Ác mộng hạt nhân: Chính sách răn đe hạt nhân lỗi thời

Sau vụ tàu ngầm chiến lược hạt nhân Anh-Pháp đụng nhau, bà Kate Hudson, Chỉ huy trưởng Chiến dịch giải trừ hạt nhân (CND) có trụ sở tại London, cảnh báo: “Đó là một cơn ác mộng hạt nhân ở mức cao nhất”.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Thế giới có hơn 70.000 đầu đạn hạt nhân như thế này

Bà Hudson kêu gọi Thủ tướng Anh Gordon Brown “chấm dứt những cuộc tuần tra liên tục tiếp theo động thái giảm cấp báo động hạt nhân mới đây của Tổng thống Obama”. Tuy bà không nói ra nhưng rõ ràng  chính sách răn đe hạt nhân của Pháp, Anh đã gián tiếp tạo ra vụ va chạm tàu cực kỳ nguy hiểm nói trên bởi cả đôi bên không chịu chia sẻ thông tin về vùng hoạt động của những tàu ngầm chiến lược hạt nhân (TNCLHN) của họ.

Tai họa lơ lửng trên đầu

Mỹ đang triển khai 14 chiếc TNCLHN, mỗi chiếc mang những đầu đạn hạt nhân có thể hủy diệt những thành phố lớn như New York, Paris hay London trong vòng 30 phút. Nga cũng có một lực lượng TNCLHN hùng hậu tương tự. Anh và Pháp, khiêm tốn hơn, mỗi nước có 4 chiếc và lúc nào cũng có một chiếc đang di chuyển bí mật ở đâu đó dưới lòng các đại dương sẵn sàng phóng tên lửa phản công nếu xảy ra một trận chiến hạt nhân. Tình báo Mỹ tiết lộ Trung Quốc đang chế tạo 5 chiếc TNCLHN.

Tất cả những TNCLHN là tàn dư của chiến tranh lạnh. Trên lý thuyết, chúng đã có thể hoàn thành sứ mệnh sau khi Liên Xô sụp đổ năm 1991.  Thế nhưng 18 năm sau, chúng vẫn tồn tại phục vụ cho chính sách răn đe hạt nhân của các nước. Kể từ khi Mỹ ném hai quả bom hạt nhân xuống thành phố Hiroshima và Nagasaki của Nhật Bản năm 1945, kho bom hạt nhân trên thế giới (hơn 70.000 đầu đạn hạt nhân, theo số liệu năm 1986) không hề và có lẽ sẽ không bao giờ có dịp để sử dụng. Trên thực tế chúng trở thành biểu tượng của thanh thế hơn là bảo đảm an ninh (tạp chí Foreign Policy - Anh ngày 25-2-2009).

Phải chăng đó là nhờ chính sách răn đe hạt nhân mà nhiều nước hiện nay vẫn duy trì, theo đó  vũ khí hạt nhân hiện đại có tác dụng ngăn chặn một cuộc chiến giữa hai nước có vũ khí hạt nhân? Hay nói như người Pháp: Vũ khí hạt nhân khiến các nước trở nên tự do hơn một cách tích cực hoặc tiêu cực.

Thế nhưng răn đe hạt nhân không ngăn được việc phổ biến hạt nhân. Sau khi Mỹ, Nga, Anh, Pháp, Trung Quốc (tất cả đều là thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc) đạt danh hiệu cường quốc hạt nhân, Ấn Độ và Pakistan - hai nước kình địch ở sát bên nhau - cũng đua nhau sản xuất vũ khí hạt nhân, dùng chính sách răn đe hạt nhân để kiềm chế nhau từ thập niên 1980. Không kể Israel tuy kín tiếng cũng có một kho vũ khí hạt nhân bí mật còn hùng hậu hơn Anh và Pháp.

Và gần đây, cuộc khủng hoảng hạt nhân ở Bắc Triều Tiên và Iran cho thấy các nước này không chỉ muốn tự khẳng định mình mà còn nhằm tự vệ chống lại ưu thế quân sự của phương Tây.

Với những kho vũ khí cố định và lưu động (máy bay, TNCLHN...)  ngày càng nhiều như vậy, an ninh thế giới không trở nên an toàn như mọi người trông đợi. Vụ va chạm – may thay chưa gây hậu quả nghiêm trọng – giữa  chiếc HMS Vanguard và Le Triomphant hồi đầu tháng 2 vừa qua gợi nhớ những sự cố rùng rợn tưởng chừng như khó xảy ra. Nó cho thấy một khía cạnh lỗi thời và nguy hiểm của chính sách răn đe hạt nhân.

Năm 1995, do một sự cố trong hệ thống thông tin liên lạc ở đại  sứ quán Nga tại Na Uy, giới quân sự Nga tưởng lầm một quả tên lửa nghiên cứu khí tượng phóng đi từ vùng biển Na Uy là một quả tên lửa đạn đạo phóng đi từ một TNCLHN của địch. Sự cố này đã được phát hiện ngay sau đó.

Vào thập niên 1980, cũng có một sự cố xảy ra trong hệ thống phòng vệ tên lửa Mỹ làm cho các quan chức Mỹ tin rằng đang có một đợt tấn công ồ ạt vào nước Mỹ bằng vũ khí hạt nhân. Sự cố này xảy ra đến hai lần và may thay không gây hậu quả nghiêm trọng.

Gần đây nhất, năm 2007, một chiếc oanh tạc cơ Mỹ bay nhiều giờ liền trên không phận  nước Mỹ mà không biết mình mang theo 6 đầu đạn hạt nhân sẵn sàng hoạt động. Những đầu đạn đi lang thang như thế trong tình trạng vô chủ quả là một ác mộng. Bởi các tên lửa mang đầu đạn này không có thiết bị tự hủy và một khi đã phóng đi không thể vô hiệu hóa ngòi nổ.

Sau vụ đụng tàu ngầm Anh-Pháp,  tuần báo Mỹ Time nhận định rằng: “20 năm sau chiến tranh lạnh, cái giá mà chúng ta phải trả cho việc duy trì vũ khí hạt nhân là một thứ trò chơi mà sự không chắc chắn sẽ dẫn đến cái không thể tưởng tượng nổi. Câu hỏi đặt ra là có đáng như vậy không?”.

Tống khứ vũ khí hạt nhân

Cách đây 2 năm, tại Mỹ, các nhà hoạt động chống phổ biến vũ khí hạt nhân vì hòa bình như cựu ngoại trưởng Henri Kissinger và George Shultz, cựu bộ trưởng quốc phòng William Perry và cựu chủ nhiệm Ủy ban Quân dịch của thượng viện   Sam Nunn đã đồng thanh kêu gọi chấm dứt vũ khí hạt nhân trên nhật báo The Wall Street Journal.

Tại Nga, cựu tổng thống Liên Xô Mikhail Gorbachev cũng  tuyên bố: “Chuyện này đã quá rõ: Vũ khí hạt nhân không còn là phương tiện bảo đảm an ninh”. Ngoại trưởng Anh, bà Margaret Beckett, tháng 6-2007, kêu gọi xây dựng “một tầm nhìn, một kịch bản cho một thế giới không có vũ khí hạt nhân”.

Tổng thống Mỹ Barack Obama, lúc đi vận động tranh cử, cũng từng long trọng hứa “sẽ biến mục tiêu loại trừ vũ khí hạt nhân trên toàn thế giới thành nhân tố trung tâm của chính sách hạt nhân Mỹ”. Tuần rồi, phát biểu trước quốc hội, ông Obama cũng  nói sẽ “cải tổ ngân sách quốc phòng, không chi trả cho các hệ thống vũ khí thời chiến tranh lạnh mà chúng ta không dùng”.

Trong bài xã luận của mình, nhật báo The Irish Times viết: “Đã đến lúc chúng ta cần tống khứ vũ khí hạt nhân trước khi nó tống khứ chúng ta”.

Theo NLĐ

Đọc thêm

Lịch cúp điện Long An  hôm nay ngày 24/12/2024

Lịch cúp điện Long An hôm nay ngày 24/12/2024

Thông tin lịch cúp điện tại Long An theo từng khu vực được cập nhật mới nhất từ Điện lực miền Nam ngày 24/12/2024.
Sắp xếp, tinh gọn bộ máy của Chính phủ

Sắp xếp, tinh gọn bộ máy của Chính phủ

Phương án sắp xếp, tinh gọn bộ máy của Chính phủ cao hơn định hướng Trung ương đặt ra, về cơ bản khắc phục được những vấn đề còn giao ...
Ba nước Sahel đồng lòng 'dứt áo ra đi' khỏi ECOWAS, đặt quân đội ở mức báo động tối đa

Ba nước Sahel đồng lòng 'dứt áo ra đi' khỏi ECOWAS, đặt quân đội ở mức báo động tối đa

Mali, Niger và Burkina Faso bác thời hạn do ECOWAS đưa ra để 3 quốc gia Sahel thay đổi quyết định trước khi chính thức rút lui khỏi tổ chức ...
Báo Thế giới và Việt Nam với tôi như một người bạn thân tình!

Báo Thế giới và Việt Nam với tôi như một người bạn thân tình!

Những tình cảm mà bà Phan Thu Hằng, Giám đốc Trung tâm UNESCO bảo tồn và giao lưu văn hóa quốc tế, Chủ tịch ICEP - Hanoi Classy, chia sẻ ...
Quân đội Philippines 'nhắm' thương vụ hệ thống tên lửa với Mỹ

Quân đội Philippines 'nhắm' thương vụ hệ thống tên lửa với Mỹ

Ngày 23/12, Philippines tuyên bố có kế hoạch mua hệ thống tên lửa Typhon của Mỹ để bảo vệ lợi ích trên biển của nước này.
Những lý do và cách gội đầu bằng bồ kết giúp mái tóc suôn mượt, chắc khỏe

Những lý do và cách gội đầu bằng bồ kết giúp mái tóc suôn mượt, chắc khỏe

Bồ kết là loại thảo dược được tin dùng từ xa xưa, giúp tóc chắc khỏe, suôn mượt, giảm gãy rụng trong mùa hanh khô.
Ba nước Sahel đồng lòng 'dứt áo ra đi' khỏi ECOWAS, đặt quân đội ở mức báo động tối đa

Ba nước Sahel đồng lòng 'dứt áo ra đi' khỏi ECOWAS, đặt quân đội ở mức báo động tối đa

Mali, Niger và Burkina Faso bác thời hạn do ECOWAS đưa ra để 3 quốc gia Sahel thay đổi quyết định trước khi chính thức rút lui khỏi tổ chức này.
Quân đội Philippines 'nhắm' thương vụ hệ thống tên lửa với Mỹ

Quân đội Philippines 'nhắm' thương vụ hệ thống tên lửa với Mỹ

Ngày 23/12, Philippines tuyên bố có kế hoạch mua hệ thống tên lửa Typhon của Mỹ để bảo vệ lợi ích trên biển của nước này.
Tình hình Syria: Nga tính rút quân hoàn toàn? Chính quyền lâm thời nắm toàn bộ quân đội, gọi một nước là 'bạn'

Tình hình Syria: Nga tính rút quân hoàn toàn? Chính quyền lâm thời nắm toàn bộ quân đội, gọi một nước là 'bạn'

Nga đang giảm sự hiện diện quân sự ở Syria đồng thời chuyển thiết bị quân sự tới Libya, Mali và Sudan.
New Zealand bác bỏ kế hoạch cấp hộ chiếu riêng của Quần đảo Cook

New Zealand bác bỏ kế hoạch cấp hộ chiếu riêng của Quần đảo Cook

New Zealand đã bác bỏ đề xuất của Quần đảo Cook về việc cho phép quốc gia này tạo ra hộ chiếu và quyền công dân riêng.
Nga tung 'át chủ bài' tên lửa đạn đạo siêu vượt âm tầm trung

Nga tung 'át chủ bài' tên lửa đạn đạo siêu vượt âm tầm trung

Ngày 22/12, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố bắt đầu thử nghiệm chiến đấu hệ thống tên lửa Oreshnik mới nhất.
Tổng thống đắc cử Donald Trump tuyên bố giành lại quyền kiểm soát kênh đào Panama

Tổng thống đắc cử Donald Trump tuyên bố giành lại quyền kiểm soát kênh đào Panama

Tổng thống đắc cử Donald Trump ngày 22/12 đã tái khẳng định về quyền kiểm soát của Mỹ đối với kênh đào Panama, cáo buộc nơi đây thu phí quá cao.
Châu Âu: Khi ‘đầu tàu’ trật bánh

Châu Âu: Khi ‘đầu tàu’ trật bánh

Biến động trong bộ máy lãnh đạo tại Pháp và Đức có thể tác động không nhỏ tới quỹ đạo phát triển của châu Âu hiện nay.
Tổng thống Sri Lanka thăm Ấn Độ: Định hình quỹ đạo quan hệ láng giềng, nêu gương về hợp tác vượt biên giới

Tổng thống Sri Lanka thăm Ấn Độ: Định hình quỹ đạo quan hệ láng giềng, nêu gương về hợp tác vượt biên giới

Ấn Độ là điểm đến đầu tiên trong chuyến công du nước ngoài của ông Anura Kumara Dissanayake kể từ khi đắc cử Tổng thống Sri Lanka cách đây 3 tháng.
Đại sứ Nguyễn Quang Khai bình luận về cơn địa chấn bất ngờ ở Syria và tương lai khu vực

Đại sứ Nguyễn Quang Khai bình luận về cơn địa chấn bất ngờ ở Syria và tương lai khu vực

Chỉ 11 ngày dưới sự tấn công của lực lượng đối lập HTS, Tổng thống Bashar al-Assad đã phải rời khỏi Syria...
Thủ tướng Anh tới Trung Đông và Cyprus: Chuyến thăm mở đường

Thủ tướng Anh tới Trung Đông và Cyprus: Chuyến thăm mở đường

Chuyến thăm đầu tiên của Thủ tướng Anh Keir Starmer tới Trung Đông phản ánh ưu tiên và quan điểm của xứ sở sương mù trong hợp tác với khu vực này.
Nepal-Trung Quốc: ‘Phá lệ’ để thành công?

Nepal-Trung Quốc: ‘Phá lệ’ để thành công?

Việc Thủ tướng Nepal KP Sharma Oli chọn Trung Quốc làm điểm dừng chân trong chuyến công du đầu tiên phản ánh thay đổi đáng chú ý từ Kathmandu.
Tổng thống Hàn Quốc ban bố tình trạng khẩn cấp: Giọt nước tràn ly ở Seoul

Tổng thống Hàn Quốc ban bố tình trạng khẩn cấp: Giọt nước tràn ly ở Seoul

Vào nửa đêm 3/12, một cơn 'địa chấn' đã làm rung chuyển Hàn Quốc sau khi Tổng thống Yoon Suk Yeol bất ngờ ban bố tình trạng khẩn cấp.
Từ thiết quân luật đến luận tội

Từ thiết quân luật đến luận tội

Cụm từ 'thiết quân luật' từ lâu đã bị coi là điều cấm kỵ ở Hàn Quốc do vết thương mà lệnh này mang lại trong lịch sử.
Cập nhật kho vũ khí hạt nhân toàn 'hàng khủng' của Nga

Cập nhật kho vũ khí hạt nhân toàn 'hàng khủng' của Nga

Sau khi Nga tiến hành cuộc tấn công vào Ukraine bằng tên lửa đạn đạo Oreshnik, kho vũ khí hạt nhân của nước này được quan tâm hơn bao giờ hết.
'Ván cờ' Syria: Làm rõ 'người chơi’ chính, ai là ai của ai?

'Ván cờ' Syria: Làm rõ 'người chơi’ chính, ai là ai của ai?

Cuộc nội chiến kéo dài ở Syria đã thu hút sự chú ý của thế giới sau khi lực lượng nổi dậy bất ngờ chiếm giữ hầu hết Aleppo.
Những vũ khí ‘chết chóc’ nhất lịch sử (Kỳ 2): Công cụ hạt nhân hủy diệt hàng loạt liệu có đám gờm hơn một nỗi khiếp sợ vô hình?

Những vũ khí ‘chết chóc’ nhất lịch sử (Kỳ 2): Công cụ hạt nhân hủy diệt hàng loạt liệu có đám gờm hơn một nỗi khiếp sợ vô hình?

Vũ khí hạt nhân đặc biệt nổi bật vì sự hủy diệt tuyệt đối và khả năng đe dọa toàn cầu, song vẫn có những công cụ khác có sức phá hủy kinh hoàng.
Giải mã tên lửa Oreshnik mà Nga mới 'trình làng' trong cuộc tấn công vào Ukraine

Giải mã tên lửa Oreshnik mà Nga mới 'trình làng' trong cuộc tấn công vào Ukraine

Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết Mosco sẽ tiếp tục thử nghiệm tên lửa Oreshnik trong chiến đấu sau khi dùng để tấn công Ukraine ngày 21/11.
Kênh đào nhân tạo: Cánh cổng thần kỳ kết nối thế giới

Kênh đào nhân tạo: Cánh cổng thần kỳ kết nối thế giới

Sự xuất hiện của kênh đào nhân tạo giúp phá vỡ giới hạn địa lý, mở ra vô vàn cơ hội cho sự phát triển kinh tế, văn hóa và chính trị toàn cầu.
Truyền thông quốc tế đưa tin đậm nét về Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024

Truyền thông quốc tế đưa tin đậm nét về Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024

Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024 đã thu hút sự chú ý lớn từ truyền thông quốc tế, khẳng định vị thế của Việt Nam trong hợp tác quốc phòng toàn cầu.
Ukraine tăng gia sản xuất vũ khí tầm xa 'cây nhà lá vườn' để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga

Ukraine tăng gia sản xuất vũ khí tầm xa 'cây nhà lá vườn' để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga

Để giảm phụ thuộc viện trợ quân sự phương Tây và tăng khả năng phản công, Ukraine đang mở rộng kho vũ khí tầm xa có thể tấn công lãnh thổ Nga.
Ấn Độ-Indonesia: Làm sâu sắc nền tảng của tầm nhìn chung về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương

Ấn Độ-Indonesia: Làm sâu sắc nền tảng của tầm nhìn chung về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương

Khi Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương nổi lên như tâm chấn địa chính trị của thế kỷ XXI, Ấn Độ và Indonesia thúc đẩy quan hệ đối tác hàng hải chiến lược.
Nga và 'biến cố' Syria: Chấp nhận tổn thất lớn, bước lùi tạm thời vì đại cục

Nga và 'biến cố' Syria: Chấp nhận tổn thất lớn, bước lùi tạm thời vì đại cục

Mặc dù sự sụp đổ của chính quyền đồng minh ở Syria là tổn thất khó bù đắp đối với Nga nhưng Moscow có thể không còn lựa chọn nào khác.
Bất định đối thoại hạt nhân Iran dưới nhiệm kỳ Tổng thống Trump 2.0

Bất định đối thoại hạt nhân Iran dưới nhiệm kỳ Tổng thống Trump 2.0

Với màn “tái xuất” của ông Donald Trump trong nhiệm kỳ mới, quan hệ Mỹ-Iran sẽ chứng kiến nhiều biến động trong đối thoại hạt nhân, góp phần định hình nên tác động lâu dài ...
Tình hình Syria: Một bàn tay không vỗ lên thành tiếng, vén màn người đứng sau

Tình hình Syria: Một bàn tay không vỗ lên thành tiếng, vén màn người đứng sau

Những toan tính về Syria chưa khi nào nguôi trong nội bộ Thổ Nhĩ Kỳ. Cân đối tình hình, Ankara có những hành động táo bạo hơn.
Phiên bản di động