Muốn bớt lệ thuộc vào Mỹ, châu Âu loay hoay định hình chính sách ngoại giao

TGVN. Khi cần xác định những ưu tiên chính sách, châu Âu gần như không đạt được bất kỳ một sự đồng thuận chung nào.    
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
Để bảo vệ mình, EU có rất nhiều việc phải làm
Chủ tịch đắc cử EC: Brexit hỗn loạn nhắc nhở những người hoài nghi EU về lợi ích thành viên
Muốn bớt lệ thuộc vào Mỹ, châu Âu loay hoay định hình chính sách ngoại giao
Nhà lãnh đạo mới của Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đang đối mặt với một Nghị viện châu Âu có thể coi là bị phân cực nhiều nhất từ trước đến nay. (Nguồn: Reuters)

Ngày 27/11, Chủ tịch Ủy ban châu Âu sắp nhậm chức Ursula von der Leyen đã hứa hẹn về một châu Âu có khả năng định hình trật tự toàn cầu. Song điều này dường như khó như mò kim đáy bể.

Khác biệt không thể hòa giải

Có một vài thống kê đã thể hiện rất rõ người Đức nghĩ gì về việc phụ thuộc vào sự răn đe hạt nhân của Mỹ, và đây cũng là những chỉ dấu cho thấy các đồng minh của Mỹ hiện cảm thấy như thế nào về Washington sau 3 năm cầm quyền của Tổng thống Donald Trump.

Trong một nghiên cứu của Quỹ Koerber (Đức) được công bố tuần trước, chỉ 22% số người được hỏi ủng hộ việc tiếp tục phụ thuộc vào sự bảo vệ từ vũ khí hạt nhân của Mỹ, trong khi có tới 40% muốn Berlin đạt được một thỏa thuận bảo vệ hạt nhân mới với Anh hoặc nhiều khả năng hơn là Pháp.

Gần 1/3 số người được hỏi ủng hộ Đức từ bỏ quan điểm phụ thuộc vào vũ khí hạt nhân nói chung, trong khi đó có 7% muốn điều mà cho tới gần đây vẫn bị cho là không thể tưởng tượng được - đó là Đức nên xây dựng kho vũ khí nguyên tử của riêng mình.

Kết quả này phản ánh các xu hướng lớn hơn và có thể là cả những khác biệt không thể hòa giải được trong quan điểm của người dân châu Âu về chính sách đối ngoại. Nhìn tổng thể, người Đức và các đối tác châu Âu của họ rõ ràng cảm thấy không thoải mái với những diễn biến hiện nay của thể giới, bao gồm cả sự trỗi dậy của Trung Quốc và căng thẳng với nước Nga của Tổng thống Vladimir Putin.

Như một quy tắc chung, họ có thể mong muốn châu Âu có thêm các động thái phối hợp về chính sách đối ngoại, song họ gần như chẳng có hy vọng nào rằng những người đang chịu trách nhiệm hiện nay sẽ thực hiện được điều đó. Khi cần xác định những ưu tiên chính sách, châu Âu gần như không đạt được bất kỳ một sự đồng thuận chung nào.

Ngày 27/11, Chủ tịch Ủy ban châu Âu sắp nhậm chức Ursula von der Leyen đã hứa hẹn về một châu Âu năng động hơn, có khả năng định hình trật tự toàn cầu, nhưng các nhà lãnh đạo có ảnh hưởng ở châu lục này, đặc biệt là Thủ tướng Đức Angela Merkel và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, lại có quan điểm rất khác nhau về việc điều đó có nghĩa là gì.

Chống biến đổi khí hậu và vấn đề nhập cư đứng đầu danh sách các mối lo ngại mà người dân châu Âu muốn thấy các chính phủ và các thể chế của châu Âu giải quyết. Tuy nhiên, việc làm điều đó như thế nào lại không có sự đồng thuận.

Bản thân bà Von der Leyen đang đối mặt với một Nghị viện châu Âu có thể coi là bị phân cực nhiều nhất từ trước đến nay, và đã buộc phải thay đổi 3 lựa chọn của bà cho các vị trí cao ủy sau khi họ bị các nghị sĩ châu Âu bác bỏ.

Lựa chọn thái độ trung lập

Muốn bớt lệ thuộc vào Mỹ, châu Âu loay hoay định hình chính sách ngoại giao
Khi cần xác định ưu tiên chính sách, châu Âu gần như không đạt được bất kỳ sự đồng thuận chung nào. (Nguồn: Economist)

Một nghiên cứu hồi tháng 9/2019 của Hội đồng Quan hệ Đối ngoại châu Âu (ECFR) cho thấy nếu Liên minh châu Âu (EU) tan rã, nhiều người được hỏi cảm thấy rằng mất mát lớn nhất sẽ là việc bỏ lỡ cơ hội tạo ra một khối châu Âu hoạt động như một đối trọng đối với Mỹ, Trung Quốc và các cường quốc đang nổi lên khác.

Ở đại đa số các nước EU, hơn 40% số người tham gia nghiên cứu cảm thấy rằng EU có thể sẽ dần tan rã trong 10 đến 20 năm tới, với 1/3 số người được hỏi tin rằng xung đột công khai có thể nổ ra giữa các thành viên hiện tại của EU.

Giống như báo cáo của Quỹ Koehler, nghiên cứu của ECFR cho thấy người dân châu Âu không còn tin Mỹ là nhà bảo trợ quan trọng cho sự ổn định ở châu Âu. Nghiên cứu này cho thấy rằng Ủy ban châu Âu và Liên minh châu Âu đáng tin cậy hơn các chính phủ đơn lẻ trong việc bảo đảm các lợi ích của châu Âu ở một thế giới đa cực hỗn loạn, đặc biệt là trong lĩnh vực thương mại, cho dù tại nhiều quốc gia - đặc biệt là Italy - các nghị sĩ châu Âu và cả các nghị sỹ của Italy đều rất không đáng tin.

Về vấn đề quan hệ của Mỹ với các nước châu Âu, 87% người Đức cảm thấy một nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của ông Trump sẽ "khá" hoặc "rất" tiêu cực cho quan hệ giữa Berlin và Washington.

Tuy nhiên, ở một vài khía cạnh, nền chính trị châu Âu hiện đang cho thấy một số khuynh hướng ủng hộ chủ nghĩa biệt lập tương tự như của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ở tất cả các nước châu Âu lục địa được tiến hành nghiên cứu, ngoại trừ Ba Lan, nghiên cứu của ECFR cho thấy đa số - đôi khi là đa số rất lớn - nói rằng họ muốn đứng trung lập trong bất kỳ cuộc xung đột nào giữa Mỹ với Nga hoặc Trung Quốc.

Một cơ hội bị bỏ lỡ

Tất nhiên, điều này sẽ gây ra lo ngại trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), tổ chức mà các nguyên thủ quốc gia thành viên sẽ gặp gỡ nhau tại London vào tháng 12 tới, trong bối cảnh Tổng thống Trump đang tìm cách tái đắc cử còn ông Macron cảnh báo rằng liên minh này đang ngày càng "chết não".

Pháp đặc biệt thúc đẩy quan hệ hợp tác quốc phòng và những hợp tác khác gần gũi hơn bên ngoài khuôn khổ NATO, cho dù điều này chỉ nhận được sự thờ ơ từ Đức.

Về tổng thể, chỉ có 40% số người được hỏi ủng hộ việc tăng ngân sách chi tiêu quốc phòng, nếu Berlin đạt được mục tiêu của NATO đề ra là tăng chi tiêu quốc phòng lên mức 2% tổng sản lượng quốc nội (GDP).

Trên khắp châu Âu lục địa, nghiên cứu của ECFR cho thấy người châu Âu rất ủng hộ việc thắt chặt các biện pháp trừng phạt tài chính chống lại Nga, nhưng họ ít hào hứng hơn đối với những nỗ lực theo kiểu quân sự nhằm kiềm chế ông Putin.

Nhìn chung, những người được hỏi cũng có quan điểm tích cực về các biện pháp trừng phạt tài chính và biện pháp ngoại giao nhằm kiềm chế Iran, với tỷ lệ ủng hộ lên tới hơn 50% ở hầu hết các nước “lục địa già”.

Có thể việc Tổng thống Trump giành được một nhiệm kỳ nữa - hoặc thậm chí là một chính quyền Mỹ của đảng Dân chủ theo tư tưởng cô lập hơn - sẽ buộc châu Âu phải tiến tới đạt được sự đồng thuận về việc họ muốn tiếp cận với thế giới như thế nào. Không làm được điều đó đồng nghĩa với việc một cơ hội đã bị bỏ lỡ.

Tổng thống Pháp Macron phát biểu về Nga và NATO: Đòn nặng mới

TGVN. Tổng thống Pháp Macron lại vừa tung ra một “đòn” mới nhắm vào NATO sau khi tuyên bố tổ chức trên bị “chết não”. ...

Tổng thống Pháp Macron lại lên tiếng về NATO: Không bỏ nhưng bớt cần

TGVN. Tổng thống Pháp lại lần nữa lên tiếng về cải cách NATO trước thềm kỷ niệm 70 năm của tổ chức này. Thực chất ...

Quốc hội Anh bác đề xuất tổ chức tổng tuyển cử sớm, EU chấp thuận trì hoãn Brexit

TGVN. Ngày 28/10, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk thông báo, Liên minh châu Âu (EU) đã thông qua đề xuất của Anh ...

QT (theo Reuters)

Xem nhiều

Đọc thêm

Đối ngoại trong tuần: Nâng cấp quan hệ với Malaysia lên Đối tác chiến lược toàn diện; Việt Nam trúng cử làm thành viên UNCITRAL nhiệm kỳ 2025-2031

Đối ngoại trong tuần: Nâng cấp quan hệ với Malaysia lên Đối tác chiến lược toàn diện; Việt Nam trúng cử làm thành viên UNCITRAL nhiệm kỳ 2025-2031

Báo TG&VN điểm lại một số hoạt động nổi bật của đối ngoại Việt Nam trong tuần từ 18-25/11.
Giá vàng hôm nay 26/11/2024: Giá vàng bất ngờ ‘quay xe’, chịu sức ép từ quyết định của ông Trump, vàng nhẫn và vàng miếng đồng loạt lao dốc

Giá vàng hôm nay 26/11/2024: Giá vàng bất ngờ ‘quay xe’, chịu sức ép từ quyết định của ông Trump, vàng nhẫn và vàng miếng đồng loạt lao dốc

Giá vàng hôm nay 26/11/2024, Giá vàng bất ngờ quay đầu giảm mạnh. Hai yếu tố gây sức ép lên kim loại quý. Giá vàng nhẫn, vàng miếng thuận đà ...
Giá tiêu hôm nay 26/11/2024: Thị trường chưa có dấu hiệu tác động mạnh, đà tăng vẫn được đánh giá cao

Giá tiêu hôm nay 26/11/2024: Thị trường chưa có dấu hiệu tác động mạnh, đà tăng vẫn được đánh giá cao

Giá tiêu hôm nay 26/11/2024 tại thị trường trong nước đi ngang ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 139.000 – 140.000 đồng/kg.
Vinh danh 22 tác phẩm khơi dậy tự hào dân tộc và khát vọng phát triển đất nước nơi biên cương

Vinh danh 22 tác phẩm khơi dậy tự hào dân tộc và khát vọng phát triển đất nước nơi biên cương

Ban tổ chức đã vinh danh 22 tác phẩm xuất sắc nhất của cuộc thi tham gia cuộc thi ảnh nghệ thuật 'Tự hào một dải biên cương'.
Tổng Bí thư Tô Lâm trao đổi chuyên đề ‘Kỷ nguyên phát triển mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam’

Tổng Bí thư Tô Lâm trao đổi chuyên đề ‘Kỷ nguyên phát triển mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam’

Một số nhận thức cơ bản về kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, Tổng Bí thư nhấn mạnh, đó là kỷ nguyên phát triển, kỷ nguyên ...
Tập đoàn Ericsson mong muốn nghiên cứu, phát triển các sản phẩm, công nghệ mới tại Việt Nam

Tập đoàn Ericsson mong muốn nghiên cứu, phát triển các sản phẩm, công nghệ mới tại Việt Nam

Thủ tướng đề nghị Tập đoàn Ericsson đẩy mạnh hợp tác với Việt Nam, không chỉ mở rộng thương mại mà còn hợp tác theo chiều sâu, mang tính chiến ...
Tin thế giới 25/11: Ukraine tấn công kho dầu Nga, Tổng thống Philippines bị đe dọa ám sát, Niger nổi giận với EU

Tin thế giới 25/11: Ukraine tấn công kho dầu Nga, Tổng thống Philippines bị đe dọa ám sát, Niger nổi giận với EU

Báo Thế giới và Việt nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong 24h.
Đại sứ Israel tại Mỹ 'thắp lên hy vọng' về tương lai lệnh ngừng bắn với Hezbollah

Đại sứ Israel tại Mỹ 'thắp lên hy vọng' về tương lai lệnh ngừng bắn với Hezbollah

Đại sứ Israel tại Washington tuyên bố, một thỏa thuận ngừng bắn nhằm chấm dứt giao tranh giữa Tel Aviv và Hezbollah có thể được đạt được trong vài ngày tới.
Biểu tình bùng phát ở Pakistan, yêu cầu trả tự do cho cựu Thủ tướng Imran Khan

Biểu tình bùng phát ở Pakistan, yêu cầu trả tự do cho cựu Thủ tướng Imran Khan

Vào ngày 25/11, hàng trăm người Pakistan đã tham gia cuộc tuần hành đòi trả tự do cho cựu Thủ tướng bị giam giữ Imran Khan.
Tình hình Lebanon: Beirut tố Israel gửi 'thông điệp đẫm máu' từ chối hòa giải, Mỹ dọa rút khỏi đàm phán ngừng bắn

Tình hình Lebanon: Beirut tố Israel gửi 'thông điệp đẫm máu' từ chối hòa giải, Mỹ dọa rút khỏi đàm phán ngừng bắn

Ngày 24/11, Thủ tướng lâm thời của Lebanon Najib Mikati cáo buộc rằng, Israel từ chối giải pháp chính trị cho xung đột với lực lượng Hezbollah.
Thủ tướng Malaysia công du Hàn Quốc: Cùng xây dựng quan hệ Đối tác chiến lược, hợp tác quốc phòng là biểu tượng của lòng tin

Thủ tướng Malaysia công du Hàn Quốc: Cùng xây dựng quan hệ Đối tác chiến lược, hợp tác quốc phòng là biểu tượng của lòng tin

Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim đang có chuyến công du tới Hàn Quốc từ ngày 24-26/11, theo lời mời của Tổng thống nước chủ nhà Yoon Suk Yeol.
Hezbollah dội 250 tên lửa vào Israel, nỗ lực ngừng bắn gặp trở ngại

Hezbollah dội 250 tên lửa vào Israel, nỗ lực ngừng bắn gặp trở ngại

Lực lượng Hezbollah ngày 24/11 đã bắn khoảng 250 tên lửa và các loại đạn pháo khác vào Israel.
Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga: ‘Đèn xanh’ nháy chậm?

Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga: ‘Đèn xanh’ nháy chậm?

Việc Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa của Mỹ tấn công quân sự trên đất Nga có thể chuyển xung đột sang giai đoạn quyết liệt hơn.
Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Trong bối cảnh địa chính trị phân hóa sâu sắc, xung đột leo thang và biến đổi khí hậu, Thượng đỉnh G20 rất được trông đợi.
Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Tân Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto có chuyến công du nước ngoài đầu tiên kéo dài nhiều ngày với quy mô lớn.
Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị đã thể hiện rõ ý chí và cam kết của nhiều quốc gia trong việc ủng hộ người Palestine và tìm kiếm các giải pháp lâu dài.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Các eo biển chiến lược: Từ điểm nghẽn trở thành cầu nối

Các eo biển chiến lược: Từ điểm nghẽn trở thành cầu nối

Các eo biển chiến lược luôn là công cụ địa kinh tế, địa chính trị đặc biệt để duy trì vị thế và gia tăng sức mạnh quốc gia.
Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Sự trở lại của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang nhiều hàm ý cho nước Mỹ và thế giới. Châu Á – Thái Bình Dương trong đó có tiểu vùng Mekong cũng không nằm ...
‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

Quan hệ giữa Mỹ và Iran, từng là đồng minh thân cận thời đầu Chiến tranh Lạnh, đã biến thành đối đầu kéo dài hàng thập kỷ.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Phiên bản di động