Ông Biden có thực sự đang đưa “Nước Mỹ trở lại”?

Gia Kỳ
Trong bài viết trên Daily Sabah, tác giả Muhittin Ataman cho rằng việc ông Biden nỗ lực khôi phục quyền lực và ảnh hưởng của Mỹ trên chính trường quốc tế vẫn còn là một ẩn số.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Ông Biden sẽ đưa “Nước Mỹ trở lại”, nhưng trở lại nơi đâu?
Ông Biden phát biểu tại Nhà Trắng, Mỹ, ngày 8/7. (Nguồn: Getty)

Khi Tổng thống Mỹ Joe Biden ngồi vào chiếc ghế ở Nhà Trắng, ông quả quyết rằng học thuyết “Nước Mỹ trên hết” theo chủ nghĩa biệt lập của người tiền nhiệm Donald Trump đã chấm hết và thay vào đó là chính sách “Nước Mỹ đã trở lại, ngoại giao đã trở lại”.

Nói cách khác, ông Biden cam kết rằng nước Mỹ sẽ tái gắn kết với thế giới và lãnh đạo hệ thống trật tự toàn cầu một lần nữa.

Chính quyền ông Biden đã thông qua hàng chục sắc lệnh hành pháp để đảo ngược chính sách thời Tổng thống Trump nhằm đem nước Mỹ trở lại. Trong số đó, có quyết định tái tham gia Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu, gỡ bỏ lệnh cấm người Hồi giáo đi du lịch đến Mỹ và dừng tiến trình rời khỏi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

Tuy nhiên, ông Biden đã không thể thay đổi một vài vấn đề ở các khu vực, trong đó có tiến trình hòa bình ở Trung Đông.

Ví dụ, dường như ông Biden sẽ không chuyển Đại sứ quán Mỹ về lại Tel Aviv hoặc ngăn chặn các khu định cư mới của người Israel trên đất của người Palestine.

Hơn nữa, ông Biden cũng không đạt được những bước tiến quan trọng trong những vấn đề chủ chốt như cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố quốc tế và vấn đề thương mại toàn cầu.

Ông Biden hứa hẹn và cho rằng nước Mỹ đã trở lại. Tuy nhiên, thế giới đã khác trước và sự sắp xếp chính trị nội địa của Mỹ cũng đã thay đổi.

Cả môi trường bên trong và bên ngoài đều có nhiều thay đổi. Theo tác giả bài viết, có một số yếu tố khiến cho việc hiện thực hóa những cam kết của Tổng thống Biden trở nên phức tạp. Cụ thể như sau:

Động lực của Mỹ

Trên hết, quan hệ của Mỹ và đồng minh đã thay đổi rất nhiều. Mỹ không còn đồng quan điểm với đồng minh về tình hình thế giới và ngược lại. Năm 2019, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron trong một cuộc phỏng vấn đã tuyên bố liên minh NATO ở trong tình trạng “chết não”.

Trong khi đó, tại cuộc hội đàm giữa Tổng thống Biden với Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen tại Burssels trong Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ-EU, ông Biden cho rằng lợi ích của Mỹ có mối quan hệ gắn bó với NATO và EU.

Đáp lại, ông Michel nói: “Nước Mỹ đã trở lại sân chơi toàn cầu. Đây là tin tốt lành cho đồng minh và là tín hiệu tích cực đối với thế giới… Chúng tôi rất vui khi được làm việc với Ngài (Biden) để cùng giải quyết những thách thức quan trọng toàn cầu”.

Bà von der Leyen tỏ ra thận trọng hơn. “Thế giới đã thay đổi nhiều và châu Âu cũng vậy, nhưng chúng tôi muốn một lần nữa cam kết với Ngài cùng các bạn bè và đồng minh rằng chúng tôi rất trông đợi cùng nhau hợp tác (với Mỹ)”.

Rõ ràng, những nhận thức của Mỹ cũng như các đồng minh châu Âu về các mối đe dọa đã thay đổi. Trong thời gian diễn ra Hội nghị Thượng đỉnh NATO mới đây, mặc dù Mỹ cố gắng nhấn mạnh những mối đe dọa thông thường mà các thành viên NATO đang đối mặt, các nước châu Âu là thành viên NATO lại cố gắng làm nổi bật những mối đe dọa "không thông thường" đối với chương trình nghị sự của NATO, như biến đổi khí hậu.

Bên cạnh đó, các nước châu Âu có quan hệ phụ thuộc lẫn nhau với Nga ngày càng nhiều hơn cũng không muốn theo chân Mỹ tiếp tục xem Nga là mối đe dọa chính với NATO.

Ông Biden sẽ đưa “Nước Mỹ trở lại”, nhưng trở lại nơi đâu?
Nhà Quốc hội Mỹ dựng hàng rào bao quanh sau vụ bạo loạn hồi tháng 1. Ảnh chụp ngày 9/7. (Nguồn: Getty)

Không còn hòa giải, điều tiết

Ở yếu tố thứ hai, Washington không thể và không còn muốn giải quyết mâu thuẫn giữa các nước đồng minh với nhau cũng như không đứng ra hòa giải những vấn đề đó.

Thay vào đó, Mỹ đã bắt đầu đứng về 1 phía trong các cuộc xung đột giữa các đồng minh của mình. Bởi vậy, sự hòa hợp trong quan hệ giữa Mỹ và các đồng minh gần đây trở nên xấu đi.

Đơn cử, Mỹ đã đứng về Hy Lạp trong vấn đề ở khu vực Đông Địa Trung Hải để chống lại Thổ Nhĩ Kỳ.

Thứ ba, các đối thủ của Mỹ đã mạnh lên và có tác động sâu sắc đối với hệ thống chính trị quốc tế. Trung Quốc đã cùng Nga mở rộng ảnh hưởng và bắt đầu dàn xếp những vấn đề chính trị ngoài các vấn đề kinh tế và văn hóa.

Từ nay trở đi, chính phủ Mỹ sẽ gặp khó khăn nếu muốn “xử lý” hai cường quốc toàn cầu - với sức mạnh quân sự của Nga và nền kinh tế khổng lồ của Trung Quốc.

Mỹ có thể sẽ mất ảnh hưởng của mình trong cuộc chơi toàn cầu sau khi mất lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ.

Thứ tư, Mỹ thất bại trong việc ly gián các đối thủ. Chính phủ Mỹ đã không thể tạo ra căng thẳng giữa Trung Quốc và Nga.

Hơn thế nữa, các quốc gia đối thủ của Mỹ lại đang cùng nhau hợp tác tại các diễn đàn khu vực và toàn cầu, như Tổ chức Hợp tác Thượng Hải(SCO), Nhóm những nền công nghiệp mới nổi BRICS với sự tham gia của Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi, G-20, cũng như Liên hợp quốc, để thách thức mối đe dọa từ Mỹ.

Có thể nói, trong khi Mỹ đang phải giải quyết vấn đề lòng tin với đồng minh, các đối thủ của Mỹ tận dụng thời gian để cung cố sự hợp tác.

Niềm tin bị “bốc hơi”

Thứ năm, Mỹ có vấn đề trong quan hệ với các tổ chức quốc tế.

Chính phủ Mỹ đã đánh mất lòng tin tại các tổ chức, chế độ và các quy tắc quốc tế.

Ngay khi Mỹ bắt đầu rút khỏi các tổ chức quốc tế, Trung Quốc và đối thủ khác của Mỹ đã bắt đầu biến các thể chế này thành công cụ để tối đa hóa lợi ích quốc gia của mình và thực hiện những dự án toàn cầu.

Mỹ cũng không còn tin vào các tổ chức và nguyên tắc quốc tế được chính nước này thành lập sau Thế chiến 2. Điều này có nghĩa là Mỹ đang tự cắt bỏ chính công cụ do mình tạo ra để duy trì quyền lãnh đạo với thế giới.

Thứ sáu, Mỹ đã không còn như trước vì sự phân hóa và chia rẽ trong chính trị và xã hội Mỹ.

Đơn cử, cựu Tổng thống Donald Trump nhận được nhiều phiếu bầu hơn bất kỳ người tiền nhiệm nào trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, nhưng vẫn thất cử vì ông Biden nhận được nhiều phiếu bầu phổ thông cũng như ở những bang chiến lược. Trên thực tế, ông Trump đều thua về số phiếu phổ thông trong hai lần tranh cử năm 2016 và 2020.

Điều đó đồng nghĩa với việc xã hội Mỹ bị phân hóa cao. Nói cách khác, căng thẳng giữa người theo chủ nghĩa biệt lập và chủ nghĩa quốc tế, những người của Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ, người theo chủ nghĩa dân tộc cấp tiến và những người theo chủ nghĩa đa văn hóa ngày càng gia tăng.

Mặt khác, các nhóm chính trị khác ở Mỹ bắt đầu lên tiếng, trong đó có các thành viên cộng đồng người da màu, người Latinh, người Hồi giáo, người theo trường phái tự do dân chủ và các nhóm chính trị gia trẻ tuổi.

Ngờ vực bao trùm

Mỹ sẽ gặp khó khăn để thuyết phục các đồng minh và khôi phục lòng tin trong các mối quan hệ song phương, trong đó có cả quan hệ với các nước châu Âu.

Một mặt, các đồng minh của Mỹ vẫn quan ngại về sự trở lại của ông Trump hoặc những chính trị gia theo tư tưởng Trump sẽ chiến thắng cuộc bầu cử tiếp theo.

Mặt khác, không có gì đảm bảo rằng Mỹ sẽ không trở lại chủ nghĩa biệt lập. Dường như sự ngờ vực giữa Mỹ và đồng minh sẽ còn tiếp diễn.

Cuối cùng, thay vì tuyên bố trở lại vị trí lãnh đạo toàn cầu, Mỹ sẽ tiếp tục rút lui khỏi những trách nhiệm toàn cầu.

Quyết định rút khỏi Afghanistan

Quyết định rút quân khỏi Afghanistan là ví dụ rõ ràng về sự rút lui nói trên.

Chính phủ Mỹ đang rút quân khỏi Afghanistan và bỏ mặc nước này vào tay Taliban - vốn là lý do chính để Washington can dự vào năm 2001.

Ngay khi Mỹ vừa rút quân khỏi quốc gia Nam Á này, Taliban sẽ nhanh chóng lắp đầy khoảng trống quyền lực của Washington.

Quyền chủ động không còn chắc trong tay, Tổng thống Biden sẽ 'sửa sai' trong cách tiếp cận Iran?

Quyền chủ động không còn chắc trong tay, Tổng thống Biden sẽ 'sửa sai' trong cách tiếp cận Iran?

Theo bài viết mới đây trên Eurasia Review, mặc dù Tổng thống Mỹ Joe Biden sốt sắng trong đàm phán hạt nhân với Iran nhưng ...

Ông Biden khởi động chuỗi làm việc với các lãnh đạo Trung Đông để 'nghe ngóng'

Ông Biden khởi động chuỗi làm việc với các lãnh đạo Trung Đông để 'nghe ngóng'

Ngày 19/7, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có cuộc hội đàm với Quốc vương Jordan Abdullah, một đồng minh quan trọng của Mỹ ở ...

(Theo Daily Sabah)

Xem nhiều

Đọc thêm

Kỷ lục Guinness ghi nhận khách sạn độc đáo hình con gà lớn nhất thế giới

Kỷ lục Guinness ghi nhận khách sạn độc đáo hình con gà lớn nhất thế giới

Một khách sạn ở Philippines được sách 'Kỷ lục Guinness' công nhận là tòa nhà hình con gà lớn nhất thế giới, cao 35 mét.
Iran chỉ ra 'chìa khóa' giải quyết vấn đề Trung Đông, tuyên bố tự vệ là quyền hợp pháp

Iran chỉ ra 'chìa khóa' giải quyết vấn đề Trung Đông, tuyên bố tự vệ là quyền hợp pháp

Iran cho rằng, đối thoại giữa các quốc gia Trung Đông là yếu tố then chốt để thúc đẩy hợp tác và giải quyết các thách thức trong khu vực.
Đức 'tuyệt tình' với khí đốt Nga; Moscow sẵn sàng bán hàng cho châu Âu nhưng phải được Kiev nhất trí

Đức 'tuyệt tình' với khí đốt Nga; Moscow sẵn sàng bán hàng cho châu Âu nhưng phải được Kiev nhất trí

Đức đã ra chỉ thị yêu cầu các cảng khí đốt do nhà nước quản lý không được tiếp nhận bất kỳ lô khí đốt LNG nào có nguồn gốc ...
Lịch cúp điện Đồng Nai hôm nay ngày 15/11/2024

Lịch cúp điện Đồng Nai hôm nay ngày 15/11/2024

Thông tin lịch cúp điện tại Đồng Nai theo từng khu vực được cập nhật mới nhất từ Điện lực miền Nam ngày 15/11/2024.
Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng ủng hộ và tạo điều kiện để Viettel mở rộng các dự án tại Peru

Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng ủng hộ và tạo điều kiện để Viettel mở rộng các dự án tại Peru

Chiều ngày 13/11, Chủ tịch nước Lương Cường đã hội kiến Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Peru Gustavo Adriazén.
Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Sáu ngày 15/11/2024: Kim Ngưu tình duyên trục trặc

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Sáu ngày 15/11/2024: Kim Ngưu tình duyên trục trặc

Tử vi hôm nay 15/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Iran chỉ ra 'chìa khóa' giải quyết vấn đề Trung Đông, tuyên bố tự vệ là quyền hợp pháp

Iran chỉ ra 'chìa khóa' giải quyết vấn đề Trung Đông, tuyên bố tự vệ là quyền hợp pháp

Iran cho rằng, đối thoại giữa các quốc gia Trung Đông là yếu tố then chốt để thúc đẩy hợp tác và giải quyết các thách thức trong khu vực.
Ông Trump 'ập đến' cùng tư tưởng nước Mỹ trước tiên, chính quyền Biden vớt vát những nỗ lực cuối cùng, EU bật báo động

Ông Trump 'ập đến' cùng tư tưởng nước Mỹ trước tiên, chính quyền Biden vớt vát những nỗ lực cuối cùng, EU bật báo động

Việc ông Donald Trump đem theo chính sách nước Mỹ trước tiên tái đắc cử tổng thống nước này khiến EU nhìn nhận lại vai trò quân sự của mình.
Thăm Iran, lãnh đạo IAEA kỳ vọng gì về chương trình hạt nhân của Tehran?

Thăm Iran, lãnh đạo IAEA kỳ vọng gì về chương trình hạt nhân của Tehran?

Ngày 13/11, Tổng giám đốc Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế đến thủ đô Tehran để hội đàm với các quan chức cấp cao Iran về chương trình hạt nhân.
Dự kiến tổ chức bầu cử đầu năm 2025, chính trường Đức đứng trước thay đổi lớn

Dự kiến tổ chức bầu cử đầu năm 2025, chính trường Đức đứng trước thay đổi lớn

Thủ tướng Đức Olaf Scholz kêu gọi các chính đảng trong cơ quan lập pháp tiếp tục hợp tác thông qua các dự luật quan trọng trước cuộc bầu cử mới.
Ukraine có khả năng sớm tạo ra vũ khí hạt nhân thô sơ, thời điểm tung 'hàng nóng' sẽ không xa vời

Ukraine có khả năng sớm tạo ra vũ khí hạt nhân thô sơ, thời điểm tung 'hàng nóng' sẽ không xa vời

Báo cáo của các chuyên gia thuộc một trung tâm có ảnh hưởng ở Ukraine cho hay, Kiev có thể nhanh chóng chế tạo được vũ khí hạt nhân thô sơ.
Luật mới của Israel đe doạ tương lai giáo dục của Dải Gaza

Luật mới của Israel đe doạ tương lai giáo dục của Dải Gaza

Tổng ủy viên UNRWA khẳng định trẻ em Dải Gaza đứng trước nguy cơ "bị tước đoạt quyền học tập" nếu tổ chức này sụp đổ.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Không cần phải chờ đợi thêm, ứng cử viên Donald Trump đã giành chiến thắng thuyết phục trong cuộc Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 sẽ tác động tới tình hình thế giới thế nào và chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris khác biệt ra sao?
Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Theo Đại sứ Phạm Quang Vinh, cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm nay rất sít sao, nhưng dù là ai thì quan hệ Việt Nam-Mỹ vẫn tiếp đà phát triển tích cực.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ luôn có ý nghĩa quan trọng không chỉ trong nội bộ nước Mỹ mà còn với cộng đồng quốc tế.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Phiên bản di động