Cần có sự khách quan và bình tâm trong phản biện về giáo dục

ThS. Trần Xuân Tiến
Trường Đại học Văn Hiến
Năm học mới 2023-2024 chỉ vừa bắt đầu một tháng, nhưng liên tiếp hàng loạt chuyện buồn giáo dục xảy ra trên khắp cả nước, ở nhiều bậc học, được truyền thông và dư luận xã hội đặc biệt quan tâm.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Niềm tin bị đánh mất

Trong luồng thông tin của truyền thông và dư luận xã hội về giáo dục những ngày qua, người ta dễ dàng thấy thật nhiều tâm tư than phiền, tiếng lòng trách giận và niềm khát khao, mong mỏi có thể chấn hưng chất lượng nền giáo dục nước nhà.

Thấy gì sau những chuyện buồn giáo dục gần đây?
Nếu không có những giải pháp căn cơ, quyết liệt, giáo dục dường như sẽ mãi loay hoay trong những tình huống đến hẹn lại lên như thế này. (Nguồn: TPO)
Tin liên quan
Cần nâng cao nhận thức của học sinh, sinh viên về quyền riêng tư và sử dụng mạng xã hội an toàn, tuân thủ pháp luật Cần nâng cao nhận thức của học sinh, sinh viên về quyền riêng tư và sử dụng mạng xã hội an toàn, tuân thủ pháp luật

Sự phản hồi có phần quen thuộc “biết rồi, khổ lắm, nói mãi” cho thấy hình ảnh giáo dục qua góc nhìn xã hội đang mất đi thiện cảm hơn bao giờ hết.

Khi phác thảo những đường nét cơ bản về bức tranh giáo dục, dù muốn dù không, dư luận xã hội vẫn phải nghĩ ngay đến những mảng màu tối, những vệt màu buồn đang thực sự tồn tại và hoành hành.

Chẳng hạn như: nạn lạm thu vô tội vạ dưới lớp vỏ ngoài của mỹ từ xã hội hóa; những khoản phí vô lý, “trên trời”, được khoác chiếc áo của sự “thỏa thuận”, “tự nguyện”; bệnh thành tích trầm kha trong dạy và học, trong thi đua các hoạt động phong trào; vấn nạn bạo lực học đường đến từ cả người học lẫn người dạy xuất hiện càng nhiều…

Thế nên, chỉ cần một câu chuyện sai phạm giáo dục nào đó bị truyền thông phanh phui, bị báo chí điểm mặt chỉ tên, là cả xã hội "dậy sóng" đòi công bằng, yêu cầu chỉnh đốn.

Lời chê trách, lên án, cứ thế ào ạt, đổ dồn trên khắp các kênh truyền thông. Xu hướng này ngày càng gia tăng, cho thấy giáo dục đang đánh mất niềm tin và cảm tình một cách trầm trọng trong xã hội.

Nếu không có những giải pháp căn cơ, quyết liệt, giáo dục sẽ mãi loay hoay trong những tình huống đến hẹn lại lên như thế này.

Khách quan và bình tâm

Phản biện xã hội nói chung và phản biện xã hội trong lĩnh vực giáo dục nói riêng là việc làm hết sức cần thiết, mang lại nhiều tác động tích cực.

Hoạt động này giúp không chỉ người trong cuộc, mà cả xã hội cùng nhận thức thực trạng, tìm ra nguyên nhân, và đề xuất giải pháp nhằm cải thiện chất lượng giáo dục.

Tuy vậy, để công tác phản biện mang lại hiệu quả cao nhất có thể, rất cần một thái độ phản biện khách quan và bình tâm.

Nếu giữ những định kiến về giáo dục bởi những câu chuyện tiêu cực xảy ra trước đó, hoặc nếu đánh đồng một sự việc riêng lẻ để quy chụp thành bản chất của tất cả các trường hợp, chúng ta sẽ khó có được sự khách quan trong việc đưa ra những nhận xét, đánh giá; từ đó dẫn đến việc đề xuất những giải pháp không phù hợp, thiếu chuẩn xác.

Không hiếm những lời bình phẩm về giáo dục có phần quá khích, nhất là trên không gian mạng, làm cho chất lượng của hoạt động phản biện giáo dục mất đi giá trị vốn có của mình.

Sẽ thế nào nếu mục đích tốt đẹp là tự vấn giáo dục, phản biện giáo dục, cải cách giáo dục, nhưng lại được thể hiện bằng những lời lẽ cảm tính nóng giận nặng nề, thiếu lập luận xác đáng, thiếu diễn giải logic thuyết phục?

Việc phản biện không khách quan, “vơ đũa cả nắm”, thậm chí sử dụng ngôn từ thiếu bình tĩnh, không chỉ tai hại đến mục đích ý nghĩa tốt đẹp ban đầu của nó, mà còn tác động tâm lý không tốt đến những nhà giáo chân chính, khiến họ bị tổn thương.

Nghề giáo mất đi vị thế, người thầy người cô mất đi sự tôn trọng trong ứng xử của xã hội. Những nỗ lực yêu thương, tinh thần đổi mới sáng tạo, sự cống hiến gắn bó nghề nghiệp bị phủ nhận.

Điều này làm cho những giáo viên yêu nghề không khỏi chạnh lòng. Vì vậy, cần lắm sự khách quan và bình tâm trong phản biện về giáo dục, để những phản biện đóng góp sức mạnh vào quá trình giúp nền giáo dục chuyển biến tốt đẹp hơn.

Bộ Giáo dục và Đào tạo nói gì về việc thiếu sách giáo khoa?

Bộ Giáo dục và Đào tạo nói gì về việc thiếu sách giáo khoa?

Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn cho biết, hiện nay chưa có chủ trương chỉ đạo từ cấp trên về việc Bộ Giáo dục và Đào ...

Nhìn lại những trăn trở với ngành giáo dục của GS.TS Trần Hồng Quân

Nhìn lại những trăn trở với ngành giáo dục của GS.TS Trần Hồng Quân

Cả cuộc đời gắn bó với ngành, nguyên Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Trần Hồng Quân đã đưa ra những quyết ...

Những điểm mới quy định công khai trong hoạt động của các cơ sở giáo dục

Những điểm mới quy định công khai trong hoạt động của các cơ sở giáo dục

Theo ông Huỳnh Văn Chương – Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD&ĐT), dự thảo Thông tư quy định về công khai trong ...

Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu tăng giám sát, giải trình về các khoản thu trong lĩnh vực giáo dục

Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu tăng giám sát, giải trình về các khoản thu trong lĩnh vực giáo dục

Bộ GD&ĐT yêu cầu tăng giám sát, giải trình về khoản thu trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo. Các cơ sở giáo dục phải ...

Để 'sống sót' qua năm nhất đại học...

Để 'sống sót' qua năm nhất đại học...

Các bạn 2005 đã chính thức bước vào giảng đường. Môi trường đại học có nhiều điều khác biệt so với bậc học phổ thông. ...

Đọc thêm

Lịch âm hôm nay 2025: Xem lịch âm 2/3/2025, Lịch vạn niên ngày 2 tháng 3 năm 2025

Lịch âm hôm nay 2025: Xem lịch âm 2/3/2025, Lịch vạn niên ngày 2 tháng 3 năm 2025

Lịch âm 2/3. Lịch âm hôm nay 2/3/2025? Âm lịch hôm nay 2/3. Lịch vạn niên 2/3/2025. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Tử vi 12 cung hoàng đạo Chủ Nhật 2/3/2024: Song Ngư sự nghiệp thuận lợi

Tử vi 12 cung hoàng đạo Chủ Nhật 2/3/2024: Song Ngư sự nghiệp thuận lợi

Tử vi hôm nay 2/3/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Giữa ‘bão’ thuế quan, Bộ trưởng Công Thương Ấn Độ lên lịch thăm Mỹ

Giữa ‘bão’ thuế quan, Bộ trưởng Công Thương Ấn Độ lên lịch thăm Mỹ

Bộ trưởng Công Thương Piyush Goyal sẽ đến Washington vào tuần tới trong bối cảnh Ấn Độ và Mỹ đang có kế hoạch đàm phán hiệp định thương mại song ...
Phát hiện lấy hàng Trung Quốc, Mỹ áp thuế nặng công ty cáp nhôm Hàn

Phát hiện lấy hàng Trung Quốc, Mỹ áp thuế nặng công ty cáp nhôm Hàn

Hàn Quốc xác nhận thông tin Mỹ áp thuế chống bán phá giá gần 53% đối với dây cáp nhôm do một công ty Trung Quốc sản xuất tại Hàn ...
Nga lên tiếng về chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Zelensky, khẳng định Moscow kiên trì mục tiêu 'phi quân sự hóa và phi phát xít hóa' Ukraine

Nga lên tiếng về chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Zelensky, khẳng định Moscow kiên trì mục tiêu 'phi quân sự hóa và phi phát xít hóa' Ukraine

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga đánh giá chuyến thăm của Tổng thống Ukraine tới Washington là một sự thất bại hoàn toàn về cả chính trị và ngoại ...
Khủng hoảng giá gạo Nhật Bản: Nguyên nhân do đâu?

Khủng hoảng giá gạo Nhật Bản: Nguyên nhân do đâu?

Việc tích trữ, giao dịch đầu cơ và sự chậm trễ hành động của chính phủ là những yếu tố chính dẫn đến cuộc khủng hoảng giá gạo ở Nhật ...
Kịch bản nào cho chính trường Đức?

Kịch bản nào cho chính trường Đức?

Dù Liên minh CDU/CSU của Đức giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Quốc hội trước thời hạn, nhưng lãnh đạo phe bảo thủ Friedrich Merz lại không mấy lạc quan.
Vấn đề Ukraine và quan hệ Mỹ-Nga, những chuyện lạ quanh con số Ba

Vấn đề Ukraine và quan hệ Mỹ-Nga, những chuyện lạ quanh con số Ba

Ba năm sau ngày bùng phát xung đột Nga-Ukraine, thế giới chứng kiến không ít chuyện bất ngờ, trong đó có 3 câu chuyện, đều liên quan đến con số 3.
Ba năm xung đột ở Ukraine, nhìn lại và nhìn tới

Ba năm xung đột ở Ukraine, nhìn lại và nhìn tới

Tròn 3 năm ngày bùng phát xung đột ở Ukraine, thế giới vẫn ngổn ngang các cuộc đấu trên nhiều lĩnh vực.
Hội nghị Ngoại trưởng G20: Bài toán công bằng trong phát triển với các nước Nam bán cầu

Hội nghị Ngoại trưởng G20: Bài toán công bằng trong phát triển với các nước Nam bán cầu

Cuộc họp các ngoại trưởng G20 diễn ra trong tuần này là cơ hội để thúc đẩy công bằng trong phát triển với các nước Nam bán cầu.
Thế giới rúng động: Thuyết âm mưu hay là sự rối ren binh pháp

Thế giới rúng động: Thuyết âm mưu hay là sự rối ren binh pháp

Thế giới rúng động với 3 sự kiện: cuộc điện đàm giữa 2 Tổng thống Donald Trump và Vladimir Putin, Hội nghị An ninh Munich và thỏa thuận đất hiếm.
Nước Mỹ dưới thời Donald Trump 2.0: ‘Cuộc cách mạng’ toàn diện và công cuộc tái cấu trúc quyền lực toàn cầu

Nước Mỹ dưới thời Donald Trump 2.0: ‘Cuộc cách mạng’ toàn diện và công cuộc tái cấu trúc quyền lực toàn cầu

Diễn biến mới là bước 'dạo đầu', báo hiệu sự thay đổi sâu sắc trong chiến lược toàn cầu của Mỹ, định hình lại quan hệ đồng minh và thiết lập trật tự thế giới ...
Truyền thông New Zealand: Triển vọng tươi sáng trong quan hệ với Việt Nam sau khi nâng cấp lên Đối tác chiến lược toàn diện

Truyền thông New Zealand: Triển vọng tươi sáng trong quan hệ với Việt Nam sau khi nâng cấp lên Đối tác chiến lược toàn diện

Sự kiện Việt Nam-New Zealand nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện được truyền thông New Zealand đưa tin đậm đà với nhiều kỳ vọng.
'Vùng trung lập' Saudi Arabia: Chèo lái giữa 'đại dương xung đột'

'Vùng trung lập' Saudi Arabia: Chèo lái giữa 'đại dương xung đột'

Tuần qua, cả thế giới hướng mắt về thủ đô Riyadh dõi theo đàm phán Mỹ-Nga, qua đó phản ánh vị thế ngày càng tăng của Saudi Arabia.
Tổng thống Mỹ Donald Trump nói gì về kết quả bầu cử Đức?

Tổng thống Mỹ Donald Trump nói gì về kết quả bầu cử Đức?

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã mô tả kết quả bầu cử liên bang là một ngày tuyệt vời cho nước Đức và Mỹ.
Thủ tướng New Zealand: Việt Nam là ngôi sao đang lên ở Đông Nam Á

Thủ tướng New Zealand: Việt Nam là ngôi sao đang lên ở Đông Nam Á

Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon sẽ đến Việt Nam vào tuần tới, thăm Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh cùng đoàn đại biểu gồm nhiều lãnh đạo doanh nghiệp.
Bị cha đẻ của thuyết quyền lực mềm chỉ trích, nỗ lực cải tổ chính quyền của Tổng thống Donald Trump có giúp Mỹ 'lật ngược thế cờ'?

Bị cha đẻ của thuyết quyền lực mềm chỉ trích, nỗ lực cải tổ chính quyền của Tổng thống Donald Trump có giúp Mỹ 'lật ngược thế cờ'?

Việc cải tổ chính quyền liên bang có thật sự giúp Mỹ tập trung nhiều nguồn lực hơn vào cuộc cạnh tranh với Trung Quốc - một ưu tiên hàng đầu của ông Trump?
Năng lượng - Con 'át chủ bài' thầm lặng định hình cục diện thế giới

Năng lượng - Con 'át chủ bài' thầm lặng định hình cục diện thế giới

Dầu mỏ và khí đốt nắm trong tay quyền lực rộng lớn, đủ sức định hình cấu trúc địa chính trị toàn cầu.
Phiên bản di động