Tâm thế mới của ngoại giao đa phương Việt Nam

Phan Mích
TGVN. Trong bối cảnh tình hình quốc tế và khu vực chuyển biến nhanh chóng, phức tạp và khó lường, hoạt động ngoại giao đa phương của Việt Nam đã chuyển mạnh từ “tham gia tích cực” đến “chủ động đóng góp xây dựng, định hình các thể chế đa phương”, góp phần giúp Việt Nam khẳng định là thành viên tích cực, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
tam the moi cua ngoai giao da phuong viet nam {Trực tuyến} Tọa đàm về Nâng tầm Ngoại giao đa phương Việt Nam
tam the moi cua ngoai giao da phuong viet nam Giáo sư Carl Thayer: Ngoại giao Việt Nam – “nghệ thuật của những điều có thể”
tam the moi cua ngoai giao da phuong viet nam
Việt Nam chủ trì một phiên thảo luận tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, tháng 1/2020. (Nguồn: UN)

Đối ngoại đa phương đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt nền móng ngay từ ngày đầu thành lập nước và đã đạt nhiều thành tựu to lớn, góp phần quan trọng vào sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Từ “tham gia” đến “định hình”

Thời kỳ 1945-1975, đối ngoại đa phương đã góp phần khẳng định vị thế của một nước Việt Nam độc lập, thống nhất với những quyền dân tộc cơ bản trên trường quốc tế, hình thành mặt trận quốc tế rộng rãi chưa từng có để ủng hộ và hỗ trợ Việt Nam đấu tranh chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Những cuộc đàm phán đa phương với các cường quốc tại Geneva năm 1954, các vòng đàm phán Paris kéo dài từ năm 1968 đến đầu năm 1973 về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam là những dấu son nổi bật của đối ngoại Việt Nam nói chung và đối ngoại đa phương nói riêng.

Trong các tổ chức và diễn đàn đa phương thường diễn ra sự tập hợp lực lượng rất đa đạng nhằm tìm kiếm đồng minh, dung hòa mâu thuẫn, ứng phó với các quan điểm, thế lực không có lợi đối với mình, phấn đầu cho ước vọng cao cả của loài người như hòa bình, độc lập, dân chủ, tiến bộ xã hội. Đây chính là nơi chúng ta có thể thực hiện nghĩa vụ quốc tế đối với các vấn đề nóng bỏng của nhân loại, đồng thời vận dụng phương châm “ứng vạn biến”.

Nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan

Bước vào thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa (từ năm 1975 đến nay), đối ngoại đa phương Việt Nam đã trưởng thành mạnh mẽ, triển khai toàn diện trên tất cả các lĩnh vực chính trị, an ninh, kinh tế - phát triển, xã hội và văn hóa, ngày càng tích cực, chủ động, đa dạng về cấp độ, phương thức và đã đạt được những thành tựu to lớn, đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc phá thế bao vây cấm vận, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, duy trì môi trường hòa bình, ổn định, tăng cường và làm sâu sắc hơn các mối quan hệ song phương, nâng cao vị thế đất nước, thu hút mọi nguồn lực phục vụ phát triển đất nước.

Thời gian qua đã chứng kiến các hoạt động đối ngoại đa phương Việt Nam được mở rộng và đi vào chiều sâu ở tất cả các kênh đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước, đối ngoại Quốc hội và đối ngoại nhân dân. Năng lực chủ trì, điều hành và vai trò dẫn dắt của Việt Nam ngày càng được khẳng định, đặc biệt với việc đảm nhận thành công các trọng trách quốc tế như Chủ tịch ASEAN năm 2010, thành viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (LHQ) nhiệm kỳ 2008-2009 và chủ nhà Năm APEC 2006 và 2017. Chúng ta cũng đã tổ chức thành công Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều lần thứ hai vào tháng 2/2019.

Đặc biệt trong năm 2020, Việt Nam lần đầu tiên đảm nhiệm trọng trách “kép” Chủ tịch ASEAN và thành viên không thường trực Hội đồng Bảo an LHQ nhiệm kỳ 2020-2021. Đây là cơ hội hết sức quan trọng để Việt Nam thể hiện năng lực và chủ động, tích cực cùng bạn bè quốc tế khơi dậy tinh thần đa phương và hợp tác quốc tế, nhất là giữa LHQ với ASEAN.

Hai trọng trách đa phương gắn kết góp phần thúc đẩy lợi ích chung giữa Việt Nam với cộng đồng khu vực và quốc tế, đồng thời làm nổi bật vai trò của Việt Nam là cầu nối quan trọng giữa LHQ và ASEAN, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển.

Sự trưởng thành vượt bậc

Theo Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, năm 2020 có dấu ấn đặc biệt quan trọng bởi chưa bao giờ trong một năm, Việt Nam cùng lúc đảm nhiệm hai trọng trách như vậy. “Trách nhiệm nặng nề nhưng cũng nói lên sự trưởng thành vượt bậc của Việt Nam qua hơn 20 năm tham gia và đóng góp tích cực vào các diễn đàn đa phương, các tổ chức khu vực và quốc tế, các định chế toàn cầu, như ASEAN, APEC, ASEM, LHQ, Không liên kết, G20, G7, Pháp ngữ… Thực tế cho thấy, mỗi lần đăng cai những hoạt động đa phương lớn đều đem lại nhiều lợi ích cho đất nước ta, trong đó có việc nâng cao uy tín, vị thế và tiếng nói quan trọng trên trường quốc tế”, Thứ trưởng Thường trực nhấn mạnh.

Ngoại giao hiện nay không còn đơn giản, nó mang nhiều tầng lớp ý nghĩa hơn. Ngoại giao bây giờ không còn chỉ là những cuộc trao đổi về chính trị hay kinh tế đơn thuần, mà còn bao hàm nhiều lĩnh vực khác như văn hóa, ngoại giao công chúng, truyền thông đối ngoại, quảng bá đất nước... Chính vì vậy, Việt Nam đã cần phải đổi mới, đẩy mạnh ngoại giao tổng lực, nhất là với ngoại giao đa phương.

Đại sứ Tôn Nữ Thị Ninh, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội

Chia sẻ về tầm nhìn của Việt Nam trong năm Chủ tịch ASEAN 2020, Thứ trưởng Bùi Thanh Sơn cho biết, với chủ đề và những ưu tiên của năm Chủ tịch ASEAN 2020 là “Gắn kết và Chủ động thích ứng”, Việt Nam sẽ phối hợp chặt chẽ cùng các nước thành viên thúc đẩy xây dựng Cộng đồng ASEAN đoàn kết, vững mạnh, tự cường. Việt Nam sẽ tiếp tục cùng các bạn bè, đối tác củng cố và phát huy vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực đang định hình.

Với vai trò là thành viên của Hội đồng Bảo an LHQ và là Chủ tịch luân phiên trong tháng 1/2020 và tháng 4/2021, Việt Nam gánh vác trách nhiệm bảo đảm duy trì hòa bình và an ninh quốc tế, tham gia giải quyết nhiều vấn đề hệ trọng, phức tạp, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích của nhiều quốc gia.

“Trong nhiệm kỳ của mình, Việt Nam cũng sẽ chia sẻ kinh nghiệm về tái thiết hậu xung đột, hòa giải dân tộc, tái thiết đất nước, hội nhập và phát triển, giải quyết hậu quả chiến tranh, bom mìn, thúc đẩy vai trò phụ nữ và trẻ em trong hòa bình, an ninh, thúc đẩy nỗ lực tham gia các hoạt động gìn giữ hòa bình của LHQ. Đây là những vấn đề Việt Nam đã có kinh nghiệm, đang tham gia tích cực và sẵn sàng chia sẻ với các nước”, Thứ trưởng Bùi Thanh Sơn khẳng định.

Tầm mức mới, trọng tâm mới

Tại Tọa đàm “Nâng tầm ngoại giao đa phương Việt Nam: Từ phá bao vây cấm vận đến hòa giải, dẫn dắt, tham gia định hình luật chơi” do Bộ Ngoại giao tổ chức mới đây, trao đổi về những yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra đối với ngoại giao đa phương trong thời gian tới, Đại sứ Nguyễn Nguyệt Nga nhấn mạnh, có ba vấn đề cần nắm rõ: Xác định được xu thế của đa phương thế giới, liên kết đa phương là nòng cốt; quá trình định hình của xu thế đa phương thay đổi rất nhanh, còn diễn biến lâu dài; các thách thức hiện nay trở nên rất gay gắt (dịch Covid-19, chiến tranh thương mại...), những thách thức đòi hỏi các giải pháp đa phương.

Tầm mức mới của đa phương khác trước rất nhiều, thể hiện trên bốn khía cạnh: Thứ nhất, về mục tiêu là môi trường hoà bình an ninh rộng lớn, toàn diện; mục tiêu là tạo ra vị thế - không gian mới của đối ngoại và lực - nguồn lực mới, không gian phát triển; Thứ hai, các tiếp cận mang tính đa tầng nấc, liên ngành, gắn chuyển đổi số và phát triển bền vững, các chủ thể tham gia; Thứ ba, Việt Nam đóng vai trò nòng cốt, dẫn dắt, hòa giải; Thứ tư, Việt Nam chủ động tham gia, tích cực định hình các cơ chế, luật chơi...

Từ đó, Đại sứ Nguyễn Nguyệt Nga nhấn mạnh bốn trọng tâm của ngoại giao đa phương trong thời gian tới: Đảm nhận vai trò rộng lớn hơn (sáng kiến, ý tưởng, đóng góp chính sách, nhân lực, tài chính; chủ trì, điều phối, khởi xướng ý tưởng, dẫn dắt với vai trò kép tại ASEAN và Hội đồng Bảo an LHQ...), tham gia định hình cấu trúc, cơ chế, luật chơi mới; liên kết kinh tế sâu rộng, gắn chuyển đổi số và phát triển bền vững; hoàn tất các cam kết quan trọng (Tầm nhìn ASEAN 2025 và sau 2025, Tầm nhìn APEC 2040...)

Việt Nam đã được các quốc gia tại Liên hợp quốc nhất trí bầu chọn là đại diện của châu Á đảm đương vị trí Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Việc hai lần được bầu nắm giữ vai trò này (nhiệm kỳ 2008-2009 và nhiệm kỳ 2020-2021) với số phiếu gần như tuyệt đối cho thấy, Việt Nam được nhìn nhận là một thành viên tích cực và đáng tin cậy không chỉ của khu vực châu Á -Thái Bình Dương mà cả trong mắt cộng đồng quốc tế.

Vì sao? Vì Việt Nam được đánh giá cao về tinh thần độc lập và tự chủ trong các vấn đề ảnh hưởng đến hòa bình và an ninh quốc tế, đồng thời có tiếng về chuyên môn và kinh nghiệm.

Giáo sư Carl Thayer, Đại học New South Wales, Australia

tam the moi cua ngoai giao da phuong viet nam

Năm 2020: Nâng tầm ngoại giao đa phương

TGVN. Năm 2020 đánh dấu mốc son quan trọng khi Việt Nam đảm nhiệm cùng lúc vai trò Chủ tịch ASEAN và Ủy viên không thường ...

tam the moi cua ngoai giao da phuong viet nam

Mạn đàm về năm Canh Tý - Năm ngoại giao đa phương

TGVN. Báo Thế giới & Việt Nam xin trân trọng giới thiệu bài viết của nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan về năm 2020, khi ...

tam the moi cua ngoai giao da phuong viet nam

Đại sứ Nguyễn Nguyệt Nga: Tâm thế mới của Đối ngoại đa phương Việt Nam

TGVN. Đại sứ Nguyễn Nguyệt Nga, Phó Chủ tịch Nhóm Tầm nhìn APEC, Phó Chủ tịch Uỷ ban Quốc gia Việt Nam về Hợp tác ...

(tổng hợp)

Bài viết cùng chủ đề

75 năm Ngoại giao Việt Nam

Xem nhiều

Đọc thêm

Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Minh Hằng và lãnh đạo các địa phương thăm, làm việc tại Quảng Tây, Trung Quốc

Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Minh Hằng và lãnh đạo các địa phương thăm, làm việc tại Quảng Tây, Trung Quốc

Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Minh Hằng dẫn đầu đoàn Lãnh đạo các sở ngành liên quan của 5 địa phương thăm, làm việc tại Quảng Tây, Trung Quốc.
Hòa Bình tạo sức hút từ bốn khâu đột phá chiến lược

Hòa Bình tạo sức hút từ bốn khâu đột phá chiến lược

Với quyết tâm xây dựng quê hương, hơn nửa nhiệm kỳ Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, Hòa Bình đã đạt những kết quả khả quan và toàn ...
Hội nghị ICAPP 12: Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh chìa khóa giải quyết xung đột trên thế giới

Hội nghị ICAPP 12: Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh chìa khóa giải quyết xung đột trên thế giới

Phát biểu tại Hội nghị ICAPP 12, Chủ tịch Quốc hội khẳng định, chìa khóa để giải quyết hòa bình các bất đồng, xung đột là thông qua đối thoại...
Bị IAEA ra nghị quyết 'sửa lưng', Iran lấy hạt nhân ra dọa

Bị IAEA ra nghị quyết 'sửa lưng', Iran lấy hạt nhân ra dọa

Iran tuyên bố sẽ khởi động một loạt máy ly tâm mới và tiên tiến để đáp trả việc IAEA ra nghị quyết yêu cầu Tehran cải thiện hợp tác.
Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chính sách tại trường Đại học quốc gia Malaya

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chính sách tại trường Đại học quốc gia Malaya

Tổng Bí thư Tô Lâm tin tưởng khuôn khổ Đối tác chiến lược toàn diện vừa thiết lập sẽ mở ra một kỷ nguyên phát triển mới trong quan hệ ...
Chủ tịch nước tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cho 2 phi công vụ tai nạn máy bay ở Bình Định

Chủ tịch nước tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cho 2 phi công vụ tai nạn máy bay ở Bình Định

Ngày 22/11, Chủ tịch nước vừa có Quyết định về việc tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc.
Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Minh Hằng và lãnh đạo các địa phương thăm, làm việc tại Quảng Tây, Trung Quốc

Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Minh Hằng và lãnh đạo các địa phương thăm, làm việc tại Quảng Tây, Trung Quốc

Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Minh Hằng dẫn đầu đoàn Lãnh đạo các sở ngành liên quan của 5 địa phương thăm, làm việc tại Quảng Tây, Trung Quốc.
Thứ trưởng Ngoại giao Đỗ Hùng Việt trao quyết định điều động và bổ nhiệm cán bộ cấp Vụ

Thứ trưởng Ngoại giao Đỗ Hùng Việt trao quyết định điều động và bổ nhiệm cán bộ cấp Vụ

Ngày 22/11, tại Trụ sở Bộ, Thứ trưởng Ngoại giao Đỗ Hùng Việt đã trao quyết định điều động và bổ nhiệm cán bộ cấp Vụ của Bộ Ngoại giao.
Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc chúc mừng Việt Nam trúng cử UNCITRAL

Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc chúc mừng Việt Nam trúng cử UNCITRAL

Đại sứ Đặng Hoàng Giang khẳng định Việt Nam ủng hộ các sáng kiến của Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc.
Bộ Ngoại giao khuyến cáo công dân Việt Nam không đến Ukraine

Bộ Ngoại giao khuyến cáo công dân Việt Nam không đến Ukraine

Chiều 21/11, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng trả lời câu hỏi của phóng viên về tình hình xung đột leo thang giữa Nga và Ukraine.
Thư mừng Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao và Hợp tác quốc tế Vương quốc Campuchia

Thư mừng Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao và Hợp tác quốc tế Vương quốc Campuchia

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã gửi Thư chúc mừng Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao và Hợp tác quốc tế Campuchia Prak Sokhonn.
Việt Nam trúng cử lần thứ hai thành viên Ủy ban Luật Thương mại quốc tế của Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2025-2031

Việt Nam trúng cử lần thứ hai thành viên Ủy ban Luật Thương mại quốc tế của Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2025-2031

Trong vai trò thành viên UNCITRAL, Việt Nam sẽ tiếp tục tham gia vào tiến trình đàm phán và định hình các quy tắc của Luật Thương mại quốc tế...
Hồ sơ Di cư Việt Nam 2023: Để chính sách song hành với thực tiễn bảo đảm quyền của người di cư

Hồ sơ Di cư Việt Nam 2023: Để chính sách song hành với thực tiễn bảo đảm quyền của người di cư

Theo Phó Cục trưởng Cục Lãnh sự, Hồ sơ Di cư Việt Nam 2023 cho thấy những kết quả đạt được trong xây dựng hoàn thiện chính sách liên quan đến di cư.
Đại diện Phái đoàn IOM: Hồ sơ Di cư Việt Nam 2023 phản ánh nỗ lực thúc đẩy di cư an toàn

Đại diện Phái đoàn IOM: Hồ sơ Di cư Việt Nam 2023 phản ánh nỗ lực thúc đẩy di cư an toàn

Theo Quyền Trưởng đại diện Phái đoàn IOM, Hồ sơ Di cư Việt Nam 2023 đã góp phần củng cố vị thế quốc gia đi đầu trong việc triển khai Thỏa thuận GCM.
Công bố Hồ sơ Di cư Việt Nam với nhiều nội dung mới lần đầu tiên được cập nhật

Công bố Hồ sơ Di cư Việt Nam với nhiều nội dung mới lần đầu tiên được cập nhật

Sáng ngày 29/10, tại Hà Nội, Bộ Ngoại giao Việt Nam phối hợp với Tổ chức Di cư quốc tế (IOM) tổ chức Hội thảo công bố Hồ sơ Di cư Việt Nam 2023.
Công dân Việt Nam tại Trung Đông cần chủ động tìm nơi trú ẩn

Công dân Việt Nam tại Trung Đông cần chủ động tìm nơi trú ẩn

Theo thông tin mới nhất từ cơ quan đại diện Việt Nam tại khu vực Trung Đông, các công dân Việt Nam hiện vẫn đang an toàn.
Đại sứ quán Việt Nam khuyến cáo cộng đồng người Việt đang sinh sống, học tập và làm việc tại Israel

Đại sứ quán Việt Nam khuyến cáo cộng đồng người Việt đang sinh sống, học tập và làm việc tại Israel

Căn cứ tình hình tại Israel và để đảm bảo an toàn về con người và tài sản, Đại sứ quán Việt Nam gửi thông báo đến cộng đồng người Việt tại Israel.
Tiếp tục khuyến cáo công dân Việt Nam rời khỏi Lebanon trước nguy cơ xung đột

Tiếp tục khuyến cáo công dân Việt Nam rời khỏi Lebanon trước nguy cơ xung đột

Ngày 26/9, Đại sứ quán Việt Nam tại Ai Cập kiêm nhiệm Lebanon tiếp tục đề nghị công dân Việt Nam rời khỏi quốc gia đang có nguy cơ xung đột.
Tìm hiểu các nguyên tắc trong việc lựa chọn thực đơn chiêu đãi đối ngoại

Tìm hiểu các nguyên tắc trong việc lựa chọn thực đơn chiêu đãi đối ngoại

Chiều 22/3, đã diễn ra sinh hoạt chuyên đề với chủ đề 'Các nguyên tắc trong việc lựa chọn thực đơn chiêu đãi đối ngoại'.
Khám phá văn hóa giao tiếp của đất nước vạn đảo Indonesia (Phần 2)

Khám phá văn hóa giao tiếp của đất nước vạn đảo Indonesia (Phần 2)

Là một quốc gia Đông Nam Á, Indonesia gần gũi với Việt Nam, nhưng nước này có 86% dân số theo Hồi giáo tạo nên khác biệt trong văn hoá giao tiếp.
Khám phá văn hóa giao tiếp của đất nước vạn đảo Indonesia (Phần 1)

Khám phá văn hóa giao tiếp của đất nước vạn đảo Indonesia (Phần 1)

Là quốc gia Đông Nam Á nên Indonesia gần gũi với Việt Nam, nhưng 86% dân số nước này theo Hồi giáo tạo nên khác biệt trong văn hoá giao tiếp.
Những điều cần biết để không bỡ ngỡ khi đến xứ sở hoa tulip Hà Lan

Những điều cần biết để không bỡ ngỡ khi đến xứ sở hoa tulip Hà Lan

Khi gặp một người Hà Lan bất kì, thật khó để nhận xét về địa vị hay khả năng tài chính của họ thông qua vẻ bề ngoài...
Đôi điều cần biết về văn hóa giao tiếp ở Bỉ - 'trái tim của châu Âu'

Đôi điều cần biết về văn hóa giao tiếp ở Bỉ - 'trái tim của châu Âu'

Cùng khám phá đôi nét về văn hóa giao tiếp và con người Bỉ để hiểu rõ hơn về đất nước được coi là 'trái tim châu Âu' qua bài viết dưới đây!
Những nước nào có Ngày Quốc khánh trong tháng 12?

Những nước nào có Ngày Quốc khánh trong tháng 12?

Trong tháng 12 có 12 quốc gia kỷ niệm Ngày Quốc khánh, bao gồm Romania, Lào, UAE, Thái Lan, Phần Lan, Burkina Faso, Kenya, Bhutan, Niger, Qatar...
Phiên bản di động