Tổng thống Joe Biden công du châu Âu: Bài toán 'khó nhằn' khi tập hợp liên minh đối phó Trung Quốc

Trần Quyên
Tổng thống Joe Biden sẽ phải đối mặt với nhiệm vụ khó khăn nhất từ trước đến nay: thuyết phục một châu Âu đầy thận trọng hợp tác chặt chẽ hơn với Mỹ để đối phó với Trung Quốc.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Tập hợp liên minh chống Trung Quốc - Thách thức lớn của Biden ở châu Âu
Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 10/6 bắt đầu chuyến công du châu Âu với lịch trình dày đặc. (Nguồn: cer.eu)

Kể từ khi bước chân vào Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã định hình ưu tiên chính sách đối ngoại, đó là phối hợp với các đồng minh để kiềm chế Trung Quốc.

Dưới thời Tổng thống Donald Trump, Mỹ tỏ ra cứng rắn với Trung Quốc nhưng cũng có xích mích với các đối tác thân thiết nhất. Từ khi nhậm chức, Tổng thống Biden đã cố gắng tập hợp một liên minh toàn cầu do Washington lãnh đạo và nhắm mục tiêu chính vào Bắc Kinh.

Khi phát biểu tại Hội nghị an ninh Munich vào tháng 2/2021, Tổng thống Biden trình bày kế hoạch này, kêu gọi Mỹ, châu Âu và châu Á phải đẩy lùi các hành vi lạm dụng và cưỡng ép kinh tế của chính phủ Trung Quốc.

Kế hoạch của ông Biden được cho là đã đạt được một số thành công ở châu Á, khi Mỹ tìm được tiếng nói chung với các nước như Nhật Bản, Hàn Quốc và Australia.

Tuy nhiên, khi chuẩn bị cho chuyến công du nước ngoài đầu tiên, Tổng thống Biden đã phải đối mặt với nhiệm vụ khó khăn nhất từ trước đến giờ: cố gắng thuyết phục một châu Âu hợp tác chặt chẽ hơn với Washington trong vấn đề Trung Quốc.

Chuyến công du đầy khó khăn

Tổng thống Biden tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G7 ở Anh ngày 11/6, sau đó tới Brussels để dự Thượng đỉnh NATO và Thượng đỉnh Mỹ-Liên minh châu Âu (EU) vào tuần tới. Sau đó, nhà lãnh đạo Mỹ sẽ tới Geneva, Thụy Sỹ để gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Các nhà ngoại giao và quan chức cảnh báo rằng, đằng sau những tuyên bố về tình đoàn kết, ông Biden sẽ phải đối mặt với một thực tế khó xử.

Dù quan điểm của EU đối với Trung Quốc đã trở nên cứng rắn hơn, song các ưu tiên kinh tế và chiến lược của liên minh kinh tế-chính trị này khác với của Mỹ, do đó luôn có nguy cơ xảy ra chia rẽ.

Một nhà ngoại giao cấp cao của EU nêu rõ: “Chính quyền của Tổng thống Biden đã đúng khi tính đến những quan ngại của EU và tìm cách tránh những cuộc đối đầu công khai nhưng vô ích mà chính quyền của ông Trump và cựu Ngoại trưởng Pompeo ưa thích. Mặc dù vậy, trên thực tế hai bên không nhất trí với nhau 100%, và Trung Quốc biết điều đó”.

Học giả Anh: G7 là cơ hội để các nước thể hiện sự thống nhất giữa vòng vây thách thức

Học giả Anh: G7 là cơ hội để các nước thể hiện sự thống nhất giữa vòng vây thách thức

GS. Natasha Lindstaedt tại Đại học Essex của Anh bày tỏ kỳ vọng, Hội nghị Thượng đỉnh G7 năm nay là cơ hội ngoại giao ...

Một số nguồn tin từ các cuộc đàm phán trước hội nghị thượng đỉnh cho biết, Tổng thống Biden hy vọng sẽ thiết lập được liên minh gồm các quốc gia cùng chung chí hướng để chỉ trích Trung Quốc về việc đàn áp phong trào ủng hộ dân chủ ở Hong Kong, đàn áp người Duy Ngô Nhĩ, các hoạt động gây hấn về quân sự ở Biển Đông và Biển Hoa Đông, và việc sử dụng chiến lược cưỡng ép kinh tế để đáp trả sự chỉ trích.

G7 sẽ thảo luận về phương thức thúc đẩy các dự án cơ sở hạ tầng ở những nước có thu nhập trung bình và thấp nhằm chống lại Sáng kiến “Vành đai và Con đường” của Trung Quốc. Trong khi đó, EU và Mỹ cũng muốn tìm cách hợp tác trong các vấn đề như bán công nghệ nhạy cảm cho Trung Quốc.

Các nước rõ ràng nhận thức được sự cần thiết phải thể hiện tình đoàn kết sau những tranh cãi gay gắt dưới thời ông Trump, qua đó gửi một thông điệp rõ ràng đến Trung Quốc rằng, mối quan hệ đối tác xuyên Đại Tây Dương sẽ khó bị chia rẽ hơn.

Tuy nhiên, ông chủ Nhà Trắng sẽ phải hành động thận trọng để tránh bị các đồng minh xa lánh, bao gồm cả Thủ tướng Đức Angela Merkel.

Các đồng minh này có thái độ cảnh giác với những luận điệu kiểu chiến tranh lạnh nhằm vào Trung Quốc. Một quan chức châu Âu cho biết, một số nước EU không thích thuật ngữ “đối thủ” mà Washington thường dùng khi đề cập Bắc Kinh.

Noah Barkin, chuyên gia của tổ chức nghiên cứu Rhodium Group cho rằng, dù Mỹ và EU có nhiều mối quan ngại chung về Trung Quốc, nhưng họ có quan điểm khác nhau về cách ứng phó.

Ông nói: “Châu Âu có những lợi ích riêng, do vậy Mỹ và châu Âu nhiều khả năng sẽ không có sự hợp tác liền mạch trong vấn đề Trung Quốc”.

Bước dịch chuyển đáng kể

Trong 2 năm qua, việc đánh giá về mối quan hệ của châu Âu với Trung Quốc đã đi từ sự chuyển biến dần dần sang sự thay đổi đáng kể trước những động thái ngày càng quyết đoán và chính sách ngoại giao "chiến lang" của Bắc Kinh.

Một số quốc gia châu Âu, bao gồm Anh, Pháp và Đức, sẵn sàng gửi tàu hải quân đến Biển Đông để củng cố thông điệp của Mỹ đối với Trung Quốc về quyền tự do hàng hải.

Bên cạnh đó, lập trường ngày càng quyết đoán của EU đối với Trung Quốc được thể hiện rõ bởi quyết định gần đây của Nghị viện châu Âu dừng phê chuẩn hiệp ước đầu tư của khối này với Trung Quốc.

Tin liên quan
G7 mời Hàn Quốc dự Hội nghị Thượng đỉnh: Tổng thống Moon tự tin vị thế của Seoul được nâng tầm G7 mời Hàn Quốc dự Hội nghị Thượng đỉnh: Tổng thống Moon tự tin vị thế của Seoul được nâng tầm

Quyết định này được đưa ra sau khi Bắc Kinh áp đặt các biện pháp trừng phạt trả đũa đối với các chính trị gia và thể chế của EU, đáp lại các biện pháp trừng phạt trước đó của châu Âu, Mỹ, Anh và Canada đối với các quan chức Trung Quốc về cách đối xử với người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương.

Sự suy yếu dần của nhóm được gọi là “17 + 1”, gồm Trung Quốc và các quốc gia Trung và Đông Âu, là một ví dụ khác cho thấy khoảng cách ngày càng lớn giữa EU và Trung Quốc.

Nhóm này bao gồm 12 quốc gia EU, từng được coi là cơ chế để các nước thành viên nhỏ hơn nhận được đầu tư của Trung Quốc. Giờ đây, Litva đã công khai khước từ sáng kiến này và các nước EU khác cũng đang giữ khoảng cách với nó.

Quan điểm cứng rắn hơn của châu Âu đối với Trung Quốc đã được nêu bật trong một báo cáo năm 2019, mô tả Bắc Kinh vừa là đối tác, vừa là đối thủ cạnh tranh kinh tế trong một số lĩnh vực, nhưng lần đầu tiên gọi Trung Quốc là “đối thủ mang tính hệ thống”.

Sau đó, Hiệp hội Công nghiệp Đức (BDI) cũng bất ngờ công bố báo cáo có nội dung tương tự, kêu gọi một cách tiếp cận cứng rắn hơn của châu Âu đối với các hành vi không công bằng của Trung Quốc.

Đồng thời, Brussels đã tích lũy các công cụ mới để bảo vệ lợi ích của châu Âu trước các mối đe dọa từ nước ngoài, đặc biệt là từ Trung Quốc.

Nổi bật nhất gần đây là các cuộc thảo luận về một đạo luật cho phép Ủy ban châu Âu trừng phạt các doanh nghiệp nhà nước từ bên ngoài EU, cũng như kế hoạch buộc các công ty chấm dứt tình trạng bóc lột lao động trong chuỗi cung ứng.

Trong chuyến công du tới Brussels vừa qua, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Wendy Sherman cho biết đã có một sự thay đổi lớn trong cách nhìn nhận của châu Âu về Trung Quốc.

Một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ cũng nói: “Chúng tôi đã đạt được rất nhiều tiến bộ với châu Âu về vấn đề Trung Quốc, chẳng hạn như các biện pháp trừng phạt có phối hợp về vấn đề Tân Cương. Nếu 6 tháng trước có người hỏi tôi rằng, liệu tôi có nghĩ Brussels, Ottawa, London và Washington sẽ cùng tham gia các biện pháp trừng phạt chống lại Trung Quốc về vấn đề nhân quyền hay không, thì tôi tin chắc điều đó sẽ không thể xảy ra”.

Đức không muốn "chọn phe"

Tại Đức, quốc gia coi Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất, Thủ tướng Angela Merkel cố gắng tránh mọi khả năng có thể đẩy Berlin vào một lập trường đối đầu.

Khi bà Merkel phát biểu tại Hội nghị An ninh Munich vào đầu năm nay, có một sự khác biệt rõ ràng giữa bà và ông Biden trong quan điểm về Trung Quốc.

Bà Merkel cũng là nhân tố đứng sau quyết định của EU khi chấp nhận những động thái của Trung Quốc vào cuối năm ngoái và thúc đẩy Thỏa thuận Đầu tư toàn diện với Bắc Kinh ngay trước khi ông Biden nhậm chức.

Với việc Thủ tướng Đức Merkel sẽ nghỉ hưu sau cuộc bầu cử ở nước này vào tháng 9, các chính trị gia Đức, trong đó có ông Reinhard Bütikofer, một nghị sĩ đảng Xanh - một trong những người chịu các lệnh trừng phạt của Trung Quốc cho rằng sẽ có sự "dịch chuyển quan trọng" trong lập trường của Berlin với Bắc Kinh.

Dù vậy, Thủ tướng Đức không đơn độc khi phản đối những nỗ lực tách rời nền kinh tế Trung Quốc với EU. Iuliu Winkler, một nghị sĩ Romania đã phản đối bất kỳ ý tưởng "chọn bên" nào giữa Mỹ và Trung Quốc.

Mặc dù Tổng thống Biden sẽ đối mặt với rất ít sự phản đối từ G7 sau khi các ngoại trưởng nhóm này đưa ra tuyên bố chung với những chỉ trích chưa từng có nhằm vào Trung Quốc nhưng tại diễn đàn đó, những ưu tiên của các bên cũng rất khác nhau.

Trong khi Anh, Pháp và Đức chỉ trích vấn đề nhân quyền của Trung Quốc thì Nhật Bản lại quan tâm đến các động thái quân sự của Bắc Kinh trên Biển Đông và Biển Hoa Đông.

Rõ ràng, EU cần hợp tác với Mỹ để đối phó với Trung Quốc nhưng việc hành động cùng nhau như thế nào mới đóng vai trò quan trọng để tránh những kết quả mâu thuẫn trong chính sách với Bắc Kinh.

TIN LIÊN QUAN
Tình hình Covid-19 có tín hiệu lạc quan, Thủ tướng Ấn Độ có thay đổi quyết định tới Hội nghị Thượng đỉnh G7?
Thủ tướng Anh: Tổng thống Mỹ Joe Biden như một 'làn gió mới'
Tin thế giới 10/6: Mỹ không ‘nhân nhượng’ với Nga, Moscow đáp trả ‘trịnh trượng’; Trung Quốc sẵn sàng đáp trả phương Tây; Tổng thống Argentina lỡ lời
Chân dung lãnh đạo G7 được tạc tượng bằng rác thải điện tử
Từ A đến Z về Thượng đỉnh G7 tại Cornwall
(theo Financial Times)

Bài viết cùng chủ đề

Thượng đỉnh G7

Đọc thêm

Giá tiêu hôm nay 29/3/2024, nối dài chuỗi đi ngang, sản lượng thu hoạch có thể thấp hơn dự kiến, thị trường tiếp tục tăng?

Giá tiêu hôm nay 29/3/2024, nối dài chuỗi đi ngang, sản lượng thu hoạch có thể thấp hơn dự kiến, thị trường tiếp tục tăng?

Giá tiêu hôm nay 29/3/2024 tại thị trường trong nước ổn định ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 92.500 – 96.000 đồng/kg.
Giá vàng hôm nay 29/3/2024: Giá vàng 'miệt mài' đi lên, cán mốc quan trọng, thế giới sẽ tăng đến mức nào?

Giá vàng hôm nay 29/3/2024: Giá vàng 'miệt mài' đi lên, cán mốc quan trọng, thế giới sẽ tăng đến mức nào?

Giá vàng hôm nay 29/3/2024 tại thị trường thế giới và trong nước đều giữ nhịp đi lên, cán mốc quan trọng.
Phát triển sâu rộng đối ngoại nhân dân, cánh tay nối dài giúp Hà Nội vươn tầm thế giới

Phát triển sâu rộng đối ngoại nhân dân, cánh tay nối dài giúp Hà Nội vươn tầm thế giới

Liên hiệp Hà Nội đã và đang tích cực thúc đẩy, đưa hoạt động đối ngoại nhân dân trở thành mạng lưới.
Đại sứ Bùi Văn Nghị tham dự Lễ hội Đỏ lần thứ 2 tại thành phố Salvador, Brazil

Đại sứ Bùi Văn Nghị tham dự Lễ hội Đỏ lần thứ 2 tại thành phố Salvador, Brazil

Việt Nam là một trong bảy nước được mời phát biểu trong Diễn đàn quốc tế về hoà bình, đoàn kết quốc tế và bảo vệ nhân dân Palestine.
Các doanh nghiệp Nhật Bản mong muốn tiếp tục mở rộng kinh doanh tại Việt Nam

Các doanh nghiệp Nhật Bản mong muốn tiếp tục mở rộng kinh doanh tại Việt Nam

Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, Việt Nam luôn coi trọng quan hệ với Nhật Bản cũng như hoạt động của các nhà đầu tư Nhật Bản tại Việt ...
Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Sáu nước dọc sông Lan Thương - Mekong cùng giải quyết thách thức tài nguyên nước, thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực và phúc lợi người dân.
Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Sáu nước dọc sông Lan Thương - Mekong cùng giải quyết thách thức tài nguyên nước, thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực và phúc lợi người dân.
Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Iran bị trừng phạt vì cấp tên lửa cho Nga, Philippines cứng rắn với Trung Quốc, Cố vấn cảnh báo lực lượng Ukraine bị 'đình trệ', Trung Quốc-Nga-Iran tập trận
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Đức cho rằng, Mỹ có thể có manh mối về vụ tấn công khủng bố cướp đi sinh mạng của hơn 140 ở ngoại ô thủ đô Moscow của Nga tối 22/3.
Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp mong muốn chia sẻ kiến thức kỹ thuật với Brazil trong khi vẫn tôn trọng mọi cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Nga cho rằng, nếu phương Tây cung cấp cho Ukraine máy bay tiêm kích F-16, điều đó cũng sẽ không làm thay đổi tình hình trên chiến trường.
Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Triều Tiên dường như đang chuẩn bị cho vụ phóng vệ tinh do thám tiếp theo, mặc dù không có dấu hiệu cho thấy vụ phóng sắp xảy ra.
Quan hệ Pháp-Brazil: Nối lại nồng ấm

Quan hệ Pháp-Brazil: Nối lại nồng ấm

Chuyến đi của Tổng thống Pháp tới Brazil được cho là làm nồng ấm trở lại mối quan hệ băng giá dưới thời Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro.
Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Sự hiện diện của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tại Seoul lần này cũng cho thấy quan hệ đồng minh tiếp tục gắn kết chặt chẽ giữa Mỹ và Hàn Quốc.
Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Thông điệp mà Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin muốn chuyển tới châu Âu, đặc biệt là Pháp và Đức là 'Thái Lan đã mở cửa kinh doanh trở lại'.
Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cùng Thủ tướng Donald Tusk có thể coi là nỗ lực nâng tầm gắn kết mối quan hệ đồng minh với Mỹ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Sau ngày Siêu thứ Ba, việc lựa chọn ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ và Cộng hòa gần như đã an bài.
Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp đến CH Czech không chỉ đáp lễ mà còn là nỗ lực thể hiện vai trò dẫn dắt của nước Pháp và tìm kiếm sự ủng hộ của đồng minh.
Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Việc 4 nghi phạm vụ tấn công nhà hát ở Nga hôm 22/3 đều mang quốc tịch Tajikistan khiến sự chú ý đổ dồn về quốc gia Trung Á này.
Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga ngày 22/3 do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện cho thấy sự thay đổi mục tiêu của tổ chức khủng bố này.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao được đánh giá là kênh hiệu quả để trao đổi ý kiến về các vấn đề kinh tế đáng quan tâm nhất trong suốt hai thập kỷ qua.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Phiên bản di động