Cơ hội đem lại hòa bình và ổn định cho Libya

Sau 2 ngày nhóm họp 13-14/12 tại thủ đô Cairo của Ai Cập, Hội nghị về Libya đã đưa ra 5 đề xuất nhằm chấm dứt cuộc khủng hoảng. 
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
co hoi dem lai hoa binh va on dinh cho libya Libya: Phát hiện 266 thi thể phiến quân IS ở Sirte
co hoi dem lai hoa binh va on dinh cho libya Libya: Đánh bom xe ở Benghazi, 30 người thương vong

5 đề xuất mở ra hy vọng mới

Hội nghị quy tụ sự tham gia của đại diện chính phủ Libya và các phe phái đối lập đã ra một tuyên bố về các nguyên tắc và 5 đề xuất sửa đổi một thỏa thuận do Liên hợp quốc (LHQ) hậu thuẫn đưa ra năm 2015, nhằm mục đích thành lập một chính phủ đoàn kết tại Libya.

Theo tuyên bố bế mạc, các bên khẳng định có 4 nguyên tắc chính cần phải được đảm bảo trong quá trình chuyển tiếp chính trị tại Libya: đảm bảo toàn vẹn lãnh thổ Libya, hỗ trợ cho các tổ chức nhà nước, nước ngoài không được can dự vào công việc nội bộ của Libya và duy trì một nhà nước dân sự.

co hoi dem lai hoa binh va on dinh cho libya
Hội nghị về Libya tại thủ đô Cairo, Ai Cập. (Nguồn: Ahram Online)

Sau khi thảo luận về những diễn biến mới nhất trong tình hình chính trị tại Libya kể từ năm 2014, các đại biểu tham gia hội nghị đã đưa ra 5 đề xuất nhằm sửa đổi thỏa thuận do LHQ làm trung gian trong năm 2015, để đảm bảo sự thành công trong việc chấm dứt bạo lực và bất ổn an ninh, chính trị và kinh tế tại quốc gia Bắc Phi này. Các đề xuất bao gồm cải tổ bộ máy của Ủy ban đối thoại quốc gia Libya (LNDC) nhằm cân bằng lợi ích của tất cả các phe phái tại nước này; sửa đổi quyền hành của Tổng tham mưu trưởng quân đội Libya được nêu trong Điều 8 của thỏa thuận năm 2015; bảo đảm tính độc lập của quân đội Libya như một lực lượng phi đảng phái, phi chính trị; cải cách Hội đồng Nhà nước Libya có sự tham gia của các thành viên của Đại hội nhân dân toàn quốc (GNC); tái cơ cấu Hội đồng Tổng thống Libya và hệ thống ra quyết định.

Bên cạnh đó, đại diện chính phủ và các phe phái tại Libya đã kêu gọi LNDC và Phái bộ Hỗ trợ của LHQ tại Libya (UNSMIL) tổ chức một cuộc họp trong vòng hai tuần tới nhằm thảo luận về các đề xuất tại hội nghị này và đưa ra giải pháp có thể nhằm chấm dứt cuộc khủng hoảng hiện nay tại Libya.

Bất ổn kéo dài

Cách đây hơn 5 năm, ngày 17/2 đã trở thành “Ngày nổi giận” của người dân Libya nhằm phản đối chính quyền của Tổng thống Muammar Gaddafi, nhà lãnh đạo cầm quyền 42 năm qua ở nước này. Các cuộc biểu tình mang tên “Mùa xuân Ả rập” của người dân Libya đã diễn ra để phản đối việc giá cả hàng hóa tăng cao và tình trạng thất nghiệp khiến cuộc sống người dân gặp nhiều khó khăn.

Càng về sau, làn sóng biểu tình phản đối chính phủ ngày càng lan rộng, từ các thành phố rồi lan đến thủ đô Tripoli, buộc ông Gaddafi phải bỏ trốn. Ngày 20/10, nhà lãnh đạo bị lật đổ của Libya Gaddafi đã bị lực lượng của Hội đồng dân tộc chuyển tiếp (NTC) bắt giữ tại thành phố Sirte và ngay sau đó ông bị bắn chết.

Ba ngày sau, các nhà lãnh đạo NTC tuyên bố đã kiểm soát hoàn toàn đất nước, kết thúc 42 năm cầm quyền của nhà lãnh đạo bị lật đổ Gaddafi. Tuy nhiên, cái chết của ông Gaddafi không phải là dấu chấm hết cho những vấn đề đặt ra lâu nay cho Libya. Sau cuộc chính biến năm 2011, một chế độ mới thân phương Tây được dựng lên với hy vọng nhanh chóng lập lại trật tự, tái thiết Libya và đưa quốc gia giàu dầu mỏ này trở thành điểm đến lý tưởng đối với các tập đoàn đa quốc gia của phương Tây. Song thực tế lại không như vậy.

Sau khi làn sóng “Mùa xuân Ả rập” kết thúc ở Libya, vào tháng 7/2012, GNC đã được bầu ra với nhiệm kỳ 18 tháng, nhưng hoạt động của GNC cũng rất khó khăn bởi chia rẽ nội bộ sâu sắc. Kể từ khi GNC được thành lập, mâu thuẫn nội bộ giữa đảng Hồi giáo Công lý và Xây dựng (JCP), một nhánh chính trị của tổ chức Anh em Hồi giáo, với Liên minh các lực lượng quốc gia (NFA), đảng kiểm soát Quốc hội, đã cản trở quá trình lập pháp ở nước này.

co hoi dem lai hoa binh va on dinh cho libya
Người dân Libya mua sắm tại quảng trường Martyrs ở thủ đô Tripoli, ngày 18/10. (Nguồn: AFP)

Quốc hội Libya đã phải thông báo quyết định kéo dài thời hạn hoạt động đến tháng 12/2014 bởi chưa thể soạn thảo ra Hiến pháp mới. Nhưng cũng vì thế mà GNC đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của nhiều người dân Libya. Họ đã thực hiện các cuộc tuần hành nhằm phong tỏa trụ sở Quộc hội Libya. NFA và JCP còn lần lượt liên kết với hai nhóm vũ trang lớn trước đây ở Libya là Zintan và Misrata, làm tăng nguy cơ sử dụng sức mạnh quân sự để gây áp lực lên chính trị. Chia rẽ giữa các phe phái càng thêm sâu sắc.

Trong bối cảnh đó, ngày 16/2/2014, GNC đã phải nhất trí về việc tổ chức bầu cử sớm do sức ép từ các cuộc nổi dậy trên đường phố với sự ủng hộ của các nhóm có vũ trang. Căng thẳng chính trị ở Libya còn dẫn tới những âm mưu lật đổ chính quyền lâm thời. Cũng trong tháng này, Tướng cấp cao trong quân đội Libya Haftar đã kêu gọi giải tán quốc hội và chính phủ. Tháng 8, Lực lượng nổi dậy Bình minh Libya đã chiếm thủ đô Tripoli và thành lập một chính phủ tự xưng. Điều này đã khiến Chính phủ và Quốc hội được quốc tế công nhận phải chuyển trụ sở tới thành phố Tobruk ở miền Đông. Những diễn biến này khiến Libya bị chia rẽ giữa một bên là quốc hội dân cử ở miền Đông và một bên là chính phủ do phe Hồi giáo cầm quyền với sự hậu thuẫn của lực lượng dân quân đang kiểm soát Tripoli. Từ tháng 9/2014, LHQ đã làm trung gian cho các cuộc đối thoại giữa các phái đối địch ở Libya, song các cuộc đụng độ vẫn tiếp diễn bất chấp thỏa thuận ngừng bắn đã được các bên nhất trí.

Để giải quyết mâu thuẫn kéo dài, tháng 12/2015, dưới sự hỗ trợ của LHQ, Chính phủ đoàn kết dân tộc (GNA) do Hội đồng Tổng thống lãnh đạo, nhằm thay thế cho các chính quyền nhỏ lẻ và đối địch, đã được hình thành và bắt đầu hoạt động tại Tripoli từ đầu năm 2016. Tuy nhiên, Chính phủ đoàn kết này đang phải nỗ lực xác lập quyền lãnh đạo trên cả nước, trong bối cảnh Quốc hội tại Tobruk cho tới nay vẫn từ chối ủng hộ tiến trình này. Điều này có nghĩa là Libya hiện vẫn đang tồn tại hai chính phủ đối địch.

Lợi dụng sự hỗn loạn quyền lực này, tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng đã tìm cách mở rộng địa bàn hoạt động ở Libya, đồng thời tiến hành nhiều cuộc tấn công vào các mỏ dầu - ngành công nghiệp mang đến phần lớn của cải cho Libya. Các mỏ dầu tại Libya gần như bị tê liệt khi các nhóm phiến quân đang tranh giành quyền kiểm soát. Hiện IS đang kiểm soát khu vực miền Trung Libya. Với sân bay và cảng biển ở thành phố Sirte, thành trì và cứ điểm của IS, cộng đồng quốc tế lo ngại IS có thể sử dụng thành phố ven Địa Trung Hải này làm bàn đạp để tấn công châu Âu. Trong báo cáo vừa công bố, Lầu Năm Góc ước tính, IS hiện có tới 6.000 phiến quân đang hoạt động tại Libya và tiếp tục lôi kéo người nước ngoài gia nhập.

Có thể thấy hơn 5 năm sau cuộc chính biến, cho dù được sự trợ giúp của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), Libya vẫn chìm trong bất ổn, liên tiếp phải đối mặt với xung đột, chia rẽ, bạo loạn và nền kinh tế trì trệ.

Cộng đồng quốc tế hy vọng việc đại diện chính phủ Libya và các phe phái đối lập đưa ra 5 đề xuất nhằm chấm dứt khủng hoảng sẽ là “chìa khóa” đem lại hòa bình và ổn định cho quốc gia Bắc Phi này.

co hoi dem lai hoa binh va on dinh cho libya Libya: Đánh bom xe ở Benghazi, 30 người thương vong

Ngày 21/11, một chiếc xe cài bom đã phát nổ gần một bệnh viện ở thành phố Benghazi của Libya, khiến ít nhất 4 người ...

co hoi dem lai hoa binh va on dinh cho libya Libya: Chiến dịch tái chiếm Sirte vấp phải sự phản kháng quyết liệt từ IS

Sáu tháng sau khi đẩy nhanh cuộc tấn công nhằm giải phóng thành phố Sirte từ nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự ...

co hoi dem lai hoa binh va on dinh cho libya Libya: 5 năm sau khi chế độ Muammar Gaddafi bị lật đổ

Sau 5 năm, người dân Libya đang mất dần hi vọng khi đất nước vẫn phải đối mặt với xung đột, chia rẽ, bạo loạn ...

Thanh Lâm (theo Ahram Online)

Bài viết cùng chủ đề

Châu Phi - Trung Đông

Xem nhiều

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Chủ Nhật 3/11/2024: Bọ Cạp đừng quá tự mãn

Tử vi 12 cung hoàng đạo Chủ Nhật 3/11/2024: Bọ Cạp đừng quá tự mãn

Tử vi hôm nay 3/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 3/11/2024, Lịch vạn niên ngày 3 tháng 11 năm 2024

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 3/11/2024, Lịch vạn niên ngày 3 tháng 11 năm 2024

Lịch âm 3/11. Lịch âm hôm nay 3/11/2024? Âm lịch hôm nay 3/11. Lịch vạn niên 3/11/2024. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 3/11/2024: Tuổi Dậu nhân duyên tốt lành

Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 3/11/2024: Tuổi Dậu nhân duyên tốt lành

Xem tử vi 3/11 - tử vi 12 con giáp hôm nay 3/11/2024 - Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất và Hợi về công việc, ...
Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Công dân Hàn Quốc và Slovakia đã được thêm vào danh sách những người không cần thị thực để đến thăm trong tối đa 15 ngày
Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024 tại thị trường trong nước tiếp tục giảm ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 140.000 – 141.200 đồng/kg.
Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024, giá vàng chao đảo trước một cuộc bầu cử Mỹ nhiều biến số. Thị trường trong nước biến động cùng chiều thế giới.
Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Người đứng đầu cơ quan lập pháp Crimea Vladimir Konstantinov ngày 2/11 cáo buộc phương Tây đang bí mật cung cấp vũ khí tầm xa cho Ukraine bằng nhiều chiêu thức.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Chương trình của tỷ phú Elon Musk tặng 1 triệu USD ngẫu nhiên cho cử tri khi tham gia bầu cử Tổng thống Mỹ ngày 5/11 tới vướng vào kiện tụng.
Liên hợp quốc cảnh báo về sự lớn mạnh của Houthi

Liên hợp quốc cảnh báo về sự lớn mạnh của Houthi

Các chuyên gia Liên hợp quốc cho rằng, kể từ khi xung đột ở Gaza bắt đầu vào năm ngoái, người Houthi đang “lợi dụng tình hình” để “chuyển mình”
Bầu cử tổng thống Mỹ: Bang Washington huy động Lực lượng vệ binh quốc gia trực chiến, bà Harris và ông Trump bám đuổi sát nút, lâm thế giằng co

Bầu cử tổng thống Mỹ: Bang Washington huy động Lực lượng vệ binh quốc gia trực chiến, bà Harris và ông Trump bám đuổi sát nút, lâm thế giằng co

Bang Washington huy động trực chiến sau khi có thông tin cũng như lo ngại khả năng xảy ra bạo lực liên quan đến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024.
Sau vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Hwasong-19, Triều Tiên nêu mục đích thử nghiệm vũ khí

Sau vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Hwasong-19, Triều Tiên nêu mục đích thử nghiệm vũ khí

Triều Tiên khẳng định cần tăng cường kho vũ khí hạt nhân của mình và hoàn thiện khả năng sẵn sàng tấn công hạt nhân trả đũa nếu cần thiết.
Chảo lửa Trung Đông: Israel nói tiêu diệt quan chức cấp cao Hamas, Mỹ điều thêm máy bay B-52 và tàu khu trục phòng thủ tên lửa đạn đạo

Chảo lửa Trung Đông: Israel nói tiêu diệt quan chức cấp cao Hamas, Mỹ điều thêm máy bay B-52 và tàu khu trục phòng thủ tên lửa đạn đạo

Quân đội Israel đã tiêu diệt quan chức cấp cao của Hamas là Izz al-Din Kassab trong một cuộc không kích vào Khan Younis ở phía Nam Dải Gaza.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Giải Nobel – Di sản của một thiên tài

Giải Nobel – Di sản của một thiên tài

Nobel, giải thưởng danh giá bậc nhất thế giới được trao cho các cá nhân và tổ chức đạt những thành tựu lớn lao cho nhân loại theo ý nguyện của Alfred Nobel.
Cộng đồng Pháp ngữ: Từ chung ngôn ngữ đến cùng sứ mệnh

Cộng đồng Pháp ngữ: Từ chung ngôn ngữ đến cùng sứ mệnh

La Francophonie là tên gọi của cộng đồng các quốc gia và vùng lãnh thổ có sử dụng tiếng Pháp, ngôn ngữ được sử dụng nhiều thứ năm trên thế giới...
Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu

Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu

Những biểu hiện của biến đổi khí hậu, sự tác động của El Nino và La Nina khiến 2024 là năm ghi nhận nhiều kỷ lục thiên tai đáng buồn...
Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ truyền thống Mỹ-Anh có thể sẽ đổi khác, khi cuộc bầu cử sắp tới mở ra hai viễn cảnh khác nhau cho mối thâm tình này.
Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Phó Tổng thống Kamala Harris đã có bài phát biểu khép lại chiến dịch tranh cử tại công viên Ellipse ở Washington, D.C.
'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 sẽ có ảnh hưởng lớn đến cục diện xung đột Nga-Ukraine.
Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Bất kể ai giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, chính quyền Washington mới cần tiếp tục xây dựng quan hệ hợp tác tốt đẹp với Ấn Độ.
Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Sức ảnh hưởng toàn cầu đang gia tăng của BRICS định vị nhóm này sẽ là một nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai.
Chiến lược số hóa và người cao tuổi - Nhìn từ kinh nghiệm Nhật Bản

Chiến lược số hóa và người cao tuổi - Nhìn từ kinh nghiệm Nhật Bản

Theo Will Fee - nhà nghiên cứu của Tập đoàn Yuri có trụ sở tại Tokyo và là tác giả bài viết trên tờ Nikkei Asia có tiêu đề 'các nhà tuyển dụng Nhật Bản ...
Phiên bản di động