Sổ tay văn hóa Đông - Tây:

Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Người Mỹ nghĩ gì? (Kỳ 2)

Hữu Ngọc
TGVN. Người Mỹ để ý đến nghi thức xã giao khiến cho vấn đề hòa đồng dân tộc dễ dàng, người Mỹ cũng dễ tha thứ cho người nước ngoài sự vụng về xã giao.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
nha van hoa huu ngoc nguoi my nghi gi ky 2 Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Người Mỹ nghĩ gì? (Kỳ 1)
nha van hoa huu ngoc nguoi my nghi gi ky 2 Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Người Pháp nghĩ gì?

Giao tiếp bằng xúc giác – Người Mỹ thường tránh điều này, trừ khi ôm, hôn, cầm tay nhau, gặp nhau, từ biệt nhau; người lớn thường chỉ có tiếp xúc bằng xúc giác trong trường hợp tình dục. Có một người đàn ông Nga, trong tình cảm tràn trề, thân mật để tay lên đùi người bạn đàn ông Mỹ thì người Mỹ giật bắn mình lên. Thường hai người Mỹ không nắm tay nhau thân mật. Đàn ông có thể vỗ lưng nhau, bóp chặt tay nhau, nhưng tránh va chạm da thịt để có thể nhắc nhở tình dục. Trong khi nói chuyện, bao giờ cũng xa nhau một sải tay, trừ khi khá thân mật; người ta tránh phả hơi thở vào mặt người tiếp chuyện.

Trò chuyện - Để tăng tính chất khẳng định, người Mỹ thường nói khá to, ít nhất là to hơn người Thái và người Malaysia. Những người không biết tính họ nhiều khi tưởng họ tức giận gì. Người Mỹ dễ chấp nhận sự tức giận hơn người châu Á, nhất là khi tức giận có lý do. Dĩ nhiên khi tức giận đến mức mất tự chủ thì cũng không được coi là điều hay. Nói chuyện phải nhìn thẳng vào mắt người đối thoại, nếu không sẽ bị coi là không ngay thẳng; mặc dù sau vài giây lại phải nhìn đi nơi khác cho đỡ căng.

Nghi thức xã giao – Mỹ là một quốc gia trẻ không có môi trường lịch sử - xã hội lâu dài. Do đó, công thức xã giao không quan trọng như các nước khác. Xã giao quá đáng ở Mỹ có thể coi là phản dân chủ, nhất là xã giao phân biệt giai cấp. Ít để ý đến nghi thức xã giao khiến cho vấn đề hòa đồng dân tộc dễ dàng, người Mỹ cũng dễ tha thứ cho người nước ngoài sự vụng về xã giao. Chỉ có lá cờ Mỹ là thiêng liêng trong sinh hoạt cộng đồng; nhưng pháp luật cũng bảo vệ cả quyền không tôn trọng lá cờ ấy.

Lễ phép - Người nước ngoài nhận thấy người Mỹ tuy không hình thức nhưng lại lễ phép. Cảm tưởng ấy có thể do những từ cửa miệng: “Thank you” (Cảm ơn), "Please" (Làm ơn), hoặc do thái độ tôn trọng người nước ngoài. Người Mỹ chướng tai khi thấy người khác xẵng giọng với người phục vụ. Đối với họ, cần tôn trọng người hầu bàn hay bất cứ người đầy tớ nào, có thái độ đối với họ như đối với bác sĩ hay thượng nghị sĩ. Đánh giá về sự lễ phép Mỹ cũng tùy dân tộc: người Nhật thì cho là người Mỹ thô lỗ, phân biệt đối xử, trong khi ứng xử người Mỹ chỉ là ở mức bình thường. Địa phương cũng khác nhau: dân New York có tiếng là thô lỗ, nhưng có khi lại giúp đỡ mọi người. Nói chung, người Mỹ lễ độ ở nơi công cộng hơn ở nhà.

Thập kỷ 60 – Những năm 60 là những năm chống lại lễ phép, cho xã giao là giả đạo đức. Khách đến, thanh niên ngồi lì không đứng dậy, mắt vẫn dán vào TV, vẫy tay bâng quơ, lảu nhảu câu chào “Hiya”. Làm vậy để có vẻ bình dân, không giả đạo đức. Các vị bố mẹ dạy con cái theo tinh thần thập kỷ 60 nay đang phải xét lại vấn đề. Hiện đã phải mở những lớp dạy lễ phép cho người lớn. Dù sao, người ta cũng không còn khinh lễ phép nữa.

Điều cấm kỵ - Không được nấc, trung tiện, không được nhổ, ngay cả ở sân nhà mình. Không nhai kẹo gôm lép bép, mặc dù giai cấp thượng lưu có khi vẫn làm. Không nhìn trừng trừng một người không nói chuyện với mình. Lấy tay (mở bàn tay hay nắm tay) che mồm khi ngáp, ho hay hắt hơi; tốt nhất là nói thêm “Excuse me” (Cảm ơn). Đừng huýt sáo với phụ nữ. Vào nhà, đàn ông phải bỏ mũ ra.

Thoải mái – Người Mỹ không thay đổi lời lẽ khi nói chuyện với người trên, lúc nào cũng có thể dùng tiếng lóng. Ăn mặc tự do. Họ ngồi thoải mái trên ghế, tựa vai vào tường, ghếch chân lên bàn làm việc.

Nhưng cũng có giới hạn. Ở nhà thờ thì phải ngồi thẳng, nói với thẩm phán không được dùng tiếng lóng. Thủ tướng vào phòng nhân viên mà ngồi ghếch chân lên bàn làm việc là biểu lộ sự thân mật bình đẳng; nhưng nếu nhân viên làm như vậy là quá trớn. Khi giáo viên bảo học trò gọi mình thân mật, như "Call me Janet" (Cứ gọi tên tôi là Gianit) nhưng không phải là học sinh có thể suồng sã. Có nhà nghiên cứu nhận xét người Mỹ ngược với người Nhật: người Mỹ tiếp xúc bề ngoài rất “mở”, thoải mái thân mật, nhưng bên trong lại “khép kín”.

Nhà cửa họ lau chùi cẩn thận, ăn tối đúng18h không tiếp người lạ...Thoải mái không phù hợp với tâm lý Mỹ; tin vào tiến bộ, hành động có lợi, triết lý thực dụng, do đời sống căng thẳng. Hễ ngồi im một chỗ là họ ngứa ngáy chân tay. Một nhóm nhà báo Italy sống theo kịp độ hối hả ở Mỹ trong sáu tháng, họ than vãn: “Trời ơi, chúng tôi không hiểu người Mỹ có thể cứ kéo dài mãi những hoạt động không ngừng như thế”.

Một Hoa kiều ở Mỹ tâm sự: “Trước kia, tôi không hiểu được sự quan trọng của kì nghỉ cuối tuần. Công việc vất vả quá, hết hạn nọ đến hạn kia!”

Lao động đã căng thẳng, nghỉ ngơi cũng căng thẳng. Có người Mỹ muốn du lịch 14 nước châu Âu trong 14 ngày, mỗi ngày một nước. Ngoài giờ làm việc chính thức thì theo học lớp buổi tối, đi nghe nói chuyện, tham gia dạy lớp trẻ con, hoạt động hướng đạo sinh,.. Cuối tuần: thể thao, cắm trại, sửa sang nhà cửa. Khi căng thẳng mệt nhoài thì lại dự các lớp chống căng thẳng, yoga... Những người không thể thư giãn (relaxing) được thì tìm đến ma túy; kể cả TV (boob-tube) cũng là một thứ ma túy. Tắm nóng trong thùng ở các gia đình, làm theo kiểu Nhật, cũng là cách “thư giãn”. Bốn năm người có thể cùng ngồi trong một thùng; nếu bạn được mời tắm nóng trong thùng ở một nhà nào đó, thì nhớ mang theo, nếu họ tắm truồng hay có mặc áo tắm thì cứ làm theo họ.

nha van hoa huu ngoc nguoi my nghi gi ky 2

Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Người Nhật nghĩ gì?

TGVN. Muốn biết tâm tư tình cảm của con người thuộc một dân tộc nào đó, thì có lẽ một cách tốt nhất là nghiên ...

nha van hoa huu ngoc nguoi my nghi gi ky 2

Nhà văn hóa Hữu Ngọc bàn về cái chết và tâm trạng chờ chết

TGVN. Tâm trạng người chờ chết dưới góc độ một con người, chuyện trò với họ để thông cảm và biết chỗ mạnh chỗ yếu ...

nha van hoa huu ngoc nguoi my nghi gi ky 2

Nhà văn hóa Hữu Ngọc bàn về các dân tộc thuộc địa cũ và toàn cầu hóa

TGVN. Những xung đột ở nhiều nơi khác trên thế giới là hậu quả tham vọng của các công ty siêu quốc gia muốn nắm ...

Xem nhiều

Đọc thêm

ICC ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng và cựu Bộ trưởng Quốc phòng, Israel phản ứng mạnh

ICC ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng và cựu Bộ trưởng Quốc phòng, Israel phản ứng mạnh

Tòa án Hình sự quốc tế (ICC) đã ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng và cựu Bộ trưởng Quốc phòng của Israel cũng như thủ lĩnh Hamas.
MU tính lên kế hoạch tái ký miễn phí Angel Gomes

MU tính lên kế hoạch tái ký miễn phí Angel Gomes

Tân HLV Ruben Amorim ủng hộ Ban lãnh đạo MU tái ký tiền vệ người Anh Angel Gomes.
Nga lại trở thành 'người khổng lồ' ở EU; giá khí đốt tăng vọt, cuộc khủng hoảng năng lượng mới 'gõ cửa' châu Âu?

Nga lại trở thành 'người khổng lồ' ở EU; giá khí đốt tăng vọt, cuộc khủng hoảng năng lượng mới 'gõ cửa' châu Âu?

Tháng 9/2024, Nga trở lại vị trí nhà cung cấp khí đốt chính cho Liên minh châu Âu (EU).
Từ ngày 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm?

Từ ngày 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm?

Từ 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm? Hệ thống dữ liệu thiết bị giám sát hành trình và thiết ...
Tiết lộ bí kíp thành công của Mason Greenwood tại Marseille

Tiết lộ bí kíp thành công của Mason Greenwood tại Marseille

Những bí mật đằng sau thành công của Mason Greenwood tại Marseille đã được truyền thông Pháp tiết lộ.
Những chiến sĩ đặc biệt tại Triển lãm quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024

Những chiến sĩ đặc biệt tại Triển lãm quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024

Đội quân khuyển từ Trường Trung cấp 24 Biên phòng sẽ tham gia trình diễn tại lễ khai mạc Triển lãm quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024 (19/12-22/12).
Australia: Ngành du lịch kỳ vọng tăng trưởng tốt nhờ công cụ mới

Australia: Ngành du lịch kỳ vọng tăng trưởng tốt nhờ công cụ mới

LIVE Framework là một công cụ tương tác, thân thiện với người dùng, giúp doanh nghiệp, tổ chức và chính phủ truy cập thông tin kịp thời và chính xác.
Festival Huế 2024: Những trải nghiệm mới trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe

Festival Huế 2024: Những trải nghiệm mới trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe

Từ ngày 22-24/11, Tuần lễ du lịch Chăm sóc sức khỏe - Wellness Tourism Weekend sẽ diễn ra trong khuôn khổ Lễ hội mùa Đông của Festival Huế 2024.
Nhật Bản: Trải nghiệm đặc biệt vào ban đêm với đoàn tàu nghệ thuật kỹ thuật số

Nhật Bản: Trải nghiệm đặc biệt vào ban đêm với đoàn tàu nghệ thuật kỹ thuật số

Những hành khách trên 'đoàn tàu nghệ thuật kỹ thuật số' chạy ban đêm ở Osaka (Nhật Bản) sẽ có dịp chiêm ngưỡng khung cảnh theo cách đặc biệt.
Tà Lài (Đồng Nai): Nơi giao thoa giữa văn hóa và thiên nhiên

Tà Lài (Đồng Nai): Nơi giao thoa giữa văn hóa và thiên nhiên

Tà Lài không chỉ nổi bật với cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, mà còn là một địa phương giàu bản sắc văn hóa của tỉnh Đồng Nai.
Phục vụ nhu cầu đi lại dịp Tết Nguyên đán 2025, 6 sân bay sẽ tăng thời gian khai thác đêm

Phục vụ nhu cầu đi lại dịp Tết Nguyên đán 2025, 6 sân bay sẽ tăng thời gian khai thác đêm

Cục Hàng không Việt Nam sẽ tổ chức theo dõi tình hình đặt giữ chỗ, giá vé máy bay trên các đường bay nội địa trong dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ năm 2025.
Thái Lan tăng số ngày nghỉ lễ trong năm 2025 để kích cầu du lịch

Thái Lan tăng số ngày nghỉ lễ trong năm 2025 để kích cầu du lịch

Thái Lan sẽ có 21 ngày nghỉ chính thức, không kể ngày nghỉ bù, vào năm 2025 để để thúc đẩy du lịch và nền kinh tế nói chung.
Di sản văn hóa phi vật thể: 15 năm bảo tồn, phát huy giá trị Dân ca Quan họ Bắc Ninh

Di sản văn hóa phi vật thể: 15 năm bảo tồn, phát huy giá trị Dân ca Quan họ Bắc Ninh

Bắc Ninh đã không ngừng nỗ lực bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại Dân ca Quan họ với nhiều cơ chế đặc thù.
Khám phá xác tàu đắm bí ẩn nhiều thế kỷ trong hồ lớn nhất Na Uy

Khám phá xác tàu đắm bí ẩn nhiều thế kỷ trong hồ lớn nhất Na Uy

Một xác tàu đắm được các nhà nghiên cứu Na Uy phát hiện ra tại Hồ Mjøsa của nước này, được xác định là có niên đại khoảng 7 thế kỷ trước.
Bộ sưu tập lấy cảm hứng từ các bảo vật quốc gia của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam

Bộ sưu tập lấy cảm hứng từ các bảo vật quốc gia của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam

Mang tên 'Khơi dậy tinh hoa, nối dài di sản', bộ sưu tập độc đáo đến từ thượng hiệu lụa DeSilk đã được giới thiệu tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam.
Nghiên cứu xây dựng Bảo tàng Quốc gia 'Ký ức chiến tranh và khát vọng hòa bình'

Nghiên cứu xây dựng Bảo tàng Quốc gia 'Ký ức chiến tranh và khát vọng hòa bình'

Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã có Công văn gửi UBND tỉnh Quảng Trị về việc xây dựng Bảo tàng Quốc gia 'Ký ức chiến tranh và khát vọng hòa bình'.
Theo dấu chân Chủ tịch Hồ Chí Minh ở Trung Quốc

Theo dấu chân Chủ tịch Hồ Chí Minh ở Trung Quốc

Bảo tàng Hồ Chí Minh phối hợp với Cục Lưu trữ Văn phòng Trung ương Đảng tổ chức trưng bày chuyên đề 'Dấu chân Hồ Chí Minh ở Trung Quốc'.
Sôi nổi hoạt động kỷ niệm 15 năm Dân ca Quan họ Bắc Ninh được UNESCO ghi danh

Sôi nổi hoạt động kỷ niệm 15 năm Dân ca Quan họ Bắc Ninh được UNESCO ghi danh

Từ 11-30/11, nhiều hoạt động được tổ chức nhân dịp kỷ niệm 15 năm Dân ca Quan họ Bắc Ninh được UNESCO ghi danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của ...
Phiên bản di động