ Long?
lam ong lam ba o viet nam Cái thiện và cái ác

Các vị cao niên từng sống thời Pháp thuộc hẳn còn nhớ mấy bài sau đây học hồi 6-7 tuổi, trong sách Quốc văn giáo thư.

Bà ru cháu

Trưa mùa hè, trời nắng chang chang, gió im phăng phắc. Trong nhà, ngoài ngõ, vắng vẻ, tĩnh mịch. Ở một chái bên, bà ôm cháu vào lòng. Hai bà cháu nằm trên võng, đưa đi đưa lại, tiếng kêu kẽo cà kẽo kẹt, theo một điệu:

Bà cất tiếng hát, bà ru:

“Cái ngủ mày ngủ cho lâu

Mẹ mày đi cấy ruộng sâu chưa về”

Cháu nghe êm tai, ra chừng thiu thiu ngủ mà bà cũng ra dáng lim dim hai con mắt:

“Ừ cái ngủ mày ngủ cho say

Mẹ mày vất vả chân tay tối ngày”.

(Lớp đồng ấu)

Yêu mến cha mẹ

Sáng nay, lúc tập viết xong, tôi lại thăm bà tôi. Bà tôi nắm lấy tay tôi, mà hỏi rằng:

- Cháu có yêu thầy mẹ cháu không?

- Cháu có yêu.

- Tại sao mà yêu?

- Cháu biết rồi, hôm nay thầy giáo mới dạy rằng:

Cha mẹ sinh ra con, nuôi cho con lớn, lại chăm cho con học, vậy kẻ làm con phải biết yêu cha mẹ.

(Lớp dự bị)

Ông tôi

Ông tôi năm nay đã ngoài 60 tuổi. Đầu râu tóc bạc, da đã nhăn, má đã lõm, lưng đã còng, đi đâu phải chống gậy.

Ông tôi không phải làm việc gì nặng nhọc nữa, thường ở nhà coi sóc cho cha mẹ tôi và dạy bảo chúng tôi. Thỉnh thoảng lại kể chuyện cổ tích cho chúng tôi nghe, chúng tôi lấy làm thích lắm. Những khi đi học về, thường thường tôi lại đem những chuyện nhà trường nói cho ông tôi nghe. Ông tôi nhân đấy giải cho tôi học được nhiều điều khác nữa.

(Lớp dự bị)

lam ong lam ba o viet nam

Tôi ghi lại mấy bài khóa viết cho trẻ em cách đây gần một thế kỷ, coi như những chứng cớ về một nét bản sắc dân tộc ta: vị trí cao và vai trò hữu ích của người cao tuổi trong gia đình truyền thống. Những sự việc nêu lên tuy đơn giản nhưng mang tính dĩ nhiên, miêu tả xã hội đồng thời dạy luân lý.

Vị trí và vai trò của ông bà như trên là do tính chất của nền văn hóa Việt. Hai nhà nhân học văn hóa Hofstede và E. Hall xếp các nền văn hóa thế giới làm hai loại: loại mang nặng dấu ấn cá thể (Tây Âu và Bắc Mỹ), loại được đặc trưng bởi ý thức cộng đồng (đặc biệt là châu Á).

Văn hóa Việt thuộc loại thứ hai. Sở dĩ ý thức cộng đồng người Việt mạnh là vì nhiều lý do lịch sử: tinh thần dân tộc sớm hình thành ngay trong thiên niên kỷ thứ nhất trước Công nguyên do liên minh các bộ lạc phải đoàn kết chống thiên tai (lụt) và ngoại xâm - trong hai nghìn năm, Khổng học, một thứ triết học đạo đức và chính trị, tác động như một chất keo gắn bó dân tộc để chống ngoại xâm và xây dựng quốc gia. Trong khung cảnh văn minh lúa nước, cơ sở xã hội là xóm làng, làng xã gộp lại thành quốc gia. Cơ sở xóm làng là gia tộc, gia đình.

(còn nữa)

lam ong lam ba o viet nam Nhớ lại một bài thơ Anh

Tiếng Đức có từ Wanderlust nghĩa là: khát vọng lãng du, thèm đi... Trong số thi phẩm trên thế giới ca ngợi cái thú lang thang, ...

lam ong lam ba o viet nam Những hành tinh khác có người không?

Phải chăng người ở các hành tinh khác da màu xanh lục như các tiểu thuyết viễn tưởng thường tả? Ngoài Trái đất có sự ...

lam ong lam ba o viet nam Văn chương và tàu đắm

Nhà văn Đức Guenter Grass, giải thưởng Nobel năm 1999, đã cho ra đời một truyện kể về vụ đắm tàu W. Gustloff vào tháng ...

Hữu Ngọc
Ý kiến bạn đọc

* Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Đọc thêm

Cập nhật bảng giá xe hãng Aston Martin mới nhất tháng 1/2025

Cập nhật bảng giá xe hãng Aston Martin mới nhất tháng 1/2025

Bảng giá xe hãng Aston Martin của các dòng như DBX 2023, DBX 2021 sẽ được cập nhật chi tiết nhất trong bài viết bên dưới đây.
Giá xăng dầu hôm nay 5/1: Tuần leo dốc

Giá xăng dầu hôm nay 5/1: Tuần leo dốc

Giá xăng dầu hôm nay 5/1, tuần này, tiếp tục 'leo dốc' với dầu Brent tăng 2,34 USD lên mức 76,51 USD/thùng, giá dầu WTI tăng 3,36 USD lên mức ...
Cập nhật bảng giá xe Honda Wave RSX FI 110 mới nhất tháng 1/2025

Cập nhật bảng giá xe Honda Wave RSX FI 110 mới nhất tháng 1/2025

Bảng giá xe Honda Wave RSX FI 110 mới nhất tháng 1/2025 tại các đại lý trên cả nước được cập nhật chi tiết bên trong bài viết dưới đây.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn: Đoàn kết vượt qua mọi khó khăn, thách thức, hoàn thành cao nhất các nhiệm vụ cấp bách

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn: Đoàn kết vượt qua mọi khó khăn, thách thức, hoàn thành cao nhất các nhiệm vụ cấp bách

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn trả lời phỏng vấn về công tác lập pháp của Quốc hội năm 2024 và những định hướng trong năm 2025.
Điện thoại thông minh tích hợp AI khiến nhu cầu chip toàn cầu cao kỷ lục trong năm 2025

Điện thoại thông minh tích hợp AI khiến nhu cầu chip toàn cầu cao kỷ lục trong năm 2025

Theo dự báo mới nhất, thị trường chip toàn cầu có thể tăng trưởng 11,2% trong năm 2025, đạt mốc kỷ lục 697,18 tỷ USD.
Hàn Quốc bắt tay các nhà cung cấp dịch vụ đám mây toàn cầu

Hàn Quốc bắt tay các nhà cung cấp dịch vụ đám mây toàn cầu

Các công ty lớn của Hàn Quốc tăng cường quan hệ đối tác với các nhà cung cấp dịch vụ đám mây (CSP) toàn cầu như Amazon Web Services và ...
Tạp chí du lịch nổi tiếng bình chọn Việt Nam vào top điểm hưởng trăng mật tiết kiệm nhất thế giới

Tạp chí du lịch nổi tiếng bình chọn Việt Nam vào top điểm hưởng trăng mật tiết kiệm nhất thế giới

Tạp chí du lịch nổi tiếng Travel + Leisure gợi ý cho các cặp đôi loạt điểm đến hưởng tuần trăng mật tiết kiệm nhất trên thế giới.
8 điểm đến ẩm thực không thể bỏ lỡ trong năm 2025

8 điểm đến ẩm thực không thể bỏ lỡ trong năm 2025

Bên cạnh những danh thắng nổi tiếng, ẩm thực làm phong phú thêm thêm hành trình khám phá và mở ra cánh cửa để du khách tìm hiểu về văn hóa, con người bản địa.
Đức tạo ‘cuộc cách mạng hành chính thực sự’ khi ra mắt nền tảng kỹ thuật số mới về thị thực

Đức tạo ‘cuộc cách mạng hành chính thực sự’ khi ra mắt nền tảng kỹ thuật số mới về thị thực

Nền tảng kỹ thuật số sẽ tạo thuận lợi cho những người trên khắp thế giới muốn xin thị thực vào Đức để làm việc, học tập hoặc đoàn tụ với gia đình.
Hà Nội chính thức thu phí tham quan 2 di tích trên phố cổ từ ngày 2/1

Hà Nội chính thức thu phí tham quan 2 di tích trên phố cổ từ ngày 2/1

Quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) lựa chọn Ngôi nhà Di sản số 87 phố Mã Mây và di tích số 22 phố Hàng Buồm làm cơ sở thu phí thí điểm.
Hơn 1 triệu du khách Thái Lan đến Nhật Bản trong năm 2024

Hơn 1 triệu du khách Thái Lan đến Nhật Bản trong năm 2024

Mặc dù số lượng vẫn thấp hơn so với thời kỳ trước Covid-19, Nhật Bản vẫn chứng tỏ sức hấp dẫn đối với du khách xứ sở nụ cười.
Hát vang Quốc ca Việt Nam tại Mũi Đại Lãnh - nơi đón ánh bình minh sớm nhất trên đất liền

Hát vang Quốc ca Việt Nam tại Mũi Đại Lãnh - nơi đón ánh bình minh sớm nhất trên đất liền

Đông đảo cán bộ, chiến sỹ, nhân dân tỉnh Phú Yên và hàng trăm du khách hướng về lá cờ Tổ quốc, cùng hát vang Quốc ca Việt Nam.
Chính phủ công nhận thêm 33 bảo vật quốc gia

Chính phủ công nhận thêm 33 bảo vật quốc gia

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long đã ký Quyết định số 1712/QĐ-TTg ngày 31/12/2024 công nhận 33 bảo vật quốc gia (đợt 13, năm 2024).
Gìn giữ bản sắc Chăm trong dòng chảy thời đại

Gìn giữ bản sắc Chăm trong dòng chảy thời đại

Chiều 31/12, Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam tổ chức tọa đàm với chủ đề "Giao lưu với người Chăm: Ngôi nhà truyền thống và những biến đổi hiện nay".
Năm Du lịch quốc gia 2025 vinh danh di sản Huế trong vận hội mới

Năm Du lịch quốc gia 2025 vinh danh di sản Huế trong vận hội mới

Tỉnh Thừa Thiên Huế là địa phương đăng cai tổ chức Năm Du lịch quốc gia 2025 với chủ đề 'Huế - Kinh đô xưa, Vận hội mới'.
Nghệ thuật múa Việt Nam không ngừng đổi mới và phát triển

Nghệ thuật múa Việt Nam không ngừng đổi mới và phát triển

Tọa đàm '50 năm nghệ thuật múa Việt Nam sau ngày đất nước thống nhất – Thành tựu và phát triển' đã thu hút đông đảo các chuyên gia trong cả nước.
Đắk Nông đón nhận danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO lần thứ hai

Đắk Nông đón nhận danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO lần thứ hai

Công viên địa chất tỉnh Đắk Nông tiếp tục được UNESCO công nhận danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu lần thứ hai giai đoạn 2024-2027.
Phục hồi và bảo tồn Pháp Lam Huế

Phục hồi và bảo tồn Pháp Lam Huế

Pháp Lam Huế - một loại hình nghệ thuật trang trí đặc sắc là một di sản có giá trị đặc biệt, không thua kém bất kỳ di sản nào mà triều Nguyễn để lại ...
Phiên bản di động