Tăng cường quan hệ đối tác Á – Âu toàn diện trong thế kỷ 21

Các đại biểu dự Hội nghị chụp ảnh kỷ niệm. Ảnh Q.Hòa/TGVN

Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã đến dự và phát biểu tại Hội nghị.

Đây là Hội nghị tầm chính sách đầu tiên về Diễn đàn Hợp tác Á – Âu (ASEM) do Việt Nam tổ chức kể từ sau khi đăng cai Hội nghị Cấp cao (HNCC) ASEM lần thứ 5 năm 2004. Hội nghị là dịp nhìn lại chặng đường 20 năm hình thành và phát triển của ASEM, đóng góp xây dựng định hướng hợp tác ASEM trong thập niên tới để đề xuất tại HNCC ASEM lần thứ 11 – HNCC kỷ niệm 20 năm thành lập ASEM tại Ulaanbaatar (Mông Cổ) vào 15 – 16/7/2016.

Hội nghị cũng đánh giá thành tựu và bài học qua 20 năm Việt Nam tham gia ASEM, các Bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp trao đổi kinh nghiệm, thống nhất nhận thức và tăng cường phối hợp liên ngành đẩy mạnh triển khai đối ngoại đa phương nói chung và hợp tác ASEM nói riêng, trong thời kỳ hội nhập quốc tế toàn diện.

Đây cũng là Hội nghị quốc tế đầu tiên của Diễn đàn đa phương sau Đại hội Đảng lần thứ XII, thể hiện chủ trương của Việt Nam chủ động và tích cực hội nhập quốc tế, nâng cao chất lượng và hiệu quả của đối ngoại đa phương.

Tham dự Hội nghị có nguyên Phó Thủ tướng Chính phủ, nguyên Chủ tịch Ủy ban Quốc gia về HNCC ASEM lần thứ 5 năm 2004 Vũ Khoan, ông Avirmed Battur - Cố vấn về An ninh Quốc gia và Chính sách đối ngoại của Tổng thống Mông Cổ, nước chủ nhà HNCC ASEM lần thứ 11, Lãnh đạo Bộ Ngoại giao, Đại sứ các thành viên ASEM và đại diện của các tổ chức quốc tế tại Hà Nội; đại diện các Bộ, ban, ngành trung ương, địa phương, các viện nghiên cứu và doanh nghiệp Việt Nam đã đến dự.

Phát triển vượt kỳ vọng

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đánh giá Diễn đàn ASEM như một cầu nối gắn kết hai châu lục, phát triển vượt lên kỳ vọng ban đầu, khẳng định là cơ chế đối thoại và hợp tác quan trọng, có quy mô lớn nhất giữa hai châu lục, thúc đẩy xu thế hợp tác, liên kết đa tầng nấc vì hòa bình và phát triển.

Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh phát biểu tại Hội nghị. Ảnh Q.Hòa/TGVN

Theo Phó Thủ tướng, Diễn đàn đang chuyển mình với những nội hàm hợp tác và liên kết sâu rộng, từng bước mang lại lợi ích thiết thân cho các thành viên trong nỗ lực duy trì hòa bình, an ninh, ổn định, phục hồi kinh tế, ứng phó với các thách thức toàn cầu.

“Vượt qua nhiều rào cản và khác biệt, ASEM ngày nay trở thành đại gia đình với 53 thành viên. Ý thức về một Cộng đồng ASEM ngày càng rõ nét bởi sự gia tăng mẫu số chung lợi ích vì sự phát triển bền vững và thịnh vượng ở hai châu lục”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Trong bối cảnh tình hình thế giới tiếp tục có nhiều đổi thay sâu sắc, cục diện “đa trung tâm”, xu thế toàn cầu hóa ngày càng phát triển, đồng thời cũng xuất hiện nhiều thách thức mới, Phó Thủ tướng cho rằng, ASEM cần gia tăng hợp tác, kết nối, tìm kiếm và thúc đẩy động lực mới cho phát triển với nội hàm hợp tác sâu rộng hơn và mang tính đa ngành.

Diễn đàn Hội nghị Cấp cao ASEM lần thứ 11 sắp đến gần, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh kêu gọi các quốc gia thành viên ASEM cần đạt được sự thống nhất trong nhận thức và mạnh mẽ trong hành động để nâng tầm hợp tác Á – Âu, hướng tới một Cộng đồng ASEM đáp ứng tốt hơn mong đợi của nhân dân hai châu lục, phù hợp với yêu cầu của sự phát triển.

Để đạt được mục tiêu đó, Phó Thủ tướng đề xuất 4 vấn đề cần tập trung. Một là cần xác định các ưu tiên trong nội hàm hợp tác để nâng cao tính thiết thực, hiệu quả và có chiều sâu của ASEM. Hai là cần phát triển tư duy mới và cách tiếp cận tổng thể, hài hòa giữa tính chất không chính thức của ASEM với việc nâng cao hiệu quả hoạt động, hướng tới các kết quả cụ thể. Ba là mọi sáng kiến và cơ chế hợp tác cần lấy con người làm trung tâm, tăng cường sự tham gia và mang lại lợi ích thiết thực cho người dân. Cuối cùng là Hội nghị đưa ra các biện pháp Việt Nam cần triển khai để nâng cao hiệu quả đóng góp của Việt Nam trong ASEM.

Quang cảnh Hội nghị. Ảnh Q.Hòa/TGVN

Nâng tầm đóng góp của Việt Nam

Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh khẳng định hợp tác ASEM luôn có ý nghĩa quan trọng trong công cuộc Đổi mới, phát triển và hội nhập quốc tế sâu rộng của Việt Nam.

Việt Nam đã và đang có những đóng góp đáng kể vào sự lớn mạnh của Diễn đàn được các thành viên ghi nhận. Đồng thời, Việt Nam là một trong những thành viên đề xuất và triển khai nhiều sáng kiến nhất trên hầu hết các lĩnh vực hợp tác ASEM; tham gia 3 Nhóm hợp tác chuyên ngành về quản lý và giảm thiểu rủi ro thiên tai, quản lý nước bền vững và hiệu quả và đào tạo nghề; chuẩn bị tham gia Nhóm giáo dục và phát triển nguồn nhân lực, công nghệ và sáng tạo. Cùng các thành viên ASEAN, Việt Nam đã và đang thúc đẩy các Hiệp định đối tác và hợp tác với Liên minh châu Âu, hướng tới quan hệ đối tác chiến lược ASEAN – EU, hoàn tất cam kết của các Hiệp định thương mại tự do của ASEAN với các đối tác, thúc đẩy đàm phán Hiệp định thương mại tự do ASEAN – EU….

Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đánh giá, đây vừa là thành tựu, vừa là nền tảng căn bản để Việt Nam nâng tầm đóng góp hơn nữa vào liên kết Á – Âu. Xác định thời gian 5 – 10 năm tới có ý nghĩa then chốt đối với quá trình phát triển và vị thế quốc tế của Việt Nam, Phó Thủ tướng cho biết, Việt Nam sẽ đăng cai năm APEC 2017, nỗ lực hoàn tất các cam kết gia nhập WTO vào 2018 và các cam kết FTA thế hệ mới, đảm nhận vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2020 và ứng cử vào Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020 – 2021. Điều đó khẳng định quyết tâm mạnh mẽ của Việt Nam trong hội nhập quốc tế sâu rộng và triển khai đối ngoại đa phương toàn diện – một trong những trụ cột lớn của đối ngoại Việt Nam.

Phó Thủ tướng khẳng định Việt Nam cam kết cùng đồng hành với các thành viên ASEM để nâng tầm hợp tác của Diễn đàn quan trọng này, góp phần thiết thực xây dựng một Cộng đồng ASEM lấy con người làm trung tâm, năng động, gắn kết và tự cường.

Hình ảnh tại phiên thảo luận. Ảnh Q.Hòa/TGVN

Trong phiên thảo luận với chủ đề “Định vị ASEM trong cục diện đang định hình”, hội nghị đã cùng nhìn lại chặng đường hình thành và phát triển của ASEM 20 năm qua, nhận định về thời cơ và thách thức đối với ASEM, đánh giá những chuyển dịch lớn của cục diện Á – Âu và đề ra vai trò ASEM trong cục diện mới.

Để “nâng tầm hợp tác ASEM trong thế kỷ 21” như chủ đề của phiên thảo luận thứ hai, hội nghị đã thu nhận nhiều ý kiến nhận định về tầm nhìn hợp tác ASEM trong thập kỉ tới, trao đổi đề xuất các biện pháp tăng cường hợp tác ASEM trên 3 trụ cột chính trị, kinh tế, văn hóa và giao lưu nhân dân, nâng cao hình ảnh và hiệu quả ASEM.

Tại hội nghị, nhiều diễn giả cũng chia sẻ kỳ vọng vào Hội nghị Cấp cao ASEM lần thứ 11 tại Ulaabaatar (Mông Cổ) tháng 7/2016, đóng góp ý kiến nhằm nâng tầm đóng góp của ASEM trong xử lý các thách thức toàn cầu, làm sống động hơn hợp tác kinh tế ASEM vì phát triển bền vững, nâng cao tính thiết thực của đối thoại chính ASEM, tăng cường kết nối Á – Âu và đổi mới giao lưu nhân dân.

Thông qua các bài tham luận và các phiên thảo luận, các quốc gia thành viên ASEM đều nhấn mạnh tới những thành tựu vượt bậc của ASEM trong 20 năm qua và bày tỏ kỳ vọng vào sự phát triển hiệu quả các quan hệ hợp tác của ASEM trong tương lai.