Cần có sự khách quan và bình tâm trong phản biện về giáo dục

ThS. Trần Xuân Tiến
Trường Đại học Văn Hiến
Năm học mới 2023-2024 chỉ vừa bắt đầu một tháng, nhưng liên tiếp hàng loạt chuyện buồn giáo dục xảy ra trên khắp cả nước, ở nhiều bậc học, được truyền thông và dư luận xã hội đặc biệt quan tâm.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Niềm tin bị đánh mất

Trong luồng thông tin của truyền thông và dư luận xã hội về giáo dục những ngày qua, người ta dễ dàng thấy thật nhiều tâm tư than phiền, tiếng lòng trách giận và niềm khát khao, mong mỏi có thể chấn hưng chất lượng nền giáo dục nước nhà.

Thấy gì sau những chuyện buồn giáo dục gần đây?
Nếu không có những giải pháp căn cơ, quyết liệt, giáo dục dường như sẽ mãi loay hoay trong những tình huống đến hẹn lại lên như thế này. (Nguồn: TPO)
Tin liên quan
Cần nâng cao nhận thức của học sinh, sinh viên về quyền riêng tư và sử dụng mạng xã hội an toàn, tuân thủ pháp luật Cần nâng cao nhận thức của học sinh, sinh viên về quyền riêng tư và sử dụng mạng xã hội an toàn, tuân thủ pháp luật

Sự phản hồi có phần quen thuộc “biết rồi, khổ lắm, nói mãi” cho thấy hình ảnh giáo dục qua góc nhìn xã hội đang mất đi thiện cảm hơn bao giờ hết.

Khi phác thảo những đường nét cơ bản về bức tranh giáo dục, dù muốn dù không, dư luận xã hội vẫn phải nghĩ ngay đến những mảng màu tối, những vệt màu buồn đang thực sự tồn tại và hoành hành.

Chẳng hạn như: nạn lạm thu vô tội vạ dưới lớp vỏ ngoài của mỹ từ xã hội hóa; những khoản phí vô lý, “trên trời”, được khoác chiếc áo của sự “thỏa thuận”, “tự nguyện”; bệnh thành tích trầm kha trong dạy và học, trong thi đua các hoạt động phong trào; vấn nạn bạo lực học đường đến từ cả người học lẫn người dạy xuất hiện càng nhiều…

Thế nên, chỉ cần một câu chuyện sai phạm giáo dục nào đó bị truyền thông phanh phui, bị báo chí điểm mặt chỉ tên, là cả xã hội "dậy sóng" đòi công bằng, yêu cầu chỉnh đốn.

Lời chê trách, lên án, cứ thế ào ạt, đổ dồn trên khắp các kênh truyền thông. Xu hướng này ngày càng gia tăng, cho thấy giáo dục đang đánh mất niềm tin và cảm tình một cách trầm trọng trong xã hội.

Nếu không có những giải pháp căn cơ, quyết liệt, giáo dục sẽ mãi loay hoay trong những tình huống đến hẹn lại lên như thế này.

Khách quan và bình tâm

Phản biện xã hội nói chung và phản biện xã hội trong lĩnh vực giáo dục nói riêng là việc làm hết sức cần thiết, mang lại nhiều tác động tích cực.

Hoạt động này giúp không chỉ người trong cuộc, mà cả xã hội cùng nhận thức thực trạng, tìm ra nguyên nhân, và đề xuất giải pháp nhằm cải thiện chất lượng giáo dục.

Tuy vậy, để công tác phản biện mang lại hiệu quả cao nhất có thể, rất cần một thái độ phản biện khách quan và bình tâm.

Nếu giữ những định kiến về giáo dục bởi những câu chuyện tiêu cực xảy ra trước đó, hoặc nếu đánh đồng một sự việc riêng lẻ để quy chụp thành bản chất của tất cả các trường hợp, chúng ta sẽ khó có được sự khách quan trong việc đưa ra những nhận xét, đánh giá; từ đó dẫn đến việc đề xuất những giải pháp không phù hợp, thiếu chuẩn xác.

Không hiếm những lời bình phẩm về giáo dục có phần quá khích, nhất là trên không gian mạng, làm cho chất lượng của hoạt động phản biện giáo dục mất đi giá trị vốn có của mình.

Sẽ thế nào nếu mục đích tốt đẹp là tự vấn giáo dục, phản biện giáo dục, cải cách giáo dục, nhưng lại được thể hiện bằng những lời lẽ cảm tính nóng giận nặng nề, thiếu lập luận xác đáng, thiếu diễn giải logic thuyết phục?

Việc phản biện không khách quan, “vơ đũa cả nắm”, thậm chí sử dụng ngôn từ thiếu bình tĩnh, không chỉ tai hại đến mục đích ý nghĩa tốt đẹp ban đầu của nó, mà còn tác động tâm lý không tốt đến những nhà giáo chân chính, khiến họ bị tổn thương.

Nghề giáo mất đi vị thế, người thầy người cô mất đi sự tôn trọng trong ứng xử của xã hội. Những nỗ lực yêu thương, tinh thần đổi mới sáng tạo, sự cống hiến gắn bó nghề nghiệp bị phủ nhận.

Điều này làm cho những giáo viên yêu nghề không khỏi chạnh lòng. Vì vậy, cần lắm sự khách quan và bình tâm trong phản biện về giáo dục, để những phản biện đóng góp sức mạnh vào quá trình giúp nền giáo dục chuyển biến tốt đẹp hơn.

Bộ Giáo dục và Đào tạo nói gì về việc thiếu sách giáo khoa?

Bộ Giáo dục và Đào tạo nói gì về việc thiếu sách giáo khoa?

Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn cho biết, hiện nay chưa có chủ trương chỉ đạo từ cấp trên về việc Bộ Giáo dục và Đào ...

Nhìn lại những trăn trở với ngành giáo dục của GS.TS Trần Hồng Quân

Nhìn lại những trăn trở với ngành giáo dục của GS.TS Trần Hồng Quân

Cả cuộc đời gắn bó với ngành, nguyên Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Trần Hồng Quân đã đưa ra những quyết ...

Những điểm mới quy định công khai trong hoạt động của các cơ sở giáo dục

Những điểm mới quy định công khai trong hoạt động của các cơ sở giáo dục

Theo ông Huỳnh Văn Chương – Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD&ĐT), dự thảo Thông tư quy định về công khai trong ...

Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu tăng giám sát, giải trình về các khoản thu trong lĩnh vực giáo dục

Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu tăng giám sát, giải trình về các khoản thu trong lĩnh vực giáo dục

Bộ GD&ĐT yêu cầu tăng giám sát, giải trình về khoản thu trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo. Các cơ sở giáo dục phải ...

Để 'sống sót' qua năm nhất đại học...

Để 'sống sót' qua năm nhất đại học...

Các bạn 2005 đã chính thức bước vào giảng đường. Môi trường đại học có nhiều điều khác biệt so với bậc học phổ thông. ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Sáu ngày 22/11/2024: Kim Ngưu mâu thuẫn tình cảm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Sáu ngày 22/11/2024: Kim Ngưu mâu thuẫn tình cảm

Tử vi hôm nay 22/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Malaysia

Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Malaysia

Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm, hai bên đã nâng cấp quan hệ Việt Nam-Malaysia lên Đối tác chiến lược toàn diện.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn hội đàm với Chủ tịch Quốc hội Campuchia

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn hội đàm với Chủ tịch Quốc hội Campuchia

Hai Chủ tịch Quốc hội đã trao đổi thực chất, hiệu quả về các biện pháp thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai nước, hai Quốc hội trong thời ...
Lần thứ hai liên tiếp trúng cử thành viên UNCITRAL: Vị thế, uy tín của Việt Nam không ngừng được củng cố, nâng cao

Lần thứ hai liên tiếp trúng cử thành viên UNCITRAL: Vị thế, uy tín của Việt Nam không ngừng được củng cố, nâng cao

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn trả lời phỏng vấn nhân dịp Việt Nam trúng cử thành viên UNCITRAL nhiệm kỳ 2025-2031.
Việt Nam-Campuchia: Khánh thành công trình biểu tượng của tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống giữa hai nước

Việt Nam-Campuchia: Khánh thành công trình biểu tượng của tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống giữa hai nước

Tòa nhà hành chính Quốc hội Campuchia là công trình được Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam trao tặng Đảng, Nhà nước và nhân dân Campuchia.
Giá tiêu hôm nay 22/11/2024: Mất mốc quan trọng, hồ tiêu chịu sức ép khi dòng tiền vẫn đổ mạnh về kinh doanh cà phê và USD neo cao

Giá tiêu hôm nay 22/11/2024: Mất mốc quan trọng, hồ tiêu chịu sức ép khi dòng tiền vẫn đổ mạnh về kinh doanh cà phê và USD neo cao

Giá tiêu hôm nay 22/11/2024 tại thị trường trong nước quay đầu giảm nhẹ ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 138.000 – 139.500 đồng/kg.
Bước đi lịch sử tại Hội nghị thượng đỉnh G20

Bước đi lịch sử tại Hội nghị thượng đỉnh G20

Đánh thuế giới siêu giàu là một trong những chủ đề quan trọng tại Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới.
Thế giới sẽ thế nào khi ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Thế giới sẽ thế nào khi ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Trở lại Nhà Trắng một cách mạnh mẽ, áp đảo, Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ 'đối đãi' với thế giới như thế nào trong nhiệm kỳ 2.0 vẫn là câu hỏi bỏ ngỏ.
Tuần lễ cấp cao APEC 2024: Thúc đẩy nguyên tắc đa phương

Tuần lễ cấp cao APEC 2024: Thúc đẩy nguyên tắc đa phương

Không chỉ thúc đẩy hợp tác khu vực, Tuần lễ cấp cao APEC từ 10 đến 16/11 tại Peru còn là cơ hội để thúc đẩy các nguyên tắc đa phương.
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Phần Lan-Trung Quốc: Van giảm áp

Phần Lan-Trung Quốc: Van giảm áp

Không chỉ thúc đẩy quan hệ song phương, chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống Phần Lan còn góp phần ổn định quan hệ Trung Quốc EU...
Bán đảo Triều Tiên nóng ran, căng thẳng leo thang, 'gọi tên' bờ vực chiến tranh

Bán đảo Triều Tiên nóng ran, căng thẳng leo thang, 'gọi tên' bờ vực chiến tranh

Bán đảo Triều Tiên bất ngờ trở nên nóng bỏng nhất trong 70 năm qua, đến mức nhiều chuyên gia nhận định tình thế bên miệng hố chiến tranh...
'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

Nhóm các nhà nghiên cứu Mỹ và Trung Quốc đang tiến hành dự án 'hạt hòa bình' nhằm thúc đẩy cân bằng thương mại nông nghiệp giữa hai nước.
Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Mặc dù sắp mãn nhiệm nhưng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có một quyết định quan trọng liên quan đến xung đột Nga-Ukraine.
Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Tổng thống Joe Biden đã quyết định 'xé rào' vũ khí cho Ukraine. Tuy nhiên, những 'đòn giáng' không thể tạo ra bằng lời nói.
Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Truyền thông Mexico đề cao vị thế và sự tham gia, đóng góp hiệu quả của Việt Nam tại các diễn đàn đa phương gần đây như APEC, G20...
Mỹ-Trung chạy đua ngoại giao đường sắt, tìm đường tới mỏ khoáng sản châu Phi

Mỹ-Trung chạy đua ngoại giao đường sắt, tìm đường tới mỏ khoáng sản châu Phi

Nhằm tiếp cận trữ lượng khoáng sản khổng lồ của châu Phi, Mỹ và Trung Quốc đã bỏ vốn đầu tư cơ sở hạ tầng, bao gồm ngoại giao đường sắt tại đây.
Chuyên gia Trung Quốc: Bài viết 'Chống lãng phí' của Tổng Bí thư Tô Lâm nêu bật nhiệm vụ quan trọng của Việt Nam trước cơ hội lịch sử

Chuyên gia Trung Quốc: Bài viết 'Chống lãng phí' của Tổng Bí thư Tô Lâm nêu bật nhiệm vụ quan trọng của Việt Nam trước cơ hội lịch sử

Chuyên gia Trung Quốc: Bài viết 'Chống lãng phí' của Tổng Bí thư Tô Lâm nêu bật nhiệm vụ quan trọng của Việt Nam trước cơ hội lịch sử của “kỷ nguyên vươn mình".
Phiên bản di động